دولت‌آبادي: اميدوارم كتابم به خوانندگان ايراني هم برسد

گروه ادبیات،نشر و رسانه: ترجمه رمان «كلنل» نوشته محمود دولت‌آبادي در حالي در گرجستان منتشر شده است كه هنوز چشم‌انداز روشني براي انتشار اين اثر در ايران وجود ندارد. با اين حال نويسنده با سابقه اميدوار است كتابي كه براي نگارشش رنج فراوان برده، به دست خوانندگان ايراني هم برسد.

به گزارش بولتن نیوز، ماجراي صدور مجوز اين كتاب در ايران خود داستاني كم از «كليدر» ندارد و بعد از گذشت چند سال و هزار فراز و نشيب، هيچ معلوم نيست اين كتاب كي به زبان مادري نويسنده‌اش منتشر خواهد شد.

این رمان همزمان با سال نو ميلادي در تفليس منتشر و رونمايي شده است.

دولت‌آبادي كه نگارش اين كتاب را جزو سخت‌ترين پروژه‌هاي خود مي‌داند، درباره چشم‌انداز خود براي انتشار اين رمان در ايران به «اعتماد» مي‌گويد: «اميدوارم وزير جديد فرهنگ و ارشاد همراهي كنند و اين رمان با توجه به طرح مشخص حقوق شهروندي و آزادي بيان، بعد از سي و يك سال، توفيق انتشار پيدا كند.» نويسنده موي سپيد كرده به سال‌هاي دور و درازي اشاره مي‌كند كه اين رمان در انتظار اجازه انتشار بوده است: «نگارش اين كتاب سال ٦٤ به پايان رسيد و اميدوارم مجموعه شرايط كشور اجازه دهد اين رمان به دست خوانندگان ايراني هم برسد و فقط سهم خوانندگان ديگر كشورها نباشد.»

او براي چاپ اين كتاب از هيچ كوششي فروگذار نكرد. با وزيران فرهنگ و ارشاد اسلامي در دو دولت محمود احمدي‌نژاد و حسن روحاني به گفت‌وگو نشست اما هيچ يك از اين تلاش‌ها به نتيجه‌اي نرسيد و در حالي كه «كلنل» به بيشتر زبان‌هاي دنيا همچون انگليسي، نروژي، اسپانيايي، ايتاليايي و حتي عبري ترجمه و منتشر شده است، هنوز خبري از انتشار آن در سرزمين مادري‌اش نيست. جالب است كه بعضي از آن ترجمه‌ها نامزد چند جايزه ادبي هم شده‌اند.

تابستان امسال دولت‌آبادي سفري به گرجستان داشت و در اين سفر موضوع انتشار اين كتاب به گرجي مطرح شد. مترجم كتاب، اين اثر را از روي نسخه اصلي ترجمه كرده است و به گفته دولت‌آبادي، اين ترجمه، هيچ ارتباطي به نسخه جعلي آن ندارد. هرچند او خود نتوانست به دليل شرايط جوي در فصل زمستان، در مراسم رونمايي از كتابش در تفليس حضور داشته باشد.

دولت‌آبادي پيش از اين در گفت‌وگويي با «اعتماد» از دشواري‌هاي نوشتن اين رمان سخن گفته بود؛ رماني كه انرژي و توان زيادي از او گرفته بود به طوري كه نويسنده «روزگار سپري شده مردمان سالخورده» گفته بود: «مي‌دانيد آن كتاب يعني چه؟! ذره ذره همه رنج‌هاي بشري من در مدت دو سال! براي نوشتن آن دويست، سيصد صفحه كتاب دو سال در آن حالت ماندم. در آن فضا دو سال ماندن، جنون مي‌آورد. بعدا فكر مي‌كنيد با اين وضعيت ديگر دل و دست آدم به كار مي‌رود؟! با اين حال من منتظر شدم... از من خواستند شلوغ نكنم تا مشكل مجوز حل شود. من هم كه اهل شلوغ كردن نيستم اما خبري نشد.» حالا اما به مناسبت سال نو ميلادي اين رمان در تفليس رونمايي شده است تا مردم گرجي زبان هم سهمي از آن داشته باشند.

نمايندگاني از وزارت فرهنگ گرجستان در كنار تعدادي از ايران‌شناسان، استادان دانشگاه و دانشجويان و علاقه‌مندان به زبان فارسي و اعضايي از انجمن مبلغ فرهنگ مشرق زمين گرد هم آمدند تا در مراسم رونمايي از اين رمان شركت كنند.

در اين مراسم كه در دانشگاه دولتي تفليس «باشگاه شرقي» برگزار شد، نماينده مركز ملي كتاب گرجستان وابسته به وزارت فرهنگ هم حضور داشته است.

«تامار لبانيدزه» ناشر كتاب و مدير نشر «ديوگه نه» و «تِئا شورجايا» مترجم كتاب درباره نويسنده و رمانش صحبت كرده‌اند. به جز اينها در بخش پاياني نيز چند نفر از استادان حاضر درباره رمان «كلنل» و مترجم كتاب سخن گفته‌اند. ترجمه گرجي «كلنل» در نمايشگاه كتاب تفليس كه به مناسبت فرارسيدن سال نو ميلادي در كتابخانه ملي گرجستان برپا شده، عرضه شده است.

در شرايطي كه هيچ يك از هموطنان فارسي‌زبان دولت‌آبادي فرصت خواندن اين رمان را پيدا نكرده‌اند، مترجم كتاب مي‌گويد: «باعث خوشحالي است كه رونمايي اين كتاب نشان داد برداشت آن افرادي كه كتاب را خوانده بودند، با هدف نويسنده يعني نشان دادن تجربه بشري، تطبيق مي‌كند.»

ظاهرا اگر هموطنان ايراني دولت‌آبادي خواستار خواندن اين رمان باشند، بايد آن را به يكي از همين زبان‌ها بخوانند.

در گرماگرم رايزني‌هاي دولت‌آبادي براي حل مشكلات انتشار اين رمان، نسخه‌اي از آن در ايران به صورت غيرمجاز به چاپ رسيد كه خود دولت‌آبادي اعلام كرد جعلي است و از خوانندگانش خواست آن نسخه را كنار بگذارند. او بعدتر اما شكايت هم كرد اما درباره بي‌نتيجه ماندن اين شكايت گفت: «يك سال حبس براي طرف معين كرده‌اند اما وكيلم مي‌گويد او را از كجا پيدا كنم؟!»

با وجود تمام اين فراز و نشيب‌ها، زندگي «كلنل» در خارج از مرزهاي كشور در جريان است و دولت‌آبادي خبر مي‌دهد كه قرار است همين اثر تا پايان سال به زبان تركي نيز ترجمه و منتشر شود.

اما تنها «كلنل» نيست كه به ديگر زبان‌ها در حال ترجمه است كه رمان قديمي‌تر او «كليدر» نيز همچنان به زبان‌هاي گوناگون برگردانده مي‌شود. در حال حاضر نيز ناشري از سوييس با دولت‌آبادي در حال رايزني است تا اين رمان كه طولاني‌ترين رمان آقاي نويسنده است، به زبان آلماني نيز منتشر شود.

منبع: اعتماد