وطن امروز:
زیبا اکبرزاده: پادشاه عربستان در حکمی بیسابقه شاهزاده احمد بن عبدالعزیز را از سمت خود عزل و شاهزاده محمدبن نایف را به جای وی به عنوان وزیر کشور جدید منصوب کرد. محمدبن نایف که فرزند نایفبن عبدالعزیز (وزیر کشور اسبق و متوفای عربستان) است، پیش از این معاون وزیر کشور بود. برکناری یکی از پسران عبدالعزیز- موسس عربستان- از سمت مهمی مانند وزارت کشور از نادر تصمیماتی است که طی چند دهه حاکمیت شاهزادگان سعودی در این کشور گرفته میشود. این تغییر و جابهجایی مهم تنها چند ماه پس از برکناری امیر مقرن بن عبدالعزیز از ریاست سازمان اطلاعات عربستان و جانشینی بندر بن سلطان صورت میگیرد و نشان میدهد شاه سعودی با چالشهای عمده امنیتی مواجه است که نمیتواند به سادگی از کنار آن عبور کند. همچنانکه رسانههای عربستان علت برکناری وزیر کشور سعودی را حادثه تروریستی روز دوشنبه دانسته که منجر به کشته شدن 2 تن از نیروهای امنیتی سعودی شد. طبق گزارش شبکه العربیه، 10 نفر از حملهکنندگان به کشتي سعودي، قبلا در ارتباط با مسائل تروريستي آزاد شده بودند. اين در حالي است که عربستان در روزهاي گذشته صحنه انفجارها و آتشسوزيهاي مشکوک شده است. در پي وقوع آتشسوزيهاي مشکوک اخير در عربستان، شهر مکه مکرمه شاهد آتشسوزي گستردهاي در هتل قديمي اينتر کونتيننتال بود که 10 تيم آتشنشان در نهايت موفق به مهار آتش شدند. منابع رسمی سعودی گفتند این حادثه ناشی از انفجار گاز بوده اما استقرار گسترده نیروهای امنیتی در ورودی و خروجی هتل و محاصره امنیتی خیابانهای منتهی به هتل نشان میدهد این آتشسوزی فراتر از یک حادثه اتفاقی بوده است بویژه آنکه تردیدها را درباره انفجار تانکر گاز در نزدیکی ریاض در روز پنجشنبه گذشته تقویت کرده است. در این انفجار 22 نفر کشته و بیش از یکصد نفر دیگر زخمی شدند. منابع سعودي علت آن انفجار را آتش گرفتن يک تانکر حامل گاز در شرق رياض به علت برخورد آن به يکي از پلها در منطقه اعلام کرده بودند اما شبکه تلويزيوني العربيه سعودي علت انفجار ياد شده را ناشي از تانکر سوخت در يک پمپ بنزين دانست. با انفجارهای پی در پی این روزهای عربستان که دیگر هیچ توجیهی برای غیرعمدی بودن آن وجود ندارد، اوضاع عربستان بار دیگر دستخوش ناآرامی و ناامنی شده است. ناظران پرسشهايي را درباره اين حادثه مطرح كردهاند اما تاكنون دليلي بر دست داشتن گروه القاعده که مقامات سعودی انگشت اتهام را به آنها گرفتهاند، به دست نيامده اما هرچه باشد، این مسائل پشتوانه امنیتی داشته و دارند. کشوری که همراه قطر با تزریق دلارهای نفتیشان به تروریستهای سوری، مسبب ناآرامیهای سوریه است، اینک خود با نابسامانیهای مختلفی دست و پنجه نرم میکند؛ نابسامانی که خبر از وقوع یا گسترش اعتراضات مردمی در این کشور میدهد. برخی تحلیلگران نیز بر این باورند که این قبیل انفجارها و حوادث ساختگی یکی از ترفندهای رژیم سعودی است تا اعتراضات مردمی منطقه شیعهنشین الشرقیه که در حال گسترش به مناطق دیگر عربستان است را تحتالشعاع قرار دهد. پشت پرده این حوادث به اینجا محدود نمیشود. مطبوعات عربستان در واکنش به حوادث اخیر نوشتند حکومت در مطلع کردن سریع و شفاف شهروندان از حوادث سردرگم مانده است. رسانهها همچنین به عملکرد ضعیف سازمانهای ایمنی و عملکرد ضعیف برخی طرفهای دستگاههای امنیتی، پزشکی و خدماتی و تداخل کاری آنها اشاره کردند که به بروز هرج و مرج و بر جای گذاشتن قربانیان زیادی در حوادث اخیر منجر شده است.
بیوگرافی وزیر کشور جدید سعودی
شاهزاده محمدبن نايف در جده به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان خود را در شهر ریاض گذراند، در آمریکا لیسانس علوم سیاسی گرفت و سپس چندین دوره نظامی پیشرفته را در داخل و خارج از عربستان درباره مبارزه با تروریسم گذراند. وی از سال 1999 میلادی سمت معاون وزیر کشور در امور امنیتی را برعهده داشت و عملیات تعقیب القاعده را از سال 2003 میلادی رهبری کرد. این عملیات در پی عملیات خونین القاعده در سالهای 2003 تا 2006 میلادی آغاز شد. محمدبن نایف تاکنون 4 بار هدف سوءقصد و ترور قرار گرفته اما هر 4 بار جان سالم به در برده است. روزنامه واشنگتنپست در گزارش خود در سال 2003 میلادی درباره حوادث تروریستی در عربستان از محمدبن نایف به عنوان «مسؤولی که بزرگترین عملیات مبارزه با تروریسم در جهان را فرماندهی میکند»، نام برده بود. اقدامات محمدبن نایف و قدرتگیری وی در درون ساختار حکومتی عربستان البته دشمنانی را هم برای وی در ساختار رقابتی قدرت در این کشور به هم زده و از
این رو برخی کارشناسان بر این باورند که درباره برنامههای ترور وی به تنهایی نمیتوان القاعده را مسؤول دانست.
رد پای آمریکا
پستهای شاهزادگان سعودی تنها با مرگ از آنها گرفته میشود اما میبینیم طی 6 ماه گذشته 2 شاهزاده سعودی از سمتشان عزل میشوند؛ مقرن بنعبدالعزیز از سمت ریاست سازمان اطلاعات و جانشینی بندر بن سلطان و همچنین برکناری احمد بن عبدالعزیز از وزارت کشور. نکتهای که در این عزل و نصب خود را نشان داده، نفوذ تدریجی شاهزادگان نزدیک به آمریکا و دستپرودههای کاخ سفید در دولت عربستان و به دست گرفتن پستهای مهم این کشور است. این شاهزادگان همانهایی هستند که در دانشگاههای نظامی آمریکا به دست کارشناسان آمریکایی تربیت شدهاند تا در نهایت بتوانند پستهای کلیدی و مهم عربستان را به دست بگیرند.