به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، یکی از واقعیتهای مهمی که بحران اوکراین برای جهان آشکار کرد، افشای هویت واقعی مدعیان حقوق بشر در غرب و آمریکا بود و آنها درحالی که جنایات متحدان خود در سراسر جهان از جمله منطقه را علیه ملتها توجیه و از این جنایات حمایت میکنند، تلاش کردند بحران اوکراین را به عنوان بزرگترین بحران قرن معرفی کنند.
رسانههای برجسته غربی درحالی به پوشش دقیق اخبار جنگ اوکراین و ارائه گزارشهای اغراقآمیز از آن میپردازند که هیچ توجهی به جنایات رژیم اشغالگر علیه فلسطینیان یا حوادث ضد بشری در جریان جنگ ویرانگر یمن که بزرگترین بحران فاجعهبار قرن را رقم زد ندارند. پوشش رسانههای غربی از تحولات اوکراین نکات مهمی را درباره آنها آشکار کرد. سه ویژگی نژادپرستی، ریاکاری و دروغ اکنون به شکلی گسترده به عنوان ویژگیهای اصلی رسانههای غربی شناخته میشوند. آن چه مشخص است این نژادپرستی محدود به رسانههای غربی نیست و در واقع ریشه در ساختارها و نهادهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشورهای غربی دارد و در برخورد گزینشی آنها با پناهجویانی که در حال ترک اوکراین هستند نیز مشخص میشود.
در همین راستا «استر بریتو رویز» و «ژیو باخمان» دو تن از محققان و اساتید علوم اجتماعی و حقوق بشر در آمریکا در مقالهای تحت عنوان «سرفصلهای اصلی و خطوط مقدم: تعصب رسانههای آمریکایی در تثبیت تلفات غیرنظامیان در جنگهای یمن و اوکراین چگونه آشکار میشود؟»، نوشتند، کیفیت و کمیت پوشش رنجهای مردم اوکراین و یمن در رسانههای آمریکایی منصفانه نیست.
در این مقاله آمده است، به عنوان مثال عملیات تحت رهبری عربستان سعودی در یمن در مارس 2015 و حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 را در نظر بگیرید. پوشش رسانهای هر دو بحران منعکس کننده سوگیریهایی است که بیشتر بر نقش ایالات متحده و روابط آن با طرفهای متخاصم مربوطه متمرکز است. حملات هوایی و محاصره یمن توسط ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی که مورد حمایت و تسلیحات آمریکا قرار دارد، رنج انسانی عظیمی را بر مردم یمن تحمیل کرده است. در همین حال، ایالات متحده از عملیات اوکراین در اروپای شرقی با ارائه تسلیحات، کمک به دفع حملات موشکی که زیرساختهای غیرنظامی را هدف قرار میدهند، و همچنین کمک به بازپسگیری مناطق اشغال شده که در آن قتل و کشتار رخ داده است، حمایت میکند.
این کارشناسان آمریکایی افزودند، ما سرفصلهای نیویورک تایمز را در کنار هم قرار دادیم که نزدیک به هفت سال و نیم جنگ جاری در یمن و 9 ماه اول درگیری در اوکراین را پوشش میدهد. در اینجا ما به عناوین مربوط به تلفات غیرنظامی، امنیت غذایی و تامین تسلیحات توجه زیادی داشتیم، نه اخبار فوری یا نظرات غیرمستند. ما از این جهت برای تحقیق خود روزنامه نیویورک تایمز را انتخاب کردیم که یک رسانه جهانی گسترده بوده و خبرنگاران از سراسر جهان در آن کار میکنند. این رسانه همچنین بیش از 130 بار جایزه «پولیترز» را دریافت کرده و به عنوان منبع موثق و قوی اخبار بینالمللی شناخته میشود.
به نوشته محققان مذکور آمریکایی، تحلیل ما به طور انحصاری بر سرفصل ها متمرکز بود. اگرچه داستانهای کامل ممکن است زمینه گستردهتری برای گزارشدهی فراهم کنند، اما سرفصلها بهویژه به سه دلیل مهم هستند: سرفصلها داستان را در چارچوبی قرار میدهند که بر نحوه خوانش و به خاطر سپردن آنها تاثیر میگذارند. سرفصلها همچنین منعکس کننده موضع ایدئولوژیک یک نشریه درباره یک موضوع هستند و این برای بسیاری از مخاطبان مهم است. درواقع سرفصلها تنها بخش داستان هستند که به طور کامل خوانده میشوند. تحقیقات ما نشان میدهد که سوگیریهای قابل توجهی در حوزه و سبک پوشش رسانهای نیویورک تایمز درباره گزارشهای مربوط به درد و رنج انسانها در جنگ یمن و اوکراین وجود دارد که در سازگاری با اهداف سیاست خارجی آمریکاست.
بر اساس این مقاله، بدون تردید مخاطبان آمریکایی از حیث خبری، جنگ اوکراین را مهمتر میدانند، همانطور که یکی از روزنامهنگاران سی بی اس نیوز در توصیف جنگ اوکراین از قربانی شدن سفید پوستان صحبت میکند. از 25 مارس 2015 یعنی آغاز جنگ یمن تا 30 نوامبر 2022 روزنامه نیویورک تایمز 546 روایت از یمن منتشر کرد و این درحالی است که تعداد مطالب منتشر شده از جنگ اوکراین تنها در طول 3 ماه بسیار بیشتر از این تعداد بود. از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 اختصاص صفحه اول نیویورک تایمز به اخبار این جنگ تبدیل به امری عادی شده است. این درحالی است که اخبار مربوط به جنگ یمن در نیویورک تایمز بسیار نادر و غیر رایج است و بعد از گذشت 3 سال از محاصره سنگین اتتلاف جنگی علیه یمن میبینیم که تنها خبرهای کمی درباره امنیت غذایی این کشور منتشر میشود.
در ادامه این گزارش آمده است، وقتی سرفصلهای مربوط به جنگ یمن و اوکراین را مورد ارزیابی قرار دادیم، آنها را به دو دسته تقسیم کردیم: بخشهایی که متمرکز بر حوادث معین و خاص بودند و بخشهایی که مربوط به پوشش عمومی تحولات میشدند. به عنوان مثال به این 2 تیتر نگاه کنید: «به نظر میرسد که در حمله عربستان سعودی دست کم 9 خانواده یمنی کشته شدهاند»، «حملات وحشیانه روسیه جرقه اتهامات نسلکشی در اوکراین را روشن کرده است».تقریباً 64 درصد از عناوین نیویورک تایمز در مورد یمن بر رویدادها و حوادث متمرکز بودند و این درحالی است که 73 درصد مطالب مربوط به بحران اوکراین در چارچوب مقاله و پرداختن به جزئیات میباشد. این بسیار مهم است، زیرا با تمرکز بر داستانهای اپیزودیک میتواند مخاطب را به مسیری که رسانه تعیین کرده هدایت کند.
بر این اساس، تیترهای کم و گاه به گاه درباره جنگ یمن بدون پرداختن به جزئیات وحشیگری ائتلاف جنگی علیه این کشور ممکن است این تصور را ایجاد کند که مشکلات و رنجهای مردم یمن یک حادثه اتفاقی است. این درحالی است که مقالات مربوط به بحران اوکراین، به بررسی گسترده پیامدهای درگیری میپردازند و تاکید میکنند که روسیه باید پاسخگو باشد.
در این مقاله تاکید شده است، مقصر دانستن طرف مهاجم و سرزنش آن نیز در پوشش رسانهای نیویورک تایمز کاملا متفاوت است. ما در تحقیق خود 50 تیتر مربوط به جنگ یمن پیدا کردیم که تنها در 36 درصد آن عربستان و ائتلاف آن به عنوان مقصر معرفی میشوند. به عنوان مثال تیتر نیویورک تایمز درباره یک فاجعه دردناک را ببینید که در 24 آوریل 2018 منتشر شده است: «در هدفگیری یک مراسم عروسی در یمن 20 نفر کشته شدند». این یک مثال بارز است که نشان میدهد موضوع اصلی چگونه نادیده گرفته شده و هدف این بوده که حوثیها (انصارالله) در این حمله مقصر شناخته شوند نه عربستان!
طبق این گزارش، اما تصور اینکه نیویورک تایمز مشابه چنین اتفاقی را در اوکراین با این تیتر بازتاب دهد و مثلا بنویسد «حمله به یک جشن عروسی در اوکراین 20 کشته به جا گذاشت»، بسیار دشوار است. ما در تحقیق خود 54 سرفصل درباره حملات خاص در جنگ اوکراین مشاهده کردیم که 50 سرفصل مربوط به حملات روسیه و تنها 4 سرفصل مربوط به حملات اوکراین بود. همچنین در 88 درصد سرفصلها، روسیه سرزنش میشد و در حملاتی که اوکراین علیه روسیه انجام داده بود هیچ لحن سرزنشگرانهای متوجه اوکراین نبود. همچنین جزئیات اقدامات روسیه در این گزارشها مطرح شده ، درحالی که بر اغلب حملات عربستان به یمن سرپوش گذاشته میشود. به این دو تیتر نگاه کنید: «سعودیها برای رسیدگی به خسارتهای غیرنظامی در یمن اقدام کردهاند، «توجیهات روسیه برای هدف قرار دادن غیرنظامی درحال نابود شدن است».
در مقاله «استر بریتو رویز» و «ژیو باخمان» تاکید شده است، هر دو جنگ در اوکراین و یمن منجر به ناامنی غذایی شد اما با این حال گزارشهای خبری از گرسنگی در دو کشور شباهت زیادی به هم ندارند. این تیترها را ببینید: «چگونه روسیه از گرسنگی اوکراینیها به عنوان سلاح جنگی استفاده میکند»، « با ادامه جنگ و کاهش کمکهای خارجی، قحطی در یمن بیداد میکند». این درحالی است که محاصره ائتلاف عربستان علیه یمن اصلیترین عامل قحطی در این کشور بوده و به گفته سازمان جهانی مبارزه با شکنجه، این محاصره عربستان علیه یمن برابر با شکنجه است.
بر اساس این گزارش، برخلاف رویکردی که نیویورک تایمز درباره جنگ یمن دارد، متوجه شدیم که تیترهای مربوط به جنگ اوکراین اغلب در حوزه اخلاقی است: «نیروهای روسی غیرنظامیان اوکراینی را بمباران کردند»، «روسیه به اوکراین حمله میکند». در همه این تیترها سعی شده روسیه شرور و خشن نشان داده شود. در مقابل اوکراینیها به عنوان قهرمانانی به تصویر کشیده میشوند که برای بقای سرزمین خود تلاش میکنند. اما جالب توجه است که نیویورک تایمز علیه حملات عربستان در یمن از جملات محکوم کننده استفاده نمیکند و این درحالی است که گزارشهای سازمانهای حقوق بشر، ناظران درگیریها، و کارشناسان بینالمللی و محلی که ائتلاف را مسئول اکثریت قریب به اتفاق غیرنظامیان میدانند.
در ادامه مقاله مذکور آمده است، در نتیجه، غیرنظامیان یمنی قربانیان فراموش شدهای هستند که مستحق توجه نیستند و در پس آمارهای مبهم، لفاظیهای غیرواقعی و روایتهایی درباره اجتنابناپذیر بودن جنگ پنهان شدهاند. از طرف دیگر نقش ایالات متحده در جنگ یمن نیز در گزارشهای نیویورک تایمز کاملا نادیده گرفته شده است. این درحالی است که ایالات متحده ده ها میلیارد دلار در جنگهای یمن و اوکراین هزینه کرده است و بیش از 75 میلیارد دلار کمک بشردوستانه، مالی و نظامی به اوکراین و بیش از 54 میلیارد دلار در حمایت نظامی به عربستان سعودی و امارات متحده عربی در بازه زمانی 2015 تا 2021 ارائه کرده است.
در پایان این گزارش تاکید شده است، نکته اینجاست که وقتی صحبت از رابطه آمریکا با کسانی میشود که بیشترین تلفات غیرنظامی را دارند، ایالات متحده عملا در طرف مقابل جنگها قرار میگیرد. مسئولان واشنگتن اظهارات علنی زیادی درباره «جنایات وحشیانه» در اوکراین مطرح کردهاند اما از تحقیق درباره جنایات در یمن و محکوم کردن آنها اجتناب میکنند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com