تیر خلاص مکانیسم ماشه بر اعتبار سازمان‌ملل

گروه بین الملل- دکتر ابوذر گوهری تحلیل گر سیاست خارجی در یادداشتی نوشت:شکست ایالات‌متحده در پیشبرد سیاست‌های ضد ایرانی‌اش و به‌ویژه تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران به نظر می‌رسد مقام‌های واشنگتن را به‌شدت کلافه کرده است. پس‌ازآنکه قطعنامه ضد ایرانی آمریکا ۲۴ مرداد با ناکامی بزرگی در شورای امنیت روبه‌رو شد، دونالد ترامپ و دولتش به سمت استفاده از اسنپ‌بک (مکانیسم ماشه) رفتند که این رویکرد حتی با مخالفت برخی سیاسیون آمریکایی روبه‌رو شده است. در این بین اظهارنظر جان بولتون در مخالفت با این رویه جالب‌تر از همه بود.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از قدس آنلاین، مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید که به جنگ‌طلبی و رویکرد ضد ایرانی شهره است، دولت ترامپ را از توسل به مکانیسم ماشه به‌واسطه تبعات و بی‌اعتباری که برای ایالات‌متحده در پی خواهد داشت بر حذر داشته است.

اما این تقابل دیدگاه بولتون با ترامپ در بحث مواجهه با ایران از کجا نشأت می‌گیرد؟ به نظر می‌رسد بولتون که نگاه راهبردی بلندمدت‌تری نسبت به سیاست خارجی آمریکا دارد با استفاده مقطعی و منفعت‌طلبانه ترامپ از ساختارهای سازمان ملل مخالف است. واقعیت آن است که مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید در ضدیت با ایران چیزی کم از ترامپ ندارد ولی همین تفاوت نگاه است که «جان» را علیه «دونالد» شوراند.

بولتون در بحث تقابل با جمهوری اسلامی اعتقاد دارد واشنگتن در شرایط حاضر اهرم‌های کافی برای فشار بر تهران را در اختیار دارد. تحریم‌های ثانویه، قوانین داخلی و استناد به قطعنامه‌های گذشته سازمان ملل برای مهار ایران از دید وی کافی است و کاخ سفید نیاز ندارد این ریسک حقوقی را کرده و برای زیرفشار گذاشتن تهران به سازمان ملل متوسل شود. از سوی دیگر بولتون می‌گوید ایالات‌متحده هم‌اکنون هم با اعمال «سیاست فشار حداکثری» بر جمهوری اسلامی توانسته به بخشی از اهداف خود برسد. ضمن اینکه ظرفیت متحدان اروپایی واشنگتن هم می‌تواند در صورت ضرورت مورداستفاده قرار گیرد.

به اعتقاد بولتون، شورای امنیت اکنون نهادی است که در جهت منافع آمریکاست و دلیلی وجود ندارد واشنگتن در مسئله‌ای که معلوم نیست آخر آن چه می‌شود و از سوی دیگر می‌تواند حتی چارچوب‌های این نهاد بین‌المللی را هم به خطر اندازد، به این نهاد متوسل شود. واقعیت آن است که نه‌تنها بولتون، بلکه دیگر مقام‌های آمریکایی هم از این استفاده ابزاری دولت ترامپ و بازی حقوقی که او علیه ایران در شورای امنیت به راه انداخته نگران هستند. اینکه وی می‌گوید ما به اذعان مقام‌های دولت از برجام خارج‌شده‌ایم پس نمی‌توانیم هر وقت دلمان خواست دوباره به این توافق استناد کرده و آن را در جهت منافع خود به‌کار گیریم دقیقاً نگرانی از تبعات این حقه حقوقی است که می‌تواند بعداً از سوی روسیه و چین و علیه آمریکا مورداستفاده قرار گیرد.

از سوی دیگر، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا معتقد است اکنون اجماع بین‌المللی درباره رویکرد ضد ایرانی دولت ترامپ وجود ندارد. بولتون تقلای دونالد برای تمدید تحریم تسلیحاتی را رویکردی انتخاباتی می‌داند. او همچنین می‌گوید اروپایی‌ها در شرایط حاضر به‌عنوان مهم‌ترین متحد واشنگتن، منتظر انتخابات آتی ایالات‌متحده بوده و از رویه ضد ایرانی استقبال نمی‌کنند. پس صبر کنونی اروپایی‌ها به خاطر ایران نیست چراکه منافع آن‌ها ذاتاً با آمریکا درهم‌تنیده، آن‌ها فقط زمان را کمی مناسب ندانسته و تا انتخابات ایالات‌متحده به صبر راهبردی خود ادامه خواهند داد.

اما در نهایت همان‌گونه که بولتون هم گفته، ابهامات حقوقی در مورداستفاده آمریکا از مکانیسم ماشه چیزی است که برای این کشور تبعات بسیاری به دنبال خواهد داشت. این رویکرد آمریکا البته یک نکته دیگر را هم عیان خواهد کرد و آن هم این مسئله است که دعوای یانکی‌ها با کشورمان نه حقوقی بلکه صرفاً سیاسی است و همان‌گونه که مشاور سابق امنیت ملی آمریکا هم پیش‌بینی کرده، این کاملاً به اعتبار سازمان ملل ضربه خواهد زد. ضمن اینکه این استفاده ابزاری آمریکا ضربه‌ای دیگری به اعتبار این کشور هم محسوب می‌شود.