گروه سیاسی- رضا مرتضایی پناه، بیش از 13 سال از حادثه تروریستی 11 سپتامبر در امریکا میگذرد، حادثهای که جدا از ابهامات فراوان در مورد عاملان آن موجبات لشگر کشی آمریکا به منطقه و حضور چندساله امریکا در منطقه را بهموجب قانون مصوب سنا مبنی بر مقابله با القاعده، طالبان و شاخههای آنها تضمین کرد.
به گزارش بولتن نیوز، اکنون باگذشت سالها از تصویب این قانون، که بهموجب آن دولت امریکا میتوانست برای نیل به اهداف خود برای حضور در منطقه به بهانه مقابله با القاعده هرساله بودجههای هنگفتی را طلب نماید، با تضعیف فعالیتهای این گروههای تروریستی، دلیل حضور آمریکاییها در منطقه نیز روزبهروز کمرنگتر میشود و آمریکا در حال از دست دادن پایگاههای خود در منطقه است که بهیکباره بحرانی جدید به نام "داعش" در اندک زمانی تمامی کشورهای منطقه را با خود درگیر میکند و به طبع با به خطر افتادن منافع آمریکا در منطقه موجبات حضور مجدد و پرقدرتتر آمریکا در منطقه را فراهم میآورد.
تهدیدی جدید در منطقه شکل میگردد که صرفنظر از چگونگی به وجود آمدن آن و گردانندگان آن باعث میشود که آمریکاییها برای تبدیل این تهدید به فرصتی برای حفظ و گسترش منافع خود در منطقه مانند حادثه 11 سپتامبر تمام تلاش خود را بهکارگیرند تا مجدداً بتوانند حضور خود در منطقه را تضمین نمایند.
پس از شکلگیری ائتلاف جهانی علیه داعش به سرکردگی آمریکا و ماهها مبارزه ارتش و مردم سوریه و عراق با تروریستهای داعش و شکستهای داعش، به نظر میرسد داعش و تفکرات افراطی اعضا آن نمیتواند بهتنهایی تأمینکننده حضور گسترده امریکا در منطقه مانند گذشته باشد و دولت آمریکا نیز نمیتواند نظر قانونگذاران برای توجیه اقتصادی این حضور پرهزینه را تأمین نماید.
لذا باید تهدیدی گزندهتر برای منافع امریکا در منطقه به وجود آید که بهموجب آن آمریکا بتواند ضمن جلب حمایت قانونگذاران امریکا برای دفع این تهدید جای پای خود در منطقه را برای سالهای آتی محکمتر نماید.
بر همین مبنا و در راستای پیشبرد اهداف امریکا در منطقه، آمریکاییها در روزهای اخیر از پروندهای 500 صفحهای در سنا این کشور توسط حزب حاکم (دموکراتها) رونمایی کردند که در آن به جزئیات شکنجه زندانیان بهخصوص افراد منصوب به القاعده توسط سیا پرداختهشده است. پروندهای که انتشار آن باعث خدشهدار شدن چهره آمریکا برای جهانیان بهخصوص مسلمانان افراطی است که همکیشان خود را مورد ظلم و شکنجه آمریکاییها میبینند و برخلاف داعش طیف گستردهای از مسلمانان را شامل میشوند؛ بر همین اساس است که امریکا بعد از انتشار این پرونده، تمامی نمایندگیها و پایگاههای خود در جهان بهخصوص کشورهای مسلمان با زمینه افراط گری مانند افغانستان و پاکستان را به حالت آمادهباش درمیآورد.
حال باید دید که دلیل آمریکاییها از رونمایی از این پرونده کهنه که میراث بوش رئیسجمهوری سابق آمریکا است، چیست؟ آیا جز این است که آمریکاییها یکبار دیگر به دنبال ایجاد تهدیدی جدید و گستردهتر در منطقه و متعاقب آن فرصتی بزرگ به بهانه مقابله با تهدید منافع خود در منطقه برای حضور و بازیگری دوباره در منطقه هستند؟
بررسی اخبار نشاندهنده آن است که انتشار جزئیات این پرونده خون بسیاری از مسلمانان افراطی در مناطق مختلف و فراتر از عراق و سوریه را به جوش آورده بهطوریکه گروهکهای افراطی که سالها دست از اقدامات تروریستی برداشته بودند حال به گفته خود دلیل لازم و کافی را برای فعالیت مجدد علیه امریکا را پیداکردهاند، برای نمونه میتوان به گفتههای نبیل نعیم، بنیانگذار سازمان سلفی «جهاد» در مصر، اشاره کرد که پس از طرح پرونده شکنجه زندانیان در امریکا، طی سخنانی ضمن تأکید بر این مطلب که آمریکا بزرگترین کشور ناقض حقوق بشر است، اعلام نمود که میتواند ظرف یک ماه ده هزار نیروی انتحاری را بهمنظور انجام عملیات انتحاری علیه آمریکا جذب نماید، وی همچنین عنوان نمود اقدامات خصمانه و غیرانسانی آمریکا علیه مسلمانان و نیز جنگ این کشور علیه نیروهای داعش، موجب نفرت بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان نسبت به دولت آمریکا شده است، بهگونهای که بسیاری حاضرند علیه منافع آمریکا دست به عملیات انتحاری بزنند.
بنابراین میتوان گفت که امریکا در حال تکمیل پازل خود برای حضور در منطقه است و بر همین اساس است که حتی با دادن هزینه و حتی لکهدار کردن آبروی خود در جهان تهدید لازم در منطقه را برای تبدیل به فرصت شدن فراهم آورده است و حالا یک گام تا تحقق هدف خود دارد و آن جلب حمایت قانونگذاران آمریکا از دو حزب و تصویب قانونی است که بهموجب آن بتواند مانند سالهای پس از حادثه 11سپتامبر در منطقه حضورداشته باشد زیرا قانونی که اکنون آمریکاییها با التزام به آن در حال مبارزه با داعش هستند همان قانونی است که 13 سال پیش به بهانه مبارزه با القاعده، طالبان و شاخههای آنها مورد تصویب قرارگرفته ولی اکنونکه آمریکا در ظاهر با تهدیدات عمدهتری نسبت به قبل در جهان روبروست نیازمند قوانین جدیدتری است که ضمن حمایت دولت امریکا حضور آنها را برای سالهای آتی تضمین نماید.
بر همین اساس است که همزمان با مطرحشدن پرونده شکنجه زندانیان آمریکایی، جان کری، وزیر خارجه امریکا با بردن طرحی به مجلس جهت مقابله با تروریستهای تکفیری خواستار تصویب قانونی است که عملیات آمریکا را به جغرافیای عراق و سوریه محدود نکند، باید دستکم سه سال معتبر باشد و امکان تمدید آن نیز وجود داشته باشد.
در پایان میتوان گفت که منطقه با ایجاد تهدیداتی اینچنینی توسط آمریکا با خطرات جدی روبرو خواهد بود خطراتی که در راستای طرح "خاورمیانه جدید" آمریکا در منطقه شکل میگردد و هدفی جز حضور پررنگتر امریکا و تأمین منافع آمریکا در منطقه را ندارد.
* کارشناس روابط بین الملل