کاهش وابستگی به نفت با افزایش مالیات، خشکاندن فساد و گسترش دولت الکترونیک

گروه اجتماعی - بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با مردم تبریز، محورها و موضوعات مختلفی را در جهت تقویت تولید و صادرات کشور، کاهش وابستگی بودجه به نفت و... مطرح کرده تا در چارچوب اقتصاد مقاومتی، از طریق رشد و گسترش پایه مالیاتی، کاهش فرار مالیاتی، مالیات بر مصرف و ارزش افزوده، ضمن تقویت تولید و صادرات، وابستگی بودجه به نفت کاهش یابد و مانند کشورهای دیگر، مالیات ها سهم اصلی در تامین بودجه و مخارج دولت داشته باشند. 

به گزارش بولتن نیوز، مقاوم کردن اقتصاد کشور بر پایه تقویت تولید داخل و قطع اتکاء بودجه به نفت و افزایش سهم مالیات ها و عوارض، راهکاری است که می تواند در کنار تبدیل خام فروشی نفت به تولید فراورده های نفتی با ارزش افزوده بالاتر و رشد صادرات و درآمد کشور، و کاهش وابستگی به نفت کمک کند و نیاز کشور به غرب و کشورهای خارجی را به طور نسبی کاهش دهد.

در این زمینه ضمن آن که باید از مصرف گرایی پرهیز کرد و مصرف داخلی و واردات را کاهش داد تا به جای مصرف بیشتر نفت و فراورده در داخل، صادرات بیشتر داشته باشیم و محورهای اقتصاد مقاومتی را در دستور کار قرار دهیم، باید راهکارهایی را برای کنترل بودجه دولت، چابک سازی دولت، کنترل مخارج و هزینه های کشور و گسترش منابع درآمدی غیر از فروش نفت را مورد توجه قرار دهیم. 

در این زمینه، مانند کشورهای دیگر جهان باید مالیات ها و عوارض گمرکی و شهری و جاده ای و... بخش عمده و بالای 70 درصد بودجه دولت و 100 درصد بودجه جاری را تامین کند. 

آیت اله خامنه ای در این زمینه بیان کرده اند: اقتصاد ما نفتی [است‌]؛ یعنی چه؟ یعنی ما نفت را که سرمایه‌ی ماندگار ما است و امکان ارزش افزوده‌ی چندین برابری در آن وجود دارد، از زیر زمین بکشیم بیرون، خام خام بفروشیم به دنیا، پولش را بگیریم و صرف امور جاری کشور بکنیم؛ خسارت از این بالاتر نمیشود. اقتصاد نفتی این‌جوری است. خب، نفت را میشود تبدیل کرد به فرآورده. بنده احتمال میدهم - بعضی از دقّتهای علمی هم همین را تأیید میکند - شاید؛ این نفتی که ما آن را تبدیل میکنیم به بنزین و گازوئیل و نفت سفید و مثلاً مصرف این‌جوری میکنیم، با تولید فراورده‌هایی که تا امروز، بشر آن فراورده‌ها را تولید نکرده است، تا صدبرابرِ این بشود ارزش افزوده برای نفت به‌وجود آورد؛ ما از اینها غافلیم؛ نفت خام را از درون چاه‌ها بکشیم بیرون و این ذخیره را - این ذخیره که دوباره در زیر زمین تولید نمیشود؛ جزو چیزهای پایان‌پذیر است؛ اینها تبدیل‌پذیر نیست که بگوییم تمام [آن را] میکِشیم، جای آن می‌آید؛ نه، وقتی کشیدیم، تمام میشود؛ نفت این‌جور است، گاز این‌جور است - بفروشیم، پول آن را صرف کنیم در مصارف جاری کشور؛ از این بدتر واقعاً چیزی نمیشود؛ این جزو میراثهای شوم رژیم طاغوت و رژیم گذشته است. یک راه پول درآوردنِ آسانی هم هست و بعضی از مسئولین در طول زمانهای  مختلف هم ترجیح دادند که از این پولِ آسان استفاده کنند.

لذا کاهش فرار مالیاتی، گسترش پایه مالیاتی، مالیات بر مصرف و ارزش افزوده، کاهش مالیات در محصولات معیشتی و غذا و صنعت و تولید و افزایش مالیات در محصولات غیر ضروری و لوکس مانند سیگار، بنزین، لوازم خانگی لوکس و... می تواند به ابزارهایی کارآمد جهت کنترل مصرف و حمایت و تشویق تولید کالاهای اساسی و ضروری و معیشتی از یک سو، و افزایش درآمد دولت و کاهش وابستگی به نفت از سوی دیگر تبدیل شود. 

این ابزارهای مالیاتی تولید وصادرات را تشویق و واردات و مصرف را کاهش می دهد و زمینه ساز کاهش وابستگی بودجه و واردات و مصرف جامعه به نفت خواهد شد و لذا فرصت تولید ارزش افزوده و صادرات فراورده های نفتی را فراهم می کند و کشور را از یک اقتصاد تک محصولی و با کارایی و بهره وری پایین خارج خواهد کرد. 

اما لازمه چنین برنامه ای، پذیرش این واقعیت است که همه باید در پرداخت مالیات مشارکت کنند، دولت باید در برابر مردم پاسخ گو باشد و مالیات را در جای مناسب و کارآمد و برای رفع مشکل مردم و شهرها و روستاهای خود مردم خرج کند. 

دموکراسی و پاسخ گویی دولت در برابر مردم، احترام به احزاب  و دیدگاه های سیاسی و رسانه ها و... تقویت شود تا مالیات دهندگان احساس تعلق و مشارکت بیشتری در تامین هزینه های کشور داشته باشند. 

همچنین با بررسی زمینه‌های شکل‌گیری فساد و موانع تحقق اقتصاد مقاومتی نظیر فرارهای مالیاتی سرمایه‌داران کلان، واردات قاچاق، معوقات بانکی و... باید ریشه های رانت جویی و فساد را خشکاند زیرا وقتی مردم به فرصت های بادآورده و پول های مفت و هنگفت و فساد و فرصت های ویژه عده ای نگاه می کنند، انگیزه کار و تلاش را از دست می دهند و به جای روزی حلال، کسب و کار، دانش و علم، اخلاق گرایی و... به سمت روش های نفوذ در افراد پرقدرت، بانک ها، فرصت های تجاری، واردات، فرار مالیاتی و... می روند تا از این طریق به درآمد زیاد برسند. 

در حالی که اگر ریشه های فساد و رانت خشکانده شود و رقابت تقویت شود  وشایسته سالاری و علم و دانش حاکم شود، مردم احساس تعلق بیشتری خواهند داشت و دلسوزانه کار می کنند و مالیات می پردازند و در سرنوشت کشور خود شریک می شوند، دولت را یاری می دهند و از دولت سوال می کنند و... 

یکی از راهکارهای اساسی در خشکاندن فساد و رانت، نظارت و ثبت فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و نقل و انتقال پول و قراردادها است.

خوشبختانه با حاکم شدن دولت الکترونیک، و سامانه های جامع گمرکی، قضایی، بانکی و... می توان از ایجاد فساد پرهیز کرد و به مشتری و کارمندان و نهادهای نظارتی این امکان را می دهد تا از مسیر نقل و انتقال تجاری، کالا، پول و ... باخبر شوند و به محض بروز تخلف، آن را اطلاع رسانی کنند  و از ایجاد فساد بزرگ و رانت خواری پرهیز کنند.

هرچه دولت الکترونیک در سازمان های بیشتری برقرار شود و سامانه های هوشمند همه نقل و انتقال ها و خرید و فروش  و معامله را ثبت کنند، معاملات سیاه و خاکستری، نهان کاره، پنهانی، رانت جویانه، فاسد، فرار مالیاتی، و... کم خواهد شد. 

قانون نیز باید ساده و حامی مردم باشد تا تمام معاملات خود را ثبت کنند و اجازه ندهند که معاملات پنهانی و بدون نظارت و ثبت و ضبط انجام شود. 

اگر معاملات پنهانی و نهان کاره باشد، موجب فرار مالیاتی می شود و باعث معاملات سیاه و خاکستری و غیر قانونی خواهد شد. 

لذا تا حد امکان باید فرار مالیاتی را کاهش داد تا درآمد دولت به نفت وابسته نباشد.  

پیگیری تخصصی و مستمر آخرین وضعیت دولت الکترونیک که با اجرای آن بسیاری از زمینه‌های ایجاد فساد و موانع تحقق اقتصاد مقاومتی مرتفع می‌شود؛ سامانه نظارتی بانک مرکزی، سامانه گمرکی، سامانه مالیاتی، اتصال بانک‌های اطلاعاتی، یادآوری دستورات سابق رهبر انقلاب نظیر فرمان مبارزه با قاچاق و... می تواند به کاهش فرار مالیاتی و ریشه کن کردن فساد کمک کند و شفافیت اقتصاد را افزایش دهد و امید مردم را تقویت کند و مشارکت آنها را در پرداخت مالیات و کار و تلاش و بهره وری بیشتر افزایش دهد. 

کار فرهنگی  و فرهنگ سازی پرداخت مالیات، حاکمیت قانون و شفاف سازی، احترام به حقوق دیگران و جلوگیری از فساد، باید  از سوی دستگاههای فرهنگی کشور تقویت شود و با عنایت به تأکیدات رهبری بر فریضه بودن مالیات و همچنین در بحث منع خرید محصول خارجی باید به روش های مختلف باعث تقویت خرید کالای ایرانی شویم