تكنرخي كردن ارز از اولويتهاي بانك مركزي است. اما در شرايط كنوني به دلايلي تكنرخي شدن ارز مصلحت نيست.
گروه اقتصادی - رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به پرسش هیئت تجاری آلمانی درباره نوسانات نرخ ارز خاطرنشان کرد: در دو سال گذشته دامنه نوسانات نرخ ارز در ایران، حدود 60 درصد کاهش یافته است. این در حالی است که در یک دوره مالی یک ساله، نرخ برابري دلار در مقابل ريال تنها سه درصد افزايش داشته است و این در شرایطی است که دسترسی ما به منابع ارزی به علت وجود تحریم های ظالمانه محدود بوده است.
به گزارش بولتن نیوز، سیف همچنین از اراده بانک مرکزی برای تک نرخی کردن نرخ ارز در آینده نزديك خبر داد و افزود: شواهد و قراین و بررسی های کارشناسی نشان می دهد که امکان حرکت به سمت تک نرخی کردن ارز وجود دارد و این سیاست در موقع مقتضی عملی خواهد شد. به گفته وی، این اقدام بسیار مهم و ضروري است و البته پيش نياز آن برقراری ارتباطات بانكي بین المللی كافي و امکان مانور بانک مرکزی نسبت به جابجايي منابع ارزی خواهد بود.
برخي از كارشناسان معتقدند كه ركود بازار ارز و كاهش تقاضا براي كسب سود و سوداگري ارز، مهمترين دليل كاهش فاصله نرخ ارز بازار آزاد و نرخ رسمي بوده است و بر اين اساس نميتوان تحليل دقيقي از اراده بانك مركزي براي تكنرخي شدن نرخ ارز ارايه داد كه آيا در اين مقطع بانك مركزي به دنبال تكنرخي ارز است يا آن را به فرصت ديگري موكول خواهد كرد
به تازگي پيمان قرباني معاون اقتصادي بانك مركزي با اشاره به تكنرخي شدن ارز اعلام كرده است: تكنرخي كردن ارز از اولويتهاي بانك مركزي است. اما در شرايط كنوني به دلايلي تكنرخي شدن ارز مصلحت نيست.
قرباني افزود: حفظ ثبات بازار ارز با سازكار فعلي مهمتر است. بعد از برداشته شدن تحريمها و احياي روابط كارگزاري، بانك مركزي به سمت تكنرخي كردن ارز حركت خواهد كرد اينكه ساز و كار تكنرخي شدن ارز چگونه باشد نيز به شرايط محيطي بستگي دارد اما اين موضوع اولويت بانك مركزي است. ميخواهيم ارز تكنرخي را به صورت پايدار و در جهت متغيرهاي بنيادين اقتصاد و در مسير صحيح هدايت كنيم. معاون اقتصادي بانك مركزي گفت: بانك مركزي مديريت خوبي بر ثبات بازار ارز، جلوگيري از سفتهبازيها داشته است و با همين مديريت موضوع يكسانسازي نرخ ارز را هم مديريت خواهد كرد.
همچنين رييسكل بانك مركزي با اعلام كاهش 60درصدي نوسان نرخ ارز در 2سال گذشته بار ديگر بر تكنرخي كردن نرخ ارز در آينده نزديك تاكيد كرد.
وليالله سيف در ديدار يك هيات اقتصادي – تجاري از كشور آلمان در پاسخ به پرسش اين هيات تجاري درباره نوسانات نرخ ارز اظهار كرد: در دو سال گذشته دامنه نوسانات نرخ ارز در ايران، حدود 60درصد كاهش يافته است. اين در حالي است كه در يك دوره مالي يك ساله، نرخ برابري دلار در مقابل ريال تنها 3درصد افزايش داشته است. آن هم در شرايطي كه دسترسي ما به منابع ارزي به علت وجود تحريمهاي ظالمانه محدود بوده است.
وي همچنين بر اراده بانك مركزي براي تكنرخي كردن نرخ ارز در آينده نزديك تاكيد كرد و افزود: شواهد و قرائن و بررسيهاي كارشناسي نشان ميدهد كه امكان حركت به سمت تكنرخي كردن ارز وجود دارد و اين سياست در موقع مقتضي عملي خواهد شد. اقدامي كه بسيار مهم و ضروري است.
به گفته سيف پيشنياز يكسانسازي نرخ ارز برقراري ارتباطات بانكي بينالمللي كافي و امكان مانور بانك مركزي نسبت به جابهجايي منابع ارزي خواهد بود.
رييسكل بانك مركزي در بخش ديگري از سخنان خود گفت: ثبات حاكم بر بازار در ايران كه در دو سال اخير پديدار شده است با ادامه رفتارهاي منطقي دولت و اعمال انضباط دقيق مالي از سوي بانك مركزي به طور جديتري دنبال خواهد شد تا زمينه براي سرمايهگذاري خارجي بيش از پيش فراهم شود.
سيف اعلام كرد كه براي حضور گستردهتر شركتهاي ايراني در بازارهاي جهاني و نيز حضور شركتهاي خارجي در ايران، برخورداري از يك نظام پولي و مالي قوي يك ضرورت جدي است و بانك مركزي و مجموعه اقتصادي دولت به اين موضوع اهتمام ويژه دارند.
به گفته وي، تلاش جدي براي افزايش سرمايه بانكهاي دولتي و خصوصي، افزايش نسبت كفايت سرمايه آنها متناسب با استانداردهاي بينالمللي و نيز كاهش هزينههاي خدمات مالي در صنعت بانكداري ايران براي كاهش هزينههاي توليد، ازجمله برنامههاي اصلي خواهد بود. سيف با اشاره به سوابق همكاريهاي اقتصادي و بانكي مشترك ايران و آلمان ادامه داد: با وجود مشكلات و نوسانات اقتصادي كشور در برخي سالها، تسويهحسابهاي بانكهاي ايراني با طرفهاي آلماني با كمترين تاخير انجام شده و هيچگاه اين نوسانات نتوانسته است مانع ارتباطات مناسب بانكي دو طرف شود.
وي با اعلام آمادگي بانك مركزي براي پذيرش هياتي از نظام بانكي آلمان براي مذاكره درباره راههاي همكاري دوجانبه گفت: ارزيابي ريسك بانكهاي ايراني نشان ميدهد آنها توانستهاند سطحي مناسبي از اعتماد را نسبت به عملكرد خود جلب كنند. از همين رو، بستر بانكي موجود ميتواند زمينه مناسبي براي عملياتيشدن حجم قابل قبول مبادلات كالايي بين دو كشور و تسويهحسابهاي فيمابين باشد.
اين در حالي است كه روند تحولات بازار ارز، نرخ رسمي، نرخ مبادلهيي و نرخ بازار آزاد نشان ميدهد كه دولت روحاني و بانك مركزي از خردادماه 92 تاكنون برنامه كاهش فاصله نرخ بازار آزاد با نرخ رسمي و مبادلهيي را در دستوركار خود داشته است و اين فاصله از حدود 2هزار تومان در سال 92 به حدود 390تومان در روزهاي اخير رسيده و به معناي كاهش 1600توماني اين فاصله در 2سال اخير است.
ركود در عرضه و تقاضاي ارز
در اين رابطه علي كيوانپناه كارشناس و فعال بازار ارز و سكه گفت: حركت قيمتها در بازار ارز نشانگر حركت به سمت تكنرخي شدن ارز است كه از دوره اصلاحات تاكنون شاهد تكنرخي شدن ارز در اقتصاد ايران نبودهايم اما مشخص نيست كه كاهش فاصله قيمت دلار رسمي با دلار آزاد به دليل توجه به يكسانسازي نرخ است يا خير يا ممكن است به دليل شرايط ركود حاكم در بازار ارز باشد.
زيرا برخي كارشناسان معتقدند كه ركود نسبي حاكم بر بازار و كاهش خريد و فروش ارز با هدف سوداگري و كسب سود، مهمترين عامل كاهش فاصله نرخ آزاد ارز با نرخ رسمي آن است.
وي اضافه كرد: به دليل عدم وجود تقاضاي خريد و فروش ارز در بازار نميتوان تحليل درستي از كاهش قيمت دلار آزاد يا افزايش دلار رسمي در شرايط حال حاضر بازار داشت زيرا عرضه و تقاضا در بازار است كه تعيينكننده قيمتهاست. لذا نميتوان تحليل دقيقي در مورد حركت بانك مركزي به سمت يكسانسازي نرخ ارز ارايه داد كه آيا بانك مركزي به دنبال تكنرخي كردن ارز است يا شرايط بازار چنين وضعيتي را موجب شده و فاصله نرخ رسمي و آزاد را كاهش داده است. وي افزود: ما هماكنون شاهديم كه بازار تمام ارزها از پوند، يورو و دلار راكد است و تقاضايي در بازار وجود ندارد و همه منتظرند تا شاهد نتيجه مذاكرات باشند حتي ما در بازار خريد و فروش موبايل هم شاهد ركود و عدم تقاضا هستيم و كل بازار به دنبال گشايش در بحث تحريمهاست و عدم وجود تقاضا در بازار را ميتوان از عمده دلايل كاهش فاصله قيمتي دلار رسمي با دلار آزاد دانست.
وي با اشاره به تجربه يكسانسازي نرخ ارز گفت: به دليل پايين بودن قيمت ارز در آن دوره يكسانسازي آسانتر صورت گرفت و قطعا شرايط مانند امروز با شك و ترديدهايي مبنيبر يكسانسازي همراه نبوده است اما هماكنون بازار و اقتصاد ايران در ركود به سر ميبرد و چنين شرايطي در دوران پس از انقلاب هرگز تجربه نشده است به طوري كه شاهديم هيچ ميلي از سوي خريداران براي بازار ارز وجود ندارد.
وي در پاسخ به اين سوال كه ساز و كار يكسانسازي نرخ ارز در شرايط كنوني اقتصاد ايران چيست، گفت: اصولا چنين مباحثي به نهاد سياستگذار پولي و ارزي مربوط ميشود و دولت است كه بايد از راهكارهاي ثبات بخش به اقتصاد بهره بگيرد و بازار ساز و كار مشخص خود را دارد و دولت است كه بايد از هرگونه ايجاد تلاطم و نوسان و رانتزايي جلوگيري كند به طوري كه طي سالهاي اخير شاهد بوديم كه با پرداخت ارز ارزانقيمت به برخي كالاهاي اساسي و غيره واردات گستردهيي به كشور صورت گرفت و حتي در مواقعي شاهد ورود خودروهاي لوكس و گرانقيمت به كشور بودهايم و در اين رابطه بازار و بخش خصوصي نميتواند كاري صورت دهد و اين دولت و بانك مركزي است كه بايد به عنوان بزرگترين فروشنده و عرضهكننده ارز در اقتصاد ايران از روشهاي مفيد و درست در جهت يكسانسازي نرخ ارز و ثبات بخشي به اقتصاد ايران استفاده كند و از هرگونه اعطاي رانت به افراد و شركتها اجتناب كند و تمام ارز خود را به صورت يكسان به تمام مردم عرضه كند و در صورت اتخاذ سياستهاي مناسب توسط بانك مركزي، مطمئنا شاهد حل مشكل دونرخي بودن ارز خواهيم بود.
وي در پاسخ به اين سوال كه روند قيمت دلار را در ماههاي آينده در چه سطحي پيشبيني ميكنيد، گفت: دولت روحاني به عنوان مسوول سياستگذاري بازار ارز در حال حاضر با مشكل تحريمها مواجه است و فعالان اقتصادي و بازاريان هيچگونه چشماندازي از وضعيت قيمتها در آينده را نميتوانند متصور باشند و تحليل كلي از برداشته شدن تحريمها 50 - 50 است و هر شرايطي را اعم از نامطلوب بودن و نويدبخش ميتوان متصور بود.
وي در پاسخ به اين سوال كه با توجه به قيمتهاي كنوني نرخ دلار رسمي و آزاد چه نرخي براي ارز تكنرخي مناسب است، گفت: نرخ دلار مناسب با توجه به تقاضاي كنوني بازار3200تومان است چون 3300تومان نرخي است كه در بازار عرضه ميشود و 2900تومان هم نرخ بانك مركزي است بنابراين 3200تومان هم ميتواند نرخ مناسبي باشد در صورتي كه دولت بخواهد قيمتها را كاهش دهد ميتواند نرخ 2900توماني را در بازار عرضه كند و نرخ كنوني دلار را بيشتر بشكند زيرا دولت بزرگترين عرضهكننده دلار در بازار ايران است.
تكنرخي كردن اولويت بانك مركزي
پيمان قرباني در همايش بينالمللي نقش بانكهاي توسعهيي در توسعه و رونق اقتصادي كشور افزود: بانكهاي توسعهيي نقش متفاوتي از بانكهاي تجاري دارند و در ايران هم زمينههاي تخصصي و توسعهيي فعاليت آنها مشخص است.
وي با اشاره به اينكه بانكهاي توسعهيي از دولت، منابع را براي كمك به توسعه اقتصادي كشور دريافت ميكنند، گفت: عملكرد اين بانكها در پرداخت تسهيلات به بخشهاي صنعت و معدن، كشاورزي، مسكن و… خوب بوده اما هنوز به حدي كافي نرسيده است.
معاون اقتصادي بانك مركزي گفت: هنوز نيازهاي زيادي براي توسعه زيرساختها، كمك به بنگاه كوچك و اشتغالزا و رفع توسعه نامتوازن منطقهيي وجود دارد كه بايد تامين مالي شود.
قرباني با راهگشا دانستن افزايش سرمايه بانكهاي توسعهيي كشور گفت: تخصيص منابع دولتي به اين بانكها در كنار سپردههاي بانكي ميتواند تا حدي نقش بانكهاي توسعهيي را فعالتر كند. وي خاطرنشان كرد: بايد بانكهاي توسعهيي تقويت شود تا بتوانيم به توسعه اقتصادي در كشور برسيم. معاون اقتصادي بانك مركزي در پاسخ به پرسشي درباره تكنرخي شدن ارز هم گفت: تكنرخي كردن ارز از اولويتهاي بانك مركزي است. قرباني با بيان اينكه در شرايط كنوني به دلايلي تكنرخي شدن ارز مصلحت نيست، گفت: حفظ ثبات بازار ارز با سازوكار فعلي مهمتر است. وي گفت: بعد از برداشته شدن تحريمها و احياي روابط كارگزاري، بانك مركزي به سمت تكنرخي كردن ارز حركت خواهد كرد.
معاون بانك مركزي گفت: اينكه سازوكار تكنرخي شدن ارز چگونه باشد نيز به شرايط محيطي بستگي دارد اما اين موضوع اولويت بانك مركزي است. قرباني گفت: ميخواهيم ارز تكنرخي كردن را به صورت پايدار و در جهت متغيرهاي بنيادين اقتصاد و در مسير صحيح هدايت كنيم. معاون اقتصادي بانك مركزي گفت: بانك مركزي مديريت خوبي بر ثبات بازار ارز، جلوگيري از سفتهبازيها داشته است و با همين مديريت موضوع يكسانسازي نرخ ارز را هم مديريت خواهد كرد.
کی اسم شما ها را دکتر و اقتصاد دان گذاشته است؟
فرق شما ها با بقال سر کوچه که با کوچکترین اتفاقی جنسشان را گران می کنند چیست؟
نوسانات نرخ ارز دو گونه اند : نوسانات اقتصادی نرخ ارز که منحنی نمایش آنها بسیار بسیار همگون بوده و اتفاقی جهش و پرش آنهم به ندرت دارند و نوسانات سیاسی ارز که نمایش منحنی آنان پرش که هیچ پر است از جست وخیز و گریز و بعضا روزی چند بار .که این ناشی میشود از کلان رانتخوارانی که طبق آمار رسمی بانک مرکزی حدود 38 میلیارد دلار ارز ( پوند و یورو ...و اکثرا دلار ) در اختیار دارند و نه تنها نرخ بازار ارز را آنها تعیین میکنند بلکه بانک مرکزی را هم به دنبال خود میکشند.
متاسفانه در کشور ما هیچ فریادرسی نیست که اولا پز دادن کم شدن نوسانات ارز را کاملا منطقی بررسی کند و عوامل آنرا نشان دهد تا هم سطح سواد مردم بالا رود هم سیاسیون با چشم بندی و بازی با ارقام واعداد تغییرات را به حساب هوش و استعداد سرشار!!! و سیاست بینظیر!! خود نگذارند.
همین فردا اگر مافیای ارز احساس کند در بلعیدن سرمایه مردم دستش کوتا خواهد شد چنان نوساناتی برایمان درست کند که منحنی زلزله 10ریشتری خود را درمقابل آن خطی صاف احساس کند.