روزهای سیاه روزنامه نگاران در ترکیه / از آزادی بیان تا شوونیسم اردوغانی

گروه بین الملل: کودتای سال گذشته ترکیه که بسیاری از تحلیل گران آن را یک سناریوی از قبل طراحی‌شده توسط دولت ترکیه برای سرکوب مخالفان و تصفیه آن‌ها در مراکز دولتی و عمومی می‌دانند سرآغازی بود برای شلیک نهایی به رسانه‌های مخالف و حتی غیر مخالف که قبل از این دولت حزب عدالت و توسعه به‌ناچار یا بر اساس یک برنامه موقتی به آن‌ها مجوز فعالیت داده بود.

به گزارش بولتن نیوز، سرکوب این رسانه‌ها به حدی بود که نه‌تنها رسانه‌های داخلی بلکه رسانه‌های خارجی نیز نتوانستند جان سالم بدر ببرند و عملاً حلقه محدودسازی رسانه‌های در این کشور بسیار تنگ‌تر از گذشته شد. بنا به گفته‌ی نهادهای حقوق بشری، این روند که با اخراج حسنین کاظم، خبرنگار اشپیگل آنلاین» در سال گذشته آغاز شد، اکنون با دستگیری دنیز یوجل، خبرنگار روزنامه آلمانی‌زبان دی ولت ابعاد گسترده‌تری به خود گرفته است.

حسنین کاظم، در سال ۲۰۱۵ در استانبول موفق شد با ۳ عضو جوان شبکه‌ی تروریستی دولت اسلامی» که تونسی، افغان و بلژیکی هستند، تلفنی گفت‌وگو و آن را منتشر کند. پس‌ازآن کاظم از دریافت کارت مجاز ورود به مراسم رسمی که پیش‌شرط تمدید اجازه‌ی اقامت او در ترکیه بود، محروم شد.

بنا به گزارش خبرگزاری‌ها، دنیز یوجل در ۱۴ فوریه ۲۰۱۷ در استانبول دستگیر شد. اتهام‌های او عضویت در سازمانی تروریستی»، انتشار تبلیغات به سود تروریست‌ها و نیز سوءاستفاده از اطلاعات عنوان‌شده است.

یوجل پیش از دستگیری اطلاعاتی که گروه هکر رد هک» در اختیار او گذاشته بود، به چاپ رساند. این اطلاعات از هک ایمیل‌های برات البیرک، وزیر انرژی ترکیه که داماد رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور است، به دست آمده بودند.

بر اساس اطلاعات هک‌شده، دولت ترکیه پس از کودتای نافرجام در تابستان گذشته تاکنون کوشیده است، رسانه‌های این کشور را تحت کنترل گرفته و با استفاده از حساب‌های تقلبی در شبکه‌ی اجتماعی توئیتر به سود سیاست اردوغان جوسازی» کند.

در دیدار اخیر آنگلا مرکل صدراعظم آلمان با بینالی یلدرم نخست‌وزیر ترکیه از وی خواسته‌شده است که این روزنامه‌نگار آزاد گردد. البته در این میان باید از روزنامه‌نگار و گزارشگر پرس تی وی کشورمان در این کشور یادکرد که بعد از اعلام اینکه به اطلاعات و اسنادی در خصوص ارتباط ترکیه با گروه تروریستی داعش دست‌یافته است با کامیون زیر گرفته شد و در دم جان باخت.

شاهدان محلی در این خصوص می‌گویند شهرهای مرزی مرتبط با سوریه در خاک ترکیه مملو از اعضای وابسته به گروه‌های تروریستی است که در سوریه فعالیت می‌کنند، این افراد بشدت فعالیت رسانه‌ها را با همکاری پلیس ترکیه رصد می‌کنند و با گرفتن اطلاعات روزنامه‌نگاران کسانی را که به این روابط یعنی روابط ترکیه با گروه‌های تروریستی آسیب وارد کنند از دم تیغ می‌گذرانند.

این در حالی است که وضعیت روزنامه‌نگاران داخلی همان‌طور که قبلاً به آن اشاره شد بسیار پیچیده‌تر و بغرنج‌تر می‌باشد. بنا به گزارش رسانه‌ها، وضعیت روزنامه‌نگاران ترک در این کشور به‌مراتب وخیم‌تر از همکاران خارجی آنان است. تازه‌ترین آمار گزارشگران بدون مرز» نشان می‌دهد که پس از کودتای نافرجام ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶، ۱۴۹ روزنامه و فرستنده رادیویی و تلویزیونی ممنوع و کارت خبرنگاری ۷۷۵ روزنامه‌نگار باطل‌شده است. گفته می‌شود که این خبرنگاران اغلب به گروه‌های طرفدار عبدالله گولن که اردوغان او را به راه‌اندازی کودتا متهم می‌کند و حزب کارگر کردستان (PKK) تعلق دارند. این حزب ممنوع و از سوی رهبران ترکیه به اشاعه‌ی تبلیغات تروریستی متهم شده است.

ترکیه ازنظر رعایت موازین دموکراتیک و آزادی بیان و رسانه‌ها در میان ۱۸۰ کشور جهان، در ردیف ۱۵۱ قرار دارد. روزنامه‌نگاران دربند بارها از این‌که به وکلای خود دسترسی ندارند و موارد اتهام به آنان تفهیم نشده، به مراجع گوناگون شکایت برده‌اند. دولت ترکیه همه‌ی این اتهام‌ها را رد می‌کند و می‌گوید که در ترکیه تنها یک خبرنگار به دلیل فعالیت‌های شغلی خود دستگیرشده و در بازداشت به سر می‌برد.

مدتی قبل در این خصوص سردبیر روزنامه جمهوریت ترکیه که به خارج از کشور گریخته است اعلام کرده بود زندان‌های ترکیه دیگر جای سوزان انداختن ندارند. در روزهایی که رجب طیب اردوغان در تلاش است تغییر قانون اساسی را در راستای سلطانی کردن نظام حاکمیتی ترکیه از همه‌پرسی عبور دهد زندان‌های ترکیه مملو از روزنامه‌نگارانی است که مخالف وی و سیاست‌های نامبرده بخصوص در ارتباط ترکیه با گروه‌های تروریستی می‌باشند.

تمام رسانه‌های مخالف اردوغان بلااستثناء در ترکیه بسته و اموالشان به نفع دولت مصادره شده است، در حقیقت می‌توان گفت روزنامه‌نگاری و آزادی بیان سیاه‌ترین روزهای خود را در این کشور پشت سر می‌گذارد که روزگاری امیدوار بود نمونه‌ای برای دمکراسی و بخصوص آزادی بیان در خاورمیانه باشد.