سر مبارک امام حسین (ع) در کجا مدفون است؟

به گزارش بولتن نیوز، پس از واقعه عاشورا، قومی به نام بنی‌اسد که در نزدیکی کربلا سکونت داشتند، بدن‌های مطهر شهدا را دفن نمودند، اما سر مبارک امام حسین (ع) همراه با کاروان شهدا به شام برده شد و در مورد سرنوشت سر مبارک حضرت، قول‌های مختلفی گفته‌اند که بنا به معتبر‌ترین قول، امام سجاد (ع)، سر مبارک امام حسین (ع) را به بدن ایشان در کربلا ملحق نمودند.

در رابطه با محل دفن رأس امام حسین (ع)، شش قول بیان شده است:

1- كربلا

اين نظر ديدگاه مشهور بين علماى شيعه است و علامه مجلسى (ره) به اين شهرت اشاره كرده است.

شيخ صدوق (ره) با نقل روايتى، الحاق سر به بدن در كربلا را از قول فاطمه دختر على (ع) و خواهر امام حسين (ع) نقل كرده است، اما درباره كيفيت و چگونگى الحاق ديدگاه‌‏هاى مختلفى ابراز شده است.

برخى همانند سيدبن طاووس آن را امرى الهى می‌‏داند كه خداوند با قدرت خود و به صورت معجزه انجام داده است. برخى ديگر چنين گفته‏‌اند: امام سجاد (ع) در بازگشت در روز اربعين يا روزى غير از آن، سر را در كربلا در كنار بدن دفن كرد. اما اينكه آيا دقيقاً سر به بدن ملحق شد و يا در كنار ضريح و در نزديكى بدن دفن شد، عبارت روشنى در دست نيست.

عده‌‏اى گفته‏‌اند: پس از آنكه سر را در زمان يزيد سه روز به دروازه دمشق آويزان كردند، پايين آورده و آن را در گنجينه‌‏اى از گنجينه‏‌هاى حكومتى گذاشتند و تا زمان سليمان بن عبدالملک در آنجا بود. سپس وى آن را بيرون آورده و پس از تكفين، آن را در گورستان مسلمانان در دمشق دفن كرد. پس از آن جانشين وى عمر بن عبدالعزيز (حكومت 99 تا 101 ق) آن را از گورستان درآورده و معلوم نشد كه با آن چه كرد اما با توجه به تقيد او به ظواهر شريعت، به احتمال فراوان آن را به كربلا فرستاده است.

در میان قول هایی که گفته شده، بنا به فرموده امامان معصوم (ع) این قول از همه صحیح تر است، و برخى از دانشمندان اهل سنّت مانند شبراوى، شبلنجى و سبط ابن حويزى نيز پذيرفته‏‌اند كه سر در كربلا دفن شده است.

2- نجف اشرف

درباره كيفيت انتقال سر به اين مكان، از قول امام صادق (ع) چنين نقل شده است: يكى از دوستداران اهل بيت (ع) در شام آن را سرقت كرد و به كنار قبر حضرت على (ع) آورد. البته اشكال اين ديدگاه آن است كه قبر حضرت على (ع) تا زمان امام صادق (ع) براى همگان شناخته شده نبود.

در روايتى ديگر آمده است: «پس از آنكه سر مدّتى در دمشق بود، به كوفه نزد ابن زياد برگردانده شد و او از ترس شورش مردم، دستور داد كه آن را از كوفه خارج كرده و در نزد قبر حضرت على (ع) دفن كنند.» اشكال ديدگاه قبلى به اين ديدگاه نيز وارد است.

3- كوفه

سبط ابن جوزى اين ديدگاه را ابراز كرده و گفته است: «عمرو بن حريث مخزومى آن را از ابن زياد گرفت و پس از غسل، تكفين و خوشبو كردن، سر را در خانه خود دفن كرد.»

4- بقیع

ابن سعد صاحب طبقات الكبرى اين ديدگاه را پذيرفته و چنين بيان كرده است: «يزيد سر را براى عمرو بن سعيد حاكم مدينه فرستاد و او پس از تكفين، آن را در قبرستان بقيع در كنار قبر مادرش فاطمه (س) دفن كرد.»

اين ديدگاه به وسيله تعدادى ديگر از دانشمندان اهل سنّت (مانند خوارزمى، در مقتل الحسين (ع) و ابن عماد حنبلى در شذرات الذهب) پذيرفته شده است. اشكال مهم اين ديدگاه آن است كه قبر حضرت فاطمه (س) معلوم نبوده تا در كنار آن دفن شود.

5- شام

شايد بتوان گفت: بيشترين گزارش‏هاى اهل سنّت، حكايت از دفن سر در شام مى‏كند كه معتقدان به اين ديدگاه نيز در ميان خود اختلاف داشته و اقوال مختلفى ابراز كرده‌‏اند همچون در كنار دروازه فراديس كه بعدها مسجد الرأس در آن ساخته شد، در باغى در كنار مسجد جامع اموى، در دارالاماره، در گورستانى در دمشق، در كنار دروازه توما

6- مصر

نقل شده است: خلفاى فاطمى كه از آغاز نيمه دوم قرن چهارم تا آغاز نيمه دوم قرن هفتم در مصر حكم مى‌‏راندند و پيرو مذهب شيعى اسماعيلى بودند، سر مبارک امام حسين (ع) را از دروازه فراديس شام، به عسقلان و سپس به قاهره منتقل كردند و بر آن مقبره معروف به تاج الحسين (ع) را پس از سال 500 بنا كردند.

مقريزى سال دقيق انتقال سر از عسقلان به قاهره را سال 548 دانسته و گفته است: هنگام بيرون آوردن سر از عسقلان چنين مشاهده شد كه خون آن هنوز تازه و نخشكيده است و بويى همچون مشک از آن به مشام می‌رسد. علامه سيدمحسن امين عاملى (از دانشمندان معاصر شيعه) پس از نقل انتقال سر از عسقلان به مصر مى‏‌گويد: «در محلّ دفن سر بارگاه بزرگى ساختند و در كنار آن نيز مسجدى بزرگ بنا كردند. من در سال 1321 قمری آنجا را زيارت كرده و مردان و زنان زيادى را در حال زيارت و تضرع در آن مكان ديدم.» سپس مى‏‌گويد: «شكى در انتقال سرى از عسقلان به مصر وجود ندارد اما اينكه آن سر از آن امام (ع) يا شخص ديگرى بوده، جاى شک است.»

علامه مجلسى (ره) نيز به نقل از گروهى از مصريان، به وجود بارگاهى عظيم در مصر با نام «مشهد الكريم» اشاره می‌كند.

با توجه به منابع و اینکه در قول های دوم تا ششم، شک هایی وجود داشت، این امر قطعی است که سر مبارک امام حسین (ع) توسط امام سجاد (ع) به بدن مطهر ملحق شد.