سرانه منابع آب تجدیدپذیر در کشور هزار متر مکعب است

به گزارش بولتن نیوز، رضا اردکانیان در اولین جلسه کارگروه ملی برنامه ترویج فرهنگ بهینه مصرف آب، اظهار کرد: وقتی در خصوص موضوعاتی مثل اسراف یا کاهش و پرهیز از اسراف صحبت می‌کنیم، ذهن ما این مسئله را صرفا متوجه مصرف کننده می‌داند، اما معتقدم این موضوع وجوه مختلفی دارد و چهار عرصه اصلاح ساختار‌ها و سازوکارها، تامین تجهیزات، ارزش اقتصادی آب و عادت مصرف در این موضوع جامعه را مُسرف و یا بالعکس به شکلی تبدیل می‌کند که درجه اصلاح را کاهش دهد.

وی با بیان اینکه ساختار‌ها و سازوکارها، یکی از این عوامل است، اظهار کرد: مصرف کنندگان در بخش‌های مختلف به نوعی تابع و مقید به ساختار‌ها و ساز و کار‌هایی هستند که سیستم کشور وضع کرده و استقرار داده است. اگر آن ساختار‌ها صرفاً نگاه تامین و تولید داشته باشند، در عرصه مصرف اتفاق چندانی نخواهد افتاد.

وزیر نیرو با اشاره به تامین تجهیزات مورد مصرف نیز یادآور شد: وجه دوم با تاکیدی که روی مصرف خانگی به لحاظ اینکه اصلی‌ترین اِلمان شکل دهنده جامعه ما در بخش‌های مختلف بوده، تجهیزات است. ما نمی‌توانیم تجهیزات مناسب نداشته باشیم و مقصر اصلی را مصرف کننده بدانیم. باید با کمک دستگاه‌های مسئول و برنامه‌ریز به سمتی برویم که شبکه‌هایی ایجاد کنیم تا از آب قابل شرب برای مصارف بهداشتی و توسعه فضای سبز استفاده نکنیم. از سویی تجهیزات مناسبی داشته باشیم تا موجب هدر رفت آب جلوگیری کنیم.

وی، وجه سوم را بحث ارزش اقتصادی آب دانست و خاطرنشان کرد: باید در خیلی از جاها، آب را یک کالای اقتصادی دید؛ چرا که باید ارزش اقتصادی آن دیده و مشخص شود. ممکن است تا سال‌های سال به بخش‌های متعددی به‌شکل موجه از این بابت یارانه بدهیم، در حالی‌که باید دیده شود که قیمت این کالا چقدر است.

اردکانیان با بیان اینکه وجه چهارم این مسئله عادت مصرف است، اظهار کرد: ممکن است ما ساختار‌ها را اصلاح کنیم، در بخش تجهیزات سرمایه‌گذاری و قیمت‌ها را ساماندهی کنیم، اما وجه چهارم موضوع مهمی است که ما باید آن را در فرهنگ خودمان قرار داده و روی آن اقدامات زیادی انجام دهیم.

عضو کابینه دولت دوازدهم با اشاره به اهمیت کلمه "صرفه‌جویی" اظهار کرد: صرفه‌جویی برای زمانی است که ما در یک شکل و روال متعارفی از مصرف هستیم، ولی باید بپذیریم که در حال حاضر در موضوع آب مُسرف هستیم.

وی اضافه کرد: باید این فهم عمومی و جهانی را بپذیریم که وقتی می‌گویند در کشور‌ها و مناطق در حال توسعه دنیا، مدل حکمرانی برای موضوع آب انتخاب می‌کنند، شاخص توسعه یافتگی آن‌ها است، یک موضوع مهم، حیاتی، چند انضباطی و بین بخشی را به عنو‌ان آب انتخاب کرده و به این مهم توجه ویژه‌ای دارند.

وزیر نیرو با اشاره به آداب مصرف صحیح یا بهینه کشور‌های در حال توسعه و یا توسعه یافته، گفت: با وجود پربارشی که در این کشور‌ها وجود دارد به‌طوریکه از ۳۶۵ روز سال بیشتر از ۳۲۰ روز بارش دارند، اما با این حال پنج بار آب رودخانه اصلی شهر را می‌گیرند، فاضلاب را تصفیه می‌کنند و دوباره از همان آب استفاده می‌کنند.

اردکانیان تاکید کرد: مصرف صحیح بیش از هرچیز یک امر اخلاقی است، اما متاسفانه در کشور موضوعات ساده‌سازی می‌شود و می‌گویند، چون ما وزارت نیرو نیستیم، مسئولیتی هم در قبال این موضوع نداریم. اگر یک جامعه اخلاقی نباشیم بقیه دستاوردهایمان هم می‌تواند یا زیر سئوال برود یا ما را به جایی که لازم است، نرساند. در قضیه آب نیازمند این هستیم که تنظیمات ذهنی خود را اصلاح کنیم.

وی ادامه داد: همین کشور خودمان در حدود ۴۰ سال پیش سرانه منابع آب تجدیدپذیرش به ازای هر نفر دو هزار مترمکعب بود، اکنون این منابع به هزار مترمکعب رسیده است. این مهم باید به ما انگیزه بیشتری بدهد نه اینکه صرفا به دلیل کمبود آب، مصرف روال صحیحی به خود بگیرد.

وزیر نیرو خاطرنشان کرد: معتقدم کمیت آب مصرفی در بخش شرب و بهداشت خیلی ملاک نیست؛ چون مسئله یک مسئله اخلاقی است. اتفاقاً باید از کانون خانه و خانواده شروع کرد. کشاورز و صنعتگر عضو یک خانواده است و اگر یاد نگیریم که آب را باید به صورت صحیح مصرف کرد، طبیعتاً در عرصه‌ها و بخش‌های مختلف دچار مشکل خواهیم شد.

به گفته وی، کم آبی باید موجب تشدید انگیزه‌های ما بشود، نه اینکه تنها دلیل پرداختن به موضوع مصرف باشد.

وی با اشاره به شدت خشکسالی اخیر نیز یادآور شد: امروز گزارشی را از سازمان فضایی ایران ذیل وزارت ارتباطات دریافت کردم که اطلاعات و آمار ماهواره‌ها از سطح آب دریاچه‌ها و تالاب‌ها در سه ماهه بهار ۱۴۰۰ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل را نشان داده و بیانگر وضعیت بسیار متفاوتی است.

وزیر نیرو در عین حال اضافه کرد: به‌طور مثال وسعت دریاچه ارومیه را در سه ماه اول سال گذشته ۳۴۹۰ کیلومتر مربع و در سه ماهه اول امسال ۳۰۴۵ کیلومتر مربع نشان می‌دهد، یعنی به‌دلیل شرایط اقلیمی کم‌بارشی و با توجه به همه تمهیداتی که برای کنترل مصرف در حال اعمال است، این دریاچه حدود ۱۴ درصد کاهش سطح داشته است.

اردکانیان ادامه داد: وسعت هامون‌های سیستان در سه ماهه اول سال گذشته ۱۲۴۰ کیلومتر مربع و در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ این رقم به کمتر از یک کیلومتر مربع رسیده که به معنای ۱۰۰ درصد کاهش است.

وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر کشور در شرایط عادی قرار دارد، یادآور شد: در چهار سال دولت دوازدهم، سال اول و چهارم جزو خشک‌ترین سال‌ها در ۵۰ سال اخیر و سال دوم و سوم از سال‌های‌تر در این سال‌ها بوده است.