گروه اقتصادی، روحانی با تجدید ساختار اقتصادی در داخل تلاش دارد ایران را در موقعیتی قرار میدهد که از هرگونه کاهش تحریمها نهایت استفاده را ببرد و از میزان آسیبپذیری کشور در برابر تداوم یا وضع مجدد تحریمها در بلندمدت کاسته شود.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، پروژه تهدیدات حیاتی اندیشکده امریکن انترپرایز در گزارشی راهبردی به قلم امیر توماج نوشت:تحریمهای اقتصادی سیاست هستهای ایران را تغییر ندادهاند، هرچند بر این کشور فشار وارد کرده و تهران را وادار به مذاکره کردهاند. با این حال، اقتصاد ایران به شدت منقبض گردیده است که این امر تا حدودی به خاطر تحریمها بوده است. حسن روحانی رئیسجمهور ایران و آیتالله علی خامنهای رهبر کشور سلامت اقتصادی ایران را اولویت اصلی حکومت دانستهاند.
■ تحریمها بخشی از «جنگ نرم» دشمن ■
رهبران ایران تحریمهای اقتصادی را بخشی از تلاشها جهت سرنگونی حکومت و غربی کردن جامعه ایران میدانند. آنها تحریمها را بخشی از «جنگ نرم» دشمن معرفی میکنند که ظاهراً غرب از طریق تلویزیون، اینترنت، و رسانههای غربی نظیر بی.بی.سی فارسی و رادیو فردا علیه جمهوری اسلامی به راه انداخته است. نهادهای دولتی پا را از این هم فراتر گذاشته و ادعا کردهاند که تلاشها جهت تضعیف اخلاق، مذهب، و وفاداری ملی مردم ایران توسط یک «ناتوی فرهنگی» هدایت و حمایت میشوند. آنها اینگونه استدلال میکنند که شکستهای نظامی آمریکا در عراق، افغانستان، و منطقه باعث شدهاند تا این کشور از قابلیت سختافزاری جهت بازداشتن ایران بیبهره گردد و در نتیجه مجبور شده به قدرت نرم ـ یا «جنگ نرم» ـ روی آورد. بنابراین، اقتصاد، فرهنگ، و محیط رسانهای ایران جبهههای جدید جمهوری اسلامی در جنگ با غرب قلمداد میگردند.
■ دکترین «اقتصاد مقاومتی» را پاسخ به تحریمها در قالب «جنگ نرم»■
حکومت ایران بحران اقتصادی کشور را در قالب یک مشکل امنیتی تعریف کرده و بدین طریق تلاش دارد در یک چارچوب امنیتی به راهکارهای اقتصادی دست یابد. [آیتالله] خامنهای دکترین «اقتصاد مقاومتی» را پاسخ به تحریمها در قالب «جنگ نرم» اعلام کرد و بدین ترتیب سیاستگذاری برای اقتصاد ایران را تحتالشعاع دکترین امنیت ملی قرار داد.
هدف از دکترین اقتصاد مقامتی مقاوم ساختن اقتصاد ایران در برابر همه فشارهای اقتصادی بیرونی، از جمله تحریمهای غرب و بحرانهای مالی جهانی، در بلندمدت است. طرحهای اقتصادی ایران در حال حاضر هدفشان تقویت سرمایهگذاریهای خارجی و توسعه بخش انرژی و همچنین ایجاد «اقتصاد دانش» حول محور بخش فناوری اطلاعات کشور است. ایجاد فضای مورد نیاز برای رشد بخش خصوصی مستلزم اقدامات اساسی جهت گذار از اقتصاد دولتی است. اصلاح بازار مالی در داخل و ممانعت از ادغام این بازار در سیستم مالی بینالمللی باعث میشود از میزان آسیبپذیری در برابر بحرانهای جهانی کاسته شود و در عین حال به شکلگیری یک سیستم جریان سرمایه خودکفا منجر میگردد. ایران در راستای تقویت روابط با پکن و مسکو و مصون نگاهداشتن فعالیتهای تجاری خویش در برابر فشار تحریمهای غرب دست به اقداماتی زده است، اما چین و روسیه هر دو ثابت کردهاند که شرکای تجاری قابل اعتمادی نیستند.
■ اقتصاد مقاومتی حتی در صورت پابرجا ماندن تحریمها هم قابل اجرا است■
روحانی و [آیتالله] خامنهای به نظر بر سر میزان تلفیق با اقتصاد جهانی تحت دکترین اقتصاد مقاومتی با هم اختلافنظر دارند. روحانی از عادیسازی اقتصادی سخن به میان آورده و روابط قوی با بقیه دنیا، از جمله غرب، را پیشنهاد داده است. با این حال، ]آیتالله] خامنهای به شدت نسبت به اینگونه روابط اقتصادی شک و تردید دارد و از این نگران است که چنین روابطی باعث شوند ایران با گذشت زمان یکبار دیگر در برابر فشارهای اقتصادی آسیبپذیر گردد.
رئیسجمهور و رهبر همچنین بر سر نیاز به رفع تحریمها در راستای تداوم سیاستهای اقتصاد مقاومتی ظاهراً با یکدیگر اختلافنظر دارند. روحانی و متحدان تکنوکرات وی اینگونه استدلال میکنند که اقتصاد ایران در چنان تنگنای سخت و دشواری گرفتار آمده که در صورت سرازیر نشدن سرمایهگذاریها و فناوریهای غربی به داخل کشور وضعیت اقتصادی احتمالاً بهبود نخواهد یافت. [آیتالله] خامنهای اما همواره بدبینی خود را در این رابطه ابراز داشته و گفته است که غرب حتی در صورت حصول توافق تحریمها را بر نخواهد داشت. بنابراین، اقتصاد مقاومتی ظاهراً به گونهای طراحی شده که حتی در صورت پابرجا ماندن تحریمها هم قابل اجرا باشد، هرچند به نظر میرسد روحانی چندان اعتقادی به این امر ندارند.
■ تلاش رئیس جمهور برای مقاوم کردن اقتصاد ایران■
تقریباً به طور قطع میتوان گفت حق با روحانی است. نمیتوان تصور کرد دکترین اقتصاد مقاومتی با وجود تحریمها در بلندمدت به موفقیت دست یابد، زیرا تحریمها مانع رشد اقتصادی پایدار هستند. در نتیجه، روحانی با تجدید ساختار اقتصادی در داخل تلاش دارد ایران را در موقعیتی قرار میدهد که از هرگونه کاهش تحریمها نهایت استفاده را ببرد و از میزان آسیبپذیری کشور در برابر تداوم یا وضع مجدد تحریمها در بلندمدت کاسته شود.
اقدامات روحانی جهت مقاوم کردن اقتصاد ایران در برابر تحریم باعث شده غرب در گفتگوهای هستهای اخیر با مخاطرات بیشتری مواجه گردد. طرفداران کاهش تحریمها همواره استدلال کردهاند که غرب قادر است در صورت سرپیچی ایران از هرگونه توافق هستهای مجدداً مجازاتهای اقتصادی علیه این کشور وضع کند. اما بیش از این نمیتوان چنین فرضیهای را پذیرفت. روحانی ممکن است با بهرهگیری از کاهش چشمگیر تحریمها ایران را به اندازه کافی در برابر تحریمهای آتی مقاوم سازد و بدین ترتیب از جذابیت تحریم نزد غرب بکاهد، به ویژه اگر وی بتواند پیوندهای اقتصادی معنادار میان ایران و جهان ایجاد کند. بنابراین، غرب باید دورنمای یک توافق هستهای «نهایی» را مدنظر قرار دهد که در راستای خاتمه دادن به تحریمها در ابتدا به میزان قابل توجهی از فشار تحریمها میکاهد. چنین توافقی میتواند یک سیاست کارآمد در قبال تهران قلمداد گردیده و روابط آتی میان جمهوری اسلامی و غرب را دگرگون سازد.
این گزارش راهبردی از لینک زیر دانلود قابل دانلود است:
اقتصاد مقاومتی ایران و پیشنهادهایی برای تحریمهای آتی + دانلود