چالش های فراروی گمرک مرز رسمی پرویزخان

به گزارش بولتن نیوز، شهرستان قصرشیرین در غرب کرمانشاه با در اختیار داشتن 186 کیلومتر مرز مشترک با عراق، دارای ظرفیت بالایی در بخش صادرات است و وجود 2 مرز رسمی و فعال پرویزخان و خسروی در این منطقه می تواند موجب پیشرفت، توسعه، امنیت پایدار، ایجاد اشتغال و کلید رونق آن باشد.

در سال های گذشته اقدام های خوبی برای تسهیل در امر صادرات و فعالیت بهتر بازرگانان در مرز پرویزخان صورت گرفته اما با وجود این اقدام ها، این مرز مهم کشور هم اکنون با مشکلاتی مواجه است. 

مرز پرویزخان که در مسیر راه ابریشم قرار دارد، نزدیکترین راه ارتباطی و مواصلاتی از طریق عراق و سوریه به طول 900 کیلومتر به کشورهای اروپایی است و در زمان کنونی که عراق در زمینه زیرساخت ها و اقتصاد وضعیت خوبی ندارد، بهترین مسیر برای سرمایه گذاری در این کشور و اقلیم کردستان است. 

روزانه به طور میانگین 800 کامیون کالا از طریق مرز رسمی پرویزخان به کشور عراق صادر می شود و این مرز نقش بسیار مهمی در تامین بخش زیادی از کالاهایی که در اقلیم کردستان عراق مصرف می شود، دارد. 

تشریفات گمرکی، طولانی بودن و زمان بر بودن فرآیندهای مربوط به رویه های گمرکی، دپوی محموله ها در گمرک و خواب سرمایه، افزایش هزینه های گمرکی به واسطه قبول نکردن گواهی مبدا و گواهی های گرفته شده از طرف وارد کننده، انجام مراحل طولانی و زمان بر بودن روند کارهای آزمایشگاهی، نا هماهنگی ساعت کار گمرک 2 طرف ایرانی و عراق، بروکراسی بالا و اتلاف زمان ترخیص و انباشت کالا به واسطه انجام عملیات نمونه برداری در گمرک، افزایش هزینه ارایه خدمات گمرکی و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده برای مصرف کننده از مهمترین مشکلاتی است که در گمرک پرویزخان دیده می شود. 

ایجاد و راه اندازی سامانه های الکترونیک می تواند نقش بسیار مهمی در کاهش بروکراسی گمرکی و تسریع در روند صادرات و واردات کالا داشته باشد و با وجود اقدام های خوبی که در این بخش صورت گرفته اما باز هم نیاز به توسعه و جای کار بیشتری دارد. 

معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری قصرشیرین، مهم ترین مشکل موجود در مرز رسمی پرویزخان را با وجود سابقه طولانی از فعالیت آن، نبود هماهنگی در بخش های مختلف گمرکی و سایر دستگاه های اداری مرتبط در مرز برای تسهیل در امر صادرات بیان کرد. 

نعمت الله نازپرورده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بسیاری از امور دست و پاگیر بر سر راه صادرات وجود دارد که نیازمند بازنگری جامع و اصولی است. 

وی بیان کرد: به عنوان نمونه ناهماهنگی در اخذ عوارض گمرکی و تعرفه هایی که هم اکنون بین جمهوری اسلامی ایران و عراق برای صادرات کالا وجود دارد، مشکلی است که رغبت صادرکنندگان را به صادرات کاهش داده است. 

وی اظهار کرد: همچنین نوسان قیمت ارز باعث شده که اخذ عوارض نیز با افت و خیز همراه باشد و این گاهی در بیشتر وقت ها به ضرر بازرگان است. 

وی گفت: همچنین عملکرد جداگانه ایکس ری های مرز رسمی پرویزخان در مبدا و مقصد نیز دیگر موضوعی است که هر روز تاجران با این مشکل مواجه اند و اگر دستگاه ایکس ری مشترک در مبدا خروج و ورود عراق در نقطه صفر مرزی به صورت واحد عمل کند دیگر نیازی به این دوباره کاری نیست. 

معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری قصرشیرین گفت: بسیار پیش آمده که در قرنطینه مستقر در مرز پرویزخان، آزمایش سلامت یک محصول تایید شده ولی قرنطینه و آزمایشگاه کیفیت استاندارد عراق در آن سوی مرز آن را مشکل دار دانسته و این در حالیست که بازگشت محصولات به داخل کشور خطر بیوتروریسم و مشکلات بعدی را به دنبال دارد. 

نازپرورده افزود: اگر این آزمایشگاه و قرنطینه با حضور 2 کشور و مشترک باشد، این مشکلات و تبعات بعدی نیز وجود نخواهد داشت.

وی گفت: گاهی وقت ها پیش آمده که یک نوع از میوه و یا تره بار را به عراق صادر کرده ایم که طرف عراقی آن را تایید نکرده و به بهانه تایید نشدن نتیجه کیفیت و سلامت آن، گونه دیگری از همان محصول و به بیان بهتر با جعل کالا به داخل کشور ما برگشت داده اند که این نیز یک چالش جدی در این مرز رسمی است. 

وی اضافه کرد که نبود هماهنگی بین شرکت های تولید کننده و همراه نبودن مجموعه ناوگان حمل و نقل نیز دیگر چالش در این مرز رسمی است به طوری که هم اکنون با توجه به پایین آمدن قیمت سوخت، شرکت ها و رانندگان تمایلی به صادرات کالا ندارند چون پیش از این سود زیادی از ترانزیت سوخت می بردند ولی اکنون تنها کسانی که تسهیلات سنگین بانکی دارند و به دنبال پرداخت آن هستند به این کار تمایل نشان می دهند. 

نازپرورده گفت: با ورود دنیای الکترونیک به مراحل گمرکی، بسیاری از کارها و اظهارنامه کالا به راحتی انجام می شود که باید دست اندرکاران با تلاش بیشتر در این مرحله ورود پیدا کنند زیرا با آگاهی و تجهیز به علم روز می توان هم بازرگان را نسبت به اینکه بازار طرف مقابل هم اکنون نیازمند چه نوع کالایی است آگاه کرد و هم اینکه در رقابت با بازارهای کشورهای دیگر در عراق نیز موفق عمل کنیم. 

این مقام مسوول، برنامه ریزی درست، دقیق و مدون برای صادرات با علم و آگاهی بخشی به تجار و بازرگانان را یک پل برای رسیدن به موفقیت و اشباع بازار عراق توسط صادرکنندگان کشورمان بیان کرد. 

تجار و بازرگانانی که از ابتدای شروع به کار مرز رسمی پرویزخان در امر صادرات کالا فعال هستند، نبود مدیریت منسجم و واحد در مرز رسمی پرویزخان را برای اجرای درست قوانین، مهم ترین مانع توسعه و پیشرفت این مرز رسمی بیان کردند. 

یکی از تاجران باسابقه مرز رسمی پرویزخان در این خصوص گفت: مهم ترین مشکلی که فراروی تجار و بازرگانان این مرز رسمی وجود دارد، اعمال نشدن مدیریت گمرک برای اجرای یک قانون هماهنگ و درست و اصولی برای رونق و تسهیل در امر صادرات است. 

سلمان ذهاب پور افزود: مرز رسمی پرویزخان هنوز به لحاظ زیرساخت ها با مشکل مواجه است و همین مساله، نتیجه مدیریت های چندگانه سال های پیشین در این مرز رسمی و فعال است. 

وی اظهار کرد: سیاسی کاری برخی از مسوولان در سال های گذشته مانع از پیشرفت این منطقه شد زیرا اگر از همان ابتدا اعمال ماده 12 قانون برای مدیریت گمرک در مرز رسمی پرویزخان اتفاق می افتاد، هم اکنون وضعیت صادرات اینگونه با کاهش و افت زیاد مواجه نبود. 

وی گفت: سلیقه های سیاسی مانع از اشباع بازار عراق شد و این که قدرت رقابت ما در بحث اشباع بازار عراق نسبت به کشورهای دیگر کمتر است و پایین آمدن کیفیت و گران شدن کالاها نیز خود دیگر دلایلی هستند که همگی ریشه در چند سال گذشته دارد که مانع از صادرات کالای بیشتر شده است. 

یکی دیگر بازرگان فعال قصرشیرین که سال ها یکی از صادرکنندگان کالا در مرز رسمی پرویزخان است افزود: شبانه روزی نبودن فعالیت گمرک پرویزخان یکی از مشکلات بازرگانان فعال این مرز رسمی است. 

علی حیدری، همچنین خواستار هماهنگ شدن ساعات کاری گمرک جمهوری اسلامی ایران و عراق و همچنین افزایش یک خط دیگر برای خروج کالا در مرز رسمی پرویزخان قصرشیرین شد و گفت: 2 خط کنونی جوابگو نیست و نیاز است که به سه خط افزایش یابد. 

هرچند برخی از مشکلات و قوانین بروکراتیک کلی تنها مختص به قصرشیرین و پرویزخان نیست و نیاز است که اضافه کاری هایی که در سرعت صادرات و واردات کالا خدشه وارد می کند تغییر یابد، ولی با این حال فرماندار گیلانغرب از وضعیت موجود در بازارچه مرزی سومار ابراز رضایت کرد و گفت: هم اکنون مشکلی در امر صادرات در این بازارچه مرزی نداریم. 

کرم محمدی به خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به هم افزایی صورت گرفته و اجرای قوانین و مقررات حاکم بر امر مبادلات مرزی و صادرات غیرنفتی، تا امروز مشکل خاصی در بحث صادرات و واردات کالا از بازارچه مرزی سومار نداشته ایم. 

وی اظهار کرد: صدور کالا به عراق از طریق بازارچه مرزی سومار اکنون با سهولت انجام می شود و تلاش بر ایجاد شرایط ایده آل برای تجار و بازرگانان فعال در این بازارچه مرزی همچنان ادامه دارد. 

مدیر گمرک پرویزخان نیز مهم ترین مشکلات فرا روی گمرک این منطقه مرزی را نداشتن آگاهی بازرگانان و تجار از امر صادرات بیان کرد و گفت: برخی از فعالان این عرصه هنوز پایبند انجام کار صادرات به شکل سنتی هستند و با فراهم شدن روند اظهار کالاها به صورت الکترونیکی در منزل، بدون ثبت آن به محل مرز مراجعه می کنند و موجب کندی کار می شوند. 

مراد محمدی به خبرنگار ایرنا خاطرنشان کرد: در راستای اطلاع رسانی به تاجران از سامانه جامع گمرکی و آشنایی با روند کار این سامانه، کلاس هایی برگزار شده و نیاز است تجار با علم روز نسبت به این کار مبادرت کنند. 

وی اظهار کرد: همچنین فضای فیزیکی کار در مرز کافی نیست و هنوز در بخش زیرساخت مشکل داریم و نیاز است مسوولان و متولیان امر نسبت به رفع این مشکل اهتمام بیشتری داشته باشند. 

محمدی گفت: کاهش سرعت اینترنت نیز موجب کندی کار در روند صادرات کالا شده و نیازمند است این مشکل در کمترین زمان ممکن رفع شود. 

وی همچنین آگاه سازی رانندگان نسبت به روند کار را نیز از دیگر مشکلاتی دانست که باید با ارایه آموزش اصولی نسبت به حل آن اقدام کرد. 

قصرشیرین در غرب استان کرمانشاه بیش از 186 کیلومتر مرز مشترک با عراق دارد که در امتداد این مرز طولانی، دو مرز رسمی پرویزخان و خسروی فعال است که پرویزخان با اقلیم کردستان عراق و خسروی با حکومت مرکزی عراق و بخش عربی هم مرز است.

مرز پرویزخان در شهرستان قصرشیرین به صورت رسمی در سال 86 تاسیس و راه اندازی شد که هم مرز با اقلیم کردستان عراق و در همسایگی استان سلیمانیه کردستان عراق قرار دارد. 

هم اکنون عمده کالاهای صادراتی از مرز رسمی پرویزخان به مناطق کردنشین عراق به ویژه شهرهای کلار، سلیمانیه و همچنین خانقین و کرکوک در بخش مرکزی این کشور انجام می شود. 

پرویزخان اکنون یکی از مرزهای راهبردی و مهم کشورمان است که نقشی کلیدی و حیاتی در جذب بازار کشور همسایه دارد. 

مرز خسروی نیز هم مرز با حوزه عربی است که دارای بزرگترین پایانه بین المللی خاورمیانه است که ساخت این پایانه از سال 77 در نقطه صفر مرزی آغاز شد و این مجموعه در سال 81 با 75 میلیارد ریال اعتبار به بهره برداری رسید. 

بازارچه مرزی سومار با بغداد 155 و با کربلا 230 کیلومتر فاصله دارد.  قصرشیرین با بیش از 27 هزار تن جمعیت در غرب کرمانشاه واقع شده است.