سرنوشت نامعلوم پالایشگاه نفت ساری

به گزارش بولتن نیوز به نقل از فارس، بی‌تردید باید گفت استان مازندران از معدود استان‌های کشور است که با وجود داشتن تمامی شرایط انسانی، طبیعی و نیز بهره‌مندی از مؤلفه‌ها و فاکتورهای مؤثر در فرآیند توسعه، همچنان با فقر فزاینده دست و پنجه نرم می‌کند.

حقیقت غیرقابل انکار در این مقوله آن است که جفای بزرگ، زمانی بر مازندران تحمیل شد که برخی سیاستگذاران و تصمیم‌سازان اقتصادی به لحاظ دارا بودن انگاره‌هایی فانتزی و غیربهینه سال‌ها از استقرار صنایع مادر و مولد در این استان ممانعت کردند و به این ترتیب بر شدت فقر و عقب‌ماندگی اقتصادی در این خطه زرخیز افزودند.

به بهانه حفظ محیط زیست ظلمی تاریخی را بر مازندران و ساکنان صبورش روا داشتند که در نهایت به عذرخواهی رسمی رئیس جمهور سابق منجر شد و رئیس جمهور کنونی نیز بر غیرمنطقی بودن این قانون و ضرورت ملغی آن تأکید کرد.

به هر تقدیر یکی از ظرفیت‌های اقتصادی تعریف شده برای مازندران که پس از احداث پایانه نفتی بندر امیرآباد و برنامه سوآپ نفت کشورهای آسیای میانه از طریق این بندر مورد توجه مسئولان کشوری و استانی قرار گرفت احداث یک واحد پالایشگاهی یا مجتمع پتروشیمی در جوار این پایانه نفتی بود.

به گفته آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی این پروژه خود بخشی از برنامه سوآپ محسوب می‌شد البته پرداختن به این مسئله که چرا هم‌اکنون درصدی از درآمد و عایدات ناشی از سوآپ نفت از طریق بندر امیرآباد به استان مازندران اختصاص نمی‌یابد و در مقابل درصدی از درآمد مناطق نفت‌خیز جنوب و غرب کشور صرف توسعه و عمران و آبادانی همان استان‌ها می‌شود خود بحث مفصلی دارد که در مجالی دیگر به آن می‌پردازیم.

 پالایشگاه ساری و سیاست یک بام و دو هوا

اما آنچه که در شرایط کنونی ذهن شهروندان ساروی را به خود مشغول داشته ماجرای اظهارات یک بام و دو هوای احداث پروژه پالایشگاه در مازندران از سوی مقامات مسئول است که نمونه بارز آن اظهارات طاهایی استاندار مازندران بوده که گفت: «احداث پالایشگاه مازندران در ساری بیش از 2 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری می‌طلبد که این میزان منابع مالی از سوی بخش خصوصی که مجری پروژه است فعلا مقدور نیست».

طاهایی گفت: واقعیت آن است که امکان سرمایه‌گذاری در عسلویه و مناطقی که به مواد اولیه و نفت خام دسترسی دارند، توجیه‌پذیرتر است تا اینکه سرمایه‌گذاری بیاید در مازندران سرمایه‌گذاری کند.

تأمل در اظهارات استاندار مازندران شاید به این معنا باشد که مازندرانی‌ها به این زودی‌ها شاهد احداث پروژه پرطمطراق پالایشگاه در ساری نخواهند بود.

پروژه‌ای که پس از سال‌ها سرگردانی در بابل، جویبار و بهشهر سرانجام کلنگ آن با حضور مسئولان ارشد در جریان سومین سفر هیئت دولت در ساری بر زمین زده شد و دولت‌مردان نوید اشتغالزایی پنج تا 45 هزار نفر را داده بودند.

ضرورت توسعه صنایع تبدیلی به جای پالایشگاه

بحث در این مقوله آن است که از همان آغاز بسیاری از کارشناسان و منتقدان این پروژه اعلام کرده بودند که بعد از ملغی شدن قانون ممنوعیت استقرار صنایع در مازندران، دولتمردان مازندران نباید طوری رفتار کنند که به قول معروف از هول حلیم توی دیگ بیفتند و از ورای رویاهای غیرقابل تحقق، پروژه‌هایی را کلنگ‌زنی کنند که عملیاتی ساختن آنها علاوه بر تهدیدات زیست محیطی ده‌ها سال زمان می‌طلبد.

در چنین شرایطی باید پرسید آیا شایسته نبود به جای پروژه بزرگی مانند پالایشگاه که اعتبار 2 هزار میلیارد تومانی می‌خواهد و معلوم نیست تا چند سال دیگر سرمایه‌گذاری با این میزان اعتبار حاضر به سرمایه‌گذاری در این استان شود، دولت‌مردان و مسئولان مربوطه احداث پروژه‌های کوچکتر نظیر صنایع تبدیلی را در دستور کار قرار می‌دادند تا هم سرمایه‌گذاران بیشتری علاقه‌مند به حضور در این عرصه باشند و هم روند توسعه صنعتی و اقتصادی استان تسهیل و تسریع می‌شد.

تا آنجا که مردم در فحوای گفت‌وگوی رئیس جمهوری با شبکه استانی طبرستان در جریان سفر سوم دریافتند، او نیز بر ضرورت توسعه صنایع تبدیلی و صنایع کوچک در استان به جای توجه و اصرار مسئولان استان در خصوص استقرار صنایع بزرگ که محدودیت‌های خاصی دارد، تأکید داشتند.

مسئله‌ای که اینک مسئولان مازندرانی به آن رسیده‌اند و اعلام می‌کنند که سرمایه‌گذار 2 هزار میلیارد تومانی برای احداث پالایشگاه در مازندران وجود ندارد.

با توجه به این مفروضات باید گفت تصمیم معقولانه در این ماجرا آن است که آقایان از خیر پروژه پالایشگاه که مجوز زیست محیطی آن نیز با یک‌هزار و یک نوع فشار سیاسی و لابی و سفارش و خواهش و تمنا صادر شد، بگذرند و وقت و توان مدیریتی خود را صرف پروژه‌هایی کنند که هم در کوتاه مدت قابل تحقق و هم آثار مثبت اقتصادی آن برای مردم ملموس‌تر باشد.

در پایان نظر مسئولان استان را به فرازهایی از فرمایشات مقام معظم رهبری درباره کلنگ‌زنی این‌گونه پروژه‌ها جلب می‌کنیم تا چراغ راه تصمیمات بهینه مسئولان و برنامه‌ریزان باشد.

معظم‌له در جلسه اسفند 84 استانداران سراسر کشور با ایشان فرمودند: «سفرهای استانی آقای رئیس جمهور و هیئت دولت جزو کارهای خیلی خوب است. رفتن به میان مردم و حرف‌ها را بی‌واسطه از زبان آنها شنیدن خیلی در شکل بخشیدن به انگیزه‌های آن کسی که کار متوجه اوست تاثیر دارد، البته در کنار این کار یک چیز را حتما رعایت کنید و آن اینکه با یک گفته ناسنجیده توقعی را که قابل برآورده شدن نیست در مردم زنده نکنید تا تلاقی بین قول و عمل از نظر مردم ناممکن جلوه نکند».