تعیین تعداد سانتیرفیوژ ها توسط رهبر انقلاب چگونه زیاده خواهی 5+1 را خنثی کرد

گروه بین الملل، در حالی که مذاکرات ایران و گروه ۱+ ۵ درباره موضوع انرژی صلح آمیز هسته‌ای به مراحل حساس خود رسیده و با نزدیک شدن به زمان ضرب‌الاجل مقدماتی تعیین شده، بحث درباره موفقیت یا عدم موفقیت مذاکرات شدت گرفته است. برخی مطبوعات و رسانه‌های غربی تلاش دارند با جوسازی و تحریف واقعیت، به زعم خود فشار را بر ایران افزایش دهند؛ مطلبی که رویترز به تازگی منتشر کرده، نمونه‌ای از همین اقدامات است.
به گزارش بولتن نیوز،خبرگزاری «رویترز» در این رابطه در مطلبی با تیتر " مذاکره کنندگان هسته ای ایران پس از سخنان رهبری خطاب به نمایندگان، تحت فشار هستند " به قلم لوئیس چاربونیو و پریسا حافظی با اشاره به سخنان اخیر مقام معظم رهبری درباره خطوط قرمز ایران در مذاکرات، مدعی شده این بیانات، فشار را بر مذاکره کنندگان ایرانی افزایش داده و آن‌ها را با مشکل مواجه ساخته است.
به گزارش رویترز- سخنرانی مهم رهبر ایران ، توانایی نمایندگان این کشور را در مذاکرات رده بالای هسته ای برای سازش با شش قدرت جهانی محدود کرده است و دیپلمات ها می گویند این امر می تواند شانس تهران برای رسیدن به یک توافق جامع و پایان دادن به تحریم ها را کاهش دهد.
این در حالی است که تعیین میزان "سو" مورد نیاز برای غنی سازی اورانیوم در حقیقت توانست نه تنها زیاده خواهی 1+5 را کاهش دهد بلکه چراغ راهی شد که مذاکرات بی حاصل و گفتگوهای بی معنا جایگاه خود را در مذاکرات ایران و گروه 5+1 از دست داد و آن را به محاق ارسال کرد
رویترز در ادامه گزارش منتشره آورده است: آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران هفته گذشته در یکی از سخنرانی های عمومی و پر از جزئیات فنی خود ، گفت که ایران باید ظرفیت غنی سازی اورانیوم خود را تا حد قابل توجهی بالا ببرد، و این در حالیست که ضرب الجل 20 ژوئیه برای رسیدن به معامله نهایی رو به پایان است.
این مذاکرات بین ایران و ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین با هدف رسیدن به یک توافق بلند مدت در مورد مهار برنامه هسته ای ایران در ازای لغو تدریجی تحریم هایی است که اقتصاد این کشور عضو اوپک را فلج کرده است.
رهبر ایران در سخنرانی خود، که تحلیلگران اهمیت آن را با خطابه های سالانۀ رئيس جمهور ایالات متحده در کنگره مقایسه کرده اند، گفت که به تیم مذاکره خود به رهبری محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه و معاون او، عباس عراقچی اعتماد کامل دارد.
بسیاری از دیپلمات های نزدیک به مذاکرات گفته اند که این سخنرانی، که شامل جزئیات زیادی در مورد برنامه هسته ای و خواسته های ایران در این مورد بوده، باعث شگفتی هیئت ایرانی شده است.
یک دیپلمات غربی گفته که به نظر می رسد هیئت ایرانی از سخنان خامنه ای در چنین مرحلۀ حساسی از مذاکرات هسته ای ناگهان " متحیر " شده آن هم زمانیکه تنها چند روز به پایان مهلت 20 ژوئیه برای رسیدن به معامله جامع هسته ای باقی مانده و دو منبع ایرانی نیز این ارزیابی را تایید کرده اند.
تجزیه و تحلیل اطلاعاتی غرب از این سخنرانی که به دست رویترز رسیده حاکیست :" بررسی دقیق سخنرانی رهبر ایران در ابراز حمایت از تیم مذاکره کننده ایرانی، نشان می دهد که در واقع هدف وی از این اظهارات بستن دست تیم مذاکره کننده ایرانی و محدود کردن دایرۀ مانور آنها بوده ، تا به طور موثر از پر کردن شکاف های موجود بین مواضع طرف ایرانی و شش قدرت جهانی جلوگیری کند.
انتخاب پر شورو پر رای 2013 حسن روحانی عمل گرا ، به عنوان رئيس جمهور ایران که با وعدۀ بهبود روابط خارجی ایران و احیای اقتصاد صورت گرفت، درها را برای دیپلماسی هسته ای و بهبود احتمالی روابط با غرب باز کرد. حل و فصل بن بست هسته ای ده سالۀ ایران ، عاملی حیاتی برای پایان دادن به وحشت و نگرانی ها از بروز جنگی جدید در خاور میانه تلقی می شود.
ایران و شش قدرت جهانی مذاکرات وین را در تاریخ 2 ژوئیه از سر گرفتند و مذاکره کنندگان نشست خود را روز دوشنبه در پایتخت اتریش ادامه دادند، هر چند هیچ نشانه بارزی از پیشرفت اساسی در این مذاکرات به چشم نمی خورد. مقامات غربی و ایرانی علنا اعلام کرده اند که دو طرف برسر تمامی مسائل اساسی مطرح در این مذاکرات همچنان اختلاف نظر دارند.
ظرفیت ایران برای غنی سازی اورانیوم همچنان موضوع اصلی اختلاف و بن بست هسته ای این کشور است و به عنوان سخت ترین مسئله برای حل و فصل در مذاکرات وین تلقی می شود ، که در ماه فوریه آغاز شده است. وزیر خارجه آمریکا جان کری در وین است تا به شکستن این بن بست کمک کند. او روز دوشنبه برای دومین روز متوالی با ظریف ملاقات کرد.
جمهوری اسلامی اتهامات غرب را رد می کند که می گوید برنامه اعلام شدۀ این کشور برای غنی سازی سوخت انرژی هسته ای غیر نظامی تنها پوششی ظاهری برای پیگیری توانایی تولید سلاح اتمی است.

اختلاف بر سر سانتریفیوژها
یکی از بستگان به رهبر ایران انگیزۀ این سخنرانی را برای رویترز اینگونه توضیح داده: "رهبری فراتر از همه جناح هاست او احساس می کند که لازم است خطوط قرمز خود را علنا بیان نماید تا از این طریق از بروز هر گونه سوء تفاهم احتمالی در دو طرف درگیر در این مذاکرات جلوگیری کرده باشد."
وی ادامه داد:" سخنرانی او نکات فنی روشنی را در بر داشت و اکنون همه، اعم از ایرانی و غیر ایرانی، آشکارا متوجه می شوند که چه مواردی از نظر جمهوری اسلامی قابل مذاکره هست و چه مواردی اصولا مذاکره بردار نیست."
سخنرانی 7 ژوئیه آیت الله خامنه ای ، برخلاف معمول، جزئیات زیادی در مورد آنچه که او "ضرورت غنی سازی" ایران می داند در برداشت، و در برابر چیزی که او "نگرش بی اعتنای غرب نسبت به جمهوری اسلامی" توصیف کرد از این ضرورت دفاع می کرد. مقامات غربی می گویند که غنی سازی در خاک ایران "ضروری " نیست و ایران می تواند سوخت راکتورهای غیر نظامی خود را از روسیه یا کشورهای دیگر آن هم ارزان تر و بهتر تهیه کند.
رهبر ایران پیشنهاد کرد که ایران در دراز مدت به 190 هزار دستگاه سانتریفیوژ، یعنی چیزی حدود 19 برابر ظرفیت عملیاتی فعلی این کشور برای پالایش اورانیوم نیاز دارد.
مذاکره کنندگان ایالات متحده و اروپا می خواهند این تعدادبه حدود چند هزار سانتریفیوژ برسد تا این اطمینان حاصل شود که این کشور –حتی اگر روزی تصمیم به ساخت بمب هسته ای بگیرد –نتواند سوخت لازم را برای ئستیابی به بمب در اختیار داشته باشد.
برخی تحلیلگران می گویند که سخنان رهبر ایران در واقع نشان دهنده نوعی انعطاف پذیری است، چرا که او در مورد برنامه های بلند مدت ایران صحبتکرده اما عده ای نیز با این برداشت مخالف هستند.
دیپلمات های غربی و ایرانی می گویند پس از سخنان آیت الله خامنه ای کار ظریف و عراقچی در گرفتن امتیاز و متقاعد ساختن طرف مقابل بر سر سانتریفیوژ ها و سایر مسائل مورد بحث ، از جمله خواست غرب مبنی بر تعطیلی سایت غنی سازی فردو سخت تر می شود. رهبر ایران گفته این تقاضا "مضحک" است.
خبرگزاری دولتی ایران،ایرنا روز یکشنبه گزارش داد که حسین فریدون، برادر رئيس جمهور روحانی، وارد وین شده تا به مذاکرات بپیوندد و جزئیات مذاکرات برای رئيس جمهور ارسال کند
دیپلمات ها و تحلیلگران ایران می گویند در حالی که روحانی و ظریف صادقانه به دنبال رسیدن به یک معامله جامع هسته ای و از میان برداشتن تحریم های مضر اقتصادی هستند ، رهبر ایران از رسیدن به توافق سریع با غرب احتراز می کند و مهم تر از همه از سازش با ایالات متحده- "شیطان بزرگ " و دشمن ایران از سال 1979تاکنون - احتیاط می کند.
مذاکرات برسر معامله هسته ای دراز مدت، به لحاظ نظری می تواند تا شش ماه دیگر ادامه یابد، البته در صورتیکه تمامی طرفین به توافق برسند .برخی تحلیلگران و دیپلمات ها می گویند ممکن است تمدید مهلت ضروری باشد اما مقامات ایالات متحده می گویند باید ابتدا در فرصت باقی مانده در مورد مسائل کلیدی ، پیشرفت های ملموسی حاصل شود تا با تمدید مهلت موافقت کنند.