حجت الاسلام و المسلمین علیرضا پناهیان در سخنان مهمی که سه شنبه گذشته در مسجد دانشگاه تهران ایراد شد، با اشاره به مباحث مطرح شده در رسانهها، با بیان روایاتی از ائمۀ معصومین(ع)، خبر دادن از برخی اتفاقات توسط سحر و کهانت را ممکن اما نادرست دانست و گفت: بر اساس روایات، بعید نیست که شیاطین جن و انس به بعضیها خبرهایی بدهند که فلان اتفاق خواهد افتاد و آن اتفاق هم بیفتد. بعد هم این اطلاع را لطف خدا به خود تلقی نمایند تا اعتمادها را جلب کنند و دیگران را گمراه کنند. در آخرالزمان باید خیلی منتظر این قبیل اتفاقها باشیم. این گونه امور بههیچ وجه معیاری برای حقانیت نیست.
حجت الاسلام و
المسلمین علیرضا پناهیان در سخنان مهمی که سه شنبه گذشته در مسجد دانشگاه
تهران ایراد شد، با اشاره به مباحث مطرح شده در رسانهها، با بیان روایاتی
از ائمۀ معصومین(ع)، خبر دادن از برخی اتفاقات توسط سحر و کهانت را ممکن
اما نادرست دانست و گفت: بر اساس روایات، بعید نیست که شیاطین جن و انس به
بعضیها خبرهایی بدهند که فلان اتفاق خواهد افتاد و آن اتفاق هم بیفتد. بعد
هم این اطلاع را لطف خدا به خود تلقی نمایند تا اعتمادها را جلب کنند و
دیگران را گمراه کنند. در آخرالزمان باید خیلی منتظر این قبیل اتفاقها
باشیم. این گونه امور بههیچ وجه معیاری برای حقانیت نیست.
مشاور
ریاست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، با نادرست دانستن
مراجعه به کسانی چنین قدرتهایی دارند به روایاتی در این زمینه اشاره کرده و
گفت: یکی از اصحاب امام صادق(ع) از حضرت سؤال کرد: در منطقۀ ما کسی است[از
همین کاهنها] که مردم وقتی چیزی را گم میکنند، از او میپرسند و او خبر
میدهد. آیا ما هم میتوانیم از او بپرسیم و کمک بگیریم؟ حضرت در پاسخ او
فرمودند: رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس سراغ چنین افرادی برود و به سخنش
اعتماد کند، به کتاب خدا کافر شده است.
در ادامه بخشهایی از این سخنرانی را میخوانید:
سحر و جادو یکی از بدیلها و نظیرهای ایمان به غیب است
• این
روزها به دلائلی مسئلۀ «سحر» و «اطلاع از غیب به طرق غیرمعمول» یک از
پرسشهایی است که ذهن جوانها را به خود مشغول کرده است. میپرسند آیا
امکان دارد؟ آیا مجاز است؟
• مقدمتاً
عرض کنم: ایمان طبیعتاً به انسان قدرت میدهد. قدرتی که پاک است و انسان
به آن نیاز دارد. امور دیگری هم هستند که هرکدام به نوبۀ خود به انسان قدرت
میدهند هرچند ضعیفتر و بعضاً ناسالم، و معمولا خیلیها آنها را بدیل
ایمان قرار میدهند. مانند علم، ثروت اعتبار اجتماعی و ...
• اگر
کسی به قدرتی برسد، به تدریج ممکن است با اتکاء به آن، خودش را از «ایمان
به خداوند» مستغنی بداند. اساساً اتکاء به هرچیزی غیر از خدا موجب میشود
خدا او را به همان چیز واگذار کند، تا غیر قابل اتکا بودن آن، بر فرد ثابت
شود. رسول خدا(ص) میفرماید: لا تَتَّكِلْ إلى غَيرِ اللّه ِ فيَكِلَكَ
اللّهُ إلَيهِ. (مستدرک الوسائل/12790). امیرالمؤمنین علی(ع) نیز هرگونه
«اتکا به خود» را از دامهای شیطان میداند (إيّاكَ و الثِّقَةَ بنَفسِكَ ؛
فإنَّ ذلكَ مِن أكبَرِ مَصائدِ الشَّيطانِ) (غررالحکم/2678)
• یکی
از بدیلهای ایمان، «قدرت سحر و جادو» و قدرتهایی هستند که واقعیت دارند،
ولی مُجاز نیستند و از نظر دین ما به شدت منکوب شدهاند. سحر و جادو،
دستیابی به نوعی علم و توانایی است که در دل انسان جای ایمان به خدا را
میگیرد. اگرچه ممکن است به ظاهر گرههایی را از زندگیِ فردی و اجتماعیِ ما
باز کند، ولی در نهایت انسان را به زمین میزند.
• حضرت
آدم در بهشت رضوان الهی و در اوج صفا و پاکی زندگی میکرد که طبیعتاً در
چنین فضایی، زمینۀ بدی به سختی برای انسان پیش میآید. اما ابلیس آمد و او
را به یک نیروی غیبی دعوت کرد: «فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَنُ، قَالَ
يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلىَ شَجَرَةِ الخُْلْدِ؟»(طه/120) ابلیس به
آدم وعده داده بود اگر از این شجرۀ ممنوعه بخوری به نیروی جاودانگی میرسی.
گرچه وعدۀ او دروغ بود، اما آدم را تحریک کرد که از طریقی غیر از ایمان به
خدا به این توانایی دست بیابد.
• اگر
کسی بخواهد از راه غیر معمول قدرتی را کسب کند، به سختی میتوان جلوی او
را گرفت. زیرا نوعاً اینگونه تواناییها برای انسان خیلی جذاب است. تصور
کنید کسی بخواهد اخبار و آگاهیهایی از غیب و از آیندۀ نزدیک به ما بدهد که
ما تصور میکنیم در موفقیت ما مؤثر است؛ طبیعتاً هر کسی دوست دارد از آن
مطلع شود. اما خداوند دوست دارد ما با ایمان به خودِ او زندگی کنیم و به
امور غیبیِ اینچنینی اتکاء نکنیم. خداوند میفرماید من خودم از مؤمنین
دفاع میکنم: «إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ ءَامَنُواْ» (حج/38)
بهویژه اینکه بر اساس روایات اینگونه امور گرچه بهظاهر تأثیر دارند،
اما در حقیقت امر و سرانجام کار، سرنوشت و مقدرات کسی یا جامعهای را تغییر
نمیدهند؛ اساساً هیچ عاملی توان تغییر سنتهای تغییرناپذیر الهی را
ندارد.
• بر
اساس روایات خداوند از کسی که به جای اعتماد به او، به امور غیبیِ
اینچنینی اتکا کند و آنها را تصدیق کند، نمیگذرد زیرا اینها در حد شرک
است. اگر ما به دنبال راهی باشیم که ما را به قدرتی برساند از «ایمان به
خدا» فاصله گرفتهایم و بهجای توکل به قدرت پروردگار، به آن قدرت اتکاء
کردهایم، و در واقع کافر شدهایم.
آیا واقعیت داردکه از طریق سحر و جادو میتوان به قدرتهایی رسید؟
• امیرالمؤمنین
علی(ع) میفرمایند: «الْعَيْنُ حَقٌّ وَ الرُّقَى حَقٌّ وَ السِّحْرُ
حَقٌّ وَ الْفَأْلُ حَقٌّ وَ الطِّيَرَةُ لَيْسَتْ بِحَقٍّ وَ الْعَدْوَى
لَيْسَتْ بِحَقٍّ؛ چشم زخم واقعیت دارد، و اینکه کسی چیزی شبیه طلسم در
کاغذی بنویسد و گیری در کارِ دیگران ایجاد کند نیز واقعیت دارد، جادو گری و
سحر نیز واقعیت دارد تفأل به خیر نیز واقعیت دارد اما اینکه کسی بخواهد
فال بد بزند واقعیت ندارد و اینکه بدیِ کسی در ما نفوذ کند نیز واقعیت
ندارد.»(نهجالبلاغه/حکمت400)
• از
امام صادق(ع) راجع به سحر و جادوگری میپرسند و ایشان میفرمایند: «جادو،
گونههاى مختلفى دارد : گونهاى از آن به منزله طبابت است . همانطور كه
پزشكان براى هر بيمارى و دردى، دارويى درست كردهاند ، در علم سحر نيز
جادوگران براى هر صحّتى آفتى و براى هر عافيتى درد و رنجى و براى هر كارى
چارهاى انديشيدهاند . گونه اى ديگر از آن چشم بندى، چالاكى، مهارت و
تردستى است. نوع ديگرى از آن امورى است كه اولیاء شیطان(جنگيرها) از
شیاطین جنّ فرا مى گيرند (إِنَّ السِّحْرَ عَلَى وُجُوهٍ شَتَّى: وَجْهٌ
مِنْهَا بِمَنْزِلَةِ الطِّبِّ كَمَا أَنَّ الْأَطِبَّاءَ وَضَعُوا لِكُلِّ
دَاءٍ دَوَاءً فَكَذَلِكَ عِلْمُ السِّحْرِ احْتَالُوا لِكُلِّ صِحَّةٍ
آفَةً وَ لِكُلِّ عَافِيَةٍ عَاهَةً وَ لِكُلِّ مَعْنًى حِيلَةً وَ نَوْعٌ
مِنْهُ آخَرُ خَطْفَةٌ وَ سُرْعَةٌ وَ مَخَارِيقُ وَ خِفَّةٌ وَ نَوْعٌ
مِنْهُ مَا يَأْخُذُ أَوْلِيَاءُ الشَّيَاطِينِ عَنْهُمْ) (احتجاج
طبرسی/2/340) (میزان الحکمة/باب السحر)
• از
آیتالله بهجت نیز سؤال شده است: «آيا جادو و سحر واقعيت دارد و در صورت
وجود، آيا حرام است؟» ایشان فرمودهاند: «بله، واقعيت دارد و حرام است.»
(استفتائات/1867) علامه طباطبایی نیز ذیل ایه 102 سورۀ آلعمران بحثی در
مورد سحر و جادو دارد.
• کاهنان
کسانی هستند که میتوانند رضایت شیاطین را جلب کنند و از علم و قدرت
شیاطین استفاده کنند. (شخصی از امام صادق(ع) پرسید: «فَمِنْ أَيْنَ أَصْلُ
الْكِهَانَةِ وَ مِنْ أَيْنَ يُخْبَرُ النَّاسُ بِمَا يَحْدُثُ؟ / اصل
کهانت از چیست و کاهن چگونه از آنچه اتفاق میافتد به مردم خبر میدهند؟»
• حضرت
فرمودند:«كَانَ الْكَاهِنُ بِمَنْزِلَةِ ... وَ ذَلِكَ فِي وُجُوهٍ
شَتَّى، مِنْ فِرَاسَةِ الْعَيْنِ و .... مَعَ قَذْفٍ فِي قَلْبِهِ،
لِأَنَّ مَا يَحْدُثُ فِي الْأَرْضِ مِنَ الْحَوَادِثِ الظَّاهِرَةِ
فَذَلِكَ يَعْلَمُ الشَّيْطَانُ وَ يُؤَدِّيهِ إِلَى الْكَاهِنِ وَ
يُخْبِرُهُ بِمَا يَحْدُثُ فِي الْمَنَازِلِ وَ الْأَطْرَافِ ... وَ
الْيَوْمَ إِنَّمَا تُؤَدِّي الشَّيَاطِينُ إِلَى كَهَّانِهَا أَخْبَاراً
لِلنَّاسِ مِمَّا يَتَحَدَّثُونَ بِهِ وَ مَا يُحَدِّثُونَهُ وَ
الشَّيَاطِينُ تُؤَدِّي إِلَى الشَّيَاطِينِ مَا يَحْدُثُ فِي الْبُعدِ
مِنَ الْحَوَادِثِ مِنْ سَارِقٍ سَرَقَ وَ قَاتِلٍ قَتَلَ وَ غَائِبٍ غَابَ
وَ هُمْ بِمَنْزِلَةِ النَّاسِ أَيْضاً صَدُوقٌ وَ كَذُوبٌ) (احتجاج
طبرسی/2/340) یعنی «مردم در گذشته در امور مشتبه به کاهن مراجعه میکردند و
کاهن از اموری که اتفاق میافتاد به آنها خبر میداد. و این خبر دادن
دارای گونههایی بود: زیرکی روح و ... و از آن جمله آنچه شیاطین جن به قلب
آنها وارد میکردند.
زیرا شیاطین جن از حوادث ظاهری که در
«زمین» اتفاق میافتد، اطلاع دارد و آن را به کاهن اطلاع میدهد. و اما
اخبار آسمانها را استراق سمع کرده و گاهی کلمهای از آن را میشنید و چیزی
به آن اضافه یا کم کرده و در قلب کاهن میانداخت. اما پس از رسول خدا(س)
شیاطین را از شنیدن اخبار آسمانها منع کرد(سورۀ جن/8-9). و اما امروز
شیاطین جن، به کاهن از اخبار مردم خبر میدهند؛ از اینکه در چه فکری هستند و
چه میگویند و در در دوردستها چه اتفاقی افتاده است؛ از دزدی که دزدی
کرده یا قاتلی که مرتکب قتل شده، یا کسی که پنهان شده. و البته شیاطین جن
نیز مانند انسانها، راستگو و دروغگو دارند.»
• بعضی
از اوقات وقتی کاهنان رفتار زشتتری داشته باشند، ارتباطشان با شیاطین
بیشتر خواهد شد. مثلاً نقل مشهوری است که یکی از این افراد، قرآنی را در
لاشۀ سگی قرار داده و زیر خودش دفن کرده بود و به این وسیله نظر شیاطین را
جلب کرده بود و اخباری از آنها دریافت میکرد.
• برخی
از کاهنان و کسانی که با شیاطین ارتباط داشته و از قدرت آنها استفاده می
کردند، مشاور برخی از حاکمان زمان خود بودهاند. مانند فرعون که نسب موسی
را به کمک کاهنان بدست آورد و حدود 20هزار بچه را کشت تا بلکه موسی را بکشد
و دوام پادشاهی خودش را تصمین کند، اما بر تقدیر الهی فائق نیامد.(غیبت
طوسی/167) همیشه اخباری از مراجعۀ انواع سیاسیون به این قبیل افراد وجود
داشته است.
• البته
ممکن است کسانی از این طریق به آگاهیهای دسترسی پیدا کنند ولی این را
ناشی از ایمان به خدا و لطف او جلوه دهند و به ظاهر خود را به گونهای
خیرخواه جلوه دهند که به سختی بشود انحرافشان را دریافت. اینگونه افراد
ممکن است هزاران خبر درست بدهند تا آن یک خبر دروغشان باور شود.
• اتکا
به هر قدرت غیر الهی، هم شرک است و هم بدفرجام؛ چه تکیه به ابرقدرتهای
بینالمللی باشد، چه تکیه به ثروت باشد، و چه اتکا به قدرت سحر و جادو. بر
اساس سنت الهی که در روایت آمده است، اگر انسان به هر قدرت غیرالهی تکیه
کند، از همان ناحیه زمین خواهد خورد.
در آخرالزمان، ترفند شیطان در استفاده از نیروهای غیبی برای فریب انسانها پررنگتر خواهد بود
• یکی
از قویترین ترفندهای شیطان وادار کردن انسان به اتکاء به نیروی غیبیِ
شیطان میباشد. چون از این طریق بهتر میتواند انسانها را گمراه کند.
خصوصاً اینکه در آخرالزمان نزدیک نابودیِ ابلیس است و خداوند شیطان را تا
هنگام ظهور فرصت داده است(تفسیر عیاشی/2/242، امام صادق(ع) در تفسیر
آیه38سوره حجر: إِنَّ اللَّهَ أَنْظَرَهُ إِلَى يَوْمِ يَبْعَثُ فِيهِ
قَائِمَنَا) پس او تمام سعی و تلاش خود را برای تأخیر ظهور به کار خواهد
بست.
• آنقدر
در آخرالزمان این مسائل رونق میگیرد که وقتی صیحۀ آسمانی به نفع امام
زمان(ع) بلند میشود، نعرهای هم از جانب شیطان شنیده میشود که بعضیها حق
و باطل را اشتباه میکنند. (امام صادق(ع): يُنَادِي مُنَادٍ بِاسْمِ
الْقَائِمِ(ع). قُلْتُ: «خَاصٌّ أَوْ عَامٌّ؟» قَالَ: «عَامٌّ يَسْمَعُ
كُلُّ قَوْمٍ بِلِسَانِهِمْ» قُلْتُ: «فَمَنْ يُخَالِفُ الْقَائِمَ وَ قَدْ
نُودِيَ بِاسْمِهِ؟قَالَ: لَا يَدَعُهُمْ إِبْلِيسُ حَتَّى يُنَادِيَ فِي
آخِرِ اللَّيْلِ فَيُشَكِّكُ النَّاسَ) (کمالالدین شیخ صدوق/2/650) یعنی:
(زراره میگوید: امام صادق(ع) [در مورد زمان ظهور حضرت و نشانۀ آن]
فرمودند: منادی نام قائم را ندا میدهد. پرسیدم: آیا این ندا را بعضی
میشنوند یا همه؟ فرمود: «همه. هز قومی به زبان خودش میشنود» پرسیدم: پس
با این حال، دیگر چه کسی با حضرت مخالفت میکند، در حالی که نام او ندا
داده شده و شکی در حقانیت او نیست؟ حضرت فرمودند: ابلیس آنها را رها
نمیکند، تا اینکه در آخر شب ندای دیگری بدهد. پس مردم دچار شک میشوند.)
• اساساً
امتحانات آخرالزمان خیلی عجیب و غریب هستند. در روایات آمده است: دوازده
نفر ادعای ارتباط با حضرت و یا ادعای مهدویت میکنند و هرکدامشان دیگری را
تکذیب میکند. (امام صادق(ع): لايَقُومُ الْقَائِمُ ع حَتَّى يَقُومَ
اثْنَا عَشَرَ رَجُلًا كُلُّهُمْ يُجْمِعُ عَلَى قَوْلِ إِنَّهُمْ قَدْ
رَأَوْهُ فَيُكَذِّبُونَهُمْ)(غیبت نعمانی/277) و در روایت دیگری آمده است:
دوازده نفر که از سادات نیز هستند خروج کرده [ادعای مهدویت کرده] و همگی
به خود دعوت میکنند. (امام صادق(ع): لَا يَخْرُجُ الْقَائِمُ حَتَّى
يَخْرُجَ اثْنَا عَشَرَ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ كُلُّهُمْ يَدْعُو إِلَى
نَفْسِهِ)(غیبت شیخ طوسی/437) خداوند هم از اینکه چنین صحنههایی برای
امتحان انسانها پیش بیاید ابایی ندارد.
خبردادن از آینده به کمک شیاطین نشانۀ حقانیت نیست، بلکه نوعی شرک است
• بر
اساس روایات، بعید نیست که شیاطین جن و انس به بعضیها خبرهایی بدهند که
فلان اتفاق خواهد افتاد و آن اتفاق هم بیفتد. بعد هم این اطلاع را لطف خدا
به خود تلقی نمایند تا اعتمادها را جلب کنند و دیگران را گمراه کنند. در
آخرالزمان باید خیلی منتظر این قبیل اتفاقها باشیم. این گونه امور بههیچ
وجه معیاری برای حقانیت نیست.
• البته
شیاطین نمیتوانند هر خبری را از آینده بدهند. بهویژه آنکه پس از رسول
خدا(ص) دست ایشان از اخبار قطعیِ آسمانی و تقدیرات الهی به کلی کوتاه شده، و
به اخبار زمینی محدود شده است. ضمن آنکه طبق روایات، گاهی اخبار را کم و
زیاد کرده و یا راست و دروغ را به هم میآمیزند و به کاهنان میدهد. لذا
برخی خبرهایشان هم دروغ از آب در میآید(امام صادق(ع): فَأَتَوْا بِهِ
الْكَهَنَةَ فَيَزِيدُونَ وَ يَنْقُصُونَ فَتُخْطِئُ الْكَهَنَةُ وَ
تُصِيبُ ... هُمْ(شیاطین جن) بِمَنْزِلَةِ النَّاسِ أَيْضاً صَدُوقٌ وَ
كَذُوبٌ) و یا پیشبینیهایشان به خواست خداوند متعال غلط از آب در میآید.
نباید اعتماد کرد.
• کسانیکه
به این قبیل امور روی میآورند، یعنی به استفاده از امور غیبی و سحر و
جادو برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکنند، مجازاتهای سختی را
پیشخواهند داشت و ملائکۀ خداوند او را لعنت خواهند کرد. همانطور که رسول
خدا(ص) کسی که از این روش استفاده کرده بود را لعنت کردند: «أَقْبَلَتِ
امْرَأَةٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَتْ: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ
لِي زَوْجاً وَ لَهُ عَلَيَّ غِلْظَةٌ وَ إِنِّي صَنَعْتُ بِهِ شَيْئاً
لِأُعَطِّفَهُ عَلَيَّ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ: أُفٍّ لَكِ. كَدَّرْتِ
دِينَكِ. لَعَنَتْكِ الْمَلَائِكَةُ الْأَخْيَارُ، لَعَنَتْكِ
الْمَلَائِكَةُ الْأَخْيَارُ، لَعَنَتْكِ الْمَلَائِكَةُ الْأَخْيَارُ؛ زنی
نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: ای رسول خدا، مرد همسری دارم که کمی با من
درشتی میکند و من با کاری کردهام(از کارهای سحر) که او را بر خودم نرم
کنم. حضرت فرمودند: اف بر تو. دینت را مکدر کردی. ملائکۀ برگزیدۀ خدا تو را
لعنت کنند و سه مرتبه این را فرمود.» (نَوَادِرُ الرَّاوَنْدِيِّ/25)
• در
روایت دیگر آمده است که «اگر فرد ساحر، کافر باشد حکمش اعدام نیست، اما
اگر از مسلمانان بود باید به قتل برسد چون شرک و جادوگری با هم قرین
هستند.» لذا کافری که سحر میکند، سحر شعبهای از همان شرکش است(و مشرکین
در طول معاهدۀ صلح در امان هستند)، اما مسلمانی که سحر کند، مانند این است
که مشرک و مرتد شده است، زیرا سحر نوعی شرک است. «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:
سَاحِرُ الْمُسْلِمِينَ يُقْتَلُ وَ سَاحِرُ الْكُفَّارِ لَا يُقْتَلُ-
فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ لِمَ لَا يُقْتَلُ سَاحِرُ الْكُفَّارِ؟
قَالَ لِأَنَّ الشِّرْكَ أَعْظَمُ مِنَ السِّحْرِ وَ لِأَنَّ السِّحْرَ وَ
الشِّرْكَ مَقْرُونَانِ» (علل الشرائع/2/546) در روایات دیگر آمده است که
ساحر کشته میشود، مگر اینکه توبه کند.
مراجعه به چنین افرادی معادل کفر است
• یکی
از اصحاب امام صادق(ع) از حضرت سؤال کرد: در منطقۀ ما کسی است[از همین
کاهنها] که مردم وقتی چیزی را گم میکنند، از او میپرسند و او خبر
میدهد. آیا ما هم میتوانیم از او بپرسیم و کمک بگیریم؟ حضرت در پاسخ او
فرمودند: رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس سراغ چنین افرادی برود و به سخنش
اعتماد کند، به کتاب خدا کافر شده است. (مَنْ مَشَى إِلَى سَاحِرٍ أَوْ
كَاهِنٍ أَوْ كَذَّابٍ يُصَدِّقُهُ بِمَا يَقُولُ فَقَدْ كَفَرَ بِمَا
أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ كِتَابٍ) (وسائل الشیعه/17/150)
• امام
صادق(ع) فرمودند: اگر کسی خودش از شیاطین برای غیبگویی کمک بگیرد یا به
کسی که این کار را میکند مراجعه کند، از دین رسول خدا برائت جسته
است.(مَنْ تَكَهَّنَ أَوْ تُكُهِّنَ لَهُ فَقَدْ بَرِئَ مِنْ دِينِ
مُحَمَّدٍ) (خصال شیخ صدوق/1/19)
• امیرالمؤمنین(ع)
نیز یادگیری کم یا زیاد سحر را معادل کفر و ارتداد و موجب قتل
دانستند.(مَنْ تَعَلَّمَ شَيْئاً مِنَ السِّحْرِ قَلِيلًا أَوْ كَثِيراً
فَقَدْ كَفَرَ وَ كَانَ آخِرَ عَهْدِهِ بِرَبِّهِ وَ حَدُّهُ أَنْ يُقْتَلَ
إِلَّا أَنْ يَتُوبَ) (وسائلالشیعه/17/148)
امیرالمؤمنین(ع) در راه مبارزه با دشمن نیز کمک غیرالهی را به شدت رد کرد
• امیرالمؤمنین(ع)
نیز وقتی منجمی میخواست برای کمک به پیروزی حضرت، از طریق علم
نجوم(پیشبنی حوادث زمینی از طریق ستارهشناسی) به حضرت مشورتی بدهد، حضرت
برخورد بسیار تندی با او کردند و خودش و هر که به مشورت او اعتماد کند را
کافر دانستد!
• (لَمّا
قالَ لَهُ رجُلٌ يَستَخدِمُ عِلمَ النُّجومِ: إن سِرتَ فى هذا الوَقتِ
خَشِيتُ أن لا تَظفِرَ بمُرادِكَ... أ تَزعُمُ أنّكَ تَهدى ...؟ فمَن
صَدَّقَكَ بهذا فَقد كَذَّبَ القرآنَ ، و استَغني عَنِ الاستِعانَةِ باللّه
ِ فى نَيلِ المَحبوبِ ، ودَفعِ المَكروهِ...ثُمّ أقبَلَ عليه السلام علَي
النّاسِ فقالَ : أيُّها النّاسُ ، إيّاكُم وتَعَلُّمَ النُّجومِ ، إلاّ ما
يُهتَدي بِهِ فى بَرٍّ أو بَحرٍ؛ فَإنَّها تَدعو إلَي الكَهانَةِ،
والمُنَجِّمُ كالكاهِنِ ، والكاهِنُ كالسّاحِرِ، والسّاحِرُ كالكافِرِ ،
والكافِرُ فى النَّارِ) (نهج البلاغه/خطبه 79) یعنی: «هنگامی که مرد
ستارهشناس(به همان معنی که ذکر شد) گفت: «اگر در اين زمان [براى جنگ با
خوارج] بروى مى ترسم به مراد خود نرسى» حضرت فرمود: آيا خيال مى كنى تو مى
توانى ساعتى را نشان دهى كه هر كس در آن ساعت سفر كند بلا و بدى از او دور
شود و از ساعتى برحذر دارى كه هر كس در آن ساعت سفر كند ضرر و زيان او را
در برمى گيرد؟! آن كس كه سخنان تو را تصديق كند، قرآن را تكذيب كرده است و
براى رسيدن به مطلوب و دفع امور ناخوشايند، از كمك گرفتن از خدا بى نيازى
نشان داده است ... حضرت سپس رو به مردم كرد و فرمود : اى مردم! از آموختن
اختر شناسى بپرهيزيد مگر آن مقدارى كه در بيابان يا دريا وسيله راهيابى مى
شود؛ زيرا اختر شناسى به كهانت و پيشگويى مى انجامد و اخترگو مانند كاهن
است، و كاهن چون ساحِر و ساحر همانند كافر و كافر در آتش است؛ [اينك] به
نام خدا حركت كنيد.) (نهج البلاغه/خطبه 79)
• الان
اگر کسی بخواهد به هر کدام از ما، اخباری از غیب بدهد، و ما توجهی به
حقایق نداشته باشیم، خیلی دشوار است که بیاعتنایی یا پرهیز کنیم، شاید
بگوییم غنیمت است. انشاءالله خدا کمک کند و با تأسی به امامان معصوم به این
قبیل امور و این تواناییها طمع نکنیم، بلکه از راههای عادی و با اتکاء و
توکل به خداوند و عمل صالح پیش برویم. که فرمود: «إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللّه
ُ فَلاَ غَالِبَ لَكُمْ وَ إِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي
يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَى اللّه ِ فَلْيَتَوَكَّلِ
الْمُؤْمِنُونَ» (آلعمران/160)
رجانيوز