معرفی گورستان دخمه چم در استان یزد (+عکس)

معرفی گورستان دخمه چم در استان یزد :

تالاب : گورستانی مدور که اجساد مردگان آیین زرتشی را در آن می‌گذاشتند تا خوراک لاشخورها شوند و استخوان‌شان در چاهی که استودان یا استخوان‌دان نامیده می‌شود ریخته شود.

نیم قرن پیش، برگزاری آیین مردگان در دخمه‌های ایران ممنوع شد و حالا زرتشتیان یزد اجسادشان را در قبرستانی کنار همین دخمه، یعنی دخمه چم دفن می‌کنند.

حصار دور دخمه ها، دیوار مدور ضخیمی به شكل برج بود كه از مصالحی نسبتا محكم و با دوام ساخته می‌شد و پلكانی زمین هموار را به درب دخمه‌ها متصل می‌كرد. سطح داخلی دخمه به صورت پهنه‌ی گردی است كه تمام آن با تخته سنگ‌های بزرگ مفروش شده و به قسمت‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

نوار دایره‌ی انتهایی متصل به دیوار پیرامون دخمه كه مخصوص مردهاست.

نوار دایره‌ی میانی بعد از قسمت مردها كه مخصوص زنهاست.

نوار دایره‌ی داخلی بعد از زن‌ها كه مخصوص كودكان است.

نهایتا در مركز دایره چاه استودان یعنی استخوان‌دان است كه كه سنگ متحركی به نام ارویس در ته آن چاه وجود دارد. دخمه‌ها را كلا یكسان می‌ساختند، در و دیوار و سطح دخمه مشخصات و اندازه‌های معینی نداشتند بلكه بر حسب نیاز و جمعیت شهرها و روستاهای زرتشتی‌نشین بنا می‌شدند. دخمه‌ها را از خشت خام و گچ بنا می‌كردند تا مواد آلوده به زمین نرسد. در ساختن دخمه اصولی همچون كوبیدن 4 میخ بزرگ، 36 میخ متوسط و 260 میخ كوچك بر زمین رعایت می‌شد. صد نخ پنبه را یك ریسمان می‌كردند و سه بار آن ریسمان را دور تا دور دخمه به گرد این میخ ها می‌پیچاندند و اول سروش باج تا ویدوا مروتی می‌خواندند.