همکاری انگلیس با برنامه شیمیایی رژیم صدام

به گزارش بولتن نیوز، براساس اسناد محرمانه وزارت خارجه انگلیس که روز جمعه بخش هایی از آن در روزنامه های این کشور منتشر شد، دولت «مارگارت تاچر» اطلاعات کاملی از برنامه تسلیحات شیمیایی رژیم صدام و درگیر بودن شرکت های انگلیسی در این برنامه، داشته است.


به گزارش بولتن نیوز، این اسناد نشانگر آن است که سفیر وقت انگلیس در بغداد در سال 1983 میلادی، دولت متبوعش و نیز دستگاه های اطلاعاتی این کشور را از نیت رژیم صدام برای ساخت سلاح های شیمیایی از جمله گاز خردل مطلع کرده بود.

روزنامه ایندیپندنت روز جمعه در این ارتباط نوشت: اما دولت انگلیس در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تمایل خودش را برای انجام اقدامی برای بازداشتن رژیم صدام از گسترش ذخایر تسلیحات شیمیایی اش از دست داد زیرا دیپلمات ها به لندن هشدار داده بودند که به دلیل سوابق اش در زمینه کنترل این گونه سلاحها و نیز دخالت شرکت های انگلیسی در این مساله، در معرض خطر انتقاد قرار دارد.

این روزنامه افزود: اسناد منتشر شده مربوط به سال 1983 میلادی نشان می دهد که دولت محافظه کار «مارگارت تاچر» برای متوقف کردن تلاش های دیکتاتور عراق برای افزایش و استفاده از مواد سمی در جریان جنگ علیه ایران، خواهان یک اقدام بین المللی بوده است.

ایندیپندنت نوشت: «یک سند بسیار محرمانه وزارت خارجه انگلیس که در آرشیو ملی «کیو» در غرب لندن فاش شده، نشانگر آن است که تمایل مقامات ارشد (انگلیس) برای پیگیری این ایده، بعد از دریافت اطلاعاتی از آمریکایی کم شده است.

به نوشته این روزنامه، اطلاعات ارایه شده توسط دستگاه اطلاعاتی آمریکایی موید آن بود که گاز خردل در یک کارخانه تولید آفت کش در شمال بغداد و با استفاده از تجهیزات انگلیسی تولید می شود.

این روزنامه نوشت: دیپلمات ها نگران از این بودند که پیمانکار هندی که این کارخانه را در شهر سامرا ساخته بود، پمپ های مورد نیازش را از شرکت انگلیسی «ویر پمپس» بدون آنکه نیت واقعی اش را برای این شرکت روشن کرده باشد، خریداری کرده است.

ایندیپندنت نوشت: بعد از جنگ ایران و عراق، مشخص شد انگلیس در میان چند کشور غربی بوده که عراق اغلب با اطلاع سرویس های اطلاعاتی آنها، تجهیزات و مواد خام برای تولید سلاح های شیمیایی دریافت می کرده است. تخمین زده می شود که حدود 100 هزار ایرانی تا پایان جنگ در سال 1988 میلادی، بر اثر گازهای شیمیایی و اعصاب عراق کشته شده اند.

به نوشته این روزنامه، سلاح های شیمیایی تا سال 1997 میلادی رسما ممنوع نشده بود اما در سال 1983 میلادی استفاده از آنها به عنوان سلاح «ضربه اول» تحت پروتکل کنوانسیون ژنو، ممنوع شمرده می شد.

ایندیپندنت افزود: استفاده نیروهای عراقی از گاز خردل در سال 1983 میلادی و برنامه های صدام برای ارتقای توانمندی های سلاح شیمیایی اش، سبب نگرانی لندن شده بود به نحوی که مقامات انگلیس پیشنهاد دادند که باید «تلاش شود که حداقل این حرکت را کند و شاید حتی بتوان جاه طلبی عراقی ها را بی اثر ساخت.»

این روزنامه نوشت: براساس مدارک یاد شده، وزارت خارجه انگلیس تاکید کرده بود فضا برای مانور دادن محدود است. «عراقی ها می توانند همانند آمریکایی ها بگویند که آنها به سلاح های شیمیایی به عنوان یک عامل بازدارنده نیاز دارند.»

این روزنامه اضافه کرد: در این اسناد آمده است، «حرکت برای ممنوع کردن فروش سلاح های شیمیایی به عراق می تواند به نظر تبعیض آمیز برسد مگر آنکه بتوانیم نشان دهیم عراق پروتکل ژنو را نقض کرده و یا قصد نقض آن را داشته است.»

ایندیپندنت افزود: دیپلمات های انگلیسی این ارزیابی را مطرح کرده بود که آیا برای انگلیس اقدام یکجانبه علیه عراق درخصوص استفاده از گاز خردل، به طور بالقوه در دادگاه بین المللی، «امکانپذیر» و «مطلوب» خواهد بود یا نه.

این روزنامه افزود: در حالی که مشکلاتی برجسته ای از قبیل عدم ممنوعیت آشکار استفاده از چنین سلاح های وجود داشت، دیپلمات های انگلیسی نگران بودند که انتقاد علنی از آن، می تواند به ضرر دولت تاچر تمام شود.

ایندیپندنت اضافه کرد: در این اسناد عنوان شده است 'باید محتاط بود زیرا تجارت ما در زمینه گازهای سمی از انتقادها مصون نبوده است.(روسیه ادعا می کند که استفاده ما از سلاح های شیمیایی در ایرلند شمالی، نقض پروتکل ژنو بوده است.)

ایندیپندنت نوشت: «مساله دیگر این است که شرکت انگلیسی 'ویر پمپس' این پمپ ها را با این تصور که از آنها برای تولید آفت کش استفاده خواهد شد ، به کارخانه سامرا فروخته بود.»

این روزنامه افزود: اسناد منتشر شده نشان می دهد که مقامات بلند پایه انگلیسی پس از اطلاع از این مساله که از محصولات شرکت 'ویر پمپس' در ساخت سلاح شیمیایی عراق استفاده شده است، از اقدام یک جانبه علیه عراق عقب نشینی کردند.

ایندیپندنت نوشت: براساس این اسناد، دیپلمات های انگلیسی با این وجود اذعان کردند به هر حال متوقف کردن رژیم عراق در دستیابی به زرادخانه سلاح های شیمیایی بسیار دیر شده است و نمی توانیم مانع عراقی ها در این مسیر شویم.

این روزنامه افزود: در میان تاسیسات ساخته شده توسط رژیم صدام، یک کارخانه 14 میلیون پوندی تولید کلر که در سال 1985 میلادی توسط یک شرکت انگلیسی تجهیز شده و مجوز آن را نیز دولت انگلیس صادر کرده بود، قرار دارد.

ایندیپندنت نوشت: این مجوز در حالی از سوی دولت انگلیس صادر شد که وزارت خارجه این کشور هشدار داده بود که به احتمال قوی این تجهیزات می تواند برای ساخت گاز خردل بکار گرفته شود.

گاردین نیز روز جمعه در این ارتباط نوشته بود: اسناد منتشر شده وزارت خارجه انگلیس مربوط به سال 1983 میلادی، حاکی از آن است حتی قبل از آنکه عراق به طور گسترده از گازهای سمی علیه ایرانی ها استفاده کند، دیپلمات های انگلیسی از برنامه فناوری پنهانی بغداد آگاه بودند.

این روزنامه با استناد به اسناد یاد شده، نوشت: در آوریل سال 1983 میلادی، در اوج جنگ عراق و ایران ، 'جان موبرلی ' سفیر وقت انگلیس در بغداد در تلگرافی به وزارت خارجه این کشور و بخش های اطلاعات دفاعی این کشور، به 'ساخت و استفاده از گاز خردل توسط ارتش عراق ' اشاره کرده است.

گاردین اضافه کرد: سفیر وقت انگلیس در این تلگراف می گوید: شرکت انگلیسی 'ویر پمپس' تعدادی پمپ به 'سومدات بولدرز ' پیمانکار هندی که در حال ساخت کارخانه تولید آفت کش در سامرا است، عرضه داشته است.

این روزنامه نوشت: سفیر انگلیس با اشاره به عدم دسترسی به اطلاعات فنی این پروژه ، می گوید: به نظر می رسد که بخش خاصی از کارخانه تولید آفت کش (سامرا) ممکن است برای تولید موادی برای ساخت سلاح شیمیایی از جمله ساخت گاز خردل مورد استفاده قرار گیرد.

گاردین افزود: اما بخش کنترل تسلیحات وزارت خارجه انگلیس از اعمال محدودیت های صادراتی در این زمینه طفره رفت و در یک یادداشت طولانی این مساله را مطرح کرد که آیا این دخالت 'مطلوب' و 'عملی ' است. عراق صدام در این مرحله بیشتر از ایران انقلابی، به غرب نزدیک بود.