سال گذشته يعني در اسفند 94 بود كه محسن رناني، اقتصاددان با انتشار يادداشتي پيشنهاد داد براي نوروز 95 طرح «سررسيدنه» اجرا شود و به جاي اينكه شركتها با صرف هزينه، سررسيد منتشر كنند، براي هديه دادن از كتاب استفاده كنند.
به گزارش بولتن نیوز، رناني در يادداشتش عنوان كرده بود: وقتي يك كتاب هديه ميدهيم سالها قابل استفاده است و دهها نفر ميخوانند و هميشه به عنوان يك سرمايه آگاهيبخش در كنار ماست. كتابخواني فقط روشي براي افزايش دانش نيست، كتابخواني روحيهها را صبورتر ميكند، رواداري را بيشتر ميكند، تمريني است براي تمركز فكر، قوه نطق ذهني را به قوه نطق زباني تبديل و مهمتر از همه، اختلال ارتباطي ما را درمان ميكند.
امسال پيشنهاد رناني با استقبال بيشتري روبهرو شده است، سازمان بورس اعلام كرده است كه به دليل هزينههاي سنگين چاپ كتاب و اينكه بايد به خاطر چاپ هر 200 نسخه سررسيد يك درخت تنومند قطع شود، ديگر سررسيد منتشر نخواهد كرد. از سوي ديگر، سوره مهر از معتبرترين مؤسسات انتشاراتي پويش «كتاب عيدي» را با هدف جايگزين كردن هديه كتاب به جاي سررسيد ايجاد كرده است.
سوره مهر نيز از سال گذشته طرح «كتاب عيدي» را به صورت آزمايشي و محدود انجام داده بود، اين بار به صورت گستردهتري در پي اين است كه سنت چاپ و اهداي سررسيد از سوي شركتها، ارگانها و نهادها را تحت تأثير قرار دهد. اين مؤسسه براي ترغيب شركتها جهت مشاركت در طرح كتاب عيدي به آنها يادآور شده است كه:«كتاب تاريخ مصرف ندارد. در بدبينانهترين حالت، كتابهاي غيرضروري را به كتابخانهها اهدا ميكنند، كه اتفاقاً رسم خوبي است. پس با اين حساب كتاب ماندگار است و نام اهداكننده آن نيز همراه با تداعيات مثبت براي هميشه باقي ميماند. همچنين هر نسخه كتاب در طول عمر خود از سوي چندين نفر خوانده ميشود، در حالي كه يك سررسيد در بهترين حالت فقط توسط يك نفر مورد استفاده قرار ميگيرد. اهداي كتاب به عنوان هديه عيد نوروز يك روش جديد، خلاقانه و هوشمندانه تبليغاتي است و قطعاً مناسب آن دسته از كسب و كارهايي است كه به دنبال تمايز خود از ساير رقبا هستند.»
در كنار طرح كتاب عيدي كه به خريدارانش 25 درصد تخفيف ميدهد، طرحي نيز براي خريداران كتاب در حال اجرا است كه ديگر ميتوان آن را از جمله طرحهاي نام آشناي خريد كتاب دانست. طرح «عيدانه كتاب» با شعار «امسال هم كتاب عيدي دهيم» از 15اسفندماه به مدت يك ماه اجرا ميشود. پايان طرح «عيدانه كتاب» با پايان تعطيلات نوروزي همراه است و هركس بخواهد كتاب هديه بدهد يا در ايام تعطيل نوروز از فرصت مطالعه كتاب بهره ببرد، ميتواند از اين طرح استفاده كند.
در طرح «عيدانه كتاب» سقف خريد براي هر خريدار تا100 هزار تومان در نظر گرفته شده است؛ رقمي كه با توجه به قيمت كتاب، چندان هم چشمگير نيست ولي در عوض خريدار براي كتابهاي عمومي 20 درصد و براي كتابهاي كودك و نوجوان 25 درصد از تخفيف خريد كتاب بهرهمند ميشود. در ضمن يك خريدار كتاب نميتواند بيش از دو نسخه از هر عنوان كتاب خريداري كند.
البته اين تخفيفها منوط به خريد از كتابفروشيهايي است كه در طرح «عيدانه كتاب» ثبت نام كرده و صلاحيتشان از سوي خانه كتاب تأييد شده باشد. ثبتنام در اين طرح با استقبال خوب كتابفروشيها نيز روبهرو شده است. اين استقبال را ميتوان به پاي آشنا شدن كتابفروشيها با چنين طرحهايي گذاشت كه در طول سال با نامهاي متفاوتي چون «كتابفروشي به وسعت ايران»، «تابستانه كتاب» و «پاييزه كتاب» اجرا شده است.
خبرگزاري كتاب (ايبنا) با اشاره به ثبتنام بيش از 667 كتابفروشي در فاصله پنج روز مانده به پايان ثبت نام، از ركوردشكني حضور كتابفروشيها در طرحهاي يارانهاي كتاب، خبر ميدهد و مينويسد: در اولين گام از طرحهاي اجرا شده براي ارائه يارانه كتاب از طريق كتابفروشان، 104 كتابفروشي در طرح «كتابفروشي به وسعت ايران»، 327 كتابفروشي در طرح «عيدانه كتاب»، 518 كتابفروشي در طرح «تابستانه كتاب» و 624كتابفروشي در طرح «پاييزه كتاب» مشاركت كردند كه بر اين اساس بيشترين ميزان مشاركت كتابفروشان در طرح «پاييزه كتاب» رخ داده بود.
اما با آغاز طرح «عيدانه كتاب»، كتابفروشيهاي پذيرفته شده در طرح، پوستر طرح عيدانه را در محلي از فروشگاه كه قابليت ديد براي همگان داشته باشد، نصب ميكنند.
طرحهاي فروش كتاب يارانهاي از جمله طرحهاي متداول براي گسترش كتاب و كتابخواني در سراسر جهان است. هفته گذشته در بريتانيا طرحي به مناسبت روز جهاني كتاب اجرا شد. در اين طرح بريتانياييها براي تشويق كودكان به خريد و خواندن كتاب تصميم گرفتند كتابهاي «يك پوندي» به كودكان بفروشند. مؤسسات مشهور انتشاراتي با مشاركت در طرح كتابهايي را به ارزش يك پوند منتشر كردند و كودكان با مراجعه به كتابفروشيها اين كتابها را خريدند. در سالهاي اخير با كاهش تمايل گروههاي سني نوجوان به خريد كتاب اين نگراني به وجود آمده است اين نگراني در ميان دولت بريتانيا به وجود آمده است كه كتاب نخواندن روي فرهنگ نسل آينده تأثير منفي بگذارد؛ موضوعي كه در كشور ما نيز به خوبي مشاهده ميشود اما هنوز طرحي در سطح كاري كه در بريتانيا انجام شده در كشور ما اجرايي نشده است. در طرح عيدانه براي خريد كتابهاي كودك 5 درصد تخفيف بيشتر در نظر گرفته شده كه ناشي از اهميت دادن سياستگذاران خانه كتاب به لزوم توجه به كتابخواني كودكان است. اما اين توجه كافي است؟ پاسخ به اين سؤال را ميتوان بعد از 15 فروردين ماه سال آينده داد؛ زماني كه با مشخص شدن ميزان خريد كتاب و استقبال از طرح «عيدانه كتاب» عيار طرح مشخص خواهد شد.
منبع : روزنامه جوان