Birgus latro را بیشتر با نام خرچنگ نارگیلی می شناسند و شاید عنوان بزرگ تری بندپای دنیا را هم در اختیار داشته باشد.
خرچنگ نارگیلی در بسیاری از جزایر اقیانوس آرام و هند زندگی می کند، با این همه، جمعیت آن به خاطر خسارت های انسانی به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. این موجود رشد به شدت آرامی دارد و شاید برای آنکه به اندازه کاملش برسد به ۱۲۰ سال زمان نیاز داشته باشد.
آنطور که میشل درو از موسسه مکس پلنک می گوید: اسکلت خرچنگ نارگیلی در بیرون بدن آن قرار دارد و باید بعد از رشد آن را از بدن خود جدا کند. بنابراین این خرچنگ سالی یک مرتبه به دنبال پناهگاه امن خود می رود و پوست اندازی می کند. زمانی که پوست یا قشر سخت بیرونی از بدن خرچنگ جدا می شود به شدت در برابر خطرات آسیب پذیر می شود و به همین خاطر برای آنکه رشد و توسعه اسکلت بیرونی خود را سرعت بدهد از اسکلت قبلی اش تغذیه می کند.
در واقع جانور با این کار مواد موجود در اسکلت خود را بازیافت می کند که در محیط پیرامونی اش به ندرت یافت می شوند.
درو می گوید خرچنگ های نارگیلی پیش از آنکه کل پوسته قبلی خود را مصرف کرده و کلسیوم و دیگر مواد معدنی مورد نیاز برای بازسازی مجدد آن را تامین کنند قشر بیرونی نرم دارند و معمولا هم دچار صدمه شده اند.
این خرچنگ ها می توانند هر سال رشد کرده و پوست اندازی کند و این پروسه را برای بیش از یک قرن ادامه دهند و درست مانند ستاره ای که به مرگ خود نزدیک می شود بزرگ و بزرگ تر شوند.
قشر سخت بیرون بدن خرچنگ وزن بالایی دارد که حرکت آن را در محیط های غیرآبی دشوار می کند. در محیط آبی، جریان آب به کمک جانور می آید و حرکت آن را راحت تر می کند. اما روی زمین گرانش باعث کندی حرکت خرچنگ می شود و راه رفتن آن را سنگین می کند.
اما تامین غذا و انرژی لازم برای این میزان رشد ابدا کار ساده ای نیست و به همین خاطر خرچنگ هرآنچه که به دستش می آید را مصرف می کند تا انرژی لازم برای این منظور را دریافت نماید. میوه، سبزیجات و مردار، پرنده های مرده و حتی هم نوعان از جمله غذاهای مورد علاقه این موجود هستند.
جالب است بدانید که زیست شناسان بارها و بارها این موجود را در حین شکار دیگر خرچنگ ها دیده اند و حتی گفته می شود که آن را در زمان کمین کردن برای مرغ های جوان مشاهده کرده اند.
غذای مورد علاقه این موجود نارگیل است. همانطور که می دانید باز کردن نارگیل کار بسیار دشواری است اما آنطور که احتمالا متوجه شده اید، این خرچنگ انبرهای بسیار بزرگی دارد که برای شکافتن نارگیل از آنها بهره می گیرند.
این موجود از انبرهای خود برای برداشتن قشر بیرونی نارگیل بهره می گیرند که البته این کار گاهی اوقات می تواند روزها زمان ببرد و در جریان آن تعدادی از خرچنگ ها با هم همکاری می کنند. آنها برای این منظور با استفاده از بلندترین پای خود حفره ای درون یکی از چشمان نارگیل ایجاد می کنند و سپس از پنجه هایشان بهره می گیرند تا آن را باز کند.
البته شاید تصورتان این باشد که این همه دردسر به نتیجه کار که خوردن یک نارگیل است نمی ارزد اما متوسط شمار خرچنگ هایی که در نواحی مملو از نارگیل زندگی می کنند به مراتب از آنها که در سایر مناطق زندگی می کنند بیشتر است و این نشان می دهد که گونه نارگیلی حجم بالایی از کالری را از این میوه جذب می کند.
این مساله همچنین حاکی از آن است که خرچنگ های نارگیلی در زمره معدود موجوداتی هستند از خوردن مواد غذایی با این طعم لذت می برند.
این سخت پوست برای پیدا کردن غذاها از شامه بسیار قوی خود بهره میگ یرد و درست مانند یک حشره از شاخک هایش برای مسیریابی و پیدا کردن غذا استفاده می کند و همزمان بخش اعظمی از توان مغزی اش را به این حس اختصاص می دهد تا دقت تشخیصش را به بالاترین میزان ممکن برساند.
Drew می گوید: رشد و پرورش عصبی مغز سخت پوست برای رسیدن به این توانایی در مقایسه با دیگر گونه های هم رده خود فوق العاده است و از این لحاظ می توان آن را شبیه به رشد قوه بویایی حشرات دانست. او این توانایی را نوعی فرگشت همگرا خوانده که با جانوران زمینی ارتباط پیدا می کند (لازم است توضیح دهیم که فرگشت همگرا زمانی رخ میدهد که گونه ای به صورت کاملا مستقل رفتاری غیرمرتبط به خود را اقتباس می کند).
البته که خرچنگ نارگیلی عنوان بزرگ ترین بندپای زمینی را در اختیار دارد اما زندگی خود را در دریا آغار می کند. نحوه تکثیرش هم به این صورت است که گونه ماده بعد از جفت گیری تخم های بارور شده خود را در اقیانوس آزاد می کند و در آنجا لارو ها به مدت یک ماه به تنهایی در آب شنا می کنند و سپس وارد فازی به نام glaucothoe می شوند و بعد از یافتن پوست یک مار در آن سکونت می گزینند.
در این مرحله، خرچنگ نارگیلی کاملا شبیه به انواع فلجی است که در فروشگاه های حیوانات خانگی فروخته می شوند. تفاوت این دو در آن است که خرچنگ های خانگی تا ابد در پناهگاه امن خود باقی می مانند اما انواع نوع نارگیلی عاقبت پوست مار را ترک می کند و قدم به دنیای بزرگ تری می گذارد.
در ادامه شکم این خرچنگ بیش از اندازه بزرگ می شود و پیش به سوی خشکی شروع به حرکت می کند و کاملا زمینی می شود. این خرچنگ دیگر هیچگاه پایش را درون آب نمی گذارد مگر آنکه بخواهد تخم گذاری کند. این نکته را هم باید در نظر داشته باشید که این سخت پوست ها اگر کاملا به زیر آب فرو بروند غرق خواهند شد.
همانطور که تا اینجا خواندید، این خرچنگ ابعاد بزرگی دارد، انبرهایش به لحاظ اندازه قابل مقایسه با گونه های مشابه دیگر نیست و پوشش زره ای بسیار محکمی هم دارد با این همه، بارها و بارها در طول حیاتش در معرض خطر قرار می گیرد. این جانور برای میلیون ها سال روی زمین زندگی کرده است و هیچ پستاندار بزرگی نبوده که جانش را به خطر بیاندازد و به همین خاطر توانسته تا این اندازه رشد کند.
اما با ورود انسان و دست اندازی اش به زنجیره غذایی این جانور، اوضاع شکل دیگری پیدا کرد.
Drew می گوید: به همین خاطر است که این موجودات به تدریج در حال پاک شدن از صفحه روزگار هستند. اغلب جزیره های محل سکونت این خرچنگ ها حالا مملو از جمعیت خوک ها، سگ ها و انسان هاست که همگی شان می توانند آن را بخورند. از همین رو، مدتی است که خرچنگ های غول پیکر به ندرت یافت می شوند؛ به بیان ساده تر آنها آنقدر زندگی نمی کنند که ابعادشان به اندازه اصلی و نهایی اش برسد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com