سرطان پوست، بیماریی است که سلولهای سرطانی (بدخیم) در لایه های بیرونی پوست بوجود میآیند. پوست، بدن شما را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت محفوظ نگه میدارد. پوست همچنین آب، چربی و ویتامین D را در بدن ذخیره میکند.
به گزارش بولتن نیوز، سرطان پوست بیماری ای است که در آن سلول های بدخیم از بافت پوست نشات می گیرند و به طور نامنظم و فزاینده ای تکثیر و به طریقی از سیستم ایمنی و دفاعی بدن عبور می کنند بدون اینکه موجب عکس العمل تدافعی و تهاجمی در سیستم ایمنی بدن شوند.
پوست بزرگترین عضو بدن و وظیفه آن ذخیره چربی، خنک نگه داشتن بدن و ساختن ویتامین D در بدن است و بدن را از عفونت، نور، از دست رفتن آب و سایر مایعات و جراحت حفظ می کند.
سرطان پوست بیماری ای است که در آن سلول های بدخیم از بافت پوست نشات می گیرند و به طور نامنظم و فزاینده ای تکثیر و به طریقی از سیستم ایمنی و دفاعی بدن عبور می کنند بدون اینکه موجب عکس العمل تدافعی و تهاجمی در سیستم ایمنی بدن شوند.
مهمترین عامل پیشتاز و مستعد سرطان پوست، جهش در DNA سلول بر اثر اشعه ماورای بنفش است که منجر به شروع تراریختی سلول و سرطانی شدن آن می شود. با توجه به نوع سلول پوستی که دچار تراریختی و سرطان شده است اشکال مختلفی از سرطان پوست وجود دارد که هرکدام نشانه ها و عوارض خاص خود را دارند.
شایع ترین اشکال سرطان پوست عبارتند از:
۱-سرطان سلول های بنیانی یا پایه
۲-سرطان سلول های فلسی
۳-سرطان سلول های ملانوسیست یا ملانوما
• سرطان سلول های بنیانی
سرطان سلول های بنیانی شایع ترین نوع سرطان پوست به شمار می آید و نسبت به دیگر اشکال سلول های سرطانی پوست خطر کمتری دارد. سرطان سلول های بنیانی که در پایه اپیدرم (لایه خارجی پوست) قرار دارند سرعت رشد کم و آرام داشته و به ندرت گسترش می یابند. سبب شناسی سرطان سلول های بنیانی پوست عبارت است از: در معرض تابش نور شدید آفتاب قرار گرفتن بدن از جمله صورت، گوش ها، گردن، سر، شانه ها و پشت، تماس با مواد شیمیایی مانند آرسنیک و مواد رادیواکتیو، جراحت های باز، سوختگی، خالکوبی و واکنش های حساسیتی نسبت به واکسن.
افرادی که پوست و موی روشن و چشم آبی، سبز و خاکستری دارند و همچنین اشخاصی که مشاغل آنها در فضای باز است و به طور متوالی در معرض نور آفتاب هستند نیز از خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان سلول های بنیانی پوست برخوردارند.
• علائم هشدار دهنده سرطان بنیانی پوست
زخم های بازی که خونریزی در آن پس از سه هفته یا بیشتر ترمیم نیافته باشد، لکه سرخ یا حساسیتی که ممکن است حالت خشکی، درد و یا خارش داشته و بهبود نیابد، برآمدگی شفافی که به رنگ صورتی، قرمز و سفید است و یا در افراد با پوست های تیره به رنگ قهوه ای و سیاه نمایان و گاهی با خال اشتباه گرفته می شود، لکه صورتی که با حاشیه برآمده و فرو رفتگی خشک، در مرکز آن همراه است. در این مورد با رشد لکه، رشته های نازک رگ های خونی ممکن است بر سطح آن ایجاد شود.
• سرطان سلول های فلسی پوست
سرطان سلول های فلسی دومین شکل شایع سرطان پوست به شمار می رود که می تواند تمام بدن از جمله لایه های مخاطی را دربرگیرد.اکثر اشکال سرطان سلول های فلسی مدت ها به لایه اپیدرم محدود می ماند و در صورت درمان نشدن به لایه های زیرین پوست سرایت کرده و بافت های دیگر را مورد تهاجم قرار می دهد.در معرض تابش نور شدید آفتاب قرار گرفتن اعضای بدن مانند صورت، گردن، اطراف گوش ها، پوست سر بدون پوشش مو، دست، شانه، پشت بدن و لب پایین دهان از جمله علل ابتلا به این نوع سرطان است.زخم های باز، تابش اشعه ایکس و تماس با مواد شیمیایی مانند آرسنیک و فرآورده های نفتی از دیگر عوامل ابتلا به سرطان سلول های فلسی پوست است. درمان توسط داروهای سرکوب گر سیستم دفاعی بدن احتمال ابتلا به این نوع سرطان پوست را افزایش می دهد. نشانه های ابتلا به این نوع سرطان در موارد بسیار معدودی در پوست های سالم دیده شده است که محققان آن را ناشی از عوامل ژنتیک تلقی می کنند.
• علائم هشدار دهنده سرطان سلول های فلسی پوست
رشد ضایعه زگیل مانند که حالت خشکی پیدا و خونریزی کند، لکه فلس مانند با حاشیه نامنظم که ممکن است حالت خشکی و خونریزی داشته باشد، زخم بازی که خونریزی داشته و یا خشک شده و برای مدت طولانی بهبود نیافته باشد، وجود توده ای برآمده که مرکز آن فرو رفته و خونریزی کند. چنین توده ای ممکن است سریع بزرگتر شود.
• سرطان ملانوما
سرطان ملانوما رشد بدخیم سلول های ملانومیسم است. این سلول ها رنگ دانه تیره پوست، مو، چشم و خال های بدن را تولید می کنند. از این رو تومورهای ملانوما اکثراً قهوه ای و یا سیاه است. ولی در موارد معدودی نیز سرطان های ملانوم رنگ دانه تولید نکرده و به رنگ پوست صورتی، قرمز و یا بنفش ظاهر می شوند. ملانوما از خطرناک ترین انواع اشکال سرطان پوست به شمار می رود. این نوع سرطان اگر زود تشخیص داده شود درمان ۱۰۰ درصد آن امکان پذیر است. اما چنانچه حالت تهاجمی پیدا کرده و به سایر بافت های بدن سرایت کند درمان آن امکان پذیر نخواهد بود.
• اشکال سرطان های ملانوم
ملانوم سطحی این نوع ملانوم به صورت لکه ای مسطح و یا کمی برآمده با حاشیه نامنظم ظاهر می شود. این لکه ممکن است به رنگ های قهوه ای، سیاه، قرمز، آبی و یا سفید نیز ظاهر شود.
• لنتیگو مالیگنا
لنتیگو مالیگنا مانند ملانوم های سطحی نزدیک به سطح پوست رشد می کند و همراه با سایه های برنزه، قهوه ای و یا قهوه ای تیره همراه است. این سرطان که به آهستگی رشد می کند، ممکن است به ملانوم لنتیگو مالیگنا که حالت تهاجمی دارد تبدیل شود.
• ملانوم اکرال لنتیجینوس
ملانوم اکرال لنتیجینوس قبل از اینکه لایه های عمیق تر پوست را در بر بگیرد، ابتدا به طور سطحی رشد می کند. این نوع ملانوما با سایر اشکال ملانوم متفاوت است زیرا به شکل سایه های سیاه و یا قهوه ای زیر ناخن ها، کف پا و یا کف دست نمایان می شود. این نوع سرطان از شایع ترین اشکال ملانوما در بین سیاه پوستان آمریکایی و آسیایی است و از جمله نادرترین اشکال ملانوما در بین سیاه پوستان آفریقایی است.
• ملانوم گره ای
ملانوم گره ای معمولاً جنبه تهاجمی داشته و زمانی تشخیص داده می شود که سطح آن برآمده شده است. رنگ این گره ها اکثراً سیاه و بعضی اوقات آبی، خاکستری، سفید، قهوه ای، برنزه، قرمز و یا همرنگ پوست است. این نوع سرطان معمولاً در تنه، پا، دست افراد مسن و بر روی سر مردان دیده می شود. این نوع سرطان شدیدترین و تهاجمی ترین نوع سرطان ملانوم است.
زیر نور خورشید مقدار زیاد نور خورشید می تواند منجر به سرطان پوست می شود. پوست های روشن بیشتر در معرض این خطر قرار دارند. حدود 2000نفر سالانه در انگلستان به علت سرطان پوست جان خود را از دست می دهند.
سرطان پوست چند نوع است و در ابتدا با ضایعات پیش سرطانی بروز میکند.
ضایعات پیش سرطانی، ضایعات پوستی ای هستند که سرطانی نیستند ولی با گذشت زمان سرطانی میشوند. 40-50 درصد سفید پوستانی که بالای 65 سال دارند به سرطان پوست دچار میشوند.
علائم هشدار دهنده ی سرطان پوست را بشناسید. زیرا سرطان پوست اگر زود تشخیص داده شده و درمان شود قابل علاج است.
خال غیر معمولی (دیسپلاستیک) :
این خالها سرطانی نیستند اما میتوانند تبدیل به سرطان شوند. این خالها میتوانند در نواحی از بدن که با آفتاب مواجهه دارند و یا در نواحی دیگر بدن تشکیل شوند. این خالها بزرگتر هستند (عرض حدود یک چهارم اینچ معادل 6 میلیمتر یا کمتر). همچنین بیشتر شکل نامنظم دارند و حاشیه آنها نامنظم است یا حالت محو شده دارد. این خالها ممکن است صاف یا برجسته باشند و سطح آنها نیز ممکن است ناصاف یا صاف باشد. رنگ این خالها ممکن است یکدست نباشد و مخلوطی از چند رنگ مثلا صورتی، قرمز، برنزه یا قهوه ای باشد.
الفبای پیشگیری را بدانید:
خالهای بدن یک فرد شبیه هم هستند. خال یا لکی که با سایر خالها متفاوت باشد، اندازه ی آن از ته یک مداد بزرگتر باشد و یا خصوصیات بدخیمیرا داشته باشد باید توسط پزشک معاینه شود چون میتواند بدخیم باشد. نکاتی که در ادامه گفته میشود شامل نکات مهمیاست که وقتی خالهای خود را معاینه میکنید باید آنها را در نظر داشته باشید.
1-عدم تقارن:
عدم تقارن به این معنی است که نیمه ی خال با نیم دیگر آن مشابه نیست. خالهای طبیعی متقارن هستند. وقتی خالها یا لک ها را چک میکنید یک خط فرضی را در وسط خال در نظر بگیرید و دو نیمهی خال را با یکدیگر مقایسه کنید. اگر با یکدیگر مشابهت نداشتند برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
3-رنگ
خالی که رنگ یکنواخت ندارد و در بخشی از آن آن رنگ دیگری مانند قهوه ای، برنزه، سیاه ،آبی، سفید یا قرمز دیده میشود مشکوک است. خال طبیعی معمولا یک رنگ دارد. خالی که در برخی قسمتها روشنتر و در قسمتهای دیگر تیره تر است باید توسط پزشک معاینه شود.
4-اندازه:
خالی که بزرگتر از ته مداد باشد مشکوک است. خالهای خوش خیم معمولا کوچکتر از 6 میلیمتر هستند.
5-برآمدگی:
اگر قسمتی از خال برامده شد یا از سطح پوست بلندتر شد به پزشک مراجعه کنید. ضایعات بدخیم ملانوما اغلب به سرعت بزرگ میشوند و ارتفاعشان افزایش مییابد. خالی که اندازه اش به سرعت تغییر کند، بزرگ یا چروکیده شود تغییر رنگ بدهد، خارش دار شود یا خونریزی داشته باشد باید معاینه شود.
نکاتی برای بررسی خالها :
پوست خود را پس از دوش گرفتن و زمانی که مرطوب است چک کنید. محل شایع بروز ضایعات ملانوما در مردان ناحیه پشت تنه و در زنان در در پایین ران و ساق است. اما به این محلها اکتفا نکنید و ماهی یک بار همه ی بدن را برای یافتن لکه ها و خالهای مشکوک چک کنید.
از سر شروع کنید و نواحی پنهان را نیز فراموش نکنید. قسمتهایی مانند لا به لای انگشتان دست و پا، کشاله ران، کف پاها و پشت زانوها نباید فراموش شوند. پوست سر و گردن را نیز چک کنید. میتوانید از آینه یا از کمک یکی از اعضای خانواده برای چک کردن قسمتهایی که دیده نمیشوند استفاده کنید.
میتوانید از خالها عکس بگیرید تا تغییرات آنها در آینده بتوانید بفهمید. اگر نوجوان هستید، باردار هستید یا حوالی یائسگی هستید توجه بیشتری به خالها و لکها داشته باشید چون در این زمانها تغییرات هورمونی در بدن رخ میدهند.
خالها را از چه نظر بررسی کنیم؟
اگر با روش فوق خالها را ارزیابی کردید و خصوصیات مشکوک پیدا کردید یا اگر ضایعات پوستی به لمس حساسیت داشت، خارش دار بود یا ترشح یا پوسته ریزی داشت، و یا در صورتی که زیر خال قرمزی یا تورمیداشت که بهبود پیدا نکرد به پزشک مراجعه کنید. ممکن است پزشک نمونه پوستی از آن تهیه کند. اگر ضایعه سرطانی باشد کل ضایعه و بخشی از اطراف آن برداشته میشود و جای آن بخیه میشود. درمانهای اضافی ممکن است مورد نیاز باشد.
درمان سرطانهای پوست:
ملانوم بدخیم اگر در مراحل پیشرفته باشد، درمان سخت و مشکلی دارد. تشخیص زودرس میتواند امید به زندگی را افزایش دهد. بقیه انواع سرطان پوست غیر از ملانوما شامل سرطان سلول پایه ای و سرطان سلول سنگفرشی هستند نیز شایع هستند و در صورتی که زود تشخیص داده شده و درمان شوند کاملا درمان پذیر هستند. فردی که قبلا مبتلا به سرطان پوست بوده ممکن است دوباره دچار بیماری شود و باید حداقل سالی یک بار برای معاینه مراجعه کند.
ملانوما:
ملانوما نوعی سرطان پوست است که معمولا از یک خال شروع میشود. این نوع از بدخیمی پوست به اندازهی انواع دیگر شایع نیست اما خطرناک ترین نوع آن است و میتواند کشنده باشد. علائم احتمالی آن شامل تغییر در شکل خال یا لکه ها است. اگر خال یا لکه ای در پوست شما از نظر اندازه، شکل، رنگ یا حاشیه ها تغییراتی داشت یا در صورت داشتن بیش از یک رنگ، عدم تقارن، خارش، ترشح یا خونریزی حتما به پزشک مراجعه کنید.
سرطان سلول سنگفرشی:
در این بیماری سلولهای سنگفرشی پوست بدخیم میشوند. این نوع بدخیمیممکن است به صورت برامدگی نرم، قرمز رنگ و پوسته داری تظاهر کند که رشد می کند و ممکن است خونریزی یا ترشح داشته باشدو یا ممکن است به صورت یک زخم بروز کند که خوب نمیشود. بیشتر اوقات در بینی، پیشانی، گوشها، لب تحتانی و مناطقی از بدن که بیشترین مواجهه با آفتاب را دارند ایجاد میشود. این نوع بدخیمیدر صورتی که زود تشخیص داده شده و درمان شود به خوبی درمان پذیر است. اما اگر در زمان تشخیص پیشرفت کرده باشد درمان به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد.
سرطان سلول پایه ای :
در این بیماری سلولهای پایه ای پوست بدخیم میشوند. این نوع بدخیمیپوست، شایعترین و قابل درمان ترین نوع سرطان پوست است زیرا این بیماری به کندی پیشرفت میکند. ضایعات سرطانی ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشند ممکن است به شکل یک ضایعه گرد، سفید رنگ و مروارید شکل و یا به صورت برامدگی پر از چربی باشد که اغلب عروق کوچکی هم در آن دیده میشود. ضایعه میتواند در گوشها، گردن یا صورت ایجاد شود. ممکن است ضایعات پوستی به صورت صاف، پوسته دار، صورتی یا قهوه ای باشند که در پشت تنه یا روی سینه ایجاد میشوند.
چه کسانی به سرطان پوست مبتلا میشوند و چرا؟
مواجهه با آفتاب بزرگترین عامل ایجاد سرطان پوست است اما در افرادی که به میزان معمول با آفتاب مواجهه داشته و دچار سرطان پوست میشوند چطور؟
مواجهه با عوامل محیطی زیانبار، پرتودرمانی و حتی ویژگیهای وراثتی و ژنتیکی ممکن است در ابتلا به بیمار ی نقش داشته باشند. حتی آفتاب گرفتن های طولانی و استفاده از دستگاههای برنزه کننده پوست نیز موجب آسیب به پوست میشود.
اگر چه هر فردی ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود ولی این افراد در معرض خطر بیشتری هستند:
* افرادی که پوست سفید دارند یا رنگ چشم آنها روشن است.
* افرادی که تعداد زیادی خالهای بزرگ و با اشکال نامنظم دارند.
* افرادی که در خانواده آنها فرد یا افرادی سابقه ی سرطان پوست داشته اند.
* سابقه مواجهه طولانی با نور شدید آفتاب یا سابقه آفتاب سوختگی شدید دارند.
*زندگی در مکانهایی که ارتفاع زیاد دارند و بیشتر سال تابش آفتاب دارند.
* افرادی که به علتی پرتو درمانی شده اند.
وراثت
در صورتی که سابقه سرطان پوست در خانواده شما وجود دارد، شما احتمالا در معرض خطر بیشتری هستید. کسانی که پوست تر دارند و از نژاد اروپای شمالی هستند، بیشتر مستعد سرطان پوست میباشند.
محیط
در حال حاضر میزان پرتو فرابنفش در مقایسه با 50 تا 100 سال گذشته بیشتر است و علت آن کاهش لایه ازون (سوراخ شدن لایه ازون) در جو زمین میباشد. هر چند لایه ازون کمتر شود میزان رسیدن پرتو فرابنفش به زمین بیشتر میشود.
سایر عوامل موثر عبارتند از:
ارتقاع، عرض جغرافیایی و پوشش ابر. هر چه ارتفاع افزایش مییابد، پرتو فرابنفش قویتر میشود.
در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازکتر نمیتواند پرتو فرابنفش را به اندازهای که سطح دریا، تصفیه میشود، کاهش دهد.
در خط استوا تشعشع خورشید قویتر است. در قطب جنوب، شیلی و نیوزلند (زلاندنو) میزان پرتوفرابنفش بویژه در فصل بهار به علت سوراخ شدن لایه ازون در نیمکره جنوبی خیلی بیشتر از میزان طبیعی است، عاملی که بطور واقعی پرتو فرابنفش را کاهش میدهد، پوشش ابر است.
آب و هوای مرطوب با پوشش منظم ابر، ممکن است به میزانی کمتر از 50 درصد دارای پرتو فرابنفش باشد. میزان واقعی پرتو تحت تاثیر چگالی ابرها است. اندازه گیریهای لایه اوزن در خطر استوا در سپتامبر 1995، موجود میباشد. گزارشهای سازمان ملل متحد، نشان میدهد که در سال جاری سرعت کاهش لایه ازون بیشتر از آنچه که انتظار میرفت، بوده است. و منطقهای به وسعتی بیش از اروپا، بطور مشخص میزان بیشتری از پرتوفرابنفش را دریافت کرده است.
چگونه میتوان خطر سرطان پوست را کاهش داد؟
آفتاب سوختگی شدید میتواند خطر سرطان را به میزان 50 درصد افزایش دهد. اثر پرتوفرابنفش روی پوست شما بستگی به شدت پرتو و طول مدت در معرض قرار گرفتن آن دارد. نحوه واکنش پوست شما به میزان پرتو تابیده شده به زمینه ژنتیکی تان بستگی دارد. از سویی اگر شما بندرت دچار آفتاب سوختگی میشوید مناطق حساس مانند لبهایتان، بینی و کف دستهایتان را باید محافظت کنید. از طرف انجمن پوست شناسی در مورد سرطان پوست توصیههای زیر ارائه شده است که برای کاهش خطر سرطان پوست به کار ببندید.
خود را در معرض تابش نور خورشید بویژه در اواسط روز و بین ساعات 10 صبح و 3 بعد از ظهر کمتر قرار دهید.
کرمهای ضد آفتاب حداقل با 15-SPF یا بیشتر را در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید میباشد، به کار ببرید.
کرمهای ضد آفتاب را هر دو ساعت یکبار حتی در روزهای ابری به کار ببرید. پس از شنا کردن یا عرق کردن، کرم را مجددا استفاده کنید.
از لباسهایی استفاده کنید که تمام بدن شما را بپوشانید و روی صورت شما سایه ایجاد کنید. (کلاههای لبهدار هم بر صورت و هم بر پشت گردن شما سایه میافکند.)
از کودکان خود مراقبت کنید. از در معرض قرار گرفتن آنها در نور خورشید بویژه زمانی که شدت دارد (بین ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر) خودداری کنید. در ضمن کرمهای ضو آفتاب در کودکان 6 ماهه و بالاتر استفاده کنید. از مصرف کرمهای ضد آفتاب برای کودکان کمتر از 6 ماه جددا خودداری کنید. از در معرض قرار گرفتن کودک کمتر از 6 ماه در نور خورشید جددا باید خودداری کنید.
• الگوهای درمانی سرطان پوست
تظاهرات بالینی سرطان پوست در هر شخص متفاوت است از این رو تعیین درمان مناسب بستگی به سن، وضعیت بدن، سابقه طبی بیمار، پیشرفت بیماری، سازگاری بدن بیمار با دارو و الگوهای مختلف درمانی دارد.
در مجموع الگوهای درمانی سرطان پوست عبارتند از:
جراحی: برداشتن بافت بدخیم و کمی از بافت سالم پوست که روش معمول الگوی درمانی سرطان پوست است به اشکال مختلف انجام می شود و عبارتند از: کرایوتراپی: یا استفاده درمانی از سرمای شدید برای تخریب بافت. در این روش ضایعه بدخیم با استفاده از نیتروژن مایع منجمد شده و در نتیجه آن سلول های سرطانی نابود شده و از بین می روند.خشکاندن و تخریب بافت های سرطانی از طریق جریان الکتریکی پر فرکانس. کورتاژ یا پاک کردن سطح مبتلا به بیماری با استفاده از کورت (وسیله قاشقی شکل) در این روش جراح ضایعه بدخیم را تراشیده و به وسیله کورت پاک و تمیز می کند. پیوند پوست که بر روی بستر پوست آسیب دیده ناشی از جراحی و برداشتن توده سرطانی حاصل شده انجام می گیرد.درمان لیزری که به وسیله پرتو نوری لیزر، سلول های سرطانی برداشته شده و از بین می روند. جراحی میکروگرافی مه: در این روش ضایعه سرطانی با کمترین صدمه به بافت سالم برداشته می شود و طی آن جراح با استفاده از میکروسکوپ مقطع بافت سرطانی را مورد بررسی قرار می دهد تا به طور کامل از نابودی سلول سرطانی اطمینان حاصل کند.
رادیوتراپی: الگوی درمانی ضایعه سرطانی با استفاده از اشعه یونیزان که منجر به انهدام سلول های سرطانی و کوچک شدن اندازه ضایعه سرطانی می شود.
شیمی درمانی: استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلول های سرطانی پوست می شود.
برای درمان سرطان پوست سه نوع شیمی درمانی وجود دارد:
۱-شیمی درمانی موضعی: استعمال لوسیون یا کرم بر روی پوست است که منجر به انهدام سلول های بدخیم می شود. در این روش کرم و لوسیون های شیمیایی که معمولاً حاوی اسید تریکلرو استیک هستند روی پوست قرار داده می شوند (نباید روی پوست مالیده شود)
۲-شیمی درمانی بالینی که داروهای شیمیایی از طریق خوراکی یا تزریق وریدی و یا داخل عضلانی تجویز می شود. ۳-شیمی درمانی الکتریکی: استفاده از الگوی شیمی درمانی توام با ارتعاشات الکتریکی جهت مهارکردن رشد فزاینده سرطان پوست.
پرتودرمانی: فوتودینامیک تراپی استفاده از رنگ و نور است. در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر می شود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلول های بدخیم باقی می ماند. سپس با تابش نور قرمز رنگ لیزری رنگ درون سلول سرطانی نور را جذب می کند و منجر به عکس العمل فوتو شیمیایی که مخرب سلول ها است می شود.
درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک که مشتمل بر بازسازی، تحریک، هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد. استفاده از عواملی مانند اینترفرون سلول هایی که فعالیت ضد توموری مستقیم دارند و آنتی بادی های مونوکلونال که اثرات تداخل بقای سلول را دارند رشد سرطان را کاهش می دهد.سرطان پوست یکی از شایع ترین و در عین حال قابل پیشگیری ترین سرطان ها است. اکثر اشکال سرطان پوست در نقاط برهنه بدن مانند صورت، دست، ساعد و گوش ایجاد می شود از این رو پوست باید در برابر اشعه خورشید محفوظ بماند و کرم های ضدآفتاب مناسب که فاکتور محافظت در برابر آفتاب آنها (SPF) پانزده یا بیشتر است توصیه می شود.
2-حاشیه:
اگر حاشیه خال ناصاف و ناهموار بود یا محو شده بود یا شکل نامنظم داشت نیز به پزشک مراجعه کنید زیرا ضایعات پوستی نوعی سرطان پوست به نام ملانوما حاشیه های نامنظم دارند.
خال ها چه زمانی مشکل ساز هستند؟
خال معمولی یک ضایعه خوش خیم است و تنها تعداد بسیار کمی از آنها بدخیم میشوند. اما خالهای غیر معمولی با گذشت زمان میتوانند به نوعی سرطان پوست به نام ملانوما تبدیل شوند. خالهای معمولی ممکن است صاف یا برجسته باشند و یا ممکن است در ابتدا مسطح باشند و به مرور زمان برجسته شوند. اما در حالت طبیعی حتی سطح خالهای برجسته هم صاف است. خال های معمولی گرد یا بیضی شکل هستند و اندازه ی کوچکی دارند ( کوچکتر از ته یک مداد). بیشتر این خالها در اوایل بلوغ و جوانی شکل میگیرند و تشکیل خال طبیعی در افراد بالغ غیر معمول است.
شاخی شدن پوست در اثر آفتاب (اکتینیک کراتوزیس) :
مایعات پوستی کوچکی هستند که پوسته ریزی دارند و در اثر تماس طولانی با نور خورشید ایجاد میشوند و بیشتر در سر، گردن، دستها ایجاد میشوند. ممکن است این ضایعات در نواحی دیگر بدن نیز ایجاد شوند.
ممکن است این ضایعات پوستی اولین نشانه های سرطان پوست باشند. شاخی این ضایعه معمولا بعد از 40 سالگی ظاهر میشود اما ممکن است در افراد جوانتر نیز بروز کند.
افراد سفید پوست، بلوند، افرادی که موهای قرمز رنگ دارند یا افرادی که رنگ چشم آنها آبی یا سبز است بیشتر در معرض خطر هستند. درمان زودرس ضایعات، برای متوقف کردن پیشرفت آنها به سرطان سلول سنگفرشی پوست، توصیه میشود.
التهاب شاخی لب:
مانند ضایعه قبلی التهاب شاخی لب نیز یک ضایعه پیش سرطانی است که معمولا در لب پایینی ظاهر میشود. در لبها، ضایعات پوسته دار، خشکی پایدار لب یا ترک لب ممکن است بروز کنند. علائمیکه شیوع کمتری دارند شامل تورم لب، از بین رفتن مرز بین لب و پوست یا برجسته شدن خطوط لب هستند. التهاب شاخی لب، اگر درمان نشود ممکن است به سرطان مهاجم سلول سنگفرشی تبدیل شود.
شاخک پوستی:
این ضایعه پوستی به شکل یک برامدگی مخروطی شکل است که از یک پایه قرمز رنگ در سطح پوست رو به خارج رشد میکند. این ضایعه از کراتین (همان ماده ی تشکیل دهنده ی ناخن) تشکیل شده است.
شکل و اندازه ی این ضایعات بسیار متفاوت است اما بیشتر آنها چند میلیمتر هستند. بدخیمیسلول سنگفرشی پوست اغلب در پایه ی این ضایعات ایجاد میشود. این ضایعات در سفید پوستان مسنی که سابقه مواجهه زیاد با آفتاب را دارند دیده میشود.
منابع:
سایت پزشکان بدون مرز
پارس طب
سيمرغ
میگنا