بررسی ماهیت مطالباتِ دو گانه دیدار ترامپ و کیم جونگ اون

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون دیدار ترامپ و کیم جونگ اون نگاشته شده، نویسنده معتقد است:واقعیت این است که دیدار مذکور برای پیونگ یانگ در شرایط موجود که به نوعی از مواضع قبلی خود عقب کشیده است حاوی نکات مهم و حائز اهمیتی است.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی پس از کش و قوس های فراوان تحت تدابیر شدید امنیتی در سنگاپور در کمتر از یکساعت به انجام رسید. این اولین دیدار مشترک میان طرفین برای انجام مذاکرات در ارتباط با مشخص ساختن آینده تسلیحات هسته ای پیونگ یانگ است. در واقع اگرچه پیش از دیدار میان رهبران دو کشور، دیدارهایی در سطح وزرای خارجه دو کشور با یکدیگر و کره شمالی با همسایگان خود از جمله کره شمالی و ژاپن انجام شده بود اما دیدار مذکور از ویژگی های مهم سیاسی – امنیتی ویژه ای برخوردار بود؛ چرا که اولاً این دیدار میان رهبران کشور در سطح عالی سیاسی بدون واسطه و بطور مستقیم برگزار شده است و ثانیاً اینکه این دیدار و مذاکرات انجام شده در آن می تواند آینده سیاسی - امنیتی کره شمالی و حتی شبه جزیره کره نیز را مشخص سازد.

واقعیت این است که دیدار مذکور برای پیونگ یانگ در شرایط موجود که به نوعی از مواضع قبلی خود عقب کشیده است حاوی نکات مهم و حائز اهمیتی است. بطوریکه پیونگ یانگ از طریق پذیرش شرایط واشنگتن برای حضور یافتن در پای میز مذاکره، مطالباتی برای فعالیت در عرصه جهانی و خروج از انزوای خودساخته ای را طلب می کند که به آنها تحمیل شده است. به واقع آنچه کره ای ها در این مذاکرات به دنبال کسب امتیازات سیاسی – اقتصادی و حتی امنیتی در قبال معامله توانمندی های نظامی – هسته ای شان و عقب کشیدن از آن هستند؛ مواردی که کاخ سفید بدان وقف است و این در اظهارات ترامپ قبل از این دیدار نیز مشهود بود که اعلام کرده بود «دستور کار مذاکرات خلع سلاح اتمی کره شمالی است».

به علاوه اینکه دیدار مذکور در سطوح عالی سیاسی از منظر کاخ سفید نیز حاوی نکاتی است که دست یافتن به توافقات مورد انتظار در قالب مذاکرات میان دو مقام عالی دو کشور اصلی مهم و در خور است. هر چند واشنگتن در ابتدای حضور ترامپ در کاخ سفید با اعمال فشار و تهدید بر پیونگ یانگ راه تقابل جویی با کره ای ها را پیش گرفت، اما با گذر زمان توانست کره شمالی را به پذیرش محدود مطالباتش با دادن وعده هایی از خروج این کشور از انزوا و در پی آن حضور یافتن در عرصه جهانی و تطمیع امتیازاتی از قبیل اقتصادی، تجاری و مالی قانع کند. و این بدان معنا است که کاخ سفید به این مذاکرات نگاه ویژه ای دارد و به آن به عنوان یک دستاورد بزرگ برای نومحافظه کاران و جمهوری خواهان در سطح داخلی ایالات متحده آمریکا و حتی سطح بین المللی می نگرد.

در واقع اگر نگاهی به سیاست های ترامپ از زمان حضور وی در کاخ سفید بیندازیم به روشنی خواهیم دید که رویه ترامپ در قبال اتفاقات جهانی از خروج ایالات متحده آمریکا از معاهده پاریس تا خروج از برجام و اخیراً مناقشات گمرکی دو سوی آتلانتیک یعنی ایالات متحده آمریکا با اروپائیان و ...، رویه و روشی سلبی و توامان با ایجاد تنش با هدف انشقاق بوده است که حصول به حداقلی ترین انتظارات از مذاکره با کره شمالی می تواند یک دستاورد مهم بین المللی برای کشوری و رئیس جمهوریِ باشد که خود و کشورش را تافته جدا بافته از همگان می داند. از منظر دیگر نیز از نظرگاه مقامات در کاخ سفید، موفقیت در این مذاکرات می تواند الگویی برای حل مناقشات آتی جهانی تلقی شود و این مهم را انتقال دهد که برای انجام مذاکرات در سطح بین المللی تنها بازیگری که می تواند تامین کننده و تضمین کننده باشد ایالات متحده آمریکا است و لا غیر. بطوریکه از این طریق خواهند توانست به اروپا که داعیه بازیگری در عرصه بین المللی دارد، بفهماند که بازیگری آنها در زیر چتر حمایتی آمریکا میسر خواهد بود و نه روشی دیگر. 

از این رو باید توجه داشت آنچه که در مذاکرات میان ترامپ و کیم مورد انتظار طرفین می باشد مطالباتی است که دو طرف آمریکایی و کره ای درصدد حصول به آن هستند و به نوعی خود را به آنها نزدیک می بیند؛ مطالباتی از جنس توفیقات در سطح داخلی و بین المللی که خواهند توانست به جایگاه آنها در دو سطح مذکور کمک شایانی بکند. 

 *دکترای علوم سیاسی