ساماندهی رسانه ها، علاوه بر اطلاعیه وزارت ارشاد در انتظار نظارت سایر نهادهای کشور است

گروه فرهنگی – حفظ کرامت و حرمت و آبروی افراد جامعه، بر هر مومن و فرد با شخصیتی واجب است و به خصوص رسانه ها و شبکه های اجتماعی و مجازی باید بیش از دیگران نسبت به این مسئله حساسیت داشته باشند و از انتشار مطالب دروغ، خلاف واقع، تشویش اذهان و انحراف مردم از مسیر حقیقت پرهیز کنند. 

به گزارش بولتن نیوز، در عصر امروز که به عصر اطلاعات و اطلاع رسانی و انفجار ابزارهای اطلاع رسانی مشهور شده و به ازای هر فرد، دو رسانه به صورت وبسایت و وبلاگ و شبکه اجتماعی و پیامک ... موجود است، رعایت آبروی افراد و گفتن حقیقت و هنجارهای روزنامه نگاری و رسانه ای، از ضرورت و حساسیت بیشتری برخوردار است و نباید از ابزارهای اطلاع رسانی سواستفاده شود و عده ای به تخریب دیگران و دروغ گویی و انحراف افکار عمومی بپردازند بلکه باید به میزان دسترسی به اطلاعات و ابزاراطلاع رسانی، در رعایت اخلاق و فرهنگ رسانه ای نیز حساسیت و دقت داشته باشیم. 

به یاد داشته باشیم که ایرانیان دروغ و بی احترامی به برکت و نان و روزی را بالاترین بی اخلاقی ها و ناشکری ها می شناخته اند و حفظ حرمت افراد ریشه های چند هزار ساله در فرهنگ ایران دارد.

 نیاکان ما و بزرگان جامعه همواره بر رعایت آبروی مردم، اطلاع رسانی درست و حفظ هنجارهای اجتماعی و رسانه ای تاکید کرده اند و نیاکان ما در هزاران سال پیش، دروغ نگفتن و خوردن نان گندم را دو ویژگی مهم ایرانیان برشمرده و در دعاهای خود خواستار آن بودند که پروردگارا! مردم ایران را از شر دروغ و دشمن و تهمت زدن و بی احترامی به دیگران مصون نگه دار...

این نکات نشان می دهد که فرهنگ غنی ایرانی همواره بر ضرورت شفاف سازی و راست گویی تاکید داشته و کسانی که با دروغ و شایعه دیگران را از مسیر حقیقت منحرف می کنند، در واقع به شنونده و مخاطبان و دوستان خود بی احترامی کرده و آنها را بی عقل معرفی کرده اند. 

در حالی که رسانه های امروز جهان، به این باور رسیده اند که آگاهی مردم افزایش یافته و از سطح متوسط فراتر رفته است و لذا به سرعت رسانه های دروغ گو و سطح پایین را شناسایی می کنند، و حتی جریان سازی های غول های خبری نیز بعد از مدتی توسط مردم و افکارعمومی جهان شناسایی می شوند و دروغ آنها و برخی سیاستمداران پشت پرده آنها مشخص می شود. 

از این رو، رسانه ها و به خصوص فضای مجازی در ایران نیز تحت تاثیر رشد آگاهی های مردم، باید به این باور برسند که نمی توانند افکار عمومی را با تشویق و دروغ و انحراف از مسیر همراه کنند و مردم به سرعت به حقایق پی می برند و هر نوع دروغ و جوسازی و تشویش اذهان، در اصل به زیان خود این رسانه هاست که دروغ را به مردم انتقال داده اند زیرا بعد از مدتی اعتبار خود را از دست می دهند. 

از این رو، ساماندهی رسانه ها و به خصوص سایت های خبری  و اطلاع رسانی موضوعی است که می تواند با نظارت نهادهای مسوول از جمله وزارت ارشاد، در اصل به نفع خود این رسانه هاست و باعث خواهد شد که فضای جامعه دچار تشویق و دروغ و انحرافات نشود. 

اگرچه بهترین ابزار مقابله با انحرافات در اطلاع رسانی، آگاهی خود مردم است اما ساماندهی رسانه ها می تواند تاحدودی به کاهش این مشکلات کمک کند.

لذا لازم است که نسبت به ساماندهی این رسانه ها اقدام شود و با مشخص شدن آدرس و گردانندگان آنها، دریافت مجوز فعالیت و... از ایجاد جو رسانه ای مسموم، تشویش اذهان عمومی، لطمه زدن به آبروی افراد و گروه ها و مسوولان و... جلوگیری شود. 

در این رابطه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت مطبوعاتی و رسانه ای آن، بارها خواستار ساماندهی رسانه ها از جمله پایگاه های خبری در فضای مجازی شده و در اطلاعیه اخیر خود نیز بر ضرورت ساماندهی رسانه ها، ساماندهي سايت ها و پايگاه هاي خبري، حمايت از قانونمداري و مذمت شبنامه ها و رسانه های غیر اخلاقی تاکید کرده است. 

جواد کولیوند نماینده اصولگرای کرج در مجلس در خصوص مضرات فعالیت های سایت های تخریب گر بدون مجوز گفت: «متاسفانه در فضای مجازی این امکان به وجود آمده که عده ای به صورت ناشناس با حیثیت افراد بازی کنند و اتهامات و دروغ هایی را علیه آنها مطرح نمایند. اما این اقدامات لطمه زیادی به اخلاق جامعه، اعتماد عمومی و شفافیت در فعالیت های مدنی می زند که در موارد بسیاری قابل جبران هم نیست. زیرا حتی در صورت دفاع افراد و ارائه مستندات مبنی برغلط بودن ادعای برخی رسانه ها، اثرتخریبی در جامعه برجای مانده و بخشی از مردم ممکن است در جریان انتشار تکذیبیه و جوابیه نباشند و لذا انتشار مطالب خلاف واقع و تشویش اذهان ممکن است تا مدت ها شایعاتی را در جهت بی آبرویی افراد مطرح کند و این کار نه اخلاقی است و نه مطابق هنجارهای روزنامه نگاری ...»

وی در خصوص تاریخچه این اقدامات گفت: « در گذشته و مثلا 20 سال پیش این کار از طریق شبنامه و به صورت کاغذی انجام می شد، ولی اکنون به شکلی پیشرفته تر درآمده و از طریق فضای اینترنت و شبکه های اجتماعی و برخی رسانه ها انجام می شود.»

نماینده کرج در خصوص نحوه مقابله با این نوع فعالیت ها گفت: « وزارت ارشاد وظیفه اصلی را در خصوص مقابله با این فعالیت ها و استانداردسازی سایت ها دارد. وزارت فناوری اطلاعات به عنوان فراهم آورنده بستر اینترنت با اشرافی که به بحث های فنی و نظارت بر فعالیت سایت ها دارد   نیز از نقش مهمی برخوردار است. اما به نظر می رسد که هر یک از این نهادها بخشی از مشکلات را می توانند کاهش دهند و لذا فرهنگ سازی باید در کنار اقدامات نهادهای مختلف انجام شود و با آبروی افرادی که قصد خدمت و کارآفرینی، و ایجاد بهره وری و بهبود مدیریت در کشور را دارند، بازی نشود. »

وی افزود: «وزارت کشور نیز به عنوان مجموعه دخیل در انتخابات و فضای سیاسی از دیگر ارگان های موثر در این زمینه است. وزارت اطلاعات به عنوان مجموعه امنیتی و عهده دار حریم ها در جامعه از نقش ویژه ای برخوردار است. به اعتقاد من، حتی می توان بخش های خصوصی را هم در این زمینه دخیل دانست، چون آنها نیز می توانند وظیفه نظارتی مهمی را به عهده داشته باشند و به فرهنگ سازی بپردازند و آگاهی مردم را بالا ببرند تا با هر شایعه و مطلب خلاف واقعی، دچار انحراف و اشتباه و زودباوری نشوند.»

کولیوند در مورد راهکار مقابله با این پدیده گفت: «اگر جامعه اسلامی ما بخواهد به سرمنزل مقصود برسد، و دیگر شاهد این نوع تخریب ها و لجن پراکنی ها نباشیم، این وزارت خانه ها و نهادها باید همکاری و همیاری کنند تا سایت های مجهول الهویه از بین بروند. فیلتر شوند و مشتری خود را از دست بدهند و مردم به زرد و قرمز بودن و بی هویتی و دروغ های آنها آگاه شوند.»

این عضو خانه ملت در خصوص الزام وزارت ارشاد مبنی بر قرار گرفتن اطلاعات مدیرمسئول و دفتر سایت ها در خود سایت گفت: «اینکه سایت ها نام مدیرمسئول و سردبیر و اطلاعات مربوط به دفتر خود را روی سایت بگذارند، تنها یک نوع شفاف سازی و کاری عادی و معمولی است که هر شرکت و فعالیتی برای مخاطبان خود باید به آن توجه کند. 

باید ارتباطات رسانه ها و مطالبی که از دیگران نقل می کنند نیز تحت نظارت باشد،  و تاریخچه فعالیت ها ثبت شود تا زمانی که تخریبی صورت گرفت بدانیم چه کسی باید پاسخگو باشد.»

1) از همه رسانه های خبری فضای مجازی (خبرگزاری ها و پایگاه های خبری دارای مجوز) انتظار می رود به منظور ایجاد شفافیت، ارتقاء مسئولیت پذیری و تمایز میان رسانه های دارای شناسنامه با شبنامه های الکترونیک، و بر اساس الزام ماده 18 قانون مطبوعات نام صاحب امتیاز، مدیر مسئول و آدرس دقیق پستی خود را در محل معینی از رسانه خود منتشر کنند.

2) نامواره (لوگو) و نامی که رسانه های فضای مجازی در متن اخبار و مطالب برای خود به کار می برند نباید با مشخصات  پروانه ای آنان مغایرت داشته باشد. در غیر این صورت تخلف از قانون مطبوعات محسوب می شود.

3) برخی پایگاه های خبری، به صورت غیرواقعی خود را به عنوان «خبرگزاری» معرفی می کنند که این اقدام مغایر با اخلاق و چارچوب های حرفه ای و سبب نادیده گرفتن حقوق سایر رسانه ها بوده، مصداق تخلف از قانون مطبوعات است.

3) مشخصات رسانه های دارای مجوز، به صورت روزآمد همواره در سامانه جامع رسانه های کشور e-rasaneh.ir"    "و وبگاه معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قابل مشاهده است.

4) دامنه رسمی هر رسانه خبری فضای مجازی همان است که در پروانه رسانه قید شده و در فهرست رسانه های دارای مجوز (منتشره در سامانه جامع رسانه های کشور) نیز قابل مشاهده است. در عین حال معمولاً رسانه ها دارای دامنه های دیگری نیز هستند که روی همان آدرس، همگرایی دارند و منطقاً باید از همان حقوق برخوردار باشند. لذا به این رسانه ها توصیه می شود سایر دامنه های خود را رسماً در حساب کاربری خود در e-rasaneh.ir  ثبت کرده و به دبیرخانه هیأت نظارت بر مطبوعات معرفی کنند.

5) با همّت دست اندرکاران رسانه های فضای مجازی، طرح رتبه بندی خبرگزاری ها و پایگاه های خبری بر اساس شاخص های حرفه ای در حال اجرا است که نتایج آن پس از نهایی شدن در کمیته تخصصی ذیربط اعلام می شود.

بنابراین گزارش، اداره کل مطبوعات و خبرگزاری های داخلی همچنین در خصوص صدور پروانه جدید برای رسانه ها و کارت جدید مدیرمسوولی یادآور شده است:

کارت های جدید برای مدیران مسئول رسانه هایی صادر می شود که در سامانه جامع رسانه های کشور"e-rasaneh.ir" ثبت شده باشند. این گروه رسانه هایی را شامل می شود که در دوره جدید به صورت الکترونیک، مجوز دریافت کرده‌اند. برای مدیران مسوول رسانه هایی نیز که در دوره های گذشته پروانه انتشار دریافت کرده و اینک اطلاعات رسانه خود را در سامانه جامع، به روز کرده اند و با دریافت کد رهگیری، اطلاعات آنها تایید شده کارت جدید صادر خواهد شد.

کارت های جدید مدیران مسئول رسانه ها  تا پایان مرداد، صادر و از طریق پیامک به آنان اطلاع داده می شود تا برای دریافت آن به دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات مراجعه نمایند. این کارت ها علاوه بر اینکه دارای  QR code  است، با ارسال شماره ثبت مندرج روی کارت به سامانه پیامکی سامانه جامع رسانه های کشور، اطلاعات مربوط به رسانه، صاحب امتیاز و مدیر مسئول در اختیار کاربر قرار می گیرد.

همچنین پروانه های صادر شده برای رسانه ها، بر اساس طرح یکسان سازی، تعویض می شوند. بر این اساس، صاحبان امتیاز نشریات می توانند از ابتدای مرداد با مراجعه به دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات و ارائه پروانه قدیمی، پروانه های انتشار  جدید را که دارای رمزینه پاسخ سریع (QR code) است دریافت کنند.

شایان ذکر است کلیه پروانه هایی که بعد از مهرماه 93 صادر شده اند نیاز به تغییر ندارند زیرا اطلاعات آنها در سامانه الکترونیک موجود است.