پتروشیمی ها به بازار رانتی و یارانه ای عادت کرده اند

گروه بورس-سعید لیلاز، تحلیلگر ارشد اقتصادی در خصوص وجود برخی تلاش‌ها برای انتقال معاملات مواد پتروشیمی از بورس کالا به بازار غیر رسمی گفت: اینگونه مقاومت‌ها در صنعت پتروشیمی جای تعجب ندارد چرا که عده‌ای در این صنعت به رانت و تخفیف و دریافت یارانه عادت کرده‌اند و وقتی نهادی را مانع ادامه فعالیت‌هایشان می بینند، سعی در حذف آن نهاد دارند.

وی ادامه داد: متاسفانه طی سال‌های اخیر صنعت پتروشیمی به رانت، تخفیف و یارانه عادت کرده و اگر نهادی باشد که مانع از اینگونه فعالیت‌ها شود، با مقاومت سخت برخی فعالان صنعت پتروشیمی روبه رو می شود.

به گزارش بولتن نیوز،لیلاز با تاکید بر اینکه امروز عده‌ای در صنعت پتروشیمی، رانت‌های از کف‌رفته‌ شان را طلب می‌کنند و دولت نباید اجازه تحقق خواسته آنها را بدهد، اظهار کرد: بنده مخالف صد در صد خروج معاملات پتروشیمی از بورس کالا که دارای شفافیت، چارچوب و قوانین مشخص بوده، هستم چرا که انتقال معاملات به بازار آزاد حاصلی جز بازگشت رانت و رابطه و رواج واسطه گری ندارد.

این استاد اقتصاد در پایان به عملکرد بورس کالای ایران طی سال های اخیر اشاره کرد و گفت: برای فهم بیشتر بورس کالا در میان صنایع مختلف، نیاز به فرهنگ سازی بیشتری است به طوریکه هر چه به بخش خصوصی بها داده و این حوزه را گسترش دهیم به اقتصاد کشور در مسیر رونق کمک کرده‌ایم.

تهدید ساختار رقابتی

در همین رابطه یکی از کارشناسان بازار سرمایه گفت: غیر بورسی شدن محصولات پتروشیمی و روی آورند به نظام حواله‌ای که ۲۰ سال پیش مرسوم بوده نه تنها منجر به نابود کردن ساختار رقابتی و شفاف اقتصادی می‌شود بلکه منجر به عدم انگیزه سرمایه گذاری و استقبال خارجی‌ها در صنعت پتروشیمی شده و مشکلات عمیق اقتصادی را بدنبال خواهد داشت.
 
همایون دارابی افزود: نرخ گاز خانگی 90 تومان برای هر متر مکعب است برای صنایع فولادی و سیمانی130 تومان و برای پتروشیمی‌ها 390 تومان برای هر متر مکعب است لذا این نوع نرخ گذاری عاملی بازدارنده جهت ورود سرمایه گذار به صنعت پتروشیمی است.

همایون دارابی با اشاره به تاثیر منفی افزایش نرخ خوراک در عرضه محصولات پتروشیمی در بورس گفت: آنچه باید در نظر داشت اینکه قیمت خوراک در ایران نسبت به دیگر کشور‌ها غیر رقابتی و ناعادلانه است زیرا در فضایی که انتظار داریم سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری وارد صنعت پتروشیمی شوند این رویه کاملا به ضرر صنعت ماست.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در حال حاضر نرخ خوراک در ایران در رقابت‌ با کشورهایی مثل قطر، عربستان، امریکا و کانادا غیر رقابتی است به همین دلیل نرخ بالای خوراک گامی به عقب در صنعت پتروشیمی ایران است.

دارابی همچنین اظهار داشت: نرخ خوراک گازی برای صنایع پتروشیمی در مقایسه به دیگر صنایع و حتی مصارف خانگی نیز بسیار بالا در نظر گرفته شده که فاکتوری منفی جهت ورود به سرمایه گذاری در این بخش است مثلا نرخ گاز خانگی ۹۰ تومان برای هر متر مکعب است برای صنایع فولادی و سیمانی ۱۳۰ تومان و برای پتروشیمی‌ها 390 تومان برای هر متر مکعب است لذا این نوع نرخ گذاری عاملی بازدارنده جهت ورود سرمایه گذار به صنعت پتروشیمی است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر نرخ گاز خانگی که سوخت می‌شود بدون اینکه تولیدی داشته باشیم در ایران بسیار پایین است به جای اینکه مردم تشویق شوند که مصرف را پایین بیاورند و به عایق کاری منازل بپردازند قیمت را پایین نگاه داشته‌ایم که مصرف بیشتری داشته باشند یعنی متاسفانه در کشور ما بر عکس عمل می‌شود یعنی کمترین نرخ را برای سوزاندن و هدر دادن گاز در نظر گرفته‌ایم در حالی که نرخ گاز باید برای تولید محصولاتی که ارزش افزوده بالایی دارند، پایین در نظر گرفته شود.

این کار‌شناس بورس با اشتباه خواندن نظام قیمت گذاری خوراک در ایران خاطرنشان کرد: ما باید به گونه‌ای عمل کنیم که پتروشیمی‌ها برای شفاف شدن روند بازار به بورس روی آورند و در عرصه بین الملل نیز قابل رقابت باشند چرا که تدوام این وضعیت نگران کننده بوده و طرح‌های توسعه‌ای این صنعت را با کمبود منابع مالی و چالش مواجه می‌کند.