نگاهی به 7 بحران بازارهای جهانی در 30 سال اخیر

گروه اقتصادی-با گذشت در حدود یک قرن از بحران های مالی جهان، سقوط های سنگین بازارهای جهانی در 30 سال اخیر توسط کارشناس بازارهای مالی جهان، کالی کایدول، بررسی شده است که اهم آنها را از نظر می گذرانیم.

به گزارش بولتن نیوز،هنگامی که در ماه آگوست بازارهای جهانی به دلیل سقوط سنگین بازار چین ، با دوشنبه سیاه جدیدی در سال 2015 رو به رو شدند، همگی به یک تفکر مشترک رسیدند.

" آیا بحران دیگری در شرف وقوع است؟"

سهامداران همگی نگران این نکته بودند که آیا برای بازگشت بازارها به روزهای عادی زمان مشخصی لازم است یا باید حداقل 1000 روز معاملاتی از بازار منفی بگذرد تا دوباره روال معاملات عادی شود؟

با بررسی 7 سقوط در 30 سال اخیر در بازارهای جهانی تجربه ای تازه را با هم مرور می کنیم تا شاید برای بحران های بعدی بتوانیم از تجربیات گذشته استفاده کنیم.

بحران برنامه ریزی شده سال 1987 میلادی، مدت زمان بازگشت بازار به روال عادی پس از 456 روز معاملاتی

بحران بازارهای  آتلانتیک شمالی و جنوبی در سال 1987 اتفاق افتاد و پس از این که بازارهای این منطقه با رشد 5 ساله و افزایش پی در پی شاخص ها همراه بودند، در نهایت سال 1987 را با سقوط تلخ به پایان رساندند.

در دوره مارگارت تاچر که خصوصی سازی ها یک به یک و با سرعت بالایی صورت می گرفت، بسیاری از مردم که علمی در خصوص بازارهای سرمایه نداشتند برای کسب سود بیشتر وارد این بازارها شدند و حجم معاملات روزانه آتلانتیک شمالی و جنوبی را افزایش دادند. در همان محدوده زمانی بود که دوشنبه سیاه، سایه خود را بر بازارهای این منطقه گستراند.

در این بازه زمانی بود که وال استریت نیز در یک روز با افت 23 درصدی رو به رو شد و شاخص فوتسی 100 نیز در دو روز 20 درصد منفی شد.

 بحران آسیایی سال 1997 میلادی، مدت زمان بازگشت بازار به روال عادی پس از 46 روز معاملاتی

تصمیم آمریکا مبنی بر افزایش نرخ بهره در سال 1994 میلادی، تاثیر بسیار منفی بر بازار مکزیک برجای گذاشت تا جایی که مکزیک قادر به پرداخت بدهی های خود نبود.

بحران سال 1997 به قدری وسعت داشت که پس از مکزیک، تایلند، کره جنوبی و فیلیپین را هم درگیر کرد و بحران ها یک به یک به این کشورها نیز سرایت کرد و منجر به کاهش ارزش، واحد پولی رایج این کشورها و خروج سرمایه گذاران از بورس شد و اقتصاد دنیا را ذوب کرد.

بازارهای غربی افت کردند اما بازگشت این بازارها بسیار سریعتر از بازگشت بازارهای آسیایی اتفاق افتاد و بازارهای آسیایی نیز پس از قبول برنامه های محرک مالی توانستند پس از 46 روز معاملاتی به روال عادی بازگردند.

بحران روسی سال 1998 میلادی، مدت زمان بازگشت بازار به روال عادی 44 روز معاملاتی
یک سال پس از بحران آسیایی، نوسان در قیمت کالاهای اساسی موجب سقوط بازار اوراق خزانه روسیه شد. سرایت این بحران به بازار ارز و اوراق بدهی این کشور به سرعت صورت گرفت و پس از آن بازار سهام را به عنوان آخرین قربانی، با سقوط همراه کرد.

بحران حباب تکنولوژی سال 2000 میلادی، مدت زمان بازگشت بازار به روال عادی 1015 روز معاملاتی

دنیا وارد هزاره دوم شد و تکنولوژی مدرن روز به روز گسترش یافت تا حدی که فاصله ایجاد شده میان عصر تکنولوژی دهه 1990 با دهه 2000 بسیار زیاد شد و مردمی که شیفته گجت ها بودند به سرعت وارد شرکت های کامپیوتری و تکنولوژی شدند و سهام این شرکت ها را به امید آینده ای روشن تر خریداری کردند.

تب تکنولوژی ها به سرعت بالا گرفت و سهام این شرکت ها، حتی آن دسته از سهام شرکت های تکنولوژی که یک برنامه پایدار نداشتند نیز، در یک روز به دو برابر قیمت معامله می شدند. اما در نهایت حباب این بازارها خالی شد و حمله تروریستی 9 سپتامبر سال 2011 به برج های دوقلوی آمریکا، بازار تکنولوژی را به زمین کوبید.

 بحران مالی جهان سال 2008 میلادی، مدت زمان بازگشت به روال عادی بازار در 230 روز معاملاتی

وقتی شرکت تأمین سرمایه لمن برادرز، فرم های ورشکستگی را پر کرد، بازارهای مالی دنیا وارد بحران شدند و بحران مانند ویروسی همه دنیا را فرا گرفت.

در مدت زمان بین ورشکستگی لمن برادرز و مارچ سال 2009، شاخص فوتسی لندن افت 5000 واحدی را به ثبت رساند و مدت تقریبی دو سال طول کشید تا بازارها دوباره به روال عادی بازگردند.

بحران بدهی یونان سال 2011 میلادی، مدت زمان بازگشت بازار به روال عادی 116 روز معاملاتی
بحران بعدی در سال 2011 میلادی به وقوع پیوست و طولانی ترین بحران بدهی در تاریخ یونان به ثبت رسید.

ترس از اوضاع نا به سامان اقتصادی در یونان به سرعت فراگیر شد اما با پا در میانی موسسات اروپایی و صندوق بین المللی پول، اوضاع کمی آرام تر شد.

دوشنبه سیاه بازار چین در سال 2015، مدت زمان بازگشت بازار تا به حال 36 روز اما همچنان این روند ادامه دارد

اعتماد به بازارهای سرمایه جهانی در ماه آگوست فروکش کرد که دلیل آن هم سقوط شدید بازارهای چین و حباب موجود در این بازار بود. در حالی که کارشناسان هنگامی که شاخص فوتسی لندن به قله 6 هزار و 526 واحد رسیده بود نخستین جرقه های سقوط را پیش بینی کرده بودند. هم اکنون شاخص فوتسی لندن 6 هزار و 339 واحد است.

 نتیجه گیری:

با بررسی دلایل افت بازارهای جهانی در 30 سال اخیر به این نتیجه می رسیم که تنها 3 بحران مالی در این 30 سال، به عنوان نقطه عطف بحران های مالی معرفی می شوند: بحران سال 1987، بحران تکنولوژی سال 2000 و بحران مالی جهانی سال 2008 میلادی.

مابقی بحران ها، از بحران 1997 بازارهای آسیایی تا بحران بدهی اروپا در سال 2011 میلادی، در فاز اصلاحی به سر بردند.

هشدار این بحران ها چیست؟

جان هاسلبی، مدیر چند صندوق سرمایه گذاری بزرگ در موسسه لاین تراست با تجربه 30 ساله در بازارهای جهانی در این خصوص گفت: با بررسی این بحران ها به این نتیجه رسیدم که باید تنها بر 4 نکته اصلی توجه ویژه ای داشته باشیم.

وی اضافه کرد: دلایل عمده تاثیرگذار بر بازارهای جهانی از دید من و پس از بررسی های گوناگون و آزمون و خطاهای مختلف، شاخص Vix (شاخص ترس از ورود سرمایه گذاران و کاهش اعتماد سرمایه گذاری که به نوعی یک شاخص رفتاری محسوب می شود) است که متغیرهای این شاخص اعم از ، قیمت طلا، قیمت دلار آمریکا، و نرخ بازدهی اوراق قرضه دولتی آمریکا است.

در این بین، راس مولد، مدیر صندوق AJ در این خصوص بیان داشت: ناخوشایندی های بازارهای سرمایه بیشتر وقتی اتفاق می افتد که بازار در یک دوره زمانی بلند مدت با عملکرد بسیار خوب همراه بوده است و از نشانه های دیگر این است که شرکت های بزرگ با کاهش درآمد همراه شوند و بحران در بدنه کلان اقتصادی ایجاد شود.

به این نتیجه می رسیم که کسانی که در روزهای بسیار پر قدرت و پر بازده بازارها بر روی موج صعوی سوار می شوند باید به فکر آینده نیز باشند، بازارها بهتر است با نوسان همراه باشند تا در مدت دو یا سه سال تواما روند مثبت داشته باشند، به این دلیل که روزهای تکراری مثبت نشانه خوبی برای آینده نیست .