سریال‌های مناسبتی یا رفع تکلیفی؟

گروه فرهنگی:فرید سجادی‌حسینی کارگردان سریال « بانو»، که با محوریت امام حسین(ع) ساخته، با بیان این‌که عاشورا و شخصیت امام حسین(ع) منبعی غنی برای پردازش ایده در حوزه آثار نمایشی است، گفت: در طول این سال‌ها آثار مناسبتی و در عین‌حال تاثیرگذاری برای ماه محرم ساخته شده که برخی به‌صورت مستقیم و برخی دیگر غیرمستقیم با نهضت حسینی پیوند خورده بودند اما متاسفانه چندسالی است که با وجود عشق و علاقه حسینی در میان مدیران و هنرمندان، ماه می‌رود و سال می‌آید و همچنان دستمان کوتاه و خرما بر نخیل است.

به گزارش بولتن نیوز،وی درباره‌ علت موفقیت برخی از سریال‌های مناسبتی ماه محرم، اظهار داشت: واقعه عاشورا و مفاهیم مرتبط با آن زمینه‌ساز شکل‌گیری درامی جذاب است که ظاهرا گاهی ما هنرمندان از این مهم غافل می‌شویم. «روز واقعه» حرکتی تکان‌دهنده در مسیر تولید آثار حسینی بود که همچنان پس‌لرزه‌های آن احساس می‌شود. سریال‌های موفق و ماندگاری چون «مختارنامه» نیز با درماتیزه کردن تاریخ، واقعه عاشورا و اتفاقات پیرامون آن را به بهترین شکل به نمایش گذاشتند.

اما سجادی‌حسینی با تاکید بر تاثیر شیوه روایت در جذب مخاطب، خاطرنشان کرد: سریال «بانو» همچون آثار تاریخی دیگر به نمایش واقعه عاشورا نپرداخت اما با روایت قصه‌ای درماتیک، اجتماعی و عاشقانه در بستر ماه محرم و الهام از ارزش‌های مرتبط با فلسفه حسینی توانست با اقبال عمومی همراه شود. به عقیده من بهره‌گیری از شیوه‌های متنوع و مطلوب، روایت می‌تواند در جذب مخاطب تاثیر بسزایی داشته باشد.

کارگردان سریال «حج سرخ»، درخصوص عملکرد مدیران در حوزه ساخت سریال‌های مناسبتی گفت: به عقیده من پیوند و ارتباط مسئولان و هنرمندان می‌تواند از عوامل تاثیرگذار بر روی کیفیت و کمیت سریال‌های مناسبتی و یا به‌طور کلی تولیدات آثار نمایشی باشد. در دورانی که مشغول ساخت سریال «بانو» بودیم این تامل میان ما و مدیران صداوسیما بود و تاثیر مثبت آن بر روی اثر گذاشته شد.

فرید سجادی‌حسینی معتقد است، مطبوعات نقش موثری در حرکت مدیران و هنرمندان در مسیر خلق سریال‌های مناسبتی دارند و گفت: جریانسازی مطبوعات در تمام ایام سال، نه‌فقط نزدیک به ماه محرم، می‌تواند ذهن هنرمندان و مدیران را برای پرداخت و ساخت سریال‌های محرمی آماده کند و انگیزه‌ساز باشد.

کارگردان سریال «مهرآباد» در پاسخ به این سوال، که چه مولفه‌هایی پیوند مخاطب با اثری ارزشی و مذهبی را بیشتر می‌کند، بیان کرد: متاسفانه در بعضی مواقع برای رفع تکلیف پا در راه و رکاب ساخت آثار مناسبتی می‌گذاریم. در چنین شرایطی مخاطب ناخودآگاه با آن فیلم و یا سریال ارتباط برقرار نمی‌کند. در کنار این مسئله به لحاظ فنی، قصه و فیلمنامه‌ای هوشمندانه و حضور کارگردانی توانا در پشت آن و صرف بودجه مناسب و پرهیز از کم‌وکاستی می‌تواند راه‌گشا باشد. چنانچه میبینیم پس از گذشت سال‌ها هنوز پیروجوان با سریال‌های امام علی(ع)، «معصومیت از دست رفته»و... ارتباط برقرار می‌کنند.

ضعف تولید آثارنمایشی در گرو بودجه و عدم ثبات مدیریتی

مجید اوجی تهیه‌کننده سریال «سفرسبز»، که تجربه ساخت چندین سریال مناسبتی برای ماه محرم را دارد، درخصوص علت ضعف تلویزیون در ساخت سریال‌های محرمی در سال‌های اخیر گفت: کمبود منابع مالی و بودجه مهمترین عامل به‌حساب می‌آید. در حال‌حاضر بیشتر آثار نمایشی روی آنتن با جذب اسپانسر(منبع مالی تبلیغ و اجرا) کار خود را پیش می‌برند. در چنین شرایطی که تهیه‌کنندگان باید بیشتر در حکم جاذب اسپانسر عمل کنند و برخی با یک‌ دسته‌چک تهیه‌کننده می‌شوند، طبیعی است که حضور متخصصان این حوزه کمرنگ شود.

وی با تاکید بر تاثیر تغییرات گسترده اخیر صداوسیما، بیان کرد: تغییرچندباره مدیران سازمان صداوسیما در سه‌سال گذشته و عملی نشدن و به نتیجه نرسیدن برنامه‌های دراز و کوتاه‌مدت هر مدیر سبب شده تا اتفاقی ماندگار را در حوزه فیلم ‌و سریال شاهد نباشیم. تغییر هر مدیر، دگرگونی در ساختار را با خود به همراه دارد. طبیعی است در چنین شرایطی که ثبات مدیریتی حاکم نبوده است، در تولید آثار نمایشی نیز با ضعف رو‌به‌رو شویم.

تهیه‌کننده سریال «تا رهایی»، با بیان این‌که هنرمندان انگیزه لازم برای ساخت آثار مناسبتی برای ماه محرم را دارند،گفت: در دورانی که من و محمدحسین لطیفی، قصد ساخت «سفرسبز» را کردیم، طرحی چندصفحه‌ای را با مدیر شبکه در میان گذاشتیم. آن زمان، فارغ از نبود شورا‌های متعدد و ماجراهای پیچیده امروز، اعتماد متقابلی وجود داشت که در حال‌حاضر بسیار کمرنگ شده است، تا جایی‌که خیلی از هنرمندان از تلویزیون که خانه ماست، فراری شده‌اند.

اوجی در پاسخ به اینکه عملکرد مدیران در حوزه ساخت سریال های مناسبتی چگونه است، توضیح داد: به عنوان اولین قدم مسئولان باید از هنرمندان مشتاق برای همکاری دعوت کند و پیوند و ارتباط شان را با آن ها تقویت کنند. هنرمندان درجه یک ایران، حسن فتحی و داوود میر باقری و یا حتی در حوزه طنز رضا عطاران همان کسانی هستند که آثار فاخر بسیاری را خلق کردند اما در حال حاضر کجا هستند؟ چرا قاب تلویزیون باید ازهنر نمایی هایشان محروم باشد؟ رسانه ملی زمانی که ما نصف تجربه و دانش امروز مان را نداشتیم به ما اعتماد کرد اما حالا که به مراتب توانمند تر وبا تجربه تر شده ایم چرا شرایط را اینگونه رقم زده است.