تنش عراق و ترکیه/ زنگ خطری بزرگ برای همه

اردوغان سه‌شنبه در پی اعتراض حیدر العبادی به حضور غیرقانونی نظامیان ترکیه در پایگاه «بعشیقه»، از العبادی خواست تا «حدود خود را بداند».ترکیه مدعی است که به درخواست دولت محلی در بعشیقه، وابسته به حکومت «مسعود بارزانی» رئیس منطقه کردستان عراق، نظامیانش را به شمال عراق جهت آموزش نیروهای کُرد، اعزام کرده است.در مقابل دفتر العبادی، روز چهارشنبه در پاسخ به اظهارات رئیس‌جمهور ترکیه، در بیانیه‌ای اعلام کرد که سخنان اردوغان «همچون سخنان پیشینش دروغ و متناقض است».

در بیانیه دفتر العبادی آمده است که «ادعای جدید اردوغان با سخنان قبلی او در تضاد است، اردوغان پیش از این مدعی شده بود که نیروهای ترکیه به درخواست استاندار سابق نینوی در شمال عراق مستقر شده‌اند و در ادعایی دیگر گفته بود که با موافقت کردستان و در سخنی دیگر گفته بود که با موافقت ائتلاف بین‌المللی این نیروها در پایگاه بعشقه حضور دارند که تمامی این ادعاها دروغی آشکار است» و اگر مدرکی دارد باید آن را نشان بدهددر ادامه این تنش، فراکسیون پارلمانی سازمان بدر عراق در بیانیه‌ای نیروهای ترکیه را تهدید کرد که در صورت خارج نشدن از عراق جنازه‌هایشان را به ترکیه فرستاده خواهد شد.

علیرغم همه این تنشها هنوز اردوغان اصرار دارد که نیروهای ارتش ترکیه در عملیات موصل حضور خواهند داشت.ترکیه به نظر نمی رسد در این سخنان خود جدی نباشد و پیش بینی این است که ارتش ترکیه به هر قیمتی که شده دست به یکسری تحرکات در جریان عملیات موصل خواهد زد.اما ترکیه از این اقدامات خود دنبال چه چیزی است؟

ترکیه معتقد است که این کشور نفوذ گسترده ای در استان موصل عراق داشته و روابط حسه ای با عشایر اهل تسنن منطقه دارد. این کشور در طول دو سال گذشته یا از داعش حمایت کرده و یا اینکه یکسری افراد رانده شده از دولت عراق را به خود جذب کرده و از آنها حمایت مادی و معنوی و نظامی کرده است.

اما آیا ترکیه توان عملیات را در این استان یعنی موصل را دارد؟ ترکیه با اعتماد به نیروهایی که در بعشیقه مستقر کرده است می کوشد از این روند به نفع خود استفاده کند .آنها در این مدت صدها نفر از عشایر عرب را نیز مسلح کرده اند  و طبیعتا تحرکات آنها مستقیم و غیر مستقیم خواهد بود. ارتش ترکیه تلاش می کند بر موصل کنترل داشته باشد و در آینده سیاسی این استان سهیم باشد به همین دلیل نیز حاضر به عقب نشینی نیست حتی اگر سیاستهایش منجر به برخوردهایی بین نیروهای مردمی عراق و ارتش این کشور شود.

همزمان ترکیه درصدد است مانع از حضور نیروهای پ.ک.ک در عملیات موصل شود که این روزها خود را در قالبهای مختلف آماده کرده اند.لذا ترکیه چند هدف عمده را در عملیات موصل پی خواهد گرفت:

1- کمترین آسیب به داعش وارد شود  

 2- بیشترین ضربه به برخی از نیروهای پ.ک.ک وارد شود 

3- در امور سیاسی و اداری موصل نقش داشته باشد 

4- با تقسیم موصل به چند استان دامنه نفوذ خود را در این استان گسترش دهد 

5- با گسترش دامنه نفوذ بر منابع زیرزمینی این استان کنترل داشته باشد که این هم همان خواب امپراطوری عثمانی است که اردوغان داعیه آن را دارد 

6- با حضور نظامی در منطقه و کنترل مرزهای عراق به سوریه به تعبیر خود شاهراه ارتباطی بغداد  و سوریه را در کنترل خود داشته باشد .این هم بخش مهمی از خواسته غرب و عربستان سعودی است که کنترل مرزهای سوریه با عراق در دستان دولت مرکزی عراق نباشد .

اینکه این اهداف چقدر برآورده خواهند شد دراین زمان مطرح نیست بلکه موضوع مهم این است که این حضور برای کل منطقه خطرناک بوده و عراق را روبروی تهدیدی بزرگ قرار می دهد.اغماض آمریکاییها و حمایت عربستان سعودی از این رفتارهای اردوغان و ترکیه بدون شک با تنش های بزرگی همراه خواهد بود که می تواند منطقه را بلرزاند.هرچند که در این میان بازنده بزرگ اردوغان و ارتش ترکیه خواهند بود.