بررسی فضای دوقطبی معاملات تا سهام‌داران بی‌حوصله

گروه بورس، معاملات بورس تهران در هفته‌ی گذشته نیز جان نگرفت. علی رغم آن که برخی کارشناسان معتقدند بورس در آستانه‌ی انفجار و صعود شدید قیمت‌ها قرار دارد، اما مشخص نیست که بازار سهام تهران چه زمانی به گشایش‌های اقتصادی واکنش نشان می‌دهد.

 

فضای دوقطبی معاملات


به گزارش بولتن نیوز، در هفته‌ی گذشته حسین عبده تبریزی دبیر کل اسبق سازمان بورس قدیم ومشاور ارشد وزیر راه و کارشناس ارشد بازارهای مالی و پولی در روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: دوران پساتحریم شروع شده است. هنوز هیچ نشدهوزرای اروپایی همراه با هیات‌های صد‌نفره راهی تهران شده‌اند. اینتحولی بزرگ و البته مثبت در اقتصاد ایران است. حداقل بازار سرمایه اینتحول را بسیار مثبت و به نفع بازار سهام، شرکت‌ها و قیمت‌ها می‌داند. سهامداران ایرانی بعد از نزدیک به دو سال فرصت آن را خواهند داشت کهبخشی از زیان‌های خود را جبران کنند و شاید هم سود کنند. من همبسیار امیدوارم؛ من هم بسیار خوشحالم.

وی در بخشی دیگر از این مقاله ادامه می‌دهد: در این چند روز پس ازاعلام موفقیت مذاکرات 1+5، بازار ظاهرا بسیار پخته عمل کرده و توانستهبر هیجانات خود غلبه کند.به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران از گذشته درس‌هاگرفته باشند و متانت شان در این چند روز کم‌سابقه بوده است. البته، منمنفی‌شدن بازار را باور ندارم.

اگر چه بسیاری از صاحبنظران با اظهارات دکتر حسین عبده تبریزی موافق هستند و چشم‌انداز بازار سهام را مثبت ارزیابی می‌کنند، اما موانع و نیروهای بازدارنده‌‌ای در میان هستند که از رشد سریع بازار جلوگیری کرده‌اند. در این رابطه حسن خانجمالی، یک کارشناس بازار سرمایه به پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) گفت: تأمین مالی شرکت‌هایحقوقی یکی از عوامل کوتاه شدن دوره رشد بازار است. شرکت‌های حقوقیبا توجه به مشکلات نقدینگی، تمایل به تأمین مالی از طریق بورس دارند، بههمین دلیل شاهد فروش آنها در روزهای رونق هستیم. دومین عامل بهعملکرد شرکت ها برمی‌گردد، گزارش‌های سه ماهه شرکتها حاکی ازعملکرد خوبی نبوده و احتمالاً این روند در عملکرد 6 ماهه نیز تکرار خواهدشد و سومین عامل به زمان اثرگذاری رفع تحریم‌ها برمی‌گردد که زمان ومیزان اثر گذاری فعلاً شفاف نیست.

در برهه‌ی فعلی، کارشناسان و فعالان بازار سهام به دو دسته تقسیم شده‌اند. عده‌ای مانند عبده تبریزی به آینده‌ی بازار بسیار خوش‌بین هستند و برخی مانند خانجمالی نیروهای بازدارنده‌ی بازار را قدرتمندتر از نیروهای پیش‌برنده می‌دانند.

به گزارش بولتن نیوز، بورس تهران در هفته‌ی گذشته شاهد برخورد این دو دیدگاه بود. اگرچه شاخص کل در هفته‌ای که گذشت 400 واحد تنزل کرد، اما حجم و ارزش پایین معاملات نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران بورسیدر این قیمت‌ها چندان حاضر به فروش نیستند مگر آنکه به هر دلیلی به تأمین نقدینگی نیاز داشته باشند.

به نظر می‌رسد بازار سهام دست‌کم در یک ماه آینده همین روند را طی خواهد نمود. هرگاه قیمت‌ها بیش از حد تنزل کنند، نیروهای پیش‌برنده (که در خوش‌بینی فعالان بازار به آینده‌ی اقتصاد کشور خلاصه می‌شوند) پررنگ‌تر شده و باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود. در صورت افزایش معنادار قیمت‌ها نیز، نیروها بازدارنده فعالتر شده و از رشد بی‌رویه بازار جلوگیری خواهند کرد.

 

صنایع پیشرو

آمار معاملات بورس در هفته‌ی گذشته نشان می‌دهد که بورس‌بازان همچنان توجه ویژه‌ای به گروه‌های مثلث هسته‌ای دارند. گروه‌های خودرویی، بانکی و حمل و نقل دریایی که به زعم بازار بیشترین انتفاع از لغو تحریم‌ها را خواهند برد، در صدر فهرست ارزش معاملات هفتگی قرار گرفتند. در هفته‌ی گذشته، پربیننده‌های بازار، یا خودرویی بودند یا بانکی و یا در گروه حمل و نقل قرار داشتند. در حالی که در هفته‌ی گذشته 25 صنعت زیان‌ده بوده و 12 صنعت سهامداران خود را با بازدهی بدرقهکردند، صنعت قند و شکر که به تنها بتا منفی بازار مشهور است، بیشترین بازدهی را نصیب سهام‌داران خود کرد. این گروه با متوسط بازدهی بیش از 5 درصدی، بار دیگر نشان داد که همچنان بر خلاف جهت بازار حرکت می‌کند.

از طرف دیگر، صنایع فلزات اساسی و همچنین معدنی‌ها همچنان به دلیل کاهش قیمت‌های جهانی، بیشترین زیان‌های قیمتی را برای سهام‌داران خود ثبت می‌کنند.

 

سهام‌داران بی‌حوصله

همچنین در هفته‌ی گذشته در فضاهای مجازی که صحبت از بورس و بورس‌بازی می‌شود، تمایل به شدت گرفتن سفته‌بازی مشهود بود. از دیرباز در بورس تهران خریدهای گروهی، داغ کردن سهم‌های کوچک و نوسان‌گیری رواج داشته است. این رفتار که منجر به دستکاری قیمت‌ها می‌شود در زمان‌های رکود بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می‌کند. هر زمان که روند فرسایشی بازار مطول می‌شود، سهام‌داران کم حوصله به این دست فعالیت‌ها روی می‌آورند. رصد کردن این قبیل دستکاری‌ها که خلاف قانون و دستورالعمل معاملات هستند، اغلب کار دشواری است و نهاد ناظر ابزار قدرتمندی برای برخورد با اینگونه رفتارها ندارد. برای مثال می‌توان به رشد قیمت در صنایع قند و شکر اشاره کرد. در واقع دلیل اصلی رفتار معکوس این صنعت چیزی نیست جز کوچکی شرکت‌های حاضر در این گروه. هر زمان که بازار از روندی صعودی و پربازده در کوتاه‌مدت ناامید می‌شود، به این صنعت روی آورده و قیمتهای آن را دستکاری می‌کند.