کارت سوخت باز هم آمد

گروه اقتصادی: 12 سال پیش اواخر مردادماه سال 86 کارت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین توسط دولت وقت برای جلوگیری از مصرف بیش از اندازه و قاچاق سوخت به وجود آمد اما پس از 6 سال با روی کار آمدن دولت جدید کارت سوخت و سهمیه‌بندی منسوخ شد. ،وزیر نفت در آن روز گفت: شأن مردم ما نیست در صف بایستند و زمان‌شان را برای کارت سوخت هدر دهند. بعدها هم گفت دوران کوپنی بودن گذشته است اما حالا بعد از 6 سال دوباره قرار است در مرداد‌ماه کارت سوخت احیا شود، آن هم درست به وسیله وزیری که استفاده از آن را ممنوع کرده بود. امیدواریم در کنار احیای کارت سوخت، از بیژن زنگنه خواسته شود دوباره درباره دلایل خود برای حذف کارت سوخت شفاف‌سازی کند یا حداقل بگوید مسؤولیت ضرری که به کشور در سال‌های اخیر از جانب قاچاق وارد شده است با چه کسی است؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از وطن امروز، شرکت ملی پخش فرآورده‌‌های نفتی ایران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در اجرای سیاست‌‌های دولت و مجلس شورای اسلامی، عرضه بنزین در جایگاه‌‌های سراسر کشور از تاریخ 20 مردادماه صرفا با ارائه کارت هوشمند سوخت خودرو امکان‌پذیر خواهد بود. بر اساس این اطلاعیه، آن دسته از صاحبان خودروها که کارت هوشمند سوخت خود را گم کرده و بر اساس فراخوان قبلی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، نسبت به درج اطلاعات خود در سامانه دولت همراه اقدام و با طی کردن فرآیند لازم، شماره حساب کارت اعتباری خود را ثبت کرده‌اند، نیازی به ثبت‌نام مجدد ندارند و کارت هوشمند سوخت آنها بر اساس ثبت‌نام انجام شده قبلی، صادر و توسط شرکت پست جمهوری اسلامی ایران به آنها تحویل داده خواهد شد. این هموطنان هزینه صدور کارت سوخت المثنی را برابر تعرفه مصوب، هنگام دریافت کارت، به ماموران شرکت پست جمهوری اسلامی ایران پرداخت خواهند کرد. همچنین اگر عده‌ای از هموطنان که کارت هوشمند سوخت خود را گم کرده‌اند و در فراخوان قبلی نسبت به ثبت‌نام از طریق سامانه دولت همراه اقدام نکرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به دفاتر پلیس +10 یا سامانه دولت همراه (به ترتیبی که متعاقبا اعلام می‌شود) برای صدور کارت هوشمند سوخت المثنی اقدام کنند.
جار و جنجال رسانه‌ای
نزدیک 20 روز قبل دولت در کشاکش نظریه‌های گرانی سوخت، سهمیه‌بندی همراه با گرانی سوخت، سهمیه‌بندی برای مناطق مرزی به همراه گرانی و در نهایت سهمیه‌بندی بدون گرانی سوخت، در نهایت گرانی به همراه سهمیه‌بندی را انتخاب کرد. انتشار اخبار اولیه این موضوع موجب شد پمپ‌بنزین‌ها شلوغ شود و خودروهایی که واقعا به سوخت احتیاج داشتند، در صف‌های طویل معطل بمانند. دولت اما به شکل عجیبی از تصمیم خود عقب‌نشینی کرد و حتی رسانه‌هایی را که برای نخستین بار اقدام به انتشار این خبر کرده بودند کذاب خواند ولی در نهایت مشخص شد که یک مقام عالی رتبه در شرکت ملی نفت این خبر را درز داده است و رسانه‌ها با منبع قرار دادن این فرد خبر خود را منتشر کرده‌اند. نخستین عاملی که زمزمه گرانی سوخت را بار دیگر بر سر زبان‌ها انداخت، اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در 8 اردیبهشت بود. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در اطلاعیه خود از مالکان خودرو خواسته بود در صورت نداشتن کارت سوخت حتما برای تبدیل کارت بانکی به کارت سوخت اقدام کنند. اظهارات وزیر اقتصاد در 9 اردیبهشت هم کم بوی گرانی سوخت را نمی‌داد. فرهاد دژپسند در حاشیه نشست با کارآفرینان به خبرنگاران گفت: با توجه به هدررفت منابع ملی از طریق دادن یارانه به انرژی، در آستانه نهایی‌سازی لایحه سهمیه‌بندی بنزین هستیم. این اظهارات کوتاه دژپسند موجب شد بر مردم و رسانه‌ها مسجل شود سهمیه‌بندی بنزین بزودی انجام خواهد شد. ضمن اینکه زنگنه بهمن 97 در دیدار با خبرنگاران حرف عجیبی‌ زده بود: «جز سهمیه‌بندی یا افزایش قیمت بنزین برای سال آینده راهی نداریم، بنابراین میزان افزایش قیمت بنزین تا جایی که مردم بتوانند آن را تحمل کنند، منطقی است».
صادر‌کننده بنزین می‌شویم؟
برخی کارشناسان انرژی معتقدند احیای کارت سوخت می‌تواند در قدم اول موجب کنترل مصرف بنزین و کاهش قاچاق سوخت شود، به شرط آنکه دیگر خبری از کارت جایگاه سوخت نباشد، زیرا اگر کارت جایگاه سوخت مانند گذشته وجود داشته باشد، نمی‌توان انتظار داشت صاحبان خودرو تنها با کارت سوخت شخصی اقدام به سوخت‌گیری کنند. در حال حاضر روزانه حدود 95 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود که برخی کارشناسان معتقدند حدود 10 تا 12 میلیون لیتر از این میزان قاچاق می‌شود که اگر کارت‌های سوخت دوباره فعال شود، می‌توان انتظار داشت این میزان کاهش یابد و مصرف سوخت واقعی شود. با احیای مجدد کارت سوخت عملا مصرف این فرآورده کنترل می‌شود و دولت می‌تواند به جای قاچاقچیان بنزین، خودش اقدام به صادرات این فرآورده پرمصرف کند.
‌ خداحافظی با قاچاق سوخت
بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده توسط موسسات بین‌المللی انرژی، ایران یکی از ارزان‌‌‌‌‌ترین بنزین‌ها را در سطح جهان دارد به طوری که قیمت هر لیتر بنزین در ایران حدود 24 تا 29 سنت است. جالب است که ونزوئلا رتبه اول و سودان رتبه دوم را در بین کشور‌‌های جهان از لحاظ ارزان بودن قیمت بنزین در اختیار دارند. پس از ایران نیز کویت، الجزایر، نیجریه و ترکمنستان ارزان‌‌‌‌‌ترین نرخ‌های بنزین را دارند که قیمت بنزین در این کشورها کمتر از 50 سنت است. قیمت بنزین در حال حاضر در ایران هزار تومان است و با افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر فاصله قیمت سوخت در ایران با کشورهای همسایه افزایش یافته است. این اختلاف قیمت باعث شده است قاچاق سوخت از ایران به کشورهایی نظیر پاکستان افزایش یابد. نرخ دلار در بازار آزاد در اوایل سال ۱۳۹۶ حدود ۳۷۵۰ تومان بود که طی ماه‌های اخیر و بویژه بعد از خروج آمریکا از برجام، افزایش نرخ ارزهای خارجی شدت یافت که این موضوع موجب افزایش قاچاق سوخت از ایران شده است. به همین دلیل، قیمت بنزین در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه بشدت ارزان‌تر است و همین امر باعث شده است همچنان قاچاق سوخت از ایران پرسود باشد. علاوه بر این، با توجه به ارزان‌تر بودن گازوئیل در ایران و گران‌تر بودن آن در بیشتر کشورهای جهان، سود قاچاق گازوئیل از ایران بیشتر از بنزین است.