به پشه‌ها سلام کنید

گروه اجتماعی: روز گذشته رییس کمیته حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران با ابراز گلایه از عدم ارائه راهکار مناسب برای مقابله با مگس‌های سفید گفت: ازدیاد این حشرات به‌قدری است که برخی معابر را غیرقابل تردد کرده‌اند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، آقای محسن سرخو، در سیصد و شصت و هشتمین جلسه شورا با اشاره به ازدیاد مگس‌های سفید گفت: حجم وسیعی از این حشرات در معابر شهر تهران وجود دارند که به علت اندازه کوچکشان مشکلات تنفسی و گوارشی هم برای شهروندان ایجاد کرده‌اند. برخی معابر حتی غیرقابل تردد شده‌اند و شهرداری می‌بایست در این زمینه راه‌حلی فوری و اساسی ارائه دهد.

این در حالی است که چندی پیش مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران گفت: شهرداری کلیه اقدامات را برای کنترل سفید بالک‌ها در زمستان ۹۵ انجام داده است. آقای علی‌محمد مختاری در خصوص اقدامات پیشگیرانه و کنترلی انجام‌شده در زمستان ۱۳۹۵ گفت: کنترل آفت سفید بالک به دلیل استقرار آن در پشت برگ‌ها و عدم امکان رؤیت مراحل اولیه زندگی با چشم غیرمسلح و سرعت تکثیر فراوان و افزایش تصاعدی جمعیت نیاز به اقدامات ویژه و هماهنگ دارد. لذا به دنبال اقداماتی که از آغاز ظهور این آفت توسط شهرداری و مراکز ذی‌ربط به انجام رسید، در زمستان سال گذشته نیز با توجه به اینکه با سرد شدن هوا حشرات پروازی سفید بالک از بین رفته و به‌صورت فرم زمستان گذران (شفیره) در سطح زیرین برگ‌های درختان به سر می‌برند، این سازمان به تهیه دستورالعمل‌های اقدامات ویژه به‌منظور کنترل سفید‌بالک در ۶ ماهه دوم سال با هماهنگی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور و ابلاغ آن به مناطق ۲۲گانه اقدام کرد. آقای محمدحسین بازگیر، با بیان اینکه آخرین آمار و گزارش‌های شهرداری درباره وضعیت سفید بالک‌ها (مگس‌های سفید) در مناطق مختلف شهر تهران هنوز به دست ما نرسیده است، اظهار کرد: سفید بالک‌ها آفات مزارع کشاورزی و باغ‌ها هستند که در کشور ایران از سال‌ها قبل وجود داشته‌اند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر شرایط زیست‌محیطی شهر تهران برای رشد و زندگی سفید بالک‌ها مناسب است، گفت: این‌گونه حشرات عامل و ناقل بیماری نیستند ولی اگر وارد دستگاه تنفسی شوند مانند هر جسم خارجی دیگری می‌توانند حساسیت‌هایی را به وجود آورند؛ علاوه بر آن از نظر بصری در فضای شهری نیز مشکلاتی را ایجاد می‌کنند. هرچند که مبارزه شیمیایی علیه آفات مورد تأیید محیط‌زیست نیست ولی چنانچه سفید بالک‌ها در مزرعه کشاورزی و خارج از شهر بودند با مبارزه شیمیایی می‌توانستیم خیلی ساده آن‌ها را از بین ببریم ولی در سکونت‌گاه‌های انسانی این امکان وجود ندارد. ازاین‌رو برای مبارزه با سفید بالک‌ها در سکونت‌گاه‌های انسانی از روش مبارزه فیزیکی استفاده می‌شود. بازگیر با بیان اینکه مبارزه فیزیکی اقداماتی مانند شست‌و‌شوی درختان، تغییر نوع هرس آن‌ها و جمع‌آوری برگ درختان توت و سوزاندن آن‌ها در زباله‌سوز مرکزی است، گفت: ممکن است در یک بازه زمانی والد زیادی از سفید‌بالک‌ها داشته باشیم و جمعیت آن‌ها زیاد شود ولی در یک دوره زمانی دیگر به‌صورت لارو یا تخم باشند و در محیط قابل‌مشاهده نباشند. روش نهایی کنترل جمعیت سفید بالک‌ها مبارزه بیولوژیک است. در این شیوه باید از دشمنان خارجی و شکارگرهای طبیعی مانند زنبور پاراتوزوئید‬ استفاده شود. مؤسسه گیاه‌پزشکی وزارت جهاد کشاورزی مطالعاتی را برای از بین بردن سفید بالک‌ها از دو سال پیش آغاز و در آخرین پیگیری‌های اداره محیط‌زیست این وزارتخانه اعلام کرده است که در حال بررسی آثار و نتایج زنبورهای پاراتوزوئید بر محیط هستند.‬

آقای اسماعیل کهرم، کارشناس محیط‌زیست در خصوص افزایش مگس‌های سفید در روزهای پایانی تابستان می‌گوید: تقویم حشرات بر اساس تقویم ما انسان‌ها نیست که می‌گوییم این مگس‌های سفید اواخر خردادماه می‌آمدند و اواخر تابستان می‌رفتند. آن‌ها تقویم خاص خود را دارند که بر اساس شرایط جوی و رطوبت و دمای هواست. این حشرات در یک‌فاصله زمانی به دنیا می‌آیند، تخم‌گذاری می‌کنند و از دنیا می‌روند و دوباره این چرخه ادامه پیدا می‌کند. این‌که گفته می‌شود این حشرات یک دوره ۵ ساله یا ۸ ساله دارند و بعد ناگهان ناپدید می‌شوند اثبات‌شده نیست. هنوز در خصوص نوع رفتارهای این مگس‌های سفید پژوهشی انجام‌نشده که مشخص شود تا چند سال این حشرات زنده می‌مانند و تا چه زمان ممکن است تهران با این مشکل روبرو باشد.

این کارشناس محیط‌زیست بابیان اینکه من به‌عنوان یک شهروند تهرانی هنوز به مگس‌های سفید برخورد نکرده‌ام اما روزی ۵ موش می‌بینیم، گفت: بنابراین نمی‌توان این عسلک‌ها را یکی از مشکلات اساسی تهران و مایه ناراحتی شهروندان عنوان کرد. درحالی‌که موش‌ها هم جمعیتشان زیاد است و با مسقف شدن جوی‌های آب محل مناسب برای زندگی موش‌ها ایجاد کرده است. وی در پاسخ به این گلایه برخی از رانندگان تاکسی زرد در خصوص جذب این مگس‌ها به خودروی آنها، در خصوص اینکه آیا مگس‌های سفید به رنگ زرد علاقه‌مند هستند، گفت: نمی‌توان این موضوع را تأیید کرد زیرا پژوهشی در این خصوص انجام ‌نشده است که با اطمینان بگوییم این مگس‌ها نسبت به رنگ زرد واکنش بیشتری نشان می‌دهند. باید در پژوهشی رفتار این حشرات نسبت به رنگ زرد با سایر رنگ‌ها بررسی شود و اگر رابطه معناداری بین جذب این مگس‌ها به رنگ زرد با باقی رنگ‌ها وجود داشته باشد، به این نکته پرداخت. در حال حاضر این اظهارنظر هیچ پشتوانه علمی ندارد.

اما حسین بازگیر رییس اداره محیط‌زیست شهر تهران اما درباره علاقه مگس‌های سفید به تاکسی‌ها زرد می‌گوید: حشرات به برخی رنگ‌ها علاقه دارند و رنگ زرد یکی از رنگ‌های موردعلاقه حشرات است.

او بابیان اینکه این مگس‌ها در تمام سال وجود دارند اما در یک دوره زمانی با گرمای هوا جمعیتشان افزایش پیدا می‌کند، گفت: علت تأخیر در افزایش جمعیت مگس‌های سفید در تابستان امسال، اقداماتی بود که در زمستان انجام شد. در حال حاضر نیز پژوهش و مطالعات تحقیقاتی توسط بخش گیاه‌پزشکی جهاد کشاورزی انجام‌شده که امیدواریم بتواند راهکارهای مناسبی برای کاهش جمعیت مگس‌های سفید ارائه کند.