«شب بیات ترک» در نشست «آیین آواز»

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روابط عمومی این برنامه، چند نفر از شاگردان محسن کرامتی (خواننده، ردیف‌دان و مدرس) در این نشست معرفی شدند. در ابتدا نیز علی شیرازی - کارشناس مجری برنامه - با تشکر از حمیدرضا نوربخش - رییس خانه موسیقی - که در نشست حاضر شده بود، از او خواست تا در جایگاه مخصوص بحث فنی و تئوریک قرار گیرد.

شیرازی همچنین با ارائه توضیح مختصری درباره «نقش و کیفیت تنوع آوایی» از مهمان برنامه خواست تا توضیح‌های بیشتری در این‌باره بدهند.

نوربخش نیز در این نشست گفت: محسن کرامتی، رفعتی، جهاندار و شفیعی، چکیده و عصاره هنر آواز هستند و هریک بیش از چهار دهه در این عرضه زحمت کشیده‌اند.

او با ورود به مبحث اصلی، اظهار کرد: اصل و اساس در هنر موسیقی ملی ما، جمله و ملودی و در مرحله بعد، همه ارزش موسیقایی کار یک هنرمند به جمله‌پردازی‌های او است. در مرحله بعدی هم تزئینات و رنگ و لعاب‌هاست که به کمک موسیقیدان می‌آید و به کارش جلوه می‌بخشد. ابتدا باید یک اسکلت داشته باشیم تا اصل بنا شکل بگیرد و بعد از رخ نمودن بنا می‌توانیم درباره تزئین و رنگ‌آمیزی صحبت کنیم. در واقع همه اهمیت یک هنرمند در موسیقی ملی ما به قدرت خلاقه او در ساختن جمله‌های موسیقایی است و به چنین کسی می‌توانیم لفظ استاد را اطلاق کنیم، یعنی کسی که قدرت بداهه‌پردازی و خلق در لحظه داشته باشد.

شیرازی نیز با آوردن مثال‌ها و یاد کردن از بزرگانی مانند ادیب خوانساری، تاج اصفهانی، بنان، اقبال آذر، طاهرزاده، قمر و اشاره به قطعه آواز مثنوی بیات ترک اثر مظفر شفیعی که از طریق بلندگوی سالن پخش شد، برخی تفاوت‌ها و گوناگونی در تنوع آوایی و رنگ‌آمیزی تحریر را در کار بزرگان آواز مورد اشاره قرار داد.

نوربخش هم در ادامه، ضمن اشاره به برخی مثال‌های آوازی که خودش اجرا کرد، این تفاوت‌ها را بررسی کرد. این بخش با اجرای آوازی در سه‌گاه توسط نوربخش به پایان رسید.

محمود حشمت، نخستین خواننده برنامه، از میان شاگردان کرامتی، آوازش را در مایه بیات ترک خواند و در ادامه ضمن ورود به کرد بیات (از گوشه‌های مشهوری که خودش پتانسیل اجرای یک آواز مفصل را هم دارد) دوباره به مایه اولیه برگشت. صدای جاندار حشمت را که قدری هم سرماخورده به‌نظر می‌رسید، یحیی علوی (سنتور) و یوحنا علوی (تمبک) همراهی کردند.

آواز داود پایروند، خواننده بعدی را که در دستگاه چهارگاه خواند، بابک موحدی با تار همراهی کرد. صدای پایروند هم جاندار، پرحجم و تا حدی روان نشان داد.

شیرازی پس از اجرای این خواننده گفت: اجرای دستگاه چهارگاه، ویژگی‌هایی را می‌طلبد که یکی از آن‌ها داشتن صدای قوی است و آقای پایروند این ویژگی را دارد.

حجت صحرایی آوازش را به مرکب‌خوانی اختصاص داد. در این راه، علی ابراهیمی نوازنده سنتور صدای صحرایی را رنگ و جلا بخشید. ابراهیمی از شاگردان پشنگ و اردوان کامکار است.

رامین شکوهیان دیگر خواننده برنامه نیز آوازش را در بیات ترک خواند. علی شیرازی به شوخی در زمان اعلام برنامه مربوط به این قسمت گفت: «امشب شب بیات ترک است». صدای شکوهیان را نی محسن ایروان‌فر زینت بخشید.

آخرین خواننده پنجمین نشست «آیین آواز» که بیشترین تشویق را در میان حاضران برانگیخت، مهدی اصغرپور بود. رامین خسروی (سه‌تار) و حامد محسن‌نژاد (نی) نوازندگان این بخش بودند.

شیرازی پس از این اجرا توضیح داد که امروز کمتر پیش می‌آید خوانندگان جوان، هنگام رفت‌وآمد از بم به اوج و بخش میانی صدا، رنگ آواز و صدای‌شان تغییر نکند؛ اما دیدیم که آقای اصغرپور با حفظ وحدت تنالیته صدایش به‌خوبی از عهده این اجرا برآمد.

در پایان برنامه اعلام شد که ششمین نشست «آیین آواز» پنجم بهمن‌ماه با حضور محمود مخدوم و شاگردانش در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.

پنجمین نشست «آیین آواز» از نظر حضور و مشارکت اهالی موسیقی به‌نوعی رکورددار بود و فرهنگسرای ارسباران شاهد حضور جمع زیادی بود.

محسن کرامتی، قاسم رفعتی، علی جهاندار، مظفر شفیعی، داود فیاضی، محمود مخدوم، امیر مداح، علیرضا حاجی‌طالب، وحید عسکریان، سبحان مهدی‌پور، علیرضا وکیلی‌منش، علی انصاری، عیسی فرزان‌راد، امیر متولی، محمدرضا جعفری، مصطفی خالقی، سیدحسن قاسمیان، اکبر فروزش، مسیح سام خانیان، مازیار عطاریان، سعید ناظمی و هوشنگ علی‌اکبری از جمله هنرمندان حاضر در این نشست بودند.