بستر زمانی شکل گیری حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی

مصطفی طاهری*: در ابتدای سخن و به عنوان مقدمه، قبل از تبیین این موضوع باید به این مسئله اشاره کرد که حضور حماسی چه تفاوتی با حضوری عادی و غیرحماسی دارد. برای این کار باید حماسه و ویژگی های آن را مرور کنیم:

1- تقابل با دشمن

حضور حماسی در عرصه‌ای که فرد یا جامعه‌ای خود را در برابر دشمنانی که قصد از بین بردن او را داشته باشند مطرح می‌شود. نظام انقلاب اسلامی از ابتدای پیروزی، ماهیتاً در برابر نظام استکباری و نظام سلطه جهانی قرار گرفت و نبردی تام را در عرصه‌های گوناگون با این جبهه شکل داد، این عرصه‌ها اعم از عرصه سیاست، عرصه اقتصاد و عرصه فرهنگ و... بوده است.

2- همراهی منطق و احساسات

حضور حماسی حضوری است که توأمان همراه با منطق و احساسات است، یعنی گره زدن این دو با یکدیگر. اگر حضوری دارای ابعاد عقلانی به تنهایی و یا فقط دارای جنبه احساسی باشد، این نقش آفرینی حماسی نخواهد بود.

3- بستر زمانی شکل‌گیری حماسه سیاسی و اقتصادی

یکی دیگر از نقاط تمایز را می‌توان در حساسیت تاریخی دوران شکل گیری حماسه عنوان کرد. معمولاً حماسه‌ها در دورانی شکل می‌گیرند که توقع این حرکت و حادثه نباشد و فرد یا افراد حماسه آفرین در جایی که کسی پیش بینی این حضور را ندارد، حاضر می‌شوند و به ایفای نقش می‌پردازند. به عنوان مثال قیام حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش در دورانی شکل گرفت که سراسر سرزمین‌های اسلامی را ظلم و جور فراگرفته بود و فشارها و تهدیدها به حدی بود که هیچکس جرئت مخالفت و اعتراض نداشت، بر این اساس قیام حضرت را «قیامی حماسی» می‌خوانیم.

در حال حاضر نیز جامعه ما که خود را پیرو راه انبیاء و ائمه معصومین (ع) میداند با علمداری جبهه حق در برابر نظام مستکبر و ظالمی که در عرصه بین‌الملل قصد تسلط بر همه انسان‌ها و استفاده از آنان در راستای امیال و خواسته‌های خود دارند، ایستاده است. این ملت اسلامی ایران است که با ایستادگی و مقاومت خود در این عرصه نیز بار دیگر حماسه‌ای را رقم خواهد زد که در طول تاریخ باقی خواهد ماند.

حساسیت این ایام و دوران که مقام معظم رهبری از آن با نام «پیچ تاریخی» یاد کردند به دلایل زیر میتواند باشد:

الف) تغییر هندسه دنیا: در دوره کنونی هندسه قدرت در جهان در آستانه تحول است. زمان حاضر همانند دوران پس از جنگ جهانی دوم در حال شکل دادن به قطب های قدرت در سطح بین الملل است. قدرت جبهه‌های استکباری و نظام سلطه رو به ضعف است و این جبهه با موج مخالفت مردم در کشورهای جهان روبرو است و کشورهای اسلامی می‌توانند با ایجاد اتحاد و برادری در این عرصه نقش آفرینی کنند.

ب) بیداری اسلامی: انقلاب‌های منطقه با الگوگیری از انقلاب اسلامی ایران در برابر نظام‌های ظالم و جابر ایستاده اند و آزادی و آزادگی خود را از یوغ استبداد و استعمار خواستار شدند. شکی نیست که انقلاب اسلامی ایران نقش الگو را برای این انقلاب‌ها داشته است، اگر نظام مستکبر و جنایتکار امریکا بتواند با اعمال فشارها و تحریم‌ها که در محور بعدی به آن اشاره خواهد شد، مسئولین و ملت ایران را متقاعد کند که: برای ادامه حیات جامعه چاره‌ای جز مذاکره و برقراری رابطه با ما ندارید، این الگو (انقلاب اسلامی ایران) را در سطح جهان شکست خورده معرفی خواهد کرد حتی اگر مسئولین کشور فقط قصد مذاکره بدون برقراری رابطه سیاسی نیز داشته باشند، نظام سلطه با استفاده از قدرت و امکانات رسانه‌ای قوی خود این موضوع را به نحو دیگری جلوه خواهند داد. پس الگو قرارگرفتن ما برای کشورهای منطقه و حتی جهان، یکی از حساسیت‌های شرایط موجود در کشور است.

ج) اعمال تحریم‌های اقتصادی: تحریم‌های اقتصادی از جمله ابزارهایی بوده است که کشورهای اروپایی و امریکا از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی علیه ملت ما از آن بهره برده‌اند و مربوط به یک سال و دو سال اخیر نیست اما آنچه باعث تمایز آن با سایر مراحل تحریم شده، شدت آن بوده است. مسئولین امریکایی به زعم خود این تحریم‌ها را «تحریم‌های فلج کننده» نامیده‌اند در صورتی که آن‌ها این تحریم‌ها را از دو سال پیش شروع کرده و هنوز نتیجه‌ای از آن را نیز دریافت نکرده‌اند تا حدی که این کار باعث ایجاد بحران‌های مختلف در کشورهای اروپایی و نظام اقتصادی خود امریکا شده است.

فشارها و تحریم‌هایی که نظام سلطه در این مقطع به میهن اسلامی ما وارد آورده است از لحاظ شدت در طول پیروزی انقلاب بی‌سابقه بوده است ولی آگاهی و هوشیاری مردم باعث خنثی شدن و کم اثر شدن این تحریم‌ها شده است. مقاومت و ایستادگی مردم در این مقطع هم باعث شکل گیری حرکتی حماسی در عرصه اقتصاد خواهد شد.

ه) یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری: انتخابات این دوره ریاست جمهوری کشور ما نیز از جمله موارد حساسیت این مقطع از تاریخ برای ما شده است. سعی و کوشش دشمن در این باره به دو مورد معطوف شده است: 1- سعی در ناامید کردن مردم از آینده کشور برای حضور کمرنگ و ضعیف در عرصه انتخابات: با این استراتژی دشمنان کشور قصد دارند پشتوانه مردمی انقلاب را ضعیف و آن را غیرمشروع نشان دهند تا پس از آن دست به براندازی نظام از طرق گوناگون نمایند. ب) تشویق به رأی دادن به افرادی که روحیه سازش دارند: بر این اساس دشمنان اگر در استراتژی اول موفق نباشند (که به فضل الهی نخواهند بود) سعی خواهند کرد تا با حمایت‌های رسانه‌ای، اقتصادی و... فردی سکان اداره اجرای کشور را برعهده بگیرد که ایستادگی و مقاومت کمتری در برابر نظام سلطه داشته باشد تا از این طریق راه‌های نفوذ خود در کشور را بیشتر کند و پس از آن دایره سلطه خود بر کشور گسترش دهد.

بر این اساس حضور حماسی مردم ایران در این عرصه میتواند متوجه به دو راهبرد باشد: الف) حضور حداکثری و مشارکت گسترده در انتخابات ب) سعی در انتخاب اصلح در میان نامزدهای موجود.

با این شرایط امید است ملت آگاه ایران با «آگاهی» و «بصیرت» و «شناخت این مقطع حساس» و «نیاز لحظه» که همواره در طول تاریخ از خود نشان داده‌است بتوانند در این سال جدید نیز «حماسه آفرینان عرصه سیاست و اقتصاد» باشند.