گروه بین الملل: یکی از فعالان توییتر نوشت: شینزوآبه ۳سال پیش به تهران آمد تا پیام رئیس جمهور وقت ایالات متحده، دونالد ترامپ را به رهبر ایران برساند. دو روز دیگر انتخابات مجلس مشاوران (مجلس اعلیٰ) برگزار میشود و او امروز طی یک نطق انتخاباتی و در پی یک حملهی تروریستی کشته شد.
به گزارش بولتن نیوز، 1- شینزو آبه رهبر معنوی حزب لیبرال دمکرات ژاپن بود؛ اما او بیش از ایدههای لیبرالی و دمکراسیخواهانه، حامل ایدههای محافظهکارانه و اولتراناسیولیستی بود و بیش از تعلّق خاطر به پروژههای ترانسپاسیفیستی به رهبری امریکا، به بازگرداندن قدرت به ژاپن در قالبی عظمتگرایانه میاندیشید
در چشمانداز سیاسی آبه، نبرد ژاپن با چین نبردی سهمگین و اجتنابناپذیر و یادآور جنگهای تاریخی امپراتوری ژاپن با چین بود. از این رو آبه مایل نبود که در رویارویی ناگزیر میان بلوک ترانسپاسیفیک با چین، ژاپن به عنوان جزئی از این مجموعه و در قالب جنگ نیابتی آمریکا با چین ظاهر شود.
آبه در ماههای اخیر اظهار نظرهای مناقشهبرانگیزی کرده بود که نگرانی ایالات متّحده را برانگیخت. او معتقد بود که ژاپن به عنوان کشوری که توسط ۳قدرت مسلّح هستهای (روسیه، چین و کره شمالی) محاط شده، باید در دکترین «بازدارندگی» هستهای خود که زیر چتر آمریکا تعیّن دارد، تجدیدنظر کند
به گمان آبه بحث این نیست که ژاپن باید در یک پروژهی «اشتراک هستهای» سهیم و میزبان کلاهکهای هستهای آمریکا شود؛ اما نه فقط برای اعمال بازدارندگی، که عنداللزوم برای حمله پیشگیرانه (با توجه به وضعیت ژئوپولتیکی) نیاز دارد که در بحث تسلیحات هستهای در چارچوبی ملّی بازاندیشی کند.
آبه تردید داشت که ژاپن بتواند امنیّت خود را با اعتماد کامل به آمریکا تضمین کند. به اعتقاد آبه، در دوره بازدارندگی گستردهی فعلی، آمریکا و ژاپن باید درباره زمان و چگونگی تلافی و اقدام متقابل با تسلیحات هستهای گفتوگو کنند؛ از جمله در مورد استفاده از تسلیحات تاکتیکی هستهای.
آبه صراحتاً گفته بود که باید سازوکاری ایجاد شود که در آن ژاپن بتواند در فرایند تصمیمگیری شرکت کند.اگر آمریکا در شرایط بحرانی آمادهی اقدام متقابل نباشد و کره شمالی معتقد باشد که آمریکا دست روی دست خواهد گذاشت،خطر هستهای علیه ژاپن تشدید میشود.ما نمیگذاریم چنین فکری کنند.
آبه به وضوح بر تغییر نظم بینالمللی صحّه گذاشته بود، ولو محتاطانه. وی گفته بود که آمریکا میتواند نقش رهبر را داشته باشد اما ارتش ایالات متحده دیگر «پلیس جهان» نیست و باید این نگرش سپردن همه چیز به دست آمریکا را تغییر دهیم. توکیو باید مسئولیت صلح و ثبات خود را در دست بگیرد.
آبه منتقد سازوکارهای تصمیمگیری و ساختار شورای امنیت بود. به گمان او عضویت دائمی کشورهایی که از تسلیحات هستهای سوءاستفاده کردهاند پرمخاطرهست: «ما باید از کشورمان محافظت کنیم و همه نظرسنجیها نشان میدهند که مردم ژاپن موافق افزایش بودجه نظامی و بحث از تسلیحات هستهای اند.»
آبه از مهمترین چهرههای سیاسی ژاپن بود که پیگیر اصلاح قانون اساسی این کشور و مشخّصاً اصل ۹ قانون اساسی بود که در سال۱۹۴۷ پس از جنگ جهانیII توسط فرماندهی عالی نیروهای متفقین دیکته و در قانون اساسی این کشور گنجانده شده بود. انتخابات مجلس اعلیٰ نیز از همین زاویه برای او مهم بود.
در ۲۰۱۴-۲۰۱۵ چرخشی تاریخی در دکترین دفاعی-امنیتی ژاپن رخ داد. پارلمان ژاپن تفسیر جدیدی از اصل نهم را به نام «دفاع جمعی» مورد تصویب قرار داد که تحت لوای آن نیروهای مسلح ژاپن مجاز هستند در خارج از خاک این کشور، در کنار ارتش کشورهای متحد در عملیاتهای نظامی شرکت فعال داشته باشد.
این سیاست امنیتی جدید تحت عنوان «دفاع جمعی» به ژاپن اجازه داد که به صلحبانی بسنده نکند و بیآنکه مورد حمله قرار گرفته باشد، وارد درگیریهای نظامی شود. حزب لیبرال دمکرات پس از دههها سیطره بر سیاست ژاپن، نهایتاً توانستند در دولت محافظهکار آبه این تفسیر را مصوّب کنند
به نظر میرسد که این تلّقی آبه که «وضعیت اضطراری در تایوان، به معنای وضعیت اضطراری در ژاپن است» در بین مردم ژاپن هم پذیرفتهتر شده. با توجه به فاصلهی ۱۰۰ کیلومتری ژاپن و تایوان، در صورت وقوع هرگونه درگیری نظامی در تایوان، حریم هوایی ژاپن نیز به بخشی از صحنهی نبرد بدل میشود
نظرسنجیها نشان میدهد که طی سالیان گذشته از تعداد مخالفان درون دو مجلس عوام و اعلیٰ کاسته شده است. با این حال هنوز نیمی از افکار عمومی مخالف این اصلاحات هستند.
احزاب سوسیالیست و کمونیست ژاپن مهمترین مخالفان درون پارلمانی اصلاح قانون اساسی و گسترش دامنه نظامیگری ژاپن هستند.
جنگ اوکراین تاثیرات به سزایی بر فضای سیاسی ژاپن گذاشته و به نظر میرسد افکار عمومی را نسبت به واقعیت آسیبپذیرتر بودن کشوری که در دفاع ملّی خودبسنده نیست، بالاتر برده است.ضمن اینکه چین و روسیه هردو به لحاظ تاریخی دشمن بالقوه/رقیب جدّی ژاپن و متّحد کنونی یکدیگر به حساب میآیند
۱۰- در آخر این که ژاپن، به عنوان یکی از اضلاع بلوک سهگانهی سرمایهداری انحصاری تاریخاً دولتی دارای گرایشهای امپریالیستی به حساب میآید، و بسیار مهم است که خود را در نظم جدید بینالمللی چگونه مکانیابی خواهد کرد. آیا به تریاد تمکین میکند؟ یا قطبی در جهان چندقطبی میشود؟
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com