اگر قیمت مسکن در یک جامعه دوبرابر شود، آیا رفاه جامعه زیاد شده است؟

گروه اقتصادی - حامد قدوسی کارشناس اقتصادی دریادداشتی نوشت: یکی از کتاب‌های مشهور «مبانی فاینانس» که در دوره‌های کارشناسی و MBA تدریس می‌شود را نگاه می‌کردم. درست همان اول اول کار، به دانش‌جو می‌آموزد که ۱) بخش مالی فقط یک ادعا (Claim) روی عمل‌کرد بخش حقیقی است. ۲) صرف رشد قیمت دارایی‌های مالی به معنی به‌بود رفاه جامعه نیست چون بهره‌وری بخش حقیقی اقتصاد هنوز عوض نشده است. ۳) رفاه جامعه فقط از طریق رشد ظرفیت‌های تولیدی اقتصاد در بخش حقیقی افزایش می‌یابد. ۴) در بخش مالی ثروت مستقلا خلق یا نابود نمی‌شود. بخش مالی فقط آیینه اتفاقات بخش حقیقی است. ۵) این مورد را من اضافه می‌کنم: انتظارات تورمی ممکن است قیمت‌های دارایی (خصوصا سهام) را در یک اقتصاد تورمی رشد بدهد ولی این لزوما به معنی خلق ثروت جدیدی در اقتصاد نیست و فقط یک تغییر اسمی است.

به گزارش بولتن نیوز، دیدن این توضیحات در یک کتاب مالی برایم خیلی جالب بود. فکر می‌کنم کتاب‌های کاربردی مالی قبلا خیلی وارد این نوع توضیحات نمی‌شدند. شاید اثرات بحران مالی ۲۰۰۸ یا مالی‌سازی شدید و و رشد بیش از حد بخش‌‌هایی مثل مشتقات و رمز-ارزها و مبادلات فرکانس‌بالا (HFT) بوده که باعث شده کتاب‌های درسی مالی همان اول کار رابطه بخش حقیقی و مالی را این قدر روشن بیان کنند و چارچوب منسجمی به دانش‌جویان بیاموزند.

در یک سال گذشته ده‌ها ساعت وقت صرف کردیم که همین نکته پایه را به برخی «متخصصان بازار مالی» منتقل کنیم. در بخش سوالات تمرینی کتاب مثلا پرسیده شده که: «اگر قیمت مسکن در یک جامعه دوبرابر شود (که خب یعنی قیمت سهام یک سری شرکت‌ها زیاد می‌شود)، آیا رفاه جامعه زیاد شده است؟» و جوابش این است که خیر! چون ظرفیت فیزیکی مسکن در جامعه همان است. شبیه این نوع مکالمات و آزمایش‌های ذهنی را در این یک سال گذشته زیاد داشتیم.