مذاکرات هسته ای ایران : کنگره در میز مذاکره نقش فیل را دارد

گروه سیاسی - واشنگتن - مقامات امیدوار دولت اوباما به پایان دادن به بن بست هسته ای با ایران، از یکسو با کشوری افسانه ای و معروف به سختگیری در مذاکرات روبرو هستند و از سوی دیگر باید با اعضای کنگره مواجه شوند که بعضا به شدت سرکشند.

در مذاکرات با ایران که قرار است در اواسط ماه اکتبر در ژنو از سرگرفته شود ، کاخ سفید باید با دو چالش هم وزن مقابله کند: متقاعد کردن تهران به توقف غنی سازی اورانیوم و سایر فعالیت های هسته ایش ، و کسب حمایت کنگره که هنوز نسبت به کاهش تحریم ها علیه ایران تردید دارد .
به گزارش بولتن نیوز، این مقاله که به قلم "پل ریشتر" در روزنامه لس آنجلس تایمز منتشر شده به دو چالش عمده بر سر مذاکرات ایران و آمریکا پرداخته است.
 در زمانه ای که کنگره تقریبا درهمۀ موارد دچار دودستگی است ، میل به ترساندن و تحت فشار قرار دادن ایران در میان ، جناح محافظه کاران یکدندۀ کاپیتول هیل از جمله سناتور تد کروز ( جمهوریخواه از تگزاس ) و لیبرال هایی مانند رهبر اقلیت جمهوریخواه مجلس نمایندگان ،نانسی پلوسی (دمکرات از سان فرانسیسکو ) تقریبا امری همه گیر است.
از آنجا که تنها کنگره می تواند تحریم های سختی که به ایران تحمیل کرده به طور دائم از میان بردارد ، نمایندگان مجلس هم اگر به این باور برسند که کاخ سفید به رئیس جمهور جدید و عملگرای ایران ، حسن روحانی ، یا  رئیس تندروی وی ، رهبر معظم ، آیت الله علی خامنه ای ، بیش از حد میدان داده ، می توانند هر نوع توافقی را در این زمینه به هم بزنند.

اد رویس (جمهوریخواه از فولرتون ) ، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان و یکی از نویسندگان سخت ترین قوانین تحریمی علیه ایران که تا کنون توسط مجلس به تصویب رسیده می گوید: "ما اهرم های فراوانی در اختیار داریم. "   
اگر مجلس سنا لایحه ای را ، که مجلس در ماه ژوئیه با رای مثبت400 به 20 تایید کرده،  تصویب کند ، ایالات متحده آمریکا می تواند صادرات نفت ایران را - که 80 ٪ از درآمد دولت ایران را تامین می کند – از طریق مجازات خریداران به چیزی حدود صفر کاهش خواهد داد. این لایحه همچنین گامی بلند در جهت اعمال نوعی تحریم تجاری تمام عیار در ایران خواهد بود.
رویس تصریح کرد که او به پیشنهادهای آشتی جویانۀ روحانی که در طول سفر اخیرش به سازمان ملل متحد ، و یا در 27 سپتامبر در تماس تلفنی مدت 15 دقیقه ای خود با پرزیدنت اوباما مطرح کرده اعتماد ندارد.
رویس گفت: " آنها به دنبال آنند تا همه چیز به مذاکره محول کنند ، اما در عین حال ، فعالیت های هسته ای  خود را ادامه نیز دهند ".
اوباما و روحانی هر دو مشتاق جلوگیری از وقوع جنگ هستند، و انگیزه ای برای سازش دارند . دیپلمات ها می گویند یک معاملۀ احتمالی ممکن است به ایران اجازه دهد تا به غنی سازی اورانیوم در سطوح پایین ؛ برای مقاصد صلح آمیز و تحت نظارت دقیق آژانس انرژی اتمی ادامه دهد ، و یا سوخت هسته ای مورد نیاز خود را از روسیه یا کشورهای دیگر وارد کند .
به گفته کارشناسان ، رویکرد تهاجمی کاپیتول هیل تا حدودی ، داستان قدیمی پلیس خوب ، پلیس بد را میان کاخ سفید و کنگره مطرح می کند و در صورتی که مذاکرات ژنو، کار را به مذاکرات بیشتری در آینده بکشاند، می تواند از سوی مقامات ایالات متحده به عنوان اهرمی بالقوه  برای ترساندن ایران مورد استفاده قرار بگیرد.
مارک دوبوویتس، متخصص تحریم ها در بنیاد دفاع از دموکراسی - گروهی هوادار حمایت از تحریم ها-  می گوید: "مذاکره کنندگان ایالات متحده می توانند به ایرانیان بگویند که اگر آنها در خصوص برنامه هسته ای خود امتیازات قابل توجهی ندهند، این افراد دیوانۀ کاپیتول هیل ممکن است دست به هرکاری بزنند."

اما کنگره با تحمیل تحریم های شدیدتر ممکن است دچار زیاده روی شود ، و خشم تندروهای ایران را برانگیزد و چشم انداز رویکرد دیپلماتیک جدید ایران را به خطر بیاندازد. برخی قانونگذاران پر نفوذ ، برای مثال ، اصرار دارند که چنانچه  ایران حاضر نشود تا نه فقط در بحث توسعه هسته ای که در عرصه های مختلف دیگر امتیازات فوری بدهد ، کنگره با تحریم بیشتر علیه این کشور، حجم فشار را افزایش دهد.
سناتور مارک استیون کرک جمهوریخواه در بیانیه ای گفته: " تا زمانی که ایران همچنان به دنبال قابلیت تولید سلاح های هسته ای ، ساخت موشک های دوربرد بالستیک ، حمایت از تروریسم در سراسر جهان و نقض حقوق بشر باشد، مجلس سنا باید حداکثر فشار اقتصادی را بر این کشور تحمیل کند تا از این طریق به دیپلماسی فرصتی برای موفقیت و به سرانجام رساندن این مناقشات بدهد."
دولت به دنبال جلب رضایت هر دو دو طرف است . روز پنجشنبه، وندی شرمن، مقام سوم وزارت امور خارجه ، خطاب به کمیته روابط خارجی سنا گفت که تحریم ها " به این زودی ها نباید از میان برداشته شود! " اما او در عین حال افزود که دولت می تواند در فرایند سخت تحریم ها  نوعی گشایش کوتاه مدت ایجاد کند البته  در صورتیکه آنها هم به نوبۀ خود، بخشی از فعالیت هسته ای خود را متوقف کنند.
شرمن گفت : مقامات به دنبال راه هایی هستند که ایران بتواند " اعتماد سازی " کند و فرصتی برای کارکرد دیپلماسی فراهم آورد .خانم شرمن تاکید کرد: " ما می دانیم که فریب، بخشی از DNA و در ذات ایران است."
بدون پشتوانۀ کنگره ، گزینه های دیپلماتیک اوباما محدود است.
  اوباما می تواند از طریق فرمان اجرایی، تحریم های اعمال شده را متوقف کند، همچنین می تواند تحریم های اعمال شده توسط قانون را به طور موقت و با استناد به ضرورت امنیت ملی ایالات متحده به حال تعلیق درآورد، اما اگر بدون جلب پشتیبانی کنگره، همچنان به تعلیق تحریم ها ادامه دهد ، خطر حمله سیاسی بزرگی را به جان می خرد.
به احتمال زیاد ضروری است که اوباما به کنگره اطمینان خاطر بدهد که ایران به طور کامل از الزامات قانونی سختگیرانۀ ایالات متحده پیروی خواهد کرد تا قانونگذاران، با خیال راحت تحریم ها را برای همیشه لغو کنند.
کنگره درمورد تحریم های اتحادیه اروپا نیز اهرمی بزرگ در اختیار دارد که تاکنون بارها اثبات کرده که موثر است. تهران مشتاق به بازگشایی سیستم تبادلات  مالی بین المللی مستقر در بروکسل ، موسوم به سوئیفت است تا بار دیگر بتواند پول خود را در سرتاسر جهان به گردش درآورد.
اما حتی اگر به ایران اجازۀ بازگشت به این سیستم هم داده شود ، شرکت های مالی ممکن است در همکاری با تهران با احتیاط عمل کنند تا زمانی که ایالات متحده آمریکا اجازۀ اینکار را بدهد. این بدان دلیل است که حریم های به اصطلاح ثانویه که توسط کنگره اعمال شده ، آن دسته از شرکت های خارجی را که با ایران تجارت می کنند از تبادل تجاری با هر شرکت ایالات متحده منع می کند ، که این امر مجازات بزرگی برای بسیاری از شرکت های بین المللی است.
دوبوویتس، که خود در مورد این مسئله مشاور قانونگذاران بوده می گوید:  بُرد وسیع و همه جانبۀ قانون تحریم های ایالات متحده، بدین معناست که کاخ سفید" واقعا مجبور است تا با کنگره به عنوان یک شریک کامل در مورد این موضوع به توافق برسد. "  
برخی از تحلیلگران می گویند پویایی سیاست های آمریکا کار اضافه کردن تحریم ها را برای کنگره آسان تر و حذف آنها را سخت تر کرده است. قانونگذارانی که به کاهش تحریم ها علیه یک دشمن قدیمی رای می دهند ممکن است در بحث دفاع ملی به عنوان افرادی ضعیف و سست عنصر مورد تحقیر قرار بگیرند و اگر کنگره مذاکرات صلح کاخ سفید را زیر سوال ببرد و تضعیف کند، احتمال بیشتری وجود دارد که تقصیر متوجه این افراد شود.
جورج پرکویچ ، متخصص هسته ای در بنیاد بی طرف کارنگی برای صلح بین المللی ، می گوید:" رای دادن برای ادامه یا سخت تر کردن تحریم ها برای کنگره هزینه ای در بر ندارد.."
از سال 2010، اکثریت هر دو حزب در کنگره ، اعمال تحریم های پلکانی که در هر مرحله سخت تر هم می شود را علیه ایران تصویب کرده اند به رغم هشدارهای کاخ سفید مبنی بر اینکه مشت بیش از حد سنگین، ممکن است گزینه های دیپلماتیک ایالات متحده را محدود و همکاری دولت های کلیدی اروپایی و آسیایی را با این روند تضعیف کند.
اما ترکیبی از تحریم های ایالات متحده ، سازمان ملل و اتحادیه اروپا ، صادرات نفت ایران را به نصف تقلیل داده، و دسترسی بخش مالی این کشور را از بدنۀ بانکداری بین المللی قطع کرده و به بروز تورم شایع منجر شده است . روحانی به خوبی تصریح کرده که هدف اصلی دولتش رفع سریع تر تحریم هاست.
مقامات ایالات متحده بر این باورند که ایران به غنی سازی اورانیوم و توسعه تجهیزات هسته ای ادامه می دهد به این امید که روزی بتواند یک بمب هسته ای بسازد . ایران اما اصرار دارد که تنها سرگرم توسعه انرژی هسته ای صلح آمیز است .
مقامات دولتی می گویند قبل از کاهش این تحریم ها– که در واقع همین تحریم های سخت ایران را پای میز مذاکره کشانده -آنها باید امتیازاتی واقعی بدهند. در مقابل، بسیاری از قانونگذاران ایالات متحده ، بیشتر شبیه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل می اندیشند، که به دولت هشدار داده مبادا نرمش و حسن نیت زبانی ایرانی را فریبشان بدهد.
نتانیاهو پس از ملاقات با اوباما در کاخ سفید طی هفتۀ جاری ، پیشنهاد کرد که تحریم ها باید بی وقفه سخت تر شود تا زمانیکه ایران توقف دائم غنی سازی اورانیوم را بپذیرد، ذخیرۀ اورانیوم غنی شدۀ خود را به خارج از کشور بفرستد، تاسیسات زیرزمینی غنی سازی فردو را از کار بیاندازد و تاسیسات راکتور آب سنگین اراک را تعطیل کند . گویا خارجی ها وحشت دارند مبادا این تاسیسات برای توسعه قابلیت ساخت بمب پلوتونیومی طراحی شده باشد.