یکی از مهمترین و مقدس ترین مفاهیم در دین مبین اسلام مفهوم جهاد و مشتقات
آن از قبیل مجاهدت و مجاهد است. جهاد از برترین اعمال و دری از درهای بهشت و
از ارکان مهم اسلام است و در قرآن و احادیث برای جهاد و مجاهدان فضایل
بسیاری ذکر شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی «مجاهدین»، بنا بر
احادیث، جهاد در راه خدا از برترین کارهاست و پاداش اخروی مجاهد شهید
چنان است که وی نیل به جهاد و شهادت را دوباره آرزو میکند. جهاد
از ماده جهد به معنای مشقت و رنج است در دین مبین اسلام به هر گونه تلاش و
بذل جان، مال و توان و فکر و اندیشه که در راه اعتلای اسلام و در مسیر
توحید انجام می شود را مجاهدت و شخصی که به این کار اقدام می کند را مجاهد و
اگر گروهی در راه اعتلای توحید مجاهدت کنند را مجاهدین می نامند.
در
آیات و احادیث فضائل دنیوی و اخروی جهاد مطرح شده است. به موجب
آیات قرآن، کسانی که جان و مالشان را در راه خدا فدا کنند در
درگاه الاهی از دیگر مسلمانان برترند و خداوند به آنها مژده بهشت و
دستیابی به مقام شهادت داده است. قرآن کریم و احادیث مهمترین
مانع انسان برای جهاد را وابستگی به خانواده، مال و خانمان، حب دنیا
و حب مقام و منصب شمرده است. همچنین قرآن کریم کسانی را که از جهاد
رویگرداناند، فاسق خوانده و به آنها کیفر الهی را وعده داده است.
بنابر قرآن، پیروزی تنها به دست خداست و پیروی از فرمان خدا و
پیامبر اکرم، دوری از نزاع و تفرقه، صبر و استقامت و فرار نکردن از
دشمن، از مهمترین احکام جهاد بشمار رفته است.به
موجب آیات قرآن، مجاهدان به میزان صبر و استقامت خود از امدادهای
غیبی برخوردار میشوند. از جمله امدادهای غیبی الهی، آرامش بخشیدن
به مجاهدان و افکندن ترس و وحشت در دل کافران است.خداوند
در آیه۷۵ سوره نساء و آیات دیگر، یکی از مهم ترین اهداف جهاد را رهایی
مستضعفان جسمی و فکری از چنگال ظالمان و جوامعی می شمارد که فرصتی به مردم
نمی دهند تا خود به اختیار و اراده، راه خویش را برگزینند و در مسیر کمالی
قرارگیرند. در برخی از جوامع، فشار فیزیکی و روانی گفتمانهای کفر و فجور و
نابهنجاری اجتماعی چنان است که تودههای مردم قادر نیستند تا راه دیگر را
پیدا کنند و در میان هیاهوی افکار پوچ و باطل، فرصت تفکر از آنان سلب می
شود. در برخی دیگر از جوامع نیز مردان پیر و زنان و کودکان، مورد
هجوم بی امان هستند و اجازه رهایی نمی یابند. اگر مردی به حقیقتی دست یافت
می تواند از جامعه باطل و فاجر بیرون رود ولی زنان و کودکان و پیرمردان
ناتوان جسمی نمی توانند از آن جامعه مهاجرت کنند و به جای دیگر بروند تا در
آسایش، مسیر کمالی را طی کنند. بر این اساس مجاهدت برای رهایی این
جوامع به عنوان یک وظیفه در آموزههای اسلامی مطرح می شود تا در مقام
امربه معروف و نهی از منکر، جوامع دیگر بتوانند در شرایط مطلوب قرارگیرند و
اجازه انتخاب پیدا کنند.به
دلیل همین جهاد و جایگاه والای مجاهد در دین مبین اسلام، همواره در طول
تاریخ افراد و گروههای مختلف با انگیزههای متعدد اعم از الهی و نفسانی و
شیطانی خود را مجاهد و عمل خود را جهاد نامیده اند! طرفداران شتر سرخ موی
در جنگ جمل، گرد آمدگان زیر بیرق معاویه و عمروعاص و خوارج نهروان نیز خود
را مجاهد مینامیدند و حتی در روز عاشورا نیز سپاهیان یزید و عمر سعد نیز به
اسم جهاد بر اهل بین نبی مکرم اسلام تاختند و بزرگترین جنایت تاریخ را خلق
کردند. لذا بسیار ضروری به نظر می رسد که برای تشخیص مجاهد حقیقی از دروغین به تبیین شاخص های حقیقی جهاد و مجاهدت اقدام شود.