خودکفایی در تامین یک کاتالیست استراتژیک صنعت نفت

به گزارش بولتن نیوز، مهدی رشیدزاده در گفت و گو با خبرنگار شانا، با بیان اینکه تهیه کاتالیست آروماتیک سازی (pt-sn/Al٢o٣)  از خارج کشور با مشکلات ناشی از تحریم مواجه است، افزود: هم اکنون تولید سالانه ٩٠ تن (٣٦٠ کیلوگرم در روز) از این محصول برای استفاده در مجتمع های پتروشیمی برنامه ریزی شده است.

رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری پژوهشگاه صنعت نفت از بومی سازی دانش فنی تولید کاتالیست آروماتیک سازی خبر داد و گفت: دانش فنی این کاتالیست به بخش خصوصی واگذار شده است و با تولید انبوه محصول، مجتمع های پتروشیمی از مصرف کاتالیست آروماتیک سازی خارجی بی نیاز می شوند.

به گفته رشیدزاده، در مرحله نخست این کاتالیست برای یک مجتمع پتروشیمی تولید می شود و سپس برای استفاده در همه مجتمع های پتروشیمی و  بخش ریفورمینگ پالایشگاه ها به تولید انبوه می رسد.

وی با بیان اینکه پس از پایان مطالعات امکان سنجی تولید کاتالیست واحد آروماتیک سازی، دانش فنی این محصول آذر امسال به بخش خصوصی (شرکت اکسیرنوین فرایند آسیا) واگذار شد، ادامه داد: آزمایش های طول عمر و تست های رآکتوری این کاتالیست با موفقیت انجام و اثبات شد این محصول به خوبی با نمونه های خارجی آن از نظر کیفیت رقابت می کند.

رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری پژوهشگاه صنعت نفت درباره اهمیت بومی سازی کاتالیست ها گفت: بیش از ٨٥ درصد مواد شیمیایی، حداقل در یک مرحله از تولید از روی کاتالیست ها عبور می کنند و در ٩٥ درصد از تکنولوژی های کنترل آلودگی نیز از کاتالیست استفاده می شود.

رشیدزاده، با اشاره به ارزش افزوده بسیار زیاد تولید این محصول گفت: ارزش بازار جهانی کاتالیست، بیش از ٢٠ میلیارد دلار است.

وی با تاکید بر اهمیت داخلی سازی تولید کاتالیست در کشور گفت: ایران از نظر موقعیت ژئوپولتیکی و بهره مندی از ذخایر فراوان نفت و گاز وضعیت مطلوبی دارد و برخی چالش های سیاسی از جمله، تحریم های اقتصادی، ضرورت خودکفایی کشور را در این زمینه آشکار می کند.

سرمایه گذاری ٢٠ میلیون دلاری پژوهشگاه صنعت نفت در تولید کاتالیست

این مقام مسئول با اشاره به برنامه وزارت نفت برای افزایش ظرفیت پالایشی کشور و افزایش سرمایه گذاری در بخش پتروشیمی گفت: پیش بینی می شود با اجرای طرح های توسعه، نیاز کشور به مصرف کاتالیست به حدود پنج هزار تن در سال افزایش یابد. 

رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری پژوهشگاه صنعت نفت، بومی سازی دانش  فنی کاتالیست ها و جاذب ها را اولویتی استراتژیک برای پژوهشگاه صنعت نفت اعلام و تصریح کرد: پژوهشگاه تاکنون بالغ بر ٢٠ میلیون دلار در این زمینه سرمایه گذاری کرده است.

رشیدزاده با اشاره به برخورداری پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری از متخصصان مجرب و فعال در این زمینه، ادامه داد: با توجه به تحقیقات و مطالعات گسترده پژوهشکده در حوزه کاتالیست ها و ارسال پروپوزال های جامع در این زمینه به وزارت نفت، در صورت تامین بودجه پژوهشی مورد نیاز و حمایت وزارت نفت از شرکت های توسعه دهنده، بیش از پیش به هدف بومی سازی در عرصه تولید انواع کاتالیست ها و جاذب ها نزدیک می شویم.

وی  درباره تدوین سند تولید کاتالیست در پژوهشگاه صنعت نفت و پژوهش و فناوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران گفت: متولی تهیه این سند، پژوهش و فناوری وزارت نفت بوده و این سند که از حدود ٢ سال پیش ابلاغ شده است، به عنوان راهنمای کار پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری در تولید انواع کاتالیست مورر استفاده قرار می گیرد.

رشیدزاده یادآور شد: در قالب این سند، همه شرکت ها، فعالان بخش خصوصی (در این زمینه تولید کاتالیست) و مراکز فناوری و توسعه دهنده ها شناسایی شده و همه کاتالیست های مورد استفاده در صنعت گاز، پتروشیمی و پالایش و پخش فرآورده های نفتی نیز در این سند مورد اشاره قرار گرفته اند.

مسئول طرح پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری نیز درباره بومی سازی دانش فنی کاتالیست واحد آروماتیک سازی گفت: کاتالیست این فرآیند، پلاتین– قلع بر روی آلومیناست و هم اکنون خرید خارجی این کاتالیست‌ها تنها از سوی مراکز پتروشیمی کشور، میلیون‌ها دلار هزینه ارزی در بردارد.

معصومه آقابابایی توضیح داد: با توجه به میزان مصرف بالای این کاتالیست‌ و اهمیت ساخت کاتالیست در داخل کشور،‌ پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت پس از انجام موفقیت آمیز ساخت آزمایشگاهی و پایلوتی این کاتالیست‌، بسته طراحی مفهومی ساخت کاتالیست Pt-Sn/Al٢O٣ را در مقیاس ٣٦٠ کیلوگرم در روز تدوین کرد همچنین امکان سنجی اقتصادی طرح برای برآورد نیروی انسانی و  فاکتورهای اقتصادی انجام شد. 

بر پایه این گزارش، پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان مرجع ارزیابی انواع کاتالیست در کشور فعالیت می کند و در این زمینه، با ١٠ شرکت خصوصی فعال همکاری می کند.