مسوولان وزارت نفت بر ملاحظات و ضوابط فروش نفت و فراورده های نفتی ایران نظارت کنند

گروه اقتصادی:  در مورد مشکلات فروش نفت ایران، قیمت های پایین تر از بازار بین المللی، نبود فضای رقابتی و نفوذ برخی افراد و کارتل های نفتی در بازار نفت ایران، موضوعات مختلفی مطرح شده و لازم است که مسوولان وزارت نفت و سازمان های نظارتی، در ایجاد شفافیت بیشتر، ایجاد فضای رقابتی برای خریداران اروپایی و آسیایی در بازار جهانی، اقدامات لازم را انجام دهند و با ایجاد شفافیت، یک فضای یکسان و رقابتی برای همه خریداران نفت و فرآورده های نفتی ایجاد شود تا منافع بیشتری با قیمت های مناسب تر برای خرید محصولات نفتی ایران نصیب کشور شود.

به گزارش بولتن نیوز، این موضوع قطعا می تواند موجبات ارائه قیمت مناسب تر برای فروش نفت و فراورده های نفتی ایران را فراهم سازد. اما باید دید که محدودیت ها و ملاحظات فروش نفت و فراورده های نفتی تاچه حد واقعی و تا چه حد بزرگنمایی و سنگ اندازی است؟ چه ضوابط، سخت گیری ها و ملاحظاتی مانع از حضور شرکت های خارجی با پیشنهاد قیمت های بالاتر و منافع بیشتر برای وزارت نفت شده است؟ آیا این محدودیت ها واقعی است یا این که با سخت گیری های بی مورد و بزرگنمایی مشکلات، موجبات قیمت و منافع کمتر برای فروش نفت وفرآورده های نفتی حاصل شده و عملا شرکت های خارجی حذف و برخی کارتل های نفتی موفق به خرید نفت با قیمت کمتر شده اند؟

گفته می شود که برخی کارتل های خرید و فروش نفت، از طریق نفوذ و ارتباط هایی که ایجاد کرده اند، با سخت گیری ها و ملاحظات دور زدن تحریم های نفتی ایران و محدودیت های مختلف، مانع از حضور رقبای اروپایی و آسیایی در خرید نفت ایران و خرید نفت با قیمت بالاتر شده و عملا یک فضای انحصاری با سود بالاتر برای خود جهت خرید نفت ایران ایجاد کرده اند و از این طریق هم رانت و سود بیشتری برای کارتل های نفتی ایجاد کرده اند و هم قیمت و پول کمتری نصیب وزارت نفت جهت خرید نفت می شود.

برخی ناظران و کارشناسان بازار نفت معتقدند که عده ای با سخت گیری ها و ایجاد موانع برای خریداران خارجی نفت ایران و تاکید بر برخی ملاحظات، موجب افزایش هزینه انبارداری و حمل نفت و کرایه کشتی، شده اند که در نتیجه خرید نفت ایران برای خریدار اروپایی و آسیایی، مقرون به صرفه نیست و خریدار خارجی با دریافت حداکثر 9 دلار برای هر بشکه نمی تواند هزینه های خود را پوشش دهد و در نتیجه شرکت های خارجی عملا متقاضی خرید نفت ایران نیستند و یا با موانع و سخت گیری ها و ملاحظاتی مواجه می شوند که مانع قرارداد وخرید نفت توسط آنها می شود. این فضای غیر رقابتی باعث شده که عملا متقاضیان نفت ایران نتوانند اقدام به بستن قرارداد کنند و با قیمت بیشتر و هزینه های کمتر مورد نظر خود نفت خریداری کنند.

براین اساس، فضای رقابتی از بین رفته و در شرایط عدم شفافیت، برخی کارتل های نفتی امکان بستن قرارداد از طریق ضمانت نامه های بانکی و پرداخت پول نفت ایران به ریال بعد از سه ماه و دریافت 14 دلار به ازای هر بشکه را ایجاد کرده اند. این کارتل های نفتی با ارسال نفت به کشورهای مختلف خاورمیانه و آسیا و نگهداری نفت در مخازن، عملا مشتریان دیگری برای نفت پیدا کرده و هزینه های کمتری نسبت به خریداران خارجی با محدودیت ها و موانع و ملاحظات گفته شده دارند، و در نتیجه با کسب سود بیشتری همراه هستند.

در مورد مافیای نفتی و قدرت کارتل‌های نفتی در اقتصاد کشورهای مختلف، تاکنون اخبار و گزارش‌های متعددی منتشر شده است و این پرسش برای بسیاری از ناظران وجود دارد که کارتل های نفتی چگونه عمل میکنند و با نفوذ در ساختار بازار نفت چگونه در تقاضا و فروش نفت دخالت کرده و منافع خود را افزایش می دهند.

در اقتصاد ایران نیز در سالهای اخیر صاحبان نفوذ و کارتل های نفتی از طریق ارتباطات مختلف خود در داخل کشور و بازارهای نفتی و کشورهای اطراف توانسته اند در بازار خرید نفت اقداماتی را انجام دهند تا وزارت نفت مجبور شود که نفت را به این کارتل‌های نفتی بفروشد.زیرا وقتی فضای رقابتی تضعیف می شود و محدودیت ها و ملاحظات و سخت گیری ها حاکم شده و مشتری خارجی عملا موفق به خرید نفت نمی شود، در نتیجه کارتل های نفتی قدرت رقابتی بیشتری کسب کرده و با رانت و فرصت ویژه همراه شده و سود بیشتر می برند.

براین اساس، وزارت نفت و نهادهای مربوطه، باید فضای یکسان و رقابتی و شفاف ایجاد کنند تا همه شرکت های خارجی بتوانند در خرید نفت ایران با کارتل های نفتی ذکر شده، رقابت کنند و در نتیجه با رفتار یکسان و فرصت یکسان، فروش نفت به شرکت های خارجی امکان پذیر شود.

کارتل های نفتی به کمک برخی افراد و نفوذ در بازار، بابت صادرات هر بشکه نفت ۱۴ دلار دریافت می‌کنند و نفت را در مخازن خود و عوامل دیگر در کشورهایی ذخیره‌سازی کرده تا از طریق اسناد و مدارک مختلف به کشورهای دیگر نفت را بفروشند اما شرکت های اروپایی که خواستار خرید نفت ایران هستندعملا نمی توانند از ایران نفت بخرند زیرا با محدودیت‌ها و افزایش هزینه ها مواجه می‌شوند.

گفته می شود که هزینه مسیرهای طولانی، اجاره کشتی، افزایش روزهای حمل و نقل نفت، باعث می شود که هزینه شرکت های اروپایی و آسیایی افزایش یافته و در مقایسه با سود 9 دلار در هر بشکه، مقرون به صرفه نیست. با افزایش هزینه ها این شرکت ها احساس می کنند که برای آنها صرفه اقتصادی ندارد و لذا عملاً از خرید نفت ایران صرف نظر میکنند

برخی کارشناسان معتقدند که اگر میزان صادرات نفت ایران را در حال حاضر حدود یک و نیم میلیون بشکه نفت در نظر بگیریم تقریباً فروش یک میلیون بشکه نفت از طریق شرکت نیکو در چین در استان شاندونگ چین به صورت اعتباری انجام می‌شود و مبلغ آن پس از چند ماه به حساب وزارت نفت واریز می شود. مابقی این رقم صادرات یعنی حدود ۵۰۰ هزار بشکه توسط کارتل های نفتی در داخل و شرکت های خارجی خریداری می‌شود که آنها نیز برای خود اقداماتی را انجام می دهند تا سود آنها را افزایش دهد و اگر فضا رقابتی باشد به قیمت مناسب، افزایش فروش نفت وسود بیشتر برای کشور کمک خواهد کرد.

نکته این است که کارتل های نفتی از طریق ضمانت‌نامه‌های ریالی بانکی مبلغ پول نفت را ۳ ماه پس از خرید به حساب وزارت نفت واریز می‌کنند و به ازای هر بشکه نفت ۱۴ دلار برای خود در نظر می‌گیرند اما همین کارتل های نفتی از طریق عوامل خود در داخل ایران مانع از فروش نفت به شرکت های رقیب اروپایی و آسیایی می شوند و برای آن ها موانع ایجاد کرده و آنچنان پیچیدگی ها و مسیرها و ملاحظاتی را نظر می گیرند تا آن شرکت‌های رقیب نتوانند در خرید نفت و صادرات آن موفق شوند زیرا با افزایش هزینه ها عملاً خرید نفت ایران برای آنها مقرون به صرفه نخواهد بود و نمی توانند با ۹ دلار به ازای هر بشکه به سود قابل قبولی برسند در نتیجه میدان عملاً برای رقبای داخلی و کارتل‌های نفتی فراهم شده و آنها می‌توانند از طریق عوامل خود در داخل کشور نفت ایران را خریداری کرده و صادر کنند و عملاً دریافتی وزارت نفت ایران از محل صادرات نفت کمتر از میزانی است که در شرایط رقابتی صورت می گیرد.

این عوامل باعث شده که در بازار خرید نفت خام و همچنین فراورده ها نوعی عدم شفافیت ایجاد شده و نور چشمی ها به خرید نفت و فراورده های نفتی ایران دسترسی دارند و قدرت رقابتی بیشتری را از طریق موانع و محدودیت و سخت گیری ها برای شرکت های خارجی ایجاد کرده اند. این موضوع احتمالا در سایر بازارها و محصولات صادراتی نیز می تواند وجود داشته باشد و مسوولان اقتصادی و نفتی و سایر دستگاه های اجرایی باید نسبت به آن هوشیار بوده و با ایجاد فضای رقابتی، مانع حذف شرکت های معتبر شوند و صادرات و فروش محصولات ایران را با قیمت مناسب امکان پذیر سازند.

گویا یکی از مشتریان نفت ایران که نسبت به عقد قرارداد با شرکت ملی نفت ایران برای خرید نقدی نفت اقدام کرده با موانعی از داخل برای اجرایی شدن قرارداد روبرو شده است چرا که جهت فروش نفت تقاضای غیر متعارفی از مشتریان اروپایی را طلب میکنند .


این مشتری نفت ایران می گوید : کارتل های نفتی خارج نشین با مهندسی فروش نفت ایران با ضمانت نامه چند بانک خصوصی داخل کشور، نفت را به قیمت بسیار نازل می خرند و سه ماه بعد، پول شرکت نفت را پرداخت میکنند. این در حالیست که بعضی انتصاب های شرکت نفت در پست های کلیدی فروش نفت خارج از کادر سازمانی شرکت ملی نفت ایران انجام شده است .


بر این اساس به نظر می رسد وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران جهت راستی آزمایی و جلوگیری از تضییع حقوق ملت و بیت المال به مسئله ورود کرده و اقدامات لازم برای مانع زدایی و جلوگیری از فرار مشتریان نقدی نفت ایران را فراهم کنند چرا که علاوه بر موارد برشمرده شده خسارات جبران ناپذیری به سیستم فروش نفت کشور وارد خواهد آمد.

کارتل های نفتی که نفت را نسیه میخرند به عناوین مختلف با نفوذ در بخش معاملات وزارت نفت و ایجاد شرایط سخت مانع از فروش نفت به قیمت بازارهای جهانی می شوند.

با دادن ضمانتنامه های بانک های خصوصی و تسویه حساب سه ماهه از رانت ۱۴ دلاری دیسکانت استفاده می کنند به همین خاطر اجازه نمیدهند مشتریان خریدار نفتی که حاضرند نفت ایران را به بازار های اروپایی برسانند