تاریخ دفاع مقدس، پروژه ای همچنان مفتوح

گروه فرهنگ و هنر: هم‌زمان با هفته‌ی دفاع مقدس و در آستانه‌ی سالروز شکست حصر آبادان، جمعی از فرماندهان، رزمندگان و ایثارگران و هنرمندان با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند. رهبر انقلاب در بخشی از این دیدار و در قالب یک جمله بسیار مهم فرومدند: «اگر امروز به جمع‌آوری و افزودن سرمایه‌ی خاطرات دوران دفاع مقدس روی آورده نشود، قطعاً دشمن جنگ را آن‌گونه که باب میل او است، روایت خواهد کرد و این، یک خطر است که همه باید با احساس وظیفه، این خطر را جدی بگیرند.»

به گزارش بولتن نیوز، البته این اولین بار نیست که رهبر انقلاب توصیه به این کار اساسی داشتند. به طور مثال ایشان در 29 مهر سال 85 در همین رابطه فرمودند: «در مقوله‌ خاطرات و تاریخ جنگ، من می‌خواهم تکیه و تأکید کنم. ما همه‌ این حجم کاری که انجام دادیم، در مقابل آنچه باید انجام بگیرد، بسیار کم است. با این که الان، هم سپاه، هم ارتش، هم حوزه‌ هنری، هم بخش‌های مختلف مردمی، هم ستاد کل و آن قسمت تاریخ جنگ مشغول کار هستند، در عین حال، فرآورده‌های مجموع اینها، هم از لحاظ کمیت، بسیار کمتر از آن چیزی است که باید باشد، هم از لحاظ کیفیت ـ اگرچه بعضی از کیفیات آنها واقعا خوب است ـ اما در مجموع آن کیفیتی که باید نشان‌دهنده‌ زیبایی‌ها، ظرافت‌ها، لطف‌ها، برجستگی‌ها و درخشندگی‌های این دوران عجیب باشد، نیست و هنوز خیلی جا برای حرف زدن هست؛ خیلی. ببینید! وقتی گفته می‌شود مثلا ما 600 یا هزار عنوان کتاب درباره‌ دفاع مقدس نوشته‌ایم، بعضی‌ها خیال می‌کنند که این خیلی زیاد است؛ نه، این خیلی کم است. جنگ یکی از مقاطع حساس تاریخ برای همه‌ ملت‌هاست؛ چه در آن جنگ شکست بخورند، چه پیروز بشوند؛ بررسی این حادثه برای آن ملت‌ها، سرشار از درس است. نه این که فقط افتخار کنیم؛ افتخار کردن، یکی از بخش‌های قضیه است؛ اطلاعات فراوان، آگاهی‌های گوناگون، نشان دادن وضعیت‌هایی که وجود داشته است و وضعیت‌هایی که می‌تواند در آینده وجود داشته باشد، از بخش‌های دیگر قضیه است. در دنیا روی جنگ‌هایی که اتفاق می‌افتد، خیلی کار می‌کنند.»

و یا خیلی سال پیشتر از این و در انتهای شهریور 68 در این مورد اشاره داشتند که: «آنچه از حماسه و شجاعت و قدرت و صلابت و فتح رزمندگان اسلام در این مدت گذشت و آنچه از ایثار و قدرت روحی و توکل به خدا و اعتماد به نفس که ملت بزرگ ما از خود نشان دادند، با هیچ بیان قابل توصیف نیست. آری، صحیفه‌ دل و لوح ذهن پُرخاطره‌ آزاد مردان و شیرزنان و غیور رزمندگان و دلیر بسیجیان ملت ما را که مدرن‌ترین سلاح‌های ابرقدرت‌ها در برابر اراده‌ پولادین آنان خنثی گردیده است، به آسانی نمی‌توان در هیچ گزارشی ترسیم کرد؛ مگر آن که همه‌ کسانی که توانایی نگارش و سرایش، ترسیم و تجسم دارند، دیده‌ها و یافته‌های خود و دیگران را هنرمندانه به نظم و نثر و تصویر درآورند.»

اما با وجود همه این تاکیدات، تا سال 86 تعداد شش هزارو پانصد عنوان کتاب در زمینه دفاع مقدس منتشر شده بود که اگر طی این سالها 500 تا 600 عنوان کتاب به این مجموعه اضافه شده باشد، اکنون نزدیک به نه هزار عنوان کتاب در این رابطه داریم که این آثار در بخش های مختلف شعر، داستان، خاطره و تاریخ شفاهی تقسیم شده اند.

ما در راه جمع آوری خاطرات با تهدیدات جدی مواجه هستیم؛ اول عارضه کهنسالی و مرگ کسانی که از سال 42 تا 57 در وقایع انقلاب حاضر بودند و میانسالی وکهنسالی رزمندگانی که با گذشت 25 سال از جنگ خطر از دست دادن آنها را داریم. بحران دوم فراموشی وقایع و همچنین دخل و تصرف ها و خط کشی های سیاسی و اجتماعی در خصوص جمع آوری خاطرات بحران دیگردلخوش کردن به چند کتاب نام آور است که توانسته بازارها را درگیر خود کند به نحوی که به سراغ دیگر افراد و جمع آوری نگاهها و خاطرات جزیی آنها نمی رویم.

تاریخ شفاهی به آزاد سازی اطلاعات یک واقعه در ابعاد مختلف در تاریخ نگاری کمک می کند. در حقیقت تاریخ شفاهی یک روش و مکملی برای تاریخ نگاری محسوب می شود. معتقدم باید موضوع جمع آوری خاطرات و استفاده از تاریخ شفاهی به عنوان یک ضرورت فرهنگی و اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.

منبع:

پایگاه اطلاع رسانی رهبر انقلاب

خبرگزاری دفاع مقدس

انتهای پیام /#