یک سال از فاجعه دلار ۴۲۰۰ تومانی گذشت

گروه اقتصادی: دکتر پویا ناظران تحلیلگر اقتصادی در یادداشت پیش رو، معتقد است:  یک سال پیش در چنین روز و چنین ساعتی، آقای حسن روحانی سیاست دلار ۴۲۰۰ تومنی رو مثل بختک به جان اقتصاد کشور انداختند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کانال تلگرامی مکتوبات، اشکال این سیاست رقم ۴۲۰۰ نبود. اشکالش تعیین دستوری نرخ، قاچاق دونستن معاملات ارزی آزاد، و تعطیل کردن صرافی‌ها بود. این سیاست به اختلاس‌های نجومی در برخی شرکتهای پتروشیمی و فولاد منجر شد.

میلیاردها دلار ارز ارزون به واردکنندگان خاص داده شد، ولی به ازای بخشی از اون دلارها، جنسی به کشور وارد نشد. اون ارزها برای همیشه از کشور خارج شد. در طول سال ۹۷، ارز ارزون بین عده‌ای خاص توزیع شد تا یک شبه میلیاردر بشوند، اما در بقیه جامعه، قدرت خرید میلیون‌ها خانوار به شدت کاهش یافت.

علاوه بر اون، درست در زمانی که تحریم‌های آمریکا بر می‌گشت، شبکه صرافی کشور بهم ریخت تا نور علی نور بشه.

تاریخچه این سیاست ارزی رو مرور کنیم:

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

آخر شب ۲۰ فروردین، اسحاق جهانگیری به تلویزیون اومد تا سیاست ارزی جدید رو رسما اعلام کنه. در ازای این اشتباه‌ فاحش، او مدتها مضحکه عام و خاص شد. البته او بعدا به اشتباه بودن این سیاست پی برد، کما اینکه می‌بینم اخیرا در حمایت از ارز ۴۲۰۰ تومنی موضعی نگرفته.

این سیاست، عین سیاستی که آقای بهمنی در بهمن سال ۱۳۹۰ اعلام کردند، به چند برابر شدن نرخ ارز، توزیع رانت، نابودی تولید، و چندین سال رکود منجر خواهد شد.

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

چند روز بعد، محمد نهاوندیان به تلویزیون اومد تا نحوه محاسبه نرخ ۴۲۰۰ رو شرح کنه که خود طنز تلخ دیگری بود. با این وجود، مدتهاست آقای نهاوندیان هم از حمایت از این سیاست ارزی دست برداشته.

عبدالناصر همتی اون زمان در بانک مرکزی نبود، لذا قصوری در اتخاذ این تصمیم نداشت. اما چند هفته بعد از ورود ایشون به بانک مرکزی، سیاست ارز ۴۲۰۰ به کالاهای اساسی محدود شد.

 تاکید کردم که « ارز ۴۲۰۰ ظرفیت تولید داخلی کالای اساسی رو نابود می‌کنه!» چند ماه بعد کار به جایی کشید که باید با هواپیما گوسفند وارد می‌کردیم.

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

تنها عضو ارشد تیم اقتصادی رییس جمهور که به حمایت از سیاست ارزی رییس‌جمهور ادامه می‌داد و بر اجرای این سیاست اصرار داشت، محمدباقر نوبخت بود. آخرین بار همین پنجشنبه گذشته، آقای نوبخت در مورد وارد کردن ۱۴ میلیارد دلار کالای اساسی با دلار ۴۲۰۰ تومنی در سال ۹۸ صحبت کردند

وارد کردن ۱۴ میلیارد دلار کالا با دلار ۴۲۰۰ تومنی، یعنی دولت در پی تداوم سیاست تضعیف تولید داخل، و همچنین استمرار توزیع رانت به خواص مرتبط است.

اما امروز بعدازظهر، درست در سالگرد اتخاذ این سیاست، ایشون گفتند «شیوه کنونی پرداخت ارز ۴۲۰۰ به کالاهای اساسی درست نیست» 
سوال ایجاد شد که منظور ایشون از «شیوه درست» چیه؟ پنهان کردن یارانه در قیمت هیچ «شیوه درستی» نداره.
یارانه فقط باید نقدی و مستقیم توزیع بشه.

در پی پخش این خبر، ایشون سریع اضافه کردند که: «بحث حذف ارز ۴۲۰۰ ... نهایی نشده و نباید با انتشار چنین [خبری] ... جو روانی جامعه را به بهم بزنیم»

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

جمع بندی:
مضرات پنهان کردن یارانه در قیمت کاملا شناخته شده‌ست. لذا تبعات ارز یارانه‌ای، از آغاز این سیاست معلوم بود، اما بر این سیاست اصرار شد، و در نتیجه جامعه فقیرتر شد. اگر این سیاست اتخاذ نشده بود، امروز مردم قدرت خرید بیشتری می‌داشتند.

ای بسا همین تضعیف اقتصادی در سال ۹۷ بود که به آمریکا جسارت و وقاحت تروریست دونستن سپاه رو داد.

حالا که تبعات این سیاست رو همه به عینه دیدیم، چرا فرمانده اقتصادی دولت در حذف این سیاست مضر تعلل می‌کنه؟