برجام با ملزمات آن یک سند خیلی پیچیده است

گروه سیاسی: دکتر ابراهیم شیبانی عضو شورای راهبردی روابط خارجی و رئیس بانک مرکزی در دوره اصلاحات در برنامه جهان آرا با موضوع ریشه یابی مشکلات اقتصادی ایران و راه حل آنها: در بحث اقتصادی در دوبعد می‌توان بحث کرد در بعد داخلی شکی نیست که تحریم اثرات آزار دهنده داشته و دارد، اما اگر بخواهیم همه موارد را وابسته به آن بدانیم درست نیست.

به گزارش بولتن نیوز، می‌گویند 70 درصد مشکلات اقتصادی داخلی است و مابقی منشأ خارجی دارد اما من نمی‌توانم بگویم این درست است ، اگر هم در اقتصاد داخلی هم مدیریت جامع داشته باشیم و هم در بخش جهانی مشکلات کمتر خواهد شد.

در بحث تولید نیز راههایی برای افزایش تولید داریم مانند کاهش روش‌های بروکراسی، افرایش سرمایه و کاهش فساد اداری

سه قوه هر کدام به جای خود در حوزه اقتصادی وظیفه دارند اما قوه مجریه بیشتر متوجه این قضیه باید باشد

مردم از قیمت‌ها بیشتر رنج می‌برند لذا باید توزیع و کنترل داشت

به هر حال باید پول به طرز درست صرف و نهایتا تبدیل به تولید و توزیع و خدمات شود

البته وزارت اقتصاد صنعت و بازرگانی در خط اول است و باید اینها را تشویق کنیم و طبیعتا این برعهده دولت است

ما باید در درجه اول منابع را متراکم و بعد تزریق کنیم که نظام بانکی در این بین خیلی نقش دارد ، البته موانع زیادی مانند مجوزها در تولید وجود دارد که باید تسهیل شود

اکنون مردم از قیمت میوه و سبزیجات خیلی گلایه دارند

ترامپ گفته مردم ایران نمی‌توانند نان بخرند
هر چند این آدم بی‌سواد است اما ما کشوری هستیم که 120 میلیون تن در سال محصولات کشاورزی داریم لذا ما اصلا نیاز نداریم وارد کنیم

ما با این اوصاف می‌توانیم خود را اداره کرده و البته صادر هم داشته باشیم

بسیاری از کشورها اگر محاصره انرژی شوند از پا در می آیند اما در کشور ما اینگونه نیست و بخاطر تولید و بعد جغرافیایی تحریم ناپذیر هستیم

آرزوی دشمن است که از پا در بیاییم و نتوانیم یک تکه نان بگیریم بخاطر این است که تولید بالا داریم و می‌توانیم از پس خود بر بیاییم

در بحث مسکن آقایان مباحثی را مطرح کرده و قیمت مسکن کشور را با آمریکا مقایسه می‌کنند
مقایسه ما با آمریکا اصلا درست نیست

در آمریکا نقدینگی و تورم آنها 3 درصد افرایش پیدا می‌کند و در نتیجه مسکن هم همینقدر افرای‌ دارد اما درکشور ما آیا این چنین است؟

ما اگر سیستم تولید را اصلاح کنیم بسیاری از مشکلات اقتصادی هم حل می‌شود البته این نیازمند نظارت موثر هستیم
متاسفانه بخش نظارت در این حوزه رها شده است

اینکه بخواهیم رها کنیم که قیمت هر کالا خود اصلاح شود صحیح نیست
مشکل ما توانمندی مدیریت است
چرا در خیابان‌های ما آنقدر بد می‌روند؟
پلیس‌های گشت زن ما کجا هستند
چرا فقط در موقع تصادف می‌رسند؟ مگر چقدر هزینه دارد که این 5 درصد متخلفان را ساماندهی کرد؟
اگر مدیریت ما توانمند باشد درست اقتصاد می‌شود

همه که فاسد نیستند، ممکن است هر چند ممکن است با کاسب تبانی کنند اما قابل نظارت و ساماندهی است ، حرف من اقتصاد پلیسی نیست
اگر ماگوشت و سوبسید می‌دهیم باید نظارت آنها را هم قوی کنیم

مردم باید ببینند این دولت نظارت می‌کند و با کسی تعارف ندارد ، مجازات سنگین راهکار نیست
مثلا در مشکلاتی که در حوزه ارز پیش آمد ما گفتیم اصلا نباید اینقدر ارز آزاد می‌شد که بتوانند بگیرند، وقتی سیاست غلط می‌گذارید نتیجه آن هم غلط می‌شود ، اگر مدیریت و نظارت قوی باشد تحریم هم کمرنگ می‌شود

سهم ضعف در مدیریت بیشتر از سهم تحریم ها و اثرگذاری آن در مشکلات اقتصادی دارد
این گرانی ها مانند خرما چه ربطی به تحریم‌ها دارد؟ این محصولات که تماما از خودمان است
مشخص است که ما از داخل مشکل داریم

ممکن است بخش کمی مانند قطعات و موارد اینگونه بستگی به تحریم داشته باشد اما زندگی عادی مردم اینها نیست

بحث همان کالاهای اساسی است که یک مرتبه 4 برابر می‌شود که این اصلا ربطی به تحریم ندارد

در بعد خارجی باید بگوییم دنیا دیگر تغییر کرده است ، دنیا اکنون باز ‌شده و اینگونه نیست که مثلا مداد را فقط از آلمان وارد کنیم
اما وارد کنندگان ما عجیب فقط به چند کشور چسبیده اند

کالاهای عمومی ما ربطی به این کشورها ندارد
دنیا، دنیای سابق نیست که انگلیس فقط تولید کند و بگوید فقط من هستم

ما در این دنیای مسطح می‌توانیم مبادله و معامله کنیم، بخریم و بازار خود را برای کالاهایشان پیدا کنیم

عمده کالاهای ما که دو قلم نیست که بگوییم بستگی به دو کشور داشته باشد
نظر ما نباید منحصرا به غرب آنهم به سه کشور مشخص باشد
متاسفانه در حال حاضر ما اصلا دیپلماسی اقتصادی نداريم

دیپلماسی اقتصادی این است که وزارت امور خارجه ما هدف اصلی را اقتصاد قرار دهد
نفت مانند مورفین در رگ ما بوده که فکر می‌کنیم این مشکل ما را حل می‌کند در صورتی که در کشورهای در تماما فکرشان اقتصادی است

در وزارت امور خارجه ما عموما، در قالب خاص سیاسی خوانده اند و سیاسی هستند و خیلی کم اقتصاد را دنبال می‌کنند اینها مشکل ما است ، صادرات ما از کشور واقعا کم است

کشور ما صرف اینکه هزینه یک سفارت خانه را بدهد و نتواند محصولاتمان را به آن کشور عرضه کنیم به چه درد می‌خورد؟

نفت را اگر کنار بگذاریم و درست مدیریت کنیم بسیاری از مشکلات حل می‌شود

صادرات ما به افغانستان 3 برابر اتحادیه اروپا است! ما به اتحادیه اروپا 9 میلیارد و 453 میلیون یورو صادرات داشتیم که از این مقدار 8 مییارد و اندی فقط نفت است ، حال به کشور عراق در سال گذشته 9 میلیارد دلار صادرات داشتیم ، مردم فکر می‌کنند افغانی ها سربار هستند این غلط است ، افغان‌ها سرمایه گذاری های بسیاری در کشور ما دارند

ما به افغانستان 3 میلیارد دلار صادرات داشتیم و صادرات غیر نفتی ما به اروپا نصف آن است

ما مقام اول را در صادرات به عراق کسب کردیم
همسایه های ما بخش عمده ای از صادرات نفتی را از ما به دست می‌آورند

280میلیارد دلار به روسیه صادرات داریم که مقصر این خودمان هستیم ، باید تعاونی هایی به وجود بیایند که بتوانیم صادرات کنیم

ما نمی‌توانیم صادرات را قطع و وصل کنیم
و در این حوزه ضعف مدیریت داریم

ما صادراتی نبودیم و اکنون هم در این حوزه خوب عمل نمی‌کنیم

بسیاری از کالاهای ما در روسیه مطلوب است

کشور ما مقام اول را در دنیا در تولید خرما دارد
یکی از ضعف‌های ما بازاریابی نامناسب و عدم بسته بندی خوب است

وزارتخانه های اقتصاد، بازرگانی و امور خارجه باید بسته بندی و ساماندهی کنند
جایی که لازم است شرکت شعبه زد فوری وام سریع ارائه کنیم

درباره بازرگانی باید دستگاه دیپلماسی و وزارت بازرگانی با هماهنگی دولت باید ساماندهی کنند

نفت ما را که می‌خواهند با منت بخرند و اینستکس را مطرح می‌کنند مگر چه خبر است؟
اصلا نگران نباشید ما نفتمان را قطعا به فروش می‌رسانیم

در صورت تحریم اصلا تسلیم نمی‌شویم چون در حوزه انرژی و تولید انواع محصولات رتبه بالایی داریم

ما اگر اینها را درست راه بیندازیم و مدیریت سامان یابد مشکلات اقتصادی حل می‌شود
لذا مدیران ما باید دنبال این بروند و جذب کنند
هیچ عاملی در اقتصاد ما به اندازه مدیریت نقش ندارد

چین با روسیه پیمان پولی 400 میلیاردی با هم بستند

قبول داریم اکنون با کشورهای عادی کمی مشکل داریم اما با برخی کشورها که در بحث تحریم مشکل نداریم چرا پیمان پولی نداریم؟
البته آقایان با روسیه مذاکره کردند که قرار شده راه بیفتند که باید پیگیری شود

اکنون جنبشی در دنیا ایجاد شده که دلار را کنار بگذارند

در ذخایر کشورهای دنیا دلار یه شدت کاهش پیدا کرده است
متاسفانه ما این پیمان‌های پولی را پیگیری نکردیم
برخی دستگاهای ما مانند بانک مرکزی تحت فشار و زحمت هستند اما باید مواردی که دنبال آن رفتند را پیگری و به سرانجام برسانند

برجام با ملزمات آن یک سند خیلی پیچیده است
فکر می‌کنم عمدا با خلل و فرج و پیچیده آن را نوشتند موارد ارجاعی آن زیاد است
ما شاید آن خرد جمعی لازم را در تهیه برجام بکار نگرفتیم ، باید آن خلل و فرج را پیدا و دنبال می‌کردیم

در زمان تعهد برجام ما گفتیم که سوئیفت در برجام اصلا مشخص نیست