توسعه اقتصاد مقاومتی در گرو تدوین راهبرد روشن و اجرای واقع بینانه

به گزارش بولتن نیوز ، رهبر معظم انقلاب بیست و نهم بهمن 1392 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی را بر اساس بند یک اصل 110 قانون اساسی ابلاغ کردند؛ ایشان امسال را نیز سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نام نهادند.
در همین پیوند، خبرگزاری جمهوری اسلامی میزگرد «اقتصاد مقاومتی و موانع آن» را با حضور «سعید شیرکوند» استاد اقتصاد دانشگاه تهران و «بهمن آرمان» معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، برگزار کرد تا روند پیاده سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی و عملکرد دولت یازدهم در این زمینه را بررسی کند.
کارشناسان اقتصادی شرکت کننده در میزگرد «اقتصاد مقاومتی و موانع آن» در خبرگزاری جمهوری اسلامی، بر این باور بودند که کشور برای دستیابی به مظاهر رشد و توسعه اقتصادی به ریل گذاری صحیح و اجرای آن توسط همه دولت ها نیازمند است و حتی در شرایط کنونی نیز می توان با برنامه ریزی صحیح و استفاده از فرصت ها به رشد دست یافت.


** اقتصاد مقاومتی؛ رو به رشد و در مسیر توسعه
سعید شیرکوند درباره اقتصاد مقاومتی گفت: از یک زاویه، اقتصاد مقاومتی در بستر یک اقتصاد ریاضتی، ایزوله شده و کاملا بیگانه با جهان مدرن تلقی می شود، اقتصادی که باید در آن در برابر تنگناها و مشکلات مقاومت کرد و قدرت تحمل را بالا برد.
در دیدگاه دوم با تکیه بر تعبیر رهبر معظم انقلاب و مسئولان بلندپایه کشور، می خواهیم اقتصادی را پایه گذاری کنیم که روی پای خود بایستد، با استفاده از همه ظرفیت های داخلی و خارجی، اقتصادی شکوفا، رو به رشد و در مسیر توسعه باشد، فشارهای بین المللی روی آن تاثیر نگذارد و با کشورهای بزرگ تعامل و رقابت کند.
وی گفت: در ایران با توجه به ساختار قدرت، وظایف و و اختیارات، نمی توان همه چیز را فقط به قوه مجریه محول کرد، بلکه کشور از دو قوه دیگر و سایر بخش های تاثیرگذار برخوردار است.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به اتکای بودجه به نفت سهم اندک مالیات اضافه کرد: وقتی رشد اقتصادی در کشور به اندازه ای نباشد که سودآوری پروژه ها بالا باشد، سازمان امور مالیاتی نیز رشد زیادی نخواهد داشت؛ ضمن اینکه ارتقای بهره وری و کارآمدی و تقویت نظام اجرایی مالیاتی نیز تا اندازه ای اثرگذار است.
وی اضافه کرد: با این اوصاف، فقط بودجه عمرانی دولت باقی می ماند که اگر کاهش یابد، مانعی بر سر راه توسعه خواهد بود و سودآوری در سایر بخش ها را نیز کاهش می دهد.
شیرکوند به ذکر چند نمونه پرداخت و گفت: وقتی وزارت راه و شهرسازی با حجم انبوه بدهی به پیمانکاران داخلی روبرو باشد، توان پیمانکاران تضعیف می شود و دیگر امکان اجرای کار نیست.
وی ادامه داد: وزارت نفت برای توسعه به الزام هایی مانند دانش فنی، تجهیزات، سرمایه، اراده و... نیازمند است اما در مقابل شاهدیم وجود بدهی های 50 میلیارد دلاری، کارکنان مازاد (که توان اخراج آنان را ندارد) و بسیاری دوگانگی ها و چندگانگی ها سبب شده است خارجی ها برای همکاری در این عرصه با دیده تردید به ما بنگرند.

** لزوم ارزیابی کارنامه دولت یازدهم با توجه به تنگناهای اقتصادی
شیرکوند درباره دستاوردهای دولت یازدهم برای اجرای اقتصاد مقاومتی گفت: گاهی اوقات موفقیت هایی در کشور به دست می آید اما از آنجا که بی تعادلی در اقتصاد زیاد است نمی توان انتظار داشت مشکلات دولت به این زودی کاهش یابد، زیرا بی تعادلی ساختاری است و به وبال گردن تبدیل شده است.
معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی کشور عملکرد سه ساله دولت یازدهم را موفقیت آمیز توصیف کرد و افزود: این دولت در بخش اقتصادی کارنامه قبولی گرفته است، هرچند می توانست با برنامه ریزی دقیق تر و بکارگیری موقعیت ها، اقدام های بهتری انجام دهد و نمره بهتری داشته باشد.
به گفته شیرکوند، با آنکه دولت روند رو به رشدی در مقوله اقتصادی داشته است، اما شاید توده مردم چنین قضاوتی نداشته باشند؛ زیرا بیشتر آنان پیامد کارکردهای اقتصادی دولت را در معیشت روزانه خود بررسی می کنند و می خواهند موفقیت دولت را به طور عینی در زندگی خود شاهد باشند.
معاون وزیر اقتصاد در دولت اصلاحات گفت: ارزیابی اقتصادی دولت یازدهم در شرایطی امکانپذیر است که بدانیم این دولت در شرایط بسیار سختی کار خود را آغاز کرد.
وی ادامه داد: دولت در سال 1392 با تنگناها و محدودیت های متعددی روبرو بود که مردم عادی آن را ندیدند و از آنجا که هنوز گره بسیاری مشکلات اقتصادی کشور گشوده نشده است، آحاد مردم اقتصاد را یکی از عرصه های ناموفق در دولت روحانی قلمداد می کنند.
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: اقتصاد کشور در دولت گذشته در باتلاق فرو رفته بود که دولت یازدهم تلاش کرد کمی شرایط را تعدیل کند و به جلو حرکت کند اما اینکه فکر کنیم می توانست اقتصاد را بسرعت از باتلاق خارج کند، واقع بینانه نیست.
به گفته وی، همه نامزدهای انتخابات 88 معتقد بودند می خواهند اقتصاد را از پرتگاه نجات دهند، نه اینکه حرکت رو به رشدی در اقتصاد داشته باشند.
وی یادآوری کرد: آن زمان نیز بسیاری کارشناسان اذعان می کردند حتی اگر همه امور به خوبی پیش برود، چندین سال طول می کشد تا اقتصاد به شرایط پیش از سال 1384 بازگردد.


** باید عبارت «می شود» را واقع بینانه بیان کرد
شیرکوند به همسنجی وضع ایران با کشورهای دیگر پرداخت و گفت: ریلی که ترکیه برای مسیر توسعه خود بنا نهاد، در زمان هیچ یک از دولت های مستقر در آن کشور تغییر نکرد، زیرا بر اساس چارچوب و اصول علمی تعریف شده بود و همه دولت ها همان را ادامه دادند.
وی ادامه داد: از آنجا که این کشور قصد عضویت در اتحادیه اروپا را داشت، اراده متمرکز و واحدی را برای پیشبرد امور اقتصادی خود به کار گرفت.
معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی کشور اضافه کرد: کشور کره جنوبی از سال 1970 خط مشی واحد اقتصادی داشته و آن را رعایت کرده است اما در ایران بخش های مختلف اقتصادی برنامه هایی متفاوت ارایه کرده اند و نمی توان به مظاهر رشد دست یافت.
این استاد دانشگاه یادآوری کرد: ریل رشد و توسعه ایران در دولت سازندگی بنا نهاده و در دولت اصلاحات دنبال شد اما به یک باره از بین رفت. بر این اساس، نمی توان برای رشد و توسعه اقتصادی ایران از کشورهایی مانند ترکیه، کره جنوبی یا مالزی الگو برداشت؛ زیرا اقدامی غیرعلمی است.
شیرکوند تاکید کرد باید مطابق چارچوب و اصول علمی به پیش رفت و عبارت «می شود» را واقع بینانه بیان کرد.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: رییس جمهوری پیشین ایران، بیشترین فرمان ها را صادر کرد اما کشور را شخم زد و تحویل داد و امروز به جایی رسیده ایم که مشکلات همه بخش ها عمیق است.
وی گفت: هرچند مسیر خوبی در زمان دولت های سازندگی و اصلاحات ریل گذاری شده بود و امید داشتیم در افق 1400 بتوانیم به توسعه دست یابیم اما امروز با فوجی از صنایع ورشکسته، بانک هایی با میلیاردها ریال بدهی معوقه، سازمان تامین اجتماعی ورشکسته و... روبروییم و کاهش قیمت نفت نیز بر این مشکلات افزوده است.
شیرکوند تاکید کرد «در ایران نمی توان اقتصاد را از سیاست و فرهنگ جدا کرد، بلکه همه این روابط در هم تنیده اند و بر این اساس نمی توان از بسیاری مشکلات اقتصادی گره گشایی کرد».

** دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی به افراد، ابزار و مدیران لایق نیاز دارد
«بهمن آرمان» نیز در این میزگرد گفت: امروز کشورهای جهان بسیار به هم نزدیک شده اند، بر یکدیگر اثر گذاشته و از همدیگر تاثیر می پذیرند. برای نمونه کند شدن رشد اقتصادی در چین بر اقتصاد دیگر کشورها تاثیر می گذارد.
آرمان افزود: شرایط نابسامان اقتصادی کشور در چند سال گذشته، بخوبی در شاخص های منتشر شده از سوی سازمان ها و نهادهای بین المللی مشهود بود.
معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران افزود: روی کار آمدن دولت یازدهم، پایانی بر حضور اقتصاد کشور در یک تونل تاریک بود؛ به طوری که پیش از آن انتظار می رفت فردایمان بدتر از امروز باشد اما امروز همگان تایید می کنند که فردا دستکم از امروز بدتر نخواهد بود.
آرمان بیان داشت: یکی از شاخص های اقتصادی، میزان اعتماد مصرف کننده است که این روزها افق و چشم انداز بهتری را نشان می دهد.

** نوع انتشار اخبار هفته دولت در صدا و سیما تلاش برای بدبین کردن مردم نسبت به دولت تعبیر می شود
آرمان با انتقاد از عملکرد صدا و سیما در بازتاب اخبار هفته دولت گفت: امروز شاهدیم اخبار هفته دولت در حد 30 ثانیه نیز روی آنتن نمی رود و درباره طرح ها و پروژه ها توضیحی وجود ندارد که به نوعی تلاش برای بدبین کردن مردم نسبت به دولت تعبیر می شود؛ در حالی که عکس این موضوع در دوران دولت سازندگی دیده می شد.
معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران تاکید کرد با این همه، باید این را کنار گذاشت که مدام بگوییم اقتصاد ایران در باتلاق فرو رفته است و امکان رشد ندارد.
این اقتصاددان تاکید کرد «باید افرادی را در صدر امور اقتصاد مقاومتی به کار بگماریم که به برنامه ها اعتقاد راسخ داشته باشند».
آرمان رشد و توسعه اقتصادی ترکیه و مالزی در سال های گذشته را ناشی از انجام اقدام های آگاهانه دانست و گفت: ترکیه برخلاف ایران از معادن سنگ آهن و انرژی ارزان برخوردار نیست اما با رایگان کردن قیمت برق مصرفی تولیدکنندگان فولاد، امروز دو برابر ایران فولاد تولید می کند.
وی ادامه داد: زمانی مجلس شورای اسلامی نرخ خوراک پتروشیمی ها را 6 برابر کرد. نتیجه این شد که سهام شرکت های پتروشیمی، سرمایه گذاری و... به شدت سقوط کرد؛ این در حالی است که آمریکا رقیب آینده ایران در پتروشیمی خواهد بود.
آرمان افزود: امروز در منطقه آزادگان با دارا بودن بزرگترین حوزه در جای نفتی جهان (با ظرفیت 26 میلیارد بشکه)، دکل های استخراج نفت عراق ها بیشتر از ایران است.
این اقتصاددان اضافه کرد: مسئولان سازمان گردشگری، همواره از ساخت هتل ها در کشور سخن می گویند اما بدون وجود راه آهن و آزادراه و دیگر زیرساخت ها توسعه چنین فعالیت هایی بی فایده خواهد بود.
وی به نیاز کشور به 12 هزار کیلومتر آزادراه اشاره کرد و افزود: اگر فقط 10 درصد نقدینگی موجود جامعه به این سو هدایت شود، نیاز جامعه در این زمینه را برطرف می کند.
این اقتصاددان تاکید کرد در این شرایط نیز می توان در کشور کار کرد و به رشد دست یافت اما افراد، ابزار و مدیران لایق را لازم داریم.

** می توان با همین شرایط نیز به رشد اقتصادی دست یافت
معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران تاکید کرد با بهبود تصمیم گیری ها می توان با همین شرایط نیز به رشد اقتصادی دست یافت.
آرمان یادآور شد: هرچند شاید فناوری و سرمایه لازم را در بسیاری موارد در اختیار نداشته باشیم اما به آن معنی نیست که نتوانیم بخش های غیرمرتبط با فناوری های پیشرفته را در کشور توسعه دهیم.
به گزارش ایرنا، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری اواخر فروردین ماه امسال در ابلاغیه هایی جداگانه به دستگاه های اجرایی، تصویب نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی ناظر به پروژه های اولویت دار برنامه های ملی اقتصاد مقاومتی را که در آن وظایف و تکالیف هر یک از دستگاه ها برای اجرای این پروژه ها به وضوح مشخص شده است، ابلاغ کرد.