ناخدا صمدی: در منطقه حریف نداریم/ مروارید موفق‌ترین عملیات آبی است+ صوت و فیلم

به گزارش بولتن نیوز، به مناسبت هفتم آذر؛ بزرگداشت روز نیروی دریایی ایکنا گفت‌وگویی با ناخدا هوشنگ صمدی از فرماندهان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در دوران دفاع و بعد از جنگ انجام داده است. در این گفت‌وگو به بررسی نقش نیروی دریایی در دوران دفاع مقدس پرداخته‌ایم.

ناخدا هوشنگ صمدی در رابطه با نقش نیروی دریایی در دوران هشت سال دفاع مقدس بیان کرد: نیروی دریایی از سال ۱۳۵۸ مطمئن بود که دشمن ما در غرب کشور در حال آماده شدن برای جنگ با ایران است. به این ترتیب بود که ما از خرداد ۱۳۵۸ تحرکات و تشنجات و ناملایماتی را از دشمن در غرب کشور ملاحظه می‌کردیم.

وی ادامه داد: نیروی دریایی یک پایگاه بسیار بزرگ در خرمشهر داشت به نام «ناو تیپ هشتم نیروی دریایی» که یکی از نام تیپ‌های سنگین نیروی دریایی بود که در بندر خرمشهر و آبادان مستقر بود و ما درست در معرض خطر و روبروی هم با دشمن بودیم. در خرداد ۵۸ نوعی ناامنی‌ در خرمشهر و آبادان به نام «غائله عرب» پیدا شد که در این قائله خرمشهر بیشتر از همه تحت ناامنی‌ها بود. در خرمشهر دو ساختمان دو طبقه وجود داشت که قبلاً یکی به نام مدرسه عراقی‌ها و دیگری کنسولگری عراق نام داشت.

ناخدا صمدی افزود: سازمانی پیدا شد به نام حزب اعراب که خوزستان را بخشی از خاک ایران نمی‌دانست و می‌خواستند که خوزستان را از ایران جدا کنند. آن‌ها در ابتدا جوانان را برای فعالیت‌های امور فرهنگی ثبت‌نام کردند و بعدها این امور فرهنگی به امور سیاسی و نظامی تبدیل شد که از طریق دشمن هم از آنها پشتیبانی صورت می‌گرفت.

وی با بیان اینکه ما از سال ۱۳۴۲ می‌دانستیم که دشمن ما در غرب کشور است؛ ادامه داد: سازمان حزب اعراب آرام آرام پا گرفت و بالا رفت و پرسنل خود را به عراق می‌فرستادند تا دوره‌های نظامی ببینند و با انفجارات و بمب‌گذاری و این کارهایی که معمولاً در ناامنی‌ها پیدا می‌شود آشنا شوند. آنها خرمشهر را به اندازه‌ای ناامن کردند که استاندار وقت خوزستان، دریادار مدنی که فرمانده نیروی دریایی هم بود برای تامین امنیت خرمشهر به بوشهر که تکاوران نیروی دریایی در آنجا مستقر بودند دستور داد برای کمک به شهربانی آن زمان، یک واحد ۳۵ نفره بفرستند.

این فرمانده دوران جنگ ادامه داد: خرداد ۵۸ اولین واحد به آنجا رفت و این واحد به عنوان بازو و چشم نیروی دریایی در منطقه گزارش روزانه به ما می‌داد. در بوشهر در ستاد دوم دریایی این گزارش‌ها بررسی، تجزیه و تحلیل می‌شد و نتیجه به تهران مخابره می‌شد. این یک واحد بود اما بعد از مدت کوتاهی سه واحد دیگر نیز با همین ظرفیت و وسعت، به این منطقه اعزام شد که در اختیار ژاندارمری آن زمان قرار گرفت. پاسگاه‌های ژاندارمری در فاصله‌های شلمچه تا خرمشهر بود که مورد اذیت و آزار نیروهای دشمن قرار می‌گرفتند.

عملیات «مروارید» مهم‌ترین و موفق‌ترین عملیاتی بود که نیروی دریایی انجام داد/ در منطقه حریف نداریم

وی افزود: گزارشات روزانه برای ما بسیار اهمیت داشت و تحرکات دشمن را برای ما روزانه جمع‌آوری می‌کرد. ما روی همین اطلاعات و گزارش‌ها بررسی ستاد انجام می‌دادیم و به تهران اطلاع می‌دادیم که جنگی در پیش است. نیروی دریایی‌ هم این را قبول می‌کرد و به ستاد ارتش منتقل کرده و ستاد ارتش نیز حرف‌های ما را قبول می‌کرد. لذا این هم کمکی بود که از طریق نیروی هوایی و زمینی عین همین گزارش‌ها به ستاد ارتش وقت مخابره می‌شد.

ناخدا صمدی اظهار کرد: اسفند ۱۳۵۸ نیروی دریایی عراق در شمال خلیج فارس یک مانور ده روزه گذاشت و ستاد نیروی دریایی به بوشهر و خرمشهر که دو پایگاه بزرگ ما بودند دستور داد این مانور به صورت کامل رصد شود که این کار انجام شد. بعد از بررسی مانور، ما دیگر یقین داشتیم که دارد جنگ می‌شود. به همین علت با لغت معروف نظامی گزارش را به این ترتیب دادیم: «قرائن نشان می‌دهد که جنگی در پیش است.» لغت «قرائن جنگ» برای نظامی‌ها یک مصداق دیگری دارد و وقتی به کار برده می‌شود مطمئن هستیم که جنگ حتمی است. نیروی دریایی متوجه شد که جنگ در پیش است و ارتش هم متوجه حتمی بودن جنگ شد. روی همین اصل ارتش آماده شد.

وی افزود: در دوران انقلاب در شرایط انتقال قدرت بودیم و از همه مهم‌تر وجود ضدانقلاب هم بود. ارتش در آن زمان وضعیت مناسبی نداشت و امنیت در کشور برقرار نبود. نخست وزیر وقت به خرمشهر و آبادان آمد تا برای شرکت‌نفتی‌ها سخنرانی کند که «غائله عرب» اجازه سخنرانی نداد و دست خالی برگشت. لذا استاندار خوزستان برای خلع سلاح سازمان‌هایی که بدون مجوز اسلحه دارند دستور داد.

وی با بیان اینکه پرونده «غائله عرب» را در ۴۸ ساعت بستیم؛ افزود: بعد از آن دیگر وجود نداشتند و امنیت برقرار شد. در فروردین سال ۵۹ نیروی دریایی از شمال خلیج فارس تا تنگه هرمز مانور یک ماهه گذاشت و تمام نیروی دریایی، هوایی و تعدادی از نیروی زمینی‌ها در این مانور شرکت داشتند که مانور بسیار سنگین و کارسازی بود. ارتش طرح‌های قدیمی خود را عوض کرد و بر مبنای طرح جدیدی که از غرب کشور بود؛ طرح‌های جدید تهیه و اواخر اردیبهشت به یگان‌ها اعلام کرد.

ناخدا صمدی ادامه داد: طرح نیروی دریایی به پایگاه‌های خرمشهر ابلاغ شد و منطقه سوم دریایی خرمشهر، ناو تیپ هشتم، یگان‌های خود را که حدود ۴۵ یگان شناور بود، از اسکله‌های خرمشهر و آبادان بیرون کشید و به شمال خلیج‌‌فارس برد و در داخل آب‌ها به صورت آماده به جنگ مستقر کرد. وقتی که این کار انجام شد در دوم شهریور ناو نقدی در شمال خلیج‌فارس با دو فروند سوخوی عراقی روبرو شد و فرمانده ناو با قدرت تمام هر دو هواپیما را پایین آورد. یعنی جنگ دوم شهریور ۱۳۵۹ شروع شد در صورتی که تاریخ رسمی ۳۱ شهریور ذکر شده است. این به این معنا است که نیروی دریایی آنقدر آماده به جنگ بود که در دوم شهریور دو هواپیمای حمله‌کننده عراقی را مورد هدف قرار داد.

عملیات «مروارید» مهم‌ترین و موفق‌ترین عملیاتی بود که نیروی دریایی انجام داد/ در منطقه حریف نداریم

وی افزود: ۲۳ شهریور جانشین فرمانده نیروی دریایی به بوشهر آمد و قرارگاه مقدم جنگ نیروی دریایی را تشکیل داد. طی یک بخشنامه‌ همه‌ امکانات نیروی دریایی به زیر امر این قرارگاه قرار گرفت و اسم آن نیروی رزمی ۴۲۱ نام گرفت که یعنی جنگ نیروی دریایی در بوشهر از این ستاد اداره خواهد شد.

ناخدا صمدی در رابطه با توان نیروی دریایی در زمان جنگ بیان کرد: ما در پیش از انقلاب سومین نیروی دریایی قدرتمند دنیا بودیم. نیروی دریایی در ابتدا یک واحد شناور داشت که بعدها هوا دریا نیز درست شد. در سال ۱۳۴۸ فرماندهان تصمیم گرفتند که برای هماهنگی با این دو نیرو یک نیروی رزمنده زمینی هم داشته باشد. نیرویی به نام نیروی تکاور دریایی تشکیل شد که در سال ۴۸ با اعزام به انگلیس برای طی دوره آموزشی رفتند و بعد از آنجا به منجیل مراجعت کردند و تکاوران در منجیل آموزش‌های مختلف دیدند. قرار بود این تکاوران بعدها یک لشکر با سه تیپ تشکیل دهند و تیپ اول در خرمشهر، دوم در بوشهر و سوم در بندر عباس مستقر شوند.

وی با بیان اینکه اولین گردان به نام گردان تکاوران نیروی دریایی از سال ۵۲ تشکیل شد؛ ادامه داد: ۱۵ اردیبهشت سال ۱۳۵۷ در طی یک مراسمی من و فرمانده گردان یکم نیروی دریایی پرچم استقلال یکمین گردان تکاوران را از فرمانده کل قوا دریافت کردیم. گردان تکاوران به عنوان اولین گردان رزمی تکاوران بخشی از نیروهای رزمنده ارتش و مستقل قرار گرفت. این گردان همان گردانی است که روز ۳۱ شهریور ساعت ۳ بعد از ظهر برای دفاع از خرمشهر از نیروی رزمی ۴۲۱ ماموریت می‌گیرد که به سمت خرمشهر حرکت کند.

ناخدا صمدی ادامه داد: در این تاریخ حمله عمومی عراق به صورت زمینی، دریایی و هوایی به ایران شروع شد. این گردان تکاوران اولین گردانی بود که برای حرکت به خرمشهر ماموریت دریافت کرد ضمن اینکه چهار واحد ۳۵ نفره در خوزستان داشتیم که یکی کمک به شهربانی، دیگری در کمک ژاندارمری، یکی برای تامین امنیت پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) و یک در واحد سلاح سنگین برای کمک به قرارگاه منطقه سوم دریایی خرمشهر بودند. بقیه گردان ساعت ۱۲ شب ۳۱ شهریور با ۱۱۲ دستگاه خودرو مجهزو مسلح، آماده به تمام امکانات جنگی به سمت خرمشهر حرکت کردند.

وی افزود: اول مهر سال ۵۹ ساعت ۵:۳۰ در نزدیکی‌های آبادان، گردان متوقف و متفرق، آماده برای ورود خرمشهر بود. ساعت ۱۱:۳۰ ظهر استقرار در خرمشهر به پایان رسید. آن زمان اولین واحد در منطقه جنوب جنگ را ستاد اروند اداره می‌کرد که در آبادان مستقر بود و ما زیر امر ستاد اروند رفتیم. فرمانی از آنجا صادر شد که یک گروهان به شلمچه برود تا به مدافعین خرمشهر که از بعد از ظهر روز قبل در مقابل مهاجمین عراقی سد راه بودند و با آنها می‌جنگیدند؛ کمک کند.

وی در رابطه با نیروهای مدافع خرمشهر بیان کرد: این نیروهای مدافع، نیروهای مردمی، از شهربانی، سپاه، بسیج و نیروهای مختلف زمینی به خصوص لشکر ۹۲ زرهی اهواز گردان دژ، هوانیروز و خیلی‌ها بودند و با اینکه تعداد آنها کم بود ولی از همه اقشار حضور داشتند. ما به مدافعین خرمشهر ملحق شدیم و از یکم مهر دفاع از خرمشهر بر عهده گردان یکم تکاوران نیروی دریایی به فرماندهی اینجانب ناخدا هوشنگی صمدی واگذار شد و ما دفاع از خرمشهر را از آن روز آغاز کردیم.

ناخدا هوشنگ صمدی در رابطه با پیش‌بینی نیروی دریایی از وقوع جنگ بیان کرد: با اعلام منطقه جنگی نیروی دریایی ورود و خروج هر نوع کالا، کمک و شناور را به عراق ممنوع کرد. صادرات نفت عراق که در آن زمان سه و نیم میلیون بشکه بود قطع شد و هیچ کمکی از خلیج‌فارس برای عراق مقدور نبود و هیچ شناوری نتوانست که وارد یا خارج شود. این کار در حقیقت تجارت و درآمد دولت عراق را بست. با اینکه کشورهای عربی هم نفت و هم دلارهای زیادی در اختیار عراق گذاشتند و هم ۳۵ کشور دنیا کمک‌های مختلفی به عراق کردند نهایتاً ارتش ایران با آن وضعیت نامناسبی که داشت توانست در روز هفتم مهر دشمن متجاوز را زمینگیر و صدام را وادار به مذاکره کند. صدام اعلام مذاکره کرد که امام بزرگوار فرمودند این آدم اهل مذاکره نیست.

ناخدا صمدی خاطرنشان کرد: می‌خواهم بگویم که اقدامات ارتش در همین هفت روز اول به اندازه‌ای بود که ارتش عراق به هدف‌هایی که برای آن تعیین کرده بود، نرسید و ناکام ماند.

وی در رابطه با اهداف رژیم عراق شرح داد: عراق روز اول می‌خواست که خرمشهر را بگیرد در صورتی که ۳۴ روز در مقابل گردان تفنگداران و تکاوران دریایی در پشت دیوارهای خرمشهر ماند. سه روزه می‌خواست خوزستان را از ایران جدا کند که هیچ وقت به آرزوی خود نرسید و صدام روز هفتم جنگ می‌خواست در تهران مصاحبه بین‌المللی مطبوعاتی داشته باشد که نتوانست. ارتش ما با همان وضع توانست در روز هفتم دشمن را زمین‌گیر کند و عقاب‌وار بر سرش بکوبد و به جایی برساند که بیشترین تلفات را بر دشمن وارد کند و از زمین‌های ما او را خارج کند.

ناخدا صمدی تصریح کرد: با افتخار می‌گویم که بزرگ‌ترین افتخار ارتش این است که جنگیدیم، شهید و مجروح دادیم اما وجبی از خاک کشور به دشمن ندادیم. جوانان ما بدانند ارتشی که در آن وضعیت نامناسب بود چه غیرتی داشت.

ناخدا صمدی در پاسخ به این سوال که نیروی دریایی در جنگ چه تعداد شهید تقدیم کشور کرده است پاسخ داد: من واحد خودم را می‌دانم که چه تعداد شهید دادیم. اولین واحدی بودم که برای دفاع از خرمشهر وارد این شهر شدم و در آن ۳۴ روز مقاومت ۱۰۳ نفر شهید دادیم که الان هم اسامی این شهدا در یک سرود ملی به نام «سروها ایستاده می‌میرند» وجود دارد و به صورت آلبوم نیز منتشر شده است. در مراسم رونمایی از این سرود در تالار وحدت من اسامی این ۱۰۳ شهید عزیز را یکی یکی با صدای بلند می‌خوانم و ۶۰ نفر از اعضای ارکستر که همه لباس تکاوری بر تن دارند به اضافه ۴۵ نفر از همرزمانم که همراه من در پشت آنها ایستادیم همه با صدای بلند می‌گویند «حاضر». پیشنهاد می‌کنم این ویدئو را ببینید.

وی در رابطه با اینکه با توجه به موقعیت جغرافیایی که ایران دارد درحال حاضر نیروی دریایی چه میزان ظرفیت و توان دارد بیان کرد: نیروی دریایی امروز بسیار بسیار و بسیار آمادگی دارد. یعنی کارکنان نیروی دریایی از رأس تا ذیل صد درصد آماده‌ و بسیار مجهز هستند و قابل مقایسه با آن زمان نیستند و این را می‌خواهم بگویم که در منطقه حریف نداریم؛ همین.

ناخدا صمدی در رابطه با علت نامگذاری هفتم آذر به عنوان روز نیروی دریایی بیان کرد: نیروی دریایی ضمن اینکه کارهای بسیاری به صورت جسته و گریخته در جاهای مختلف انجام می‌داد، سه عملیات مشترک در دریا انجام داد که در نتیجه آن در شصت و هفتمین روز جنگ، پرونده نیروی دریایی عراق بسته شد و یا نیروهای عراق از بین رفت یا صدمه خورد و در بنادر کشورهای شیخ‌نشین خلیج‌فارس یا در بندر ام‌القصر پنهان شدند.

وی در رابطه با عملیات نیروی دریایی توضیح داد: یک عملیاتی داشتیم به نام عملیات «بمباران سکوهای نفتی البکر و الامیه» که این سکوهای نفتی شاهرگ اقتصادی عراق بود. بعد از اعلام منطقه جنگی این سکوها بسته شدند و دیگر نفتی صادر نکردند. بعد از آن یک حمله بمبارانی به نام عملیات «اشکان» داشتیم که در این عملیات بمباران دریایی شد و دشمن در آنجا به عنوان یک پادگان نظامی دریایی استفاده می‌کرد و بسیم‌های استراق‌سمع، رادار و آنتن‌های زیادی کار گذاشته بود تا حرکت هواپیماها، شناورها و یگان‌های زمینی ما را کنترل کند.

ناخدا صمدی ادامه داد: توپخانه ساحلی برای بمباران مناطق در تیررس از جمله راه ورودی بندر امام (ره) گذاشته بود و روی این اصل ما می‌خواستیم به‌هرترتیب سیستمی که در آنجا برقرار بود؛ چه از نظر اطلاعاتی و نظامی از بین برود. اولین حمله ما همین عملیات «اشکان» بود و دومین عملیات به نام شهیدی از تکاوران نیروی دریایی به نام شهید «صفری» بود. این عملیات توسط یگان‌های شناور، پروازی و تکاوران انجام شد که در این عملیات ۲۷ نفر از تکاوران بسیار مجرب انتخاب شدند و به فرماندهی یک افسر تکاور مرحوم رحمان اوروتی که به دو گروه ۱۳ نفره و یک نفر فرمانده تقسیم شدند و هر گروه برای یک سکو یعنی یکی برای الامیه و یگی برای ام‌القصر انتخاب شدند.

وی ادامه داد: ۱۲۵۰ پوند مواد منفجره برای هرکدام از این سکوها منظور شد. آنها اول با یک کشتی ماهی‌گیری حرکت کردند تا در سکوها وارد شوند. این عملیات با پشتیبانی سه فروند از ناوهای موشک‌انداز و سه فروند از هلیکوپترهای نیروی دریایی همراه بود اما به علت وضعیت نامناسب جوی این یگان شناور نتوانست که این پرسنل را به مقصد برساند و در راه برگشت فرمانده عملیات را کنسل کرد. از ناو‌های موشک‌انداز، ناو «پیکان» وقتی این فرمان را شنید گفت من حاضرم این ماموریت را انجام بدهم که موافقت شد و این عملیات با گروه اول به فرماندهی مرحوم افسر تکاور اسماعیل بابایی و گروه دوم به فرماندهی تکاور دریایی محمدطاهر فیروزی انجام شد.

ناخدا صمدی افزود: آنها قرار بود ۲۴ ساعته با یک شبکه انفجاری این سکوها را منفجر کنند. سکوهای انتقال نفت ۵ طبقه است که ۱۰۰ متر طول و نزدیک ۷۶ متر عرض دارند. طبقه اول همکف از آب ۵ متر ارتفاع دارد که تکاوران باید با نردبانی که به صورت طنابی درست می‌کردند از آب بالای سکو می‌رفتند تا آنجا را تصرف کنند و این مهمات را کار بگذارند. این کارها انجام شد و باید ۲۴ ساعته این شبکه انفجار درست می‌شد ولی چون هوا بارانی بود عملیات طول کشید و تا شبکه انفجار آماده شود.

وی ادامه داد: قرار بود از این ۱۳ نفر ۱۲ نفر سوار هلیکوپتر شده و از سکو خارج شوند و یک نفر باقی بماند. آن یک نفر باید می‌رفت تا فتیله انفجاری را آتش می‌زد و ۳۵ ثانیه وقت داشت تا از سکو خارج شود. هلیکوپتر ۳۵ ثانیه فرصت دارد تا از منطقه دور شود. این کار توسط دو نفر انجام شد و سکوها منفجر شدند. این انفجار به گونه‌ای بود که صدای آن در بوشهر نیز شنیده و دود آن هم دیده ‌می‌شد. هلیکوپتری که در ۷-۸ مایلی سکو رو هوا منتظر بود آنچنان ضربه خورد و به هم ریخت که نتوانست فیلمبرداری انجام دهد.

ناخدا صمدی با بیان اینکه سکو‌ها به طور کامل از حیز انتفاع افتاد اضافه کرد: نفرات محافظ سکوها هم در همان حمله اول توسط پرسنل تکاور بیست و چند نفر از آنها اسیر شدند و تعدادی هم با قایق شناوری که در پشت سکو داشتند فرار کردند و سکو به طور کلی از بین رفت. این عملیات دوم دریایی بود.

وی در رابطه با عملیات سوم شرح داد: عملیات سوم دریایی عملیات معروف «مروارید» بود که در شصت و هفتمین روز جنگ در یک عملیات مشترک هوایی و دریایی انجام شد و با تیزپروازان نیروی هوایی یک همکاری، هماهنگی و همدلی بزرگی در این عملیات وجود داشت. در این عملیات ۱۳ فروند شناور عراق به زیر آب رفت و ۱۱ فروند جت جنگنده، چند فروند یگان‌های دریایی که پشتیبانی می‌کردند به طوری که دیگر نیروی دریایی عراق قابلیت حضور در دریا را نداشت و از بین رفت.

ناخدا صمدی افزود: این عملیات به نام عملیات «مروارید» مهم‌ترین و موفق‌ترین عملیاتی بود که نیروی دریایی انجام داد و به فرمان امام (ره) این روز به نام نیروی دریایی نامگذاری شد که هفتمین روز آذر است و من از همینجا این روز بزرگ را به همرزمانم در همه هشت سال جنگ تحمیلی به ویژه دلاوران دریادل نیروی دریایی و مخصوصاً تکاوران همرزم خودم تبریک عرض می‌کنم. ملت ایران پاینده، ایران جاوید باد.

لازم به ذکر است که آلبوم «سروها ایستاده می‌میرند» به آهنگسازی حامد صقیری است که توسط گروه «شاهو» اجرا شده و آلبوم آن نیز منتشر شده است.

منبع: ایکنا