پشت پرده رفتارهای اخیر باکو چیست؟

گروه بین الملل: در چند هفته‌ی گذشته جمهوری آذربایجان دست به اقدامات بی‌ثبات کننده و تا حد زیادی ضد ایرانی زد. نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان بخش‌هایی از یک جاده مرزی در داخل خاک ارمنستان در حد فاصل کاپان به گوریس را به بهانه این‌که بر اساس نقشه‌های باکو جاده مذکور در خاک آذربایجان است بستند.

به گزارش بولتن نیوز، جالب اینجاست که بستن این جاده به تحلیل بسیاری از کارشناسان امنیتی و نظامی یک دهن‌کجی به ایران و یک گردن‌کشی سیاسی محسوب می‌شود زیرا این جاده، پایتخت ارمنستان و حتی خاک گرجستان را به ایران متصل می‌کند. این اقدام باکو باعث توقف نقل و انتقال در مسیر زمینی ایران به ارمنستان، موجب معطلی و انتظار صدها خودرو، کامیون و اتوبوس شد و مسافران و کامیون‌های حامل کالا در راه مرز «نوردوز» در استان آذربایجان شرقی را دچار سردرگمی کرد.اخیرا نیز علاوه بر پیشروی (هرچند محدود) ارتش باکو در خاک ارمنستان ، این کشور جرات مزاحمت برای تریلرهای ایرانی و رانندگان آن را نیز پیدا کرده و عوارض سنگینی-تا130 دلار- نیز بر خودروهای عبوری از همسایه جنوبی به مقصد ایروان وضع نمود.همزمان سه کشور جمهوری آذربایجان ، ترکیه و پاکستان از تاریخ ۱۲سپتامبر لغایت تا ۲۰سپتامبر رزمایشی تحت عنوان "دوستی سه برادر" را در خاک جمهور ی آذربایجان برگزار کردند.با این حال دیروز تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد یگان هایی از ارتش ترکیه وارد منطقه نخجوان شده‌اند. نیروهای ارتش و سپاه پاسداران ایران نیز در حال لشکر کشی و ارسال ادوات سنگین به مرز با جمهوری آذربایجان هستند که احتمالا در راستای برگزاری رزمایش باشد .

واقعیت این است که تهران هیچ‌گاه نخواسته منویات خود را به همسایگان خود تحمیل کند بلکه این انتظار را داشته که این کشورها در مقابل رفتار منطقی و دوستانه ایران به مطالبات و دغدغه‌های کشورمان به ویژه در حوزه امنیتی واقتصادی توجه داشته باشند.اما باکو نیز باید بداند که حمایت اصولی ایران از حق آذربایجان برای حفظ تمامیت ارضی خود، به معنی سکوت در مقابل رفتارهای هتاکانه آن نیست.امروزه کریدورهای ترانزیتی اعم از ریلی، دریایی و جاده‌ای به یکی از مهم‌ترین محورهای تمرکز دولت‌ها برای توسعه اقتصاد و تجارت با یکدیگر تبدیل شده‌اند حالا نیزاگر هدف با کو این باشد که بتواند مناطق مرزی ایران و ارمنستان را تصرف کند عملا کریدور استراتژیک جنوب به شمال که از بندرعباس شروع شده و به اورآسیا می رود را کاملا در اختیار خود خواهد گرفت و می تواند از آن به عنوان یک اهرم فشار بسیار قدرتمند استفاده کندهمچنین خط اصلی کمربند استراتژیک خلیج فارس- دریای سیاه نیز از این مسیر می گذرد. سالانه میلیون‌ها دلار تجارت خارجی ایران با همسایگان و حتی کشورهای اروپایی از این مسیر صورت می‌گیرد. از این رو پیش‌بینی می‌شود اخلال در این مسیر موجب افزایش قیمت دلار در داخل ایران شود.

درواقع باید توجه داشت که بی توجهی در این زمینه باعث قطع مرز ایران و ارمنستان، حضور نظامی اسرائیل در مرزهای شمال غرب ایران، تشکیل ناتوی ترکی، گسترش پان ترکیسم در شمال ایران، تغییرات فرهنگی و گرایشات مذهبی در شمال ایران، اقدامات خرابکارانه در ایران و تحریکات قومی خطرناک، حذف سوآپ گاز ایران به نخجوان و سوآپ گاز ترکمنستان به ترکیه از مسیر ایران، حذف گاز ایران به نخجوان و پایان رویای صادرات گاز ایران به ارمنستان، گرجستان و در نهایت اروپا و همانطور که گفته شد در نهایت حذف کریدور شمال- جنوب (مرز نوردوز- ارمنستان- گرجستان- داغستان- مسکو- سنت پطرزبورگ) و بخش عمده کریدورهای ترانزیتی و انرژی منطقه به دست ترکیه و آذربایجان خواهد شد.همه این اقدامات بی‌ثبات کننده و مخرب باکو زمانی در جریان است که دولت سیزدهم قصد دارد توسعه مناسبات تجاری با همسایگان را در دستور کار قرار دهد و اقدامات باکو تخریب کننده این هدف است.

خلاصه آن که ایران بیش از این نباید به بازیگران منطقه‌ای و جهانی اجازه به تنش کشاندن قفقاز را بدهد زیرا جمهوری آذربایجان به حاکمیت خود بر مناطق تحت تصرف ارتش ارمنستان دست‌یافته و هرگونه اقدامات باکو از این دست، نوعی زیاده‌خواهی تلقی می‌شود که ای بسا زمینه‌ساز جنگ و ویرانی در منطقه خواهد بود.از سوی دیگر،مسئولان امنیتی و نظامی اجمهوری اسلامی کاملا واقف اند که هرگونه درگیری نظامی مستقیم بین ایران و جمهوری باکو کاملا در راستای خواسته صهیونیست هاست و باید با ظرافت خاصی و استفاده از ترکیبی از اهرم های اقتصادی ، دیپلماتیک و نظامی را علی اف را به عقب نشینی واداشت. بی‌پاسخ گذاشتن اقدامات توسعه‌طلبانه با رگه‌های فکری نوعثمانی‌گرایی این روزهای ترکیه نیز یک اشتباه راهبردی است. این قبیل طمع‌ورزی‌ها، از همان جا که آغاز شد (سوریه)، باید پایان یابد. تسریع در آزادسازی ادلب باید به یک مطالبه تبدیل شده و برای تحقق آن اقدام شود.