ثروتی در گفتگوی تفصیلی با بولتن نیوز: (2)
تاثیرات دولت و مجلس در انتخابات یکدیگر/ سهم خواهی احزاب از رئیس جمهور/ بیکاری و اشتغال باید مهمترین اولویت دولت آینده باشد
نماینده سه دوره مجلس معتقد است که دولت و مجلس بر انتخابات یکدیگر تاثیر گذارند و احزاب و گروههای سیاسی همواره در آستانه انتخابات سهم خواهی می کنند. رئیس جمهور آینده باید مقابله با بیکاری و ایجاد اشتغال را مهمترین اولویت کاری خود بداند.
گروه سیاسی: موسی الرضا ثروتی نماینده بجنورد در مجلس هفتم، هشتم و نهم بود. 12 سال سابقه نمایندگی باعث شد تا هم اکنون از تجربیات وی در بخش قوانین مجلس استفاده شود و وی در حال حاضر همچنان در مجلس شورای اسلامی در حال خدمت است. ثروتی یکی از فعالین و چهره های سیاسی و اقتصادی مجلس شورای اسلامی بوده که نظریات وی همواره در کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات، کمیسیون اقتصادی و همچنین کمیسیون تلفیق مجلس راهگشا بود.
در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، خبرنگار بولتن نیوز با وی در خصوص آرایش انتخاباتی جناح های سیاسی، تمایل مردم به کاندیداها، چگونگی افزایش مشارکت، اخلاق انتخاباتی، باید ها و نبایدهای مناظرات انتخاباتی، وظایف کاندیداها در فردای انتخابات، مهمترین اولویت دولت آینده، شاخص های مد نظر رئیس جمهور آینده برای تشکیل کابینه و انتخاب وزرا، نحوه تعامل مجلس و دولت آینده، ویژگی های مد نظر نمایندگان در رای به کابینه آینده، تخریب های رسانه های ضد انقلاب نسبت به کاندیداهای احتمالی انتخابات، وظیفه دولت آینده در خصوص بد عهدی های آمریکا در مذاکرات هسته ای و عدم پایبندی به تعهداتش، نحوه تعامل دولت آینده ایران با دولت آمریکا، سیاست دولت آینده ایران در قبال سوریه، وظیفه دولت آینده در خصوص جلوگیری از افزایش طلاق و معضلات اجتماعی گفتگو کرده است.
روز گذشته بخش اول این گفتگو منتشر شد. بخش دوم این گفتگو بدین شرح است:
برای حضور باشکوه مردم در انتخابات باید چه کار کرد؟*برای حضور باشکوه مردم در انتخابات باید مر قانون در انتخابات را رعایت کرد. از لحظه ثبت نام تا روند بررسی تائید صلاحیت ها و نحوه برگزاری انتخابات. نباید برخی افراد واجد شرایط که رجل سیاسی و مدیر و مدبر هستند، رد صلاحیت شوند.
معیارهای رجل سیاسی یا مدیر و مدبر بودن چیه؟.
طبق اصل 115 قانون اساسی رئیس جمهور باید رجال مذهبی و سیاسی و واجد شرایطی چون ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور باشد.
شورای نگهبان باید خط و مرز رجل سیاسی را تعیین کند یعنی مقام معظم رهبری هم قبلا سیاست های کلی انتخابات را اعلام کردند. ما هم منتظر بودیم که ببینیم آیا شورای نگهبان به وظیفه اش در این زمینه عمل می کند یا خیر. اما تا حالا من نشنیدم که خط و مرزی تعیین کرده باشند.
شورای نگهبان باید معیارها را تعیین کند مثلا با چند سال سابقه نمایندگی رجل سیاسی می شوند، چقدر تحصیلات لازم است؟، آیا برای رجل مذهبی طرف باید آیت الله باشد؟، یا درس خارج را خوانده باشد ؟.
ظاهرا شورای نگهبان برای انتخابات مجلس خبرگان معیارهایی دارد، درسته؟
*بله. درحال حاظر شورای نگهبان برای انتخابات مجلس خبرگان امتحان می گیرند و معمولا آنهایی که در خارج درس خواندند قبول و تائید می شوند.
همین معیار را هم باید برای انتخابات ریاست جمهوری بگذارند. امتحان قانون اساسی، مقطع تحصیلی مثلا فوق لیسانس یا دکترا، درس حوزی تا سطحی مثلا خارج، آیت الله قبول و....
معیارهای مدیر و مدبّر هم باید تعیین و مشخص شود. مدیر یعنی چه؟ کسی که بخشدار باشد هم مدیر است. رئیس یک مدرسه هم مدیر است. وزیر هم مدیر است. رئیس جمهور هم مدیر است ببینید این مدیریت تا چه مقطعی مهم است.
موضوع دیگر اعتقاد به مبانی اسلامی است که این موضوع هم باید تعیین تکلیف شود.
چه کسی را می گویند که به مبانی اسلامی اعتقاد دارد؟ آیا فردی که تعدادی تائیدش کنند که نماز جمعه، یا در راهپیمایی ها شرکت کرده، کافی است؟.یا فرضا چه اقدامی را انجام داده که این اعتقاد به مبانی جمهوری اسلامی را نشان بدهد. مثلا پرونده زندانی سیاسی نداشته باشد یا علیه نظام حرکتی نکرده باشد یا محکومیت دادگاهی نداشته باشد؟.
این خط و مرزها و معیارها از طرف شورای نگهبان مشخص نشده و به همین دلیل در موقع انتخابات هر فردی می رود وزارت کشور و ثبت نام می کند. درحالی که اگر معیارها را شورای نگهبان تعیین می کرد شاید این همه افراد نمی رفتند تا اسم بنویسند.
بنابراین این چهار چوب ها را باید شورای نگهبان تعیین کند. الان چون چهارچوب مشخصی وجود ندارد، تعداد افراد زیادی ثبت نام می کنند و این خود سبب سنگینی کار شورای نگهبان می شود.
وقتی افراد شرایط نداشته باشند و ثبت نام کنند، رد صلاحیت می شوند.
* بله رد می شوند اما مردم معترض می شوند و می گویند دلایل رد را به ما بگویید. اینکه ما مدیر نبودیم، مدبّر نبودیم، معیار رد ما چه بوده ؟
ما داشتیم کسی را که وزیر هم بوده اما رد صلاحیت شد.
مردم می پرسند که اگر وزیر هم رجل سیاسی نیست،پس کیست؟. آیا هم رجل مذهبی باید باشد هم رجل سیاسی؟یا نه یکی از این دو باشد کافی است.
بالاخره این ها در رای مردم ، میزان مشارکت، حل مشکلات مردم و رقابت ها و تبلیغات تاثیر دارد.
رعایت اخلاق انتخاباتی یکی از معیارهایی است که همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده،کاندیدها در این زمینه چه وظایفی دارند؟
*اخلاق انتخاباتی خیلی مهم و لازم است. رقبا همدیگر را تخریب نکنند.در چهارچوب قانون رفتار کنند و به رای مردم هم احترام بگذارند.
البته این موضوع در جوامع مختلف متفاوت است. مثلا در آمریکا در انتخابات اخیر دیدید رقابت های انتخاباتی فاقد اخلاق بود. خیلی بهم توهین کردند. می توانستند محترمانه نقد کنند. محترمانه حرف بزنند بدون این که چالشی به وجود بیاید.
قانون در کجای اخلاق انتخاباتی جای می گیرد؟
*اخلاق انتخاباتی یعنی این که قانون را بپذیرند. وقتی بنی صدر قانون را زیر پا گذاشت امام راحل خطاب به وی گفتند که « قانون را قبول نداری، غلط میکنی قانون تو رو قبول ندارد» .
تا بحال این اخلاق در انتخابات ریاست جمهوری رعایت شده؟.
*بعضا نه. مثلا در همان جریان فتنه ۸۸ اخلاق انتخاباتی و قانون را زیر پا گذاشتند. مثلا در زمان فتنه ۸۸ آقای موسوی قانون را قبول نکرد. او به نتیجه انتخابات اعتراض داشت. با آنکه راه اعتراض قانونی وجود داشت اما او به نظام و قانون پشت کرد در حالی که باید قاعده بازی را رعایت می کرد.
در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان عبدالله عبدالله با این که مدعی تقلب بود اما کنار آمد و قانون را قبول کرد. در عین حال در دولت جایگاه گرفت. ولی در جمهوری اسلامی بعضی ها اخلاق انتخاباتی را رعایت نکردند.
توصیه شما در این زمینه چیه؟
*همه باید به قانون وفادار باشند. حتی آنهایی که در جریان انتخابات به شورای نگهبان معترض می شوند. گرچه اصل 115 قانون اساسی چهارچوب ها را روشن نکرده ولی فعلا همین ساختار است و باید آنرا پذیرفت.
اخلاق انتخاباتی ایجاب می کند که فعلا سیستم را قبول کند اگر سیستم ایراد دارد یا نقص دارد، بالاخره مردم کلیت نظام را قبول دارند و در انتخابات شرکت می کنند.
در روزهای آینده احتمالا بین کاندیداها مناظرات انتخاباتی برگزار شود، به نظر شما کاندیداها در مناظرات باید چه ویژگی هایی را رعایت کنند؟ به عبارت دیگر الزامات و بایدها و نبایدهای مناظرات چیه از نظر شما؟
* در مناظرات برنامه ها باید نقد شود، افراد نقد نشوند.مثلا اگر عملکرد دولت ضعف بوده، بگویند که این عملکرد دولت برابر این آمار و ارقام فلان ایرادات را داشته است. اگر مدیریت اشکال داشته بیان کنند. باید شفاف بیان کنند ولی با احترام بدون حاشیه و بدون توهین کردن.
نامزدها دیدگاههای خود را بیان و نقد هم بکنند مثلا اصولگرایان دیدگاه اصلاح طلبان را نقد کنند و اصلاح طلبان دیدگاه انقلابی ها را نقد کنند. دیدگاه انقلابی دیدگاه مستقل را نقد کنند. بنابراین چهارچوب های فکری همدیگر را مورد بررسی قرار بدهند.
نامزدها همچنین موضوع اشتغال، بیکاری، رشد اقتصادی، مذاکرات برجام، مسائل محیط زیست و... همه را می توانند نقد کنند. بگویند فلان راهکار جواب ندارد یا فلان قانون اجرا نشده خیلی محترمانه و روشنگرایانه نظرات خود را مطرح کنند.
چه راهکاری باید داشت تا در مناظرات این نکات رعایت شود؟
این ها همه به تدیّن افراد بستگی دارد . یعنی افراد متدیّن خودشان را برتر ندانند. نگویند حتما فلانی درست می گوید یک احتمالی هم بدهند که طرف مقابل هم درست می گوید.
بنابراین در مناظره تعهد و تدیّن همواره همراه با اخلاق باید رعایت شود.
هر انتخاباتی یک پیروزی دارد و یک شکست، به نظر شما فردای انتخابات کاندیداهایی که رای نیاوردند چه وظیفه ای دارند؟
*نامزدهایی که رای نیاوردند، باید شکست را طبق قانون بپذیرند. اگر ادعا و یا انتقادی دارند، باید طبق قانون اقدام تا مسئولین رسیدگی کنند و نتیجه را طبق قانون بپذیرند. همه باید نتیجه رای و قانون را بپذیرند.
مهمترین الویت دولت آینده چی باید باشد؟ دولت آینده باید کدام مشکل مملکت را در الویت کاری خود قرار دهد؟
*کاندیدهای ریاست جمهوری برنامه های مختلفی را ارائه می کنند. درحالی که باید الویت های کاری خود را مشخص کنند.
در شرایط فعلی با توجه به مطالعات انجام شده مقابله با بیکاری، تامین معیشت مردم، سرمایه گذاری، محرومیت زدایی، مسائل اجتماعی و فرهنگی و موضوع ازدواج جوانان و... از جمله اولویت هایی است که مردم به آنها نظر دارند و دولت آینده باید این موارد را سر لوحه کار خود قرار دهد.
ضمن این که کاندیداها یکسری الویت بندی ها دارند. یک نامزد ممکن است بر محرومیت زدایی نظر داشته و دیگری بر اشتغال و...
رئیس جمهور آینده برای تشکیل کابینه و انتخاب وزرا باید به چه شاخص هایی توجه کند؟
* اگر از من سوال کنند مهم ترین مشکل کشور چیست؟ می گویم مدیریت. این مدیریت هم رمز شایسته سالاری است باید شایسته سالاری محقق شود.
شایسته سالاری هم یعنی واقعا باید ببینیم ملاک ها و معیار های مدیریت را چه کسانی دارند.
متاسفانه در بعضی دولت ها، مدیریت، مسئولیت و پست ها به صورت مشارکتی تقسیم می شود. یعنی بر اساس میزان خرجی و پولی که در انتخابات پرداخت شده، مسئولیت و پست تقسیم می شود. بر اساس میزان نفوذ در جمع آوری آراء، مسئولیت واگذار می شود. وزارت خانه ها به گروه های سیاسی، احزاب و افراد تقسیم می شود.
مصداقی در این زمینه دارید؟
*بله.مثلا وقتی می بینیم افرادی که برخلاف قانون، حقوقهای نجومی دریافت می کردند و با فشار افکار عمومی از سمتش کنار رفتند و یا عزل شدند، حتی بعد از این همه حاشیه سازیها، باز به آنها مسئولیت دیگری داده می شود و مثلا در هیئت مدیره یک صندوق دیگر مشغول می شوند، اینجا مشخص است که این گونه افراد در انتخابات نقش داشتند از لحاظ مالی یا نفوذ در جمع آوری آراء و باید به او سهمی داده شود.
بنابراین موضوع و معیار شایسته سالاری مطرح نیست. یعنی به این توجه نمی شود که چه کسی توانمندتر است.
این گروهها در ایام انتخابات، با هدف سهم خواهی، کاندیدای مد نظر خود را تبلیغات می کنند. بعضی از کاندیداها وقتی موفق شدند به این سهم خواهی ها توجه می کنند اما برخی هم توجه نمی کنند.
بنابراین رئیس جمهور آینده، در درجه اول باید به مدیریت توجه کند و در درجه دوم به شایسته سالاری. شایسته سالاری لازمه موفقیت است.
به نظر شما دولت و مجلس در انتخابات یکدیگر تاثیر گذارند؟
*مجلس در دولت تاثیر دارد. دولت هم در مجلس تاثیر دارد.هر دولت برای انتخابات مجلس شورای اسلامی، معمولا استانداران، فرمانداران و نیروهایش را به نوعی غیرمستقیم بسیج می کند که طرفداران دولت رای بیاورند.
در انتخابات مجلس دهم در اسفند سال گذشته شخص رئیس جمهور، معاونین، وزرا و مسئولین دولتی پیام دادند که حامیان دولت را انتخاب کنید. به همین دلیل تعداد بیشتری از حامیان دولت رای آوردند.
مجلس هم در دولت اثر دارد. مثلا در مواقعی که یک وزیر در مجلس در معرض استیضاح قرار می گیرد، بجای آنکه آرای وی نسبت به گذشته کم شود، اما می بینیم که با استیضاح تعداد آرای این وزیر بیشتر هم می شود این همان تاثیر مجلس بر دولت است. یعنی حمایت مجلس و دولت.
این اتفاقات در مجلس و دولت فعلی افتاده؟
*بله. مثلا در حال حاضر مجلس خود را بدهکار دولت می داند و مصوباتی در راستای تامین نظر دولت دارد و حتی به مصوبات خلاف قانون هم رای می دهند. مثلا استفاده از صندوق توسعه ملی.
یا بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری وابستگی بودجه باید به نفت کم شود ولی در همین مجلس دهم مصوب شد که وابستگی دولت به بودجه نفت حدود ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد. این خلاف سیاست های کلی خلاف برنامه توسعه کشور است اما نماینده ها رای دادند. چرا که می خواهند از دولت حمایت کنند.
برای رفع این اشکالات و معایب پیشنهاد شما چیه؟
*حقیقت این است که هم مجلس هم دولت باید از حق دفاع کنند. مجلس نباید بگوید این دولت هم خط و همسو من است پس به لوایح و قوانین مورد نیازش باید رای داد. نمایندگان باید ببینند اگر وزیر حقش استیضاح است، باید استیضاح شود. اگر دولت لایحه ای به مجلس داده که نباید تصویب شود، نمایندگان نباید رای بدهند.
به نظر شما رابطه دولت و مجلس باید بر چه معیاری باشد؟
*عملکرد مجلس و دولت یا بستگی به طیف های سیاسی همدیگر است یا حق و حقیقت. این حق و حقیقت در مجلس کم تر اتفاق می افتد. امیدواریم که روزی برسد که نمایندگان خارج از بحث های سیاسی جناحی- حمایتی بیایند واقعا حق را معیار قرار دهند. یعنی اگر مجلس دهم حق را معیار قرار می داد، برخی از مصوبات فعلی را تصویب نمی کرد. بنابراین رابطه مجلس دولت همواره باید بر اساس حق و قانون باشد.
*کاندیدهای ریاست جمهوری برنامه های مختلفی را ارائه می کنند. درحالی که باید الویت های کاری خود را مشخص کنند.
در شرایط فعلی با توجه به مطالعات انجام شده مقابله با بیکاری، تامین معیشت مردم، سرمایه گذاری، محرومیت زدایی، مسائل اجتماعی و فرهنگی و موضوع ازدواج جوانان و... از جمله اولویت هایی است که مردم به آنها نظر دارند و دولت آینده باید این موارد را سر لوحه کار خود قرار دهد.
ضمن این که کاندیداها یکسری الویت بندی ها دارند. یک نامزد ممکن است بر محرومیت زدایی نظر داشته و دیگری بر اشتغال و...
رئیس جمهور آینده برای تشکیل کابینه و انتخاب وزرا باید به چه شاخص هایی توجه کند؟
* اگر از من سوال کنند مهم ترین مشکل کشور چیست؟ می گویم مدیریت. این مدیریت هم رمز شایسته سالاری است باید شایسته سالاری محقق شود.
شایسته سالاری هم یعنی واقعا باید ببینیم ملاک ها و معیار های مدیریت را چه کسانی دارند.
متاسفانه در بعضی دولت ها، مدیریت، مسئولیت و پست ها به صورت مشارکتی تقسیم می شود. یعنی بر اساس میزان خرجی و پولی که در انتخابات پرداخت شده، مسئولیت و پست تقسیم می شود. بر اساس میزان نفوذ در جمع آوری آراء، مسئولیت واگذار می شود. وزارت خانه ها به گروه های سیاسی، احزاب و افراد تقسیم می شود.
مصداقی در این زمینه دارید؟
*بله.مثلا وقتی می بینیم افرادی که برخلاف قانون، حقوقهای نجومی دریافت می کردند و با فشار افکار عمومی از سمتش کنار رفتند و یا عزل شدند، حتی بعد از این همه حاشیه سازیها، باز به آنها مسئولیت دیگری داده می شود و مثلا در هیئت مدیره یک صندوق دیگر مشغول می شوند، اینجا مشخص است که این گونه افراد در انتخابات نقش داشتند از لحاظ مالی یا نفوذ در جمع آوری آراء و باید به او سهمی داده شود.
بنابراین موضوع و معیار شایسته سالاری مطرح نیست. یعنی به این توجه نمی شود که چه کسی توانمندتر است.
این گروهها در ایام انتخابات، با هدف سهم خواهی، کاندیدای مد نظر خود را تبلیغات می کنند. بعضی از کاندیداها وقتی موفق شدند به این سهم خواهی ها توجه می کنند اما برخی هم توجه نمی کنند.
بنابراین رئیس جمهور آینده، در درجه اول باید به مدیریت توجه کند و در درجه دوم به شایسته سالاری. شایسته سالاری لازمه موفقیت است.
به نظر شما دولت و مجلس در انتخابات یکدیگر تاثیر گذارند؟
*مجلس در دولت تاثیر دارد. دولت هم در مجلس تاثیر دارد.هر دولت برای انتخابات مجلس شورای اسلامی، معمولا استانداران، فرمانداران و نیروهایش را به نوعی غیرمستقیم بسیج می کند که طرفداران دولت رای بیاورند.
در انتخابات مجلس دهم در اسفند سال گذشته شخص رئیس جمهور، معاونین، وزرا و مسئولین دولتی پیام دادند که حامیان دولت را انتخاب کنید. به همین دلیل تعداد بیشتری از حامیان دولت رای آوردند.
مجلس هم در دولت اثر دارد. مثلا در مواقعی که یک وزیر در مجلس در معرض استیضاح قرار می گیرد، بجای آنکه آرای وی نسبت به گذشته کم شود، اما می بینیم که با استیضاح تعداد آرای این وزیر بیشتر هم می شود این همان تاثیر مجلس بر دولت است. یعنی حمایت مجلس و دولت.
این اتفاقات در مجلس و دولت فعلی افتاده؟
*بله. مثلا در حال حاضر مجلس خود را بدهکار دولت می داند و مصوباتی در راستای تامین نظر دولت دارد و حتی به مصوبات خلاف قانون هم رای می دهند. مثلا استفاده از صندوق توسعه ملی.
یا بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری وابستگی بودجه باید به نفت کم شود ولی در همین مجلس دهم مصوب شد که وابستگی دولت به بودجه نفت حدود ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد. این خلاف سیاست های کلی خلاف برنامه توسعه کشور است اما نماینده ها رای دادند. چرا که می خواهند از دولت حمایت کنند.
برای رفع این اشکالات و معایب پیشنهاد شما چیه؟
*حقیقت این است که هم مجلس هم دولت باید از حق دفاع کنند. مجلس نباید بگوید این دولت هم خط و همسو من است پس به لوایح و قوانین مورد نیازش باید رای داد. نمایندگان باید ببینند اگر وزیر حقش استیضاح است، باید استیضاح شود. اگر دولت لایحه ای به مجلس داده که نباید تصویب شود، نمایندگان نباید رای بدهند.
به نظر شما رابطه دولت و مجلس باید بر چه معیاری باشد؟
*عملکرد مجلس و دولت یا بستگی به طیف های سیاسی همدیگر است یا حق و حقیقت. این حق و حقیقت در مجلس کم تر اتفاق می افتد. امیدواریم که روزی برسد که نمایندگان خارج از بحث های سیاسی جناحی- حمایتی بیایند واقعا حق را معیار قرار دهند. یعنی اگر مجلس دهم حق را معیار قرار می داد، برخی از مصوبات فعلی را تصویب نمی کرد. بنابراین رابطه مجلس دولت همواره باید بر اساس حق و قانون باشد.
ادامه دارد...
منبع: بولتن نیوز
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
