ما زمانی که در چین بودیم صبح میآمدیم فقط فکر میکردیم چه طوری تولید کنیم، چه طوری بازار را بگیریم، هیچ دغدغهی دیگهای نداشتیم. ما آمدیم اینجا مجبور شدیم که دنبال این باشیم که چه طوری با ادارات تعامل کنیم، چه طوری بتوانیم به فرض مثال نسبت اداریمان را حل کنیم که بتوانیم اصلا کار کنیم!
گروه اقتصادی: چند سالی میشود که توجه به اقتصاد مقاومتی و تولید داخلی تبدیل به یکی از مهمترین دغدغههای رهبر معظم انقلاب شده است. دغدغهای که به واسطهی حواشی و جنجالهای ریز و درشت موجود، همیشه مغفول مانده است. بسیاری از رسانههای داخلی، ابتدای هر سال و به واسطهی نام گذاری سالانه رهبری چند پوستر و کلیپ منتشر می کنند و تمام عملکرد آنها در ارتباط با تولید داخلی در طول دوازده ماه سال به همین پوسترها و کلیپها خلاصه میشود. حال آنکه در سایهی کم توجهی رسانههای داخلی سر بسیاری از فعالین اقتصادی داخلی بریده میشود.
به گزارش
بولتن نیوز به نقل از رجا نیوز، اخیرا مطلع شدیم که مجموعهی جی ال ایکس با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند. مشکلاتی که وضعیت شرکت را تا مرز تعطیلی کشانده و مدیران این شرکت با چنگ و دندان موجودیت جی ال ایکس را حفظ کردهاند. در همین رابطه به سراغ مدیر عامل شرکت جی ال ایکس، مهندس حمید سعیدی رفتیم و از وی خواستیم که توضیحاتی در رابطه با این مجموعه و وضعیت فعلی آن به ما بدهد.
چه اتفاقی موجب شد که وارد بازار تلفن همراه شوید و چه ظرفیتهایی در این بازار وجود دارد؟
کارخانه ما در سال۱۳۸۶ به منظور تولید تلفن همراه و تبلت در شهر صنعتی خرمشهر تاسیس شد. سال ۸۵-۸۶ وزیر ارتباطات آقای طهماسبی بودند و آن زمان بحث گوشی موبایل و تولید محصول تلفن همراه در وزارت صنعت و معدن مطرح شد. وزیر ارتباطات گفتند که ما برنامه مدون پنج ساله که به تایید ریاستجمهوری رسیده است داریم و علاقه داریم گوشی تلفن همراه در کشورمان تولید شود.
کسانی که توانمند هستند، در این حوزهها کار کردند، علمش را دارند و برنامهای در این زمینه دارند وارد شوند و ما کمکشان میکنیم. این برنامه پنج ساله هست و تغییری در آن ایجاد نمیشود برای همین خیالتان راحت باشد، صنعتگر و تولید کننده میتواند در این زمینه وارد شوند و بدانند که دولت حمایتشان میکند. این صحبتهای اقای طهماسبی انگیزه ما برای ورود به این بازار شد.
بر این اساس ما تصمیم گرفتیم وارد بازار ایران شویم. حقیقتش من آن وقت کارخانه تولید اسپیکر و بلندگوی کامپیتور در کشور چین داشتم و آنجا مقیم بودم. یک سال همانجا روی گوشی تلفن همراه کار میکردیم و قصد داشتیم کارخانه را به سمت تولید گوشی ببریم. موقعی که اخبار را شنیدم، علاقهمند شدم در کشور خودم این کارا انجام دهم.
در ذهنم بود که ما یک سال زحمت کشیدیم کار کردیم و یک اطلاعاتی را کسب کردیم، می توانیم از این دانستهها در کشور خودمان استفاده کنیم. اینطور شد که علاقهمند شدم به کشور برگردم. کارخانه را فروختم و سرمایهام را آوردم در کشور و سال ۸۶ کارخانه جی ال ایکس را ثبت کردم. البته جی ال ایکس را من همانجا ثبت کرده بودم و با این برند در چین کار میکردم. اینطور شد که کارخانه را به پشتوانهی اینکه یک برنامه پنج سالهای وجود دارد، حمایت می شویم، میتوانیم تولید انجام دهیم، گسترشش دهیم و به حوزهی کشورهای نزدیک خودمان حداقل صادرات داشته باشیم تاسیس کردیم .
می دانید هر شرکت تولید کنندهای یکی از مهمترین انگیزههایش این است که بتواند صادرات کند. در واقع برای برخی از شرکتهای تولیدی بازار زیادی نیاز هست؛ اگر یک بازار اشباع شود، تولید محکوم به شکست خواهد بود چرا که هر روز نمیتواند کار کند و خودش را گسترش دهد. باید بتواند بازار بزرگی داشته باشد که کارخانهاش هر روز کار کند.
نمیتواند یک روز کار کند و ده روز کار نکند! بالاخره این سرمایه در گردش و امکانات و تجهیزات با آن نیروی انسانیای که آموزش دیده، نمیشود به آن بگویی یک روز کار کن و ده روز بنشین در خانه. انگیزهی یک تولید کننده این هست که صادرات داشته باشد. مبنای او مبنای صادرات هست. خب ما هم بر اساس اینکه خرمشهر نزدیک امارات و کشورهای عربی هست، بندرگاه و فرودگاه دارد، فضای صادراتی خوبی دارد و از نظر صادراتی مزیتهای مختلفی دارد، این کارخانه تاسیس شد و با 50 نفر پرسنل کار خودمان را شروع کردیم. خدا کمک کرد این 50 پرسنل شدند 1500 نفر بعد از چند سال و خط تولیدمان گسترش پیدا کرد اما در این سالها به مشکلات بسیار زیادی برخوردیم.
در رابطه با ظرفیتهای موجود در کشور باید بگویم که بازار موبایل ایران، بازاری هست که در آن تقریبا هر ماه یک میلیون گوشی فروخته میشود. خب بازار بزرگی هست که ظرفیتهای بسیار زیادی دارد. جی ال ایکس اولین برند تولید تلفن همراه در کشور بود اما الان شرکتهای دیگهای هم وارد بازار شدهاند. ما چند وقت پیش در جلسهای بودیم ۳۸ شرکت در حال احداث خط تولید بودند یا خطوط تولید خودشان را احداث کرده بودند و ۶۰ تا شرکت هم متقاضی ورود به این بازار بودند. بازار یک میلیونیای که الان وجود دارد متاسفانه بیشتر آن دست برندهای خارجی هست و تولید داخل سهم کمی از بازار دارد.
*دولت فعلی چه موضعی را در رابطه با شرکت شما داشته است؟
ما بیشتر از همه با وزارت ارتباطات و وزارت صنعت در ارتباط هستیم و این دو وزارتخانه متولی ما محسوب میشوند. تا الان هم حقیقتا وزیر ارتباطات آقای جهرمی حمایتهایی انجام دادهاند. مهندس جهرمی دو بار به کارخانه ما آمد و حتی چندبار که صحبت میکرد در بحث گوشی تلفن همراه می گفت که بله ما تولیدکننده داریم، الان مثلا جی ال ایکس دارد کار میکند، شرکتهای دیگهای هم ترغیب میکنیم که بیایند.
بالاخره در این قسمت حمایتهایی بوده ولی مشکلاتی که بعضا برای تولیدکننده پیش میآید کلی است مثلا همین مشکلاتی که الان یک دفعه در زمینه ارز پیش آمده است. ما امروز که میخواهیم تولید کنیم هر قطعه را با یک قیمت میخریم، فردا میبینیم این قطعه قیمتش بیشتر شده و عملا سرمایهی ما امروز مثلا ۱۰۰ هزار دلار هست فردا یک دفعه ۵۰ هزار دلار میشود. همینطور سرمایهی ما آب میرود. آنقدر که الان به جایی رسیدیم توان تولید نداریم.
از طرفی قیمت تمام شده کالا بالا رفته و از طرفی دیگر سرمایهی ما پایین آمده، یعنی قدرت تولید نداریم. مثلا در روزهای گذشته گوشی را تولید میکردیم تا میگذاشتیم در سایت هر چی بود فروش میرفت. بعد میخواهیم همین گوشی را مجددا تولید کنیم توان خرید قطعاتش را نداریم و دیگر به آن قیمتی که دادیم نمیتوانیم به مشتری بدهیم. یعنی نمیدانم چه کار باید بکنیم. ما از یک طرف نمیخواهیم بهای تولیدمان بالا باشد و اگر قرار باشد قیمت من با قیمت گوشیهای همتراز خارجی یکی باشد، چه انگیزهای هست که مردم از تولید داخل استفاده کنند؟ قیمت ما باید پایینتر باشد و الان ارز دارد به شدت به ما فشار میآورد.
از آن طرف الان یک ثبت سفارش میکنیم که یک قطعه را بیاوریم به سختی سفارش ما تایید میشود و میبینیم دو ماه سر صف میمانیم و تایید نمیشود و بانک مرکزی تایید نمیکند. وقتی هم میخواهد تایید کند، مجبوریم که ده تا جا برویم تا کارمان را تایید کنند. همین بروکراسی اداریای که گذاشتند تولیدکنندهها را به سمت ورشکستی میبرد. به خدا امروز یکی از مهندسین آمده و میگفت قطعه برای تولید نداریم. میپرسد کی قطعه میرسد میگویم ماه دیگر! دو ماه این کارخانه تعطیل باشد؟! کارگر روزیش را میخواهد، من با چه رویی بگویم برو بنشین در خانه و دو ماه دیگر بیا چون کارخانه تعطیل شده است.
بروکراسی اداریای که وجود دارد برای یک ثبت سفارش و تایید بانک مرکزی غیر قابل پیشبینی هست یعنی یک روز تایید میکنند یک روز تایید نمیکنند. یک روز میگویند برو فلان جا بعد برو فلان جا بعد برو آنجا تایید کنند! آخر من تولیدکنندهام و همیشه کار میکنم اگر بخواهم این دغدغهها را داشته باشم که کارخانهی من کلا تعطیل هست. حتی وزارت صنعت هم کار ما را تایید میکند بعد میگویند شما می خواهید مواد اولیه بیاورید، بله، بعد میبریم بانک که فقط کد به ما بدهد و بتوانیم کارمان را پیش ببریم. برای همین کد دو ماه ما را مشغول میکنند. من تولیدکننده چه کار باید بکنم؟
*درباره صنایع بالا دستی شما با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از کار جی ال ایکس به واردات قطعات گره خورده است، در صنایع بالا دستی آیا انگیزهای برا مستقل شدن وجود دارد؟
چرا نتوانیم مستقل باشیم؟ ببینید الان مثلا کشور کره نه نفت دارد نه مثل ما صادرات پتروشیمی دارد اما می بینیم که همی آنها ماشین و خانه دارند و وضعیت کشورشان خوب است. چه چیزی باعث شده به این جایگاه برسند؟ فقط و فقط صنعت است. فقط تکیه بر صنعت داخلی خودشان بوده است. چند تا برند درست کردند، آن برندها را بزرگ کردند و دولت هم آمد حمایت کرد.
حمایت دولت و سیاستهای اقتصادی درست موجب شد آن برندها بزرگ شوند، مشمول صادرات به کل جهان شوند و همین اشتغال و صادرات باعث رونق کشورشان شود. یعنی همین صنعت داخلی وارد تک تک خانههایشان شد و در زندگی تک تک افراد جامعهشان تاثیر گذاشت. صنعت هم درون آن سازمان تاثیر دارد و هم خارج از آن سازمان، در جامعهای که باهاش در ارتباط هستند مثلا لجستیک، حمل و نقل و هزار تا چیز دیگر هست که چرخ کارخانه بچرخد شروع به حرکت می کنند. ولی آنها تکیه کردند و حمایت شدند.
ما هم میتوانیم به آن موفقیت برسیم. اتفاقا آنها از صنعت مونتاژ شروع کردند. صنعت داخلی خیلی ساده که از حمایت مردم و دولت برخوردار بود. ما خیلی توانمندتریم. به نظر من حتی تدی صنعتهای پیشرفته به خصوص اگر حمایت شود، دستش را باز بگذاریم، حداقل کاغذبازیهای اداری را بردارند و کمک کنند می تواند صنعت بالا دستی هم بسازد هیچ نیازی به واردات ندارد. به نظر من قطعهسازی باید در کشور گسترش پیدا کند.
یعنی برای من که نمیتوانم تمام قطعات را تولید کنم، کاری که کشور چین انجام میدهد این است که هر کسی یک کار انجام میدهد. یک شرکت فقط قاب تولید میکند، یک شرکت صفحه تولید میکند، یک شرکت دوربین تولید میکند، یک شرکت برد تولید میکند اما دیگر به بیرون کاری ندارند چون از همکاران تهیه میکنند.
ما نیاز به همکارهای تولیدکننده داریم. یعنی ما نیاز داریم که بیشتر بیایند در عرصهی تولید و انگیزه ایجاد شود که بیایند در عرصه تولید قطعات. برای امثال من انگیزه شود که بیایم قطعاتم را از آن شرکتها تهیه کنم. هم آن شرکتها رونق پیدا کنند هم اینکه من دیگر نیازی به واردات ندارم و سرنوشت تولیدم به دلار پیوند نمیخورد. من وقتی قطعاتم داخل تولید شود دیگر کاری به ارز و بانک مرکزی و فضای اداری ندارم، می خواهند کارم را انجام بدهند نمیخواهند انجام ندهند اما وقتی خیلی از قطعاتم را نمیتوانم از داخل تهیه کنم مجبورم از خارج تهیه کنم.
*آیندهی صنعت خودتان را چگونه ارزیابی میکنید؟
به نظرم اگرهمانطور که آقا فرمودند مسئولین نگاهشان به مسائل داخلی باشد و این گیرها را از سر راه تولید بردارند، یعنی خودمان به خودمان کمک کنیم و فقط همین یک حرف که آقا یک مسیری به ما داد و آن هم این بود که نگاه داخلی. در صنعت ما فقط باید این نظرآقا پیگیری شود و نگاهمان اگر رفت سمت افراد صنعت گر داخلی و به آنها بها داده شد و اذیتشان نکنند و بگذارند صنعت گر حرکت خودش را انجام دهد و کمکش کنیم و حداقل اگر دولت کمکی نمیکند مانعی ایجاد نکند، و حداقلیات تامین شود به مرور زمان مشکلاتمان حل خواهد شد.
من بایستی وقتی میآیم سر تولید، فکر و ذهنم تولید باشد نه ذهنم روی بروکراسی و.. باشد که امروز بدوم دنبال بانک مرکزی، امروز بدوم دنبال ثبت سفارش، امروز بدوم دنبال ارز، امروز بدوم دنبال فلان مجوز، امروز بدوم دنبال بیمه، امروز بدوم دنبال دارایی، دنبال وزارت بهداشت و دنبال صد تا جای دیگر من کی میرسم به این فکر کنم که میخواهم چیزی تولید کنم؟ ما زمانی که در چین بودیم صبح میآمدیم فقط فکر میکردیم چه طوری تولید کنیم، چه طوری بازار را بگیریم، هیچ دغدغهی دیگهای نداشتیم.
ما آمدیم اینجا مجبور شدیم که دنبال این باشیم که چه طوری با ادارات تعامل کنیم، چه طوری بتوانیم به فرض مثال نسبت اداریمان را حل کنیم که بتوانیم اصلا کار کنیم! ما به واسطهی شرایطی که به ما تحمیل شده، بسیار تحت فشاریم و آسیبهای زیادی را متحمل شدیم.
*خدا به شما عافیت و بهروزی عنایت کند و به امید اینکه چرخ صنعت کشور به حرکت در بیاید. خیلی ممنون بابت وقتی که به ما دادید.