خودکشی یا بازی رسانه‌ای؟

گروه سیاسی: در چند ساعت نخست پس از انتشار خبر خودکشی کیانوش سنجری، فعال شناخته‌شده‌ی اپوزیسیون، فضای مجازی به‌ویژه توییتر مملو از توییت‌ها و مطالبی شد که در آن‌ها این حادثه به شیوه‌ای احساسی و با تأکید بر زندگی و فعالیت‌های اجتماعی او انعکاس داده می‌شد. فعالیت‌های رسانه‌ای و شبکه‌ای پیرامون این رویداد، بار دیگر نشان می‌دهد که چگونه گروه‌های مخالف با نظام در چنین وقایعی تلاش می‌کنند از واکنش‌های احساسی جامعه بهره‌برداری کرده و فضای غم و خشم را میان کاربران گسترش دهند.

توییتر: قلب واکنش‌ها و بازتاب‌ها

به گزارش بولتن نیوز، توییتر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بسترهای فعالیت‌های شبکه‌ای اپوزیسیون، بلافاصله پس از انتشار خبر خودکشی سنجری فعال شد و با حجم بی‌سابقه‌ای از توییت‌ها روبه‌رو شد. این توییت‌ها عموماً با هدف برجسته‌سازی چهره‌ای از سنجری به‌عنوان "نماد شجاعت" و قربانی نظام حاکم نوشته می‌شدند. کاربران سلطنت‌طلب که در گذشته نیز بارها با چنین رویدادهایی دست به تحریک افکار عمومی زده‌اند، در این ماجرا نیز به بازنشر تصاویر و سخنان سنجری پرداختند و به طرز هوشمندانه‌ای از زبانی استفاده کردند که بیشترین تأثیر را بر افکار عمومی بگذارد.

روایت‌های تلگرامی: انتقال پیام با محتوای غم‌آلود

فضای تلگرام نیز به‌سرعت تحت تأثیر قرار گرفت؛ گروه‌ها و کانال‌های مرتبط با اپوزیسیون شروع به بازتاب گسترده این حادثه با انتشار نزدیک به ۲۰۰۰ مطلب کردند و این تلاش‌ها به‌نوعی نشان می‌دهد که به‌رغم حضور بیشتر مخاطبان در توییتر، اپوزیسیون به قدرت تلگرام در انتقال پیام‌های سازمان‌دهی‌شده و شبکه‌ای برای تقویت احساسات منفی واقف است.

اینستاگرام و نقش کمرنگ‌تر آن

اینستاگرام با توجه به ماهیت تصویری خود، کمتر از دیگر پلتفرم‌ها به این ماجرا پرداخت و حدود ۴۰ پست درباره‌ی این موضوع منتشر شد. تصاویر منتشر شده نیز بیشتر بر خاطرات و لحظات زندگی سنجری تأکید داشت و تلاش شد تا او به‌عنوان شخصیتی خوش‌قلب و محبوب در جامعه معرفی شود.

تحلیل دلایل و نشانه‌های مشکوک

با بررسی دقیق‌تر واکنش‌ها و داده‌های به دست آمده پیرامون ماجرای خودکشی کیانوش سنجری، برخی نشانه‌ها به دست آمده که می‌تواند فرضیه‌هایی را درباره احتمال دستکاری رسانه‌ای در این حادثه مطرح کند:

1. تحت درمان بودن سنجری: یکی از دوستان نزدیک سنجری در توییتی اظهار داشت که وی تحت درمان روان‌درمانی بوده است. این موضوع می‌تواند بیانگر وضعیت روحی شکننده‌ای باشد که او را به انجام چنین اقدامی سوق داده است. با این حال، برخی اکانت‌های اپوزیسیون تلاش کرده‌اند این مسئله را نادیده گرفته و بر دیگر ابعاد زندگی وی تأکید کنند.

2. ویرایش ویکی‌پدیا پیش از حادثه: بخش مربوط به خودکشی کیانوش سنجری در صفحه ویکی‌پدیای او، درست یک ساعت پیش از انتشار نخستین توییت‌ها از محل حادثه و چند ساعت پیش از وقوع حادثه به‌روز شده است. این موضوع این سؤال را ایجاد می‌کند که آیا اطلاعات درباره خودکشی سنجری از قبل در اختیار برخی گروه‌ها بوده و اگر چنین است، چه کسی یا چه گروهی این ویرایش را انجام داده است؟

3. شرط آزادی زندانیان سیاسی: ادعا شده است که سنجری شرط خودکشی نکردن را آزادی چند زندانی سیاسی عنوان کرده بود؛ مسئله‌ای که اکانت‌های ضدانقلاب از آن به‌عنوان نمادی از فداکاری و شجاعت استفاده کرده‌اند. این در حالی است که این گونه روایت‌ها در بسیاری از موارد بیشتر جنبه احساسی و پروپاگاندایی دارد و امکان دارد چنین ادعاهایی از سوی شبکه‌های اپوزیسیون برای برجسته‌سازی این حادثه ساخته و پرداخته شده باشد.

4. تلاش برای نمادسازی: اکانت‌های مرتبط با اپوزیسیون و سلطنت‌طلبان به‌طور گسترده از حادثه خودکشی سنجری به‌عنوان نمونه‌ای از مقاومت و شجاعت در برابر نظام حاکم بهره‌برداری کرده‌اند و تلاش دارند او را به نمادی برای جامعه‌ی ایرانیان تبدیل کنند. این موضوع نشان می‌دهد که هدف از بازنشر گسترده این حادثه چیزی فراتر از همدردی با فرد درگذشته است و در واقع به‌دنبال ترویج مفاهیم خاصی در بین افکار عمومی هستند.

5. مدیریت حساب توییتر سنجری پس از حادثه: برخی از توییت‌های سنجری و اظهارات اطرافیان او پس از حادثه به‌گونه‌ای است که احتمال می‌دهد شاید حساب توییتر وی در ساعات پایانی توسط دیگران مدیریت شده باشد. این موضوع در کنار ویرایش ویکی‌پدیا و واکنش‌های سریع شبکه‌های اپوزیسیون، به شائبه‌های پیرامون صحت رویدادها دامن زده است.