منشاء تولید را فراموش کردیم

گروه اقتصادی:بیش از یک دهه قبل تهران به دلیل کمبود آب مجبور به جیره بندی شد و اینگونه مدیریت ها باعث شد دوران گذار کم آبی عبور کند اما همچنان میزان سال بارشی نسبت به سالهالی گذشته کاهشی بوده و هنوز بخشی از سد های ایران خالی است.


پروفسور پرویز کردوانی، متخصص محیط زیست در این زمینه به خبرنگار ما می‌گوید : اگر آب قرار است با قیمت واقعی به دست کشاورزان برسد باید قیمت محصولات آنها نیز با قیمت واقعی خریداری شود. گفت و گوی ما را با این کارشناس بخوانید:

ایران یکی از کشورهایی است که با معضل کم آبی روبه روست. بفرمایید کم آبی چه مشکلاتی را به همراه دارد؟

معضل کم آبی مشکلات زیادی را به همراه دارد و مهمترین آن در خطر افتادن تامین خوراک است. یکی از اشتباهات دولت‌ها این بود که به جای توسعه روستاها به توسعه شهرها روی آوردند و همین امر باعث از بین رفتن کشاورزی و رشد بخش صنعت شد. در حالیکه وابستگی به محصولات غذایی بدترین نوع وابستگی است و باید تا حد امکان از این موضوع بهره برد. از سوی دیگر تراکم فروشی شهرداری ها باعث می شود که تعدا خانوارهای شهری اضافه شود و ما به جای توسعه روستاها، شهرها که منابع را می بلعند گسترش می دهیم. نگاهی به جمعیت شهرها نشان می دهد در طول چند سال اخیر جمعیت شهرها چند برابر شده است.

راهکار شما برای حل آن چیست؟

در بخش کشاورزی باید از آبیاری نوین بهره برد و در بخش صنعتی نباید از آب های شرب استفاده کرد. دولت در این زمینه باید هزینه هایی را متحمل شود و با تصویه آب فاضلاب به این بخش ها کمک کند تا دیگر شاهد حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق که بلای جان محیط زیست هستند نباشیم. دولت به جای گسترش شهرها امکانات را به روستاها منتقل کند تا این بخش های تولیدی آباد شود و آباد بماند.

دولت اکنون اظهار می کند که قصد دارد قیمت آب را به قیمت تمام شده عرضه کند و این کار را می خواهد از کشاورزان آغاز کند. اگر قیمت آب واقعی شود مصرف آن کاهش می یابد؟

این تصمیم دولت خوب است اما باید تاثیرات آن را هم در یک قاب ببیند. همانطور که قیمت آب را به قیمت تمام شده عرضه می کند باید محصول کشاورز را نیز به قیمت واقعی خریداری کند تا انگیزه تولید محصولات کشاورزی از بین نرود. دیگر راهکار مصرف بهینه جمع آوری پساب های بارانی است که در این زمینه کاری انجام نشده است و با سرمایه گذاری در این بخش می توانیم تا حد زیادی در مصرف آب صرفه جویی کنیم. برای کاهش مصرف باید چند سازمان مهم با هم همکاری داشته باشند. به عنوان مثال شهرداری ها زمانی باید پایان کار، خانه‌ای را صادر کند که همه شیرآلات آن کم مصرف باشد. اکنون در روستاها اگر همه امکانات گنجانده شود باز هم همه مهاجرت می کنند که به شهر بیایند و این سیاست غلط دولت ها بوده است.

موضوع کم آبی چه تاثیری روی افزایش جمعیت خواهد داشت؟

از نظر روانی اگر امکانات یک بخش کم باشد و اطمینانی از آن حاصل نشود قطعا مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. اگر معضل کم آبی حل نشود تاثیر روانی و مستقیمی روی افزایش جمعیت دارد و نتیجه معکوس هم خواهد داشت. به عنوان مثال یک خانواده زمانی که از مسائل اجتماعی و اقتصادی کشور و همچنین چارچوب خانواده خود مطمئن نباشد اقدام به فرزدآوری نمی کنند و اکنون جمعیت روستاها و شهرها خصوصا جمعیت جوان کشور در معرض تهدید است که دولت قصد دارد این معضل را در نطفه خفه کند و حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و امکاناتی می تواند از این دست راهکارها باشد. همانطور که اشاره کردم کم آبی امنیت غذایی را به خظر می اندازد و امنیت غذایی نباشد حتما مشکلات فرزندآوری هم به دنبال خواهیم داشت که خوشبختانه این موضوع در ایران حاد نیست اما باید کنترل شود.