موسسه دهخدا به 20 هزار نفر زبان فارسی آموزش داد

به گزارش بولتن نیوز، مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا نخستین سازمانی در ایران است که در دی ماه سال 1324به منظور تألیف فرهنگ لغت یا واژه نامه تأسیس شد. 30 سال پس از آنکه دهخدا طرح تألیف لغت نامه را ارائه داد با تصویب مجلس شورای ملی، در خانۀ دهخدا واقع در خیابان ایرانشهر تهران اجرای این طرح آغاز شد.
در سال 1334 با درگذشت دهخدا این سازمان به دو اتاق در کنار عمارت مجلس در میدان بهارستان منتقل شد. این سازمان در آذرماه 1336 براساس مصوبۀ مجلس با بودجۀ پیش بینی شده به دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران منتقل شد و اعضای لغت نامه در ساختمان نگارستان در میدان بهارستان مشغول به کار شدند. درنهایت در سال 1353 شادروان محمود افشار، ساختمانی در محل موقوفات خود به مؤسسۀ لغت نامه دهخدا اهدا کرد و از سال 1383مؤسسۀ لغت نامۀ دهخدا و اعضا و کارکنان آن در ساختمان بزرگی که توسط دانشگاه تهران در محل موقوفات محمود افشار مستقر شدند.
این مجموعه در حال حاضر در بخش های تألیف، کتابخانه علامه دهخدا، بخش نسخ خطی، گنجینه دهخدا و مخزن فیش فعالیت می کند.
با توجه به اهمیت گسترش زبان فارسی در میان مردم سایر نقاط جهان و اطلاع از فعالیت های این موسسه آموزشی، ایرنا گفت و گویی با علی درزی رئیس موسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی انجام داده که در ادامه مشروح مصاحبه را می خوانید.

** ایرنا: درباره مهم ترین فعالیت های موسسه توضیح دهید؟

**درزی: موسسه دو فعالیت عمده آموزش زبان و فرهنگ فارسی به خارجی ها و دیگری تألیف لغت نامه بزرگ فارسی را در حال حاضر برعهده دارد.این لغت نامه در بخش تألیف این موسسه شکل می گیرد و تا حرف (ب ر) پیش رفته است. استادان این موسسه را افراد صاحب نامی تشکیل می دهند که در یک تیم مشغول تهیه لغت نامه بزرگ فارسی هستند.
در بخش آموزش زبان کلاس های آموزشی در صبح و بعد از ظهر در سطوح مختلف دایر است، مراحل آموزش از دوره مقدماتی تا پیشرفته و پس از آن دوره ادبیات را شامل می شود اما تعداد زبان آموزان دوره ادبیات به نسبت دوره های ابتدایی کمتر است چرا که هر چه این مراحل بالاتر می رود، افراد به دلیل مسائل خاص زبان آموزان یا محدودیت زمانی اقامت مانند تجارت و غیره از خواندن ادبیات استقبال نمی کنند.

**ایرنا: بیشتر زبان آموزان از کدام کشورها در موسسه دهخدا ثبت نام می کنند؟
**درزی : بیشتر آنها چینی هستند که این کار عمدتا به دلیل رابطه تجاری ایران با چین بوده است. طی دو ترم گذشته تعداد زبان آموزان کره ای هم در این موسسه به شدت افزایش یافته که اگر این روند افزایش ثبت نام کره ای ها ادامه دار باشد، تعداد زبان آموزان این کشور در موسسه دهخدا از چین هم بیشتر می شود.
بیشتر زبان آموزان عمدتا دانشجو نیستند، این افراد به دلیل تبار ایرانی، تجارت، کار در سفارتخانه ها و غیره نسبت به یادگیری زبان فارسی اقدام کرده اند.تعداد دانشجویان زبان آموز فارسی بسیار اندک است اما این تعداد هم توسط وزارت علوم و دانشگاه تهران به موسسه معرفی می شوند.
موسسه دهخدا خدماتی به سایردانشگاه ها نیز در جهت برگزاری کلاس های آموزش زبان فارسی ارائه داده است، گستردگی دانش آموزان در دو ترم گذشته از 81 کشور در جهان بوده است.
بیشتر زبان آموزان اروپایی و آمریکایی درایران ترجیح می دهند که در موسسه دهخدا مشغول به آموزش زبان فارسی شوند.
البته ناگفته نماند حضور زبان آموزان در ایران تابع شرایط سیاسی است که هرازگاهی با تغییر سیاست ها دچار فراز و نشیب های بسیاری می شود. از سوی دیگر به نظر می رسد با توجه به آکادمیک بودن موسسه دهخدا، بیشتر افراد تحصیل کرده به این مکان می آیند.

**ایرنا: بودجه موسسه لغت نامه دهخدا چگونه تأمین می شود؟
**درزی: موسسه دهخدا خودگردان است و در ردیف بودجه دولتی قرار نمی گیرد. البته از دانشگاه تهران بودجه ای اندک دریافت می شود.
موسسه دهخدا که زیر مجموعه این دانشگاه است، از درآمد خود سهمی را برای دانشگاه تهران نیز در نظر می گیرد.
موسسه لغت نامه دهخدا افتخار می کند که در چنین شرایط بحرانی اقتصادی نه تنها باری بر دوش دولت نیست بلکه کسب درآمد نیز دارد.

**ایرنا: بخش تألیفات موسسه در چه زمینه هایی فعالیت می کند؟
**درزی: بخش تألیفات بیشتر در امور فرهنگی فعالیت می کند، در حال حاضر عمده تمرکز خود را روی لغت نامه بزرگ و زمانبر فارسی گذاشته اند. امیدواریم نهادی بتواند با حمایت از این موسسه و با استفاده از فناوری های نوین این طرح لغت نامه را به پایان رساند چرا که در حال حاضر موسسه دهخدا با چالش های مالی بسیار روبه رو شده است.اگر بتوان بودجه مورد نظر موسسه را تأمین کرد، بی شک این لغت نامه که تا کنون تا حرف (ب ر) پیش رفته، تا 5 سال آینده به پایان می رسد.
البته تعداد کتاب های تألیف شده این موسسه بسیار نیست چرا که عمده تألیفات بسیار زمانبر هستند و از سوی دیگر در بخش آموزش نیازی به تألیف کتاب های نوین وجود چندانی ندارد.عمده کتاب ها در بخش آموزش زبان فارسی با همکاری استادان تهیه شده است.کار تألیف در این موسسه کم و بیش در جریان است، یعنی بیشتر کتاب هایی که استفاده می شود، تألیف مدرسین این مجموعه است . از سوی دیگربرای زبان آموزان لغت نامه فرهنگ زبان آموز در حال تهیه است که تا اوایل سال آینده به چاپ می رسد.

**ایرنا: در آموزش زبان آموزان چقدر از کتاب های ادبیاتی ایرانی استفاده می شود؟
**درزی: مطالب کتاب هایی مانند بوستان سعدی و غیره در دوره ادبیات و مقاطع پیشرفته به زبان آموزان ارائه می شود.بیشتر زبان آموزان در یک سال می خواهند فارسی را به منظور تجارت و خواندن و نوشتن یاد گیرند بنابراین تمامی آنها از خواندن آثار کهن ادبیات استقبال نمی کنند مگر افرادی که تمامی مراحل را طی کرده اند و این ادبیات برای آنها قابل فهم به نظر می رسد.

**ایرنا: درباره امکانات کتابخانه موسسه لغت نامه دهخدا لطفا توضیح دهید؟
**درزی: در کتابخانه یک مخزن بزرگ کتاب وجود دارد که از آن به جز به منظور تألیف کتاب های نوین استفاده دیگری نمی شود. این مخزن تنها در اختیار مدرسان موسسه قرار می گیرد.در این موسسه دو کتابخانه دیگر نیز وجود دارد که عموما منابعی است که در اختیار استادان قرار می گیرد.کتابخانه مرکز بخش زبان بین المللی فارسی ما است که عمدتا منابع آن در خصوص دستور زبان و کتاب های آموزشی است. در حال حاضر 360 جلد نسخه خطی موجود است که آن هم در اختیار بخش تألیف قرار می گیرد.

**ایرنا: آیا موسسه دهخدا به خارجی های خارج از کشور هم زبان فارسی می آموزد؟
**درزی: این موسسه تاکنون بر آموزش زبان فارسی در داخل کشور تمرکز کرده است اما از ابتدای سال جاری آموزش مجازی هم به طور آزمایشی در این موسسه برای افراد خارج از کشور راه اندازی شده است.یک یا دو دوره آموزش مجازی از راه دور ارائه شد تا تمامی زوایای کار بطور کامل مشخص شود.در حال حاضر موسسه به دنبال آن است که دریافت شهریه ها از خارج از کشور را میسر کند چرا که به دلیل روابط ایران با سایر کشورها این موسسه را به چالشی جدی روبه رو کرده است.
نکته دیگر حضور ما در خارج از کشور برای آموزش زبان فارسی است که تا امروز این کار انجام نشده اما مجوز این کار از دانشگاه تهران گرفته شده است.درخواست آموزش زبان فارسی از یک کشور در منطقه وجود داشته که هنوز از وزارت امور خارجه مجوزهای لازم جهت انجام این کار صورت نگرفته است.

**ایرنا: شرایط استفاده از خوابگاه برای زبان آموزان خارجی به چه صورت است؟
**درزی: حضور در خوابگاه ها یکی از شرایطی است که باید مورد توجه زبان آموزان قرار گیرد.در حال حاضر به جز دانشگاه تهران، موسسه از دانشگاه شهید بهشتی نیز سهمیه ای برای اسکان زبان آموزان دریافت می کند، در سال های گذشته کیفیت خوابگاه ها با تلاش های معاونت دانشجویی دانشگاه تهران بهبود یافته است. طی یک سال گذشته تعداد زبان آموزان در هر اتاق از 4 نفر تبدیل به یک یا دو نفر شده است.
البته فاصله خوابگاه ها با شرایط استاندارد نکته ای قابل بررسی است، ممکن است که فردی از کشورهای آسیای جنوبی به ایران بیاید و خوابگاه های ما در نگاه آنها شرایط مناسبی داشته باشد یا فردی از کشورهای اروپایی به ایران بیاید و خوابگاه ها نتواند انتظار آنها را به درستی برآورده کند.