شهریان:می‎گوینداگربانوان نباشند،راحت‎تریم

به گزارش بولتن نیوز؛ ورزش بانوان برای رسیدن به جایگاه کنونی‎اش، همان جایگاهی که امروز از شانس کسب مدال در بازی‎های المپیک برخوردار است، همان جایگاهی که امروز در جهان و آسیا افتخار آفرینی می‎کند، سختی‎های زیادی کشیده است. راه دشوار و پرفراز و نشیبی که گاهی شنیدن‎ سختی‎های این مسیر عمیقا انسان را تحت تاثیر قرار می‎دهد. شاید تعداد نفراتی که از آغاز این راه‎ تا به امروز در ورزش بانوان حضور داشته‎اند و دارند، کمتر از انگشتان دو دست باشد. یکی از آن نفرات که از ابتدا تمامی مسائل را از نزدیک لمس کرده «رباب شهریان» است.

او که هم‎اکنون در راس مدیریت ورزش بانوان قرار دارد، علاوه بر آن نائب رئیس کمیته ملی المپیک هم هست. برخی بر این باورند این حضور دوجانبه کمک زیادی به توسعه ورزش بانوان طی دو سه سال اخیر کرده است. معاون آرام، خند‌ه‌رو و خوش‎برخورد وزیر ورزش و جوانان می‎گوید خستگی برایش معنایی ندارد. او توسعه ورزش بانوان را وظیفه خود می‎داند و باور دارد ورزش برای بانوان این سرزمین یک حق است نه امتیاز. شهریان در گفت‎وگوی خود با خبرنگار ورزشی خبرگزاری تسنیم از گذشته دور تا به امروز را واکاوی کرده است. این مصاحبه را بخوانید:

دلیل اصرار برای پرچمداری بانوان در بازی‎های المپیک چیست؟ به نظر می‌رسد این موضوع بیشتر شبیه یک شوی تبلیغاتی است تا موارد دیگر، البته لیدا فریمان نخستین پرچمدار کاروان کشورمان هم به این موضوع اعتقاد دارد.

واقعا اینگونه نیست. وقتی در المپیک نوجوانان نانجینگ به دنبال مشخص کردن پرچمدار کاروان ایران بودیم، نظر بر این بود که فرد پرچمدار باید شاخص، مطرح و دارای توانایی‎هایی خاص باشد. شاید در المپیک‎های قبلی به دلیل اینکه تعداد بانوان کاروان ایران کم بود و ما برای اینکه نشان بدهیم که به این بخش از جامعه هم اهمیت می‎دهیم، یک خانم را به عنوان پرچمدار معرفی می‎کردیم که البته این موضوع در نوع خود ارزشمند بود؛ اما در این دوره واقعا اینگونه نیست.

 چرا؟ مگر این دوره با ادوار قبل چه تفاوتی دارد؟

وقتی در کمیته ملی المپیک موضوع پرچمداری المپیک نوجوانان مطرح شد؛ به نام «کیمیا علیزاده» رسیدیم. او چندین مدال کسب کرده است و در همان بازی‎ها هم مدال گرفت. در رابطه با موضوع پرچمدار المپیک 2016 برزیل هم دیدیم که یک ورزشکار شاخص در کاروان کشورمان هست. دیدیم فردی را داریم که کمتر کسی توانایی انجام کارهای او را دارد. او به خاطر ویژگی‎هایش پرچمدارکاروان ایران شد نه مانور تبلیغاتی. اجازه بدهید کمی بیشتر توضیح بدهم.

بفرمائید.

برای پرچمداری به جنسیت نگاه نمی‎کنیم. در حال حاضر «زهرا نعمتی» به عنوان یک ورزشکار و البته قهرمان، کاری کرده است که ورزشکار دیگری در ایران نتوانسته آن را انجام بدهد. هنگامی که این موضوع در هیئت اجرایی مطرح شد، همه با آن موافقت کردند. پرچمداری او می‎تواند پیام‎های زیادی داشته باشد. برای «نعمتی» از واژه معلولیت استفاده نمی‎‎کنم. او نشان داد پارالمپیکی بودن، محدودیت نیست. نعمتی به دنیا پیام بزرگی داد. او گفت که پارالمپیکی بودن محدودیتی برایش در راستای رسیدن به اهدفش ایجاد نکرده است. دومین موضوع هم در این خصوص بحث حجاب بود که برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است.

 فکر می‎کنید کسب یک مدال در بازی‎های المپیک چه تاثیری در روند رشد ورزش بانوان و اساسا تغییر نگاه به این بخش داشته باشد؟

هیچ وقت کسی فکرش را هم نمی‎کرد که بانوان ایران بتوانند مدالی در این بازی‎های المپیک کسب کنند اما امروز شرایط متفاوت است. به همین دلیل برای المپیک 2016 ریو هیچ تفاوتی بین زنان و مردان قائل نشدیم و تمام شرایط برای هر دو گروه یکسان بوده است. کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش و جوانان پای کار هستند. همین که بانوان ما توانستند کسب سهمیه کنند، همین که ما امروز امید به مدال داریم، نقطه‎های مثبتی در ورزش بانوان است. امروز در ورزش بانوان نگاه این نیست که ابتدا کسب مدال کنند و سپس حمایت شوند؛ اما به دست آوردن مدال توسط بانوان در المپیک قطعا باعث تغییر زیادی در نوع نگاه‎ها خواهد شد.

چرا بانوان ایران در تیراندازی نسبت به سایر رشته‎ها پیشرفت بیشتری داشته‎اند؟

بانوان ایران توانمند هستند و انگیزه زیادی دارند لذا هرجا به آنها فرصت داده شود، قطعا نتیجه خواهد گرفت. هرجا و در هر رشته‎ای شرایط برای بانوان فراهم شده است، جواب اعتماد را داده‎اند. تیراندازی جز نخستین رشته‎هایی بود که به مسابقات برون مرزی اعزام شد.

از شرایط نخستین اعزام‎های ورزشی بانوان صحبت کنید، آن زمان شرایط چگونه بود؟

هنگامی که نخستین اعزام صورت گرفت، موج عجیبی ایجاد شد. تحت فشار زیادی بودیم. آن زمان تیم‎های ما معمولا آخر می‎شدند و خیلی‎ها به این مسائل اعتراض می‎کردند که اساسا چرا بانوان به مسابقات برون مرزی می‎روند. خیلی‎ها می‎گفتند چرا آخر می‎شوند و مسائل دیگری به فراخور آن مقطع زمانی مطرح می‎شد اما امروز همه چیز فرق کرده است. دولت تدبیر و امید در سه سال گذشته نگاه ویژه‎ای به ورزش بانوان داشته است. رئیس جمهوری در تمامی سخنرانی‎های خود در بین ورزشکاران به نقش بانوان در ورزش اشاره کرده است. اشاره روحانی هم باعث می‎شود؛ تصمیم‎گیران و تصمیم‎سازان نگاه مثبت و خاصی به بخش بانوان داشته باشند. صحبت رئیس جمهور در خصوص رفع تبعیض اهمیت بالایی دارد. همین صحبت سبب می‌‎شود که از نهاد ریاست جمهوری برای ما نامه می‎آید که گزارش دهید در خصوص رفع تبعیض چه کارهایی صورت گرفته است. متاسفانه در برخی از فدراسیون‎ها یا هیئت‎‎های ورزشی نگاه اینگونه نیست و اولویت‎ها با اقایان است و اگر چیزی باقی ماند به بانوان اختصاص می‎دهند.

خط‌شکن ورزش بانوان چه کسی بود؟

ورزشکاران. واقعا ورزش با آن حجاب و پوشش شرایط خاصی را دارد. چندی پیش در تمرینات «کیمیا علیزاده» حضور پیدا کردم. بعد از تمرین نزدش رفته و با او حرف زدم. در حین صحبت به صورت اتفاقی زیرپایش را که نگاه کردم. دیدم عرق از پاهایش چکه می‎کند.  وقتی این صحنه را دیدم، احساساتی شدم.  دیدم که یک ورزشکار برای اینکه به هدفش برسد و الگو باشد، باید خیلی ریاضت‎ بکشد.

قطعا مسئولانی هم در این راستا زحماتی زیادی کشیده‎اند.

بله مسئولان هم خیلی تلاش کردند اما این ورزشکاران بودند که با تلاش‎های خودشان، راه را باز کردند. حس برتری جویی باعث شد، حجم زیادی ازبانوان به سمت ورزش بروند. ورزشکاران زن ایران برای توسعه ورزش بانوان خیلی تلاش کردند. این یک حقیقت است که نمی‎توان آن را کتمان کرد، البته یک موضوع را نباید هرگز فراموش کرد.

چه موضوعی؟

رسانه‎های ایران خصوصا صداوسیما در بازی‎های آسیایی گوانگژو کمک زیادی به رشد ورزش بانوان کردند. وقتی تلوزیون مسابقات کاراته و تکواندو را نشان داد، موج مثبتی در جامعه به وجود آمد. خیلی از مردم نمی‎دانستند که بانوان ایران با حجاب و حفظ ارزش‎های خود در صحنه‎های بین‎المللی حضوری پر رنگ دارند. مردم دیدند برای کسب مدال چقدر باید تلاش کرد. مردم سهیم بودن بانوان را لمس کردند.

 اوایل انقلاب شرایط برای ورزش بانوان چگونه بود؟

اوایل شرایط سخت بود. رشته تخصصی‎ام هندبال است. وقتی خواستیم بخش بانوان این رشته را راه‎اندازی کنیم، می‎گفتند این رشته برای بانوان مفید نیست، زد و خورد دارد و خیلی از مسائل دیگر. می‏‎گفتند زنان نباید هندبال بازی کنند. تلاش زیادی کردیم که خیلی از افراد آن زمان را توجیه کنیم. سال 1369 نخستین دوره توجیهی هندبال بانوان را برگزار کردم. آن زمان در انجمن هندبال حضور داشتم. پیگیری‎های زیادی کردم و دائما به مدیران کل تماس می‎گرفتم. در سال 69 از تمانی استان‎ها یک نفر به آن دوره توجیهی آمد. پس از آن در سال بعدی مسابقات قهرمانی کشور هندبال را برگزار کردیم.

برای سایر رشته‎ها شرایط چگونه بود؟

تقریبا برای تمام رشته‎ها همین موضوع مطرح بود. وقتی بانوان می‎خواستند رشته‎ای را شروع کنند، موانع متعددی پیش رو بود که می‎بایست با صبوری و درایت آنها را رفع کرد. آن زمان ورزش حرفه‎ای برای بانوان توجیهی نداشت.

بدترین اتفاقِ این سال‎ها چه بود؟ چه زماتی واقعا خسته شدید؟

اجازه بدهید در این باره صحبت نکنم اما هرگز خسته نمی‎شوم. دید من به ورزش بانوان اصلا، نگاهی شغلی نیست. به این موضوع به عنوان یک دغدغه فکری نگاه می‎کنم.

این پشتکار از کجا نشأت می‎گیرد؟

ازعشق. موضوع ورزش بانوان برای من اهمیت زیادی دارد و جز اولویت‎های اصلی‎ زندگی‎ام است. چه دارای پست باشم و چه پست نداشته نباشم به این موضوع فکر می‎کنم و توسعه ورزش بانوان برایم ارزش خاصی دارد. آرزوی دیرینه‎ ام توسعه ورزش بانوان است. با توجه به اینکه در تمام مدت 30 سال فعالیت کاری‎ام در کنار ورزش بانوان بوده‌ام به خوبی می‎دانم ورزش بانوان برای رسیدن به جایگاه امروز چه مسیری را طی کرده است. می‎دانم و احساس کرده‎ام که چقدر برایش زحمت کشیده شده است. لحظاتی که وارد اردوها می‎شوم و تلاش‎های ورزشکاران را می‎بینم، مجددا انگیزه پیدا می‎کنم. وقتی وارد دفتر کارم می‎شوم و به یاد آن تلاش‎ها می‎افتم، به خودم می‎گویم که «شهریان» تو باید بیشتر کار کنی.

اگر ورزش بانوان را به عنوان یک کودک فرض کنیم، امروز چندسالش شده است؟

ورزش بانوانی که امروز در موردش صحبت می‎کنیم، 45 رشته فعال دارد. 45 نائب رئیس امور بانوان در فدراسیون‎ها داریم. فقط شنا و ژیمناستیک مسابقات برون مرزی ندارد اما سایر رشته‎ها به نسبت سطحی که دارند. در رقابت‎ها شرکت می‎کنند. یکی از برندهای جمهوری اسلامی ایران ارائه الگوی مناسب برای پوشش ورزشکار زن مسلمان است. در خصوص سوال‌تان باید بگویم که فکر می‎کنم ورزش بانوان، بزرگ و برای خودش خانمی شده است (با خنده). امروز در اوج ورزش دنیا وقتی بانوان ما حضور پیدا می‎کنند و شانسی برای افتخار آفرینی دارند، یعنی این کودک دیگر بزرگ شده است اما در رشته‎های مختلف ورزشی باتوجه به قدمت شرایط متفاوتی وجود دارد.

 از نوع صحبت‎های شما به نظر می‎رسد از فضای کنونی ورزش بانوان رضایت دارید؟

30 سال سابقه کاری و تجربه در عرصه ورزش دارم و باید بگویم امروز فضای بسیار خوبی است. در واقع فضا برای بانوان فراهم است. شرایط به صورتی است که به عنوان مسئول ورزش یک شهرستان دور افتاده می‎دانم که باید برای ورزش بانوان کار و تلاش کنم. سال گذشته در سمیناری که مسئولان ورزش تمامی شهرستان‎ها حضور داشتند، گفتم که ورزش برای بانوان یک حق است نه امتیاز. گفتم این را در ذهن خودتان حک کنید. هدفم این بود که بگویم اگر برای بانوان کاری انجام می‎دهید، وظیفه شما است نه یک امتیازی که به زنان می‎دهید.

خیلی از دست‎اندرکاران ورزش بانوان بر این باور هستند که سیستم ورزش بانوان در حالت کنونی نسبت به گذشته بهتر است.

ورزشی هستم و مشکلات آنها را درک می‎کنم. نیتم کمک و رفع آن مشکل است چرا که از نزدیک و درون خانواده ورزش زنان تمامی موارد مربوط به بانوان را حس کردم به همین دلیل در اتاقم به روی تمامی جامعه ورزش بانوان همیشه باز است. وقتی مشکلات بانوان را حل می‎کنم، احساس خوبی درونم ایجاد می‎شود چرا که این اتفاق باعث می‎شود به توسعه ورزش بانوان نزدیک‎تر شویم.

اوج ناراحتی شما در این 30 سال کجا بود؟

وقتی می‎بینم در بحث‎های مالی بانوان نادیده گرفته می‎شوند. بسیار ناراحت می‎شوم. به طور مثال در خیلی از رشته‎های ما افرادی حضور دارند که با داشتن اسپانسر می‎توانند رشد کنند اما به دلیل عدم حامیان مالی نمی‎توانیم کاری برای آنها انجام بدهیم. در سنگ نوردی و یخ نوردی بانوان بسیار قدرتمندی را داریم اما آنها باید در رقابت‎هایی به نام لیگ جهانی شرکت کنند. یعنی باید به چندین کشور بروند. این موضوع بودجه زیادی را طلب می‎کند که این پول را نه فدراسیون کوهنوردی در اختیار دارد و نه بودجه دولتی می‎تواند به آن ورزشکار کمک کند. مشابه آن در بسیاری از رشته‎ها وجود دارد که به دلیل عدم اسپانسر و حامیان مالی موانعی برای توسعه ورزش بانوان ایجاد می‎شود که این امر بسیار ازار دهنده است.

چه کسی در این سال‎ها بیشتر ضربه را به ورزش بانوان زده است؟

نمی‎‎خواهم در این مورد نامی ببرم اما برخی از سیاست‎گذاری‎ها در بخش بانوان باعث ضربات سنگینی به این بخش شد.

قبول دارید که ورزش بانوان هم معضلات زیادی دارد؟

بله دقیقا. موضوعات ما متفاوت است. باید در ورزش بانوان با درایت پیش رفت. اگر خیابانی یک طرفه وجود داشته باشد که یکی در این خیابان خلاف کند، آن خیابان را می‏‎بندند. این دقیقا مصداق وجود مشکلات در ورزش بانوان است.

تسنیم: واضح‎تر صحبت کنید.

چند سال پیش تیم فوتبال بانوان استقلال تمرینی در سالن داشت. پس از اتمام تمرین تیم بانوان، نوبت به تمرین تیم نوجوانان مردان می‎رسد. در یک لحظه، ورود و خروج این دو تیم همزمان می‎شود. رسانه‎ها به این موضوع پرداختند و فضا متشنج شد. فکر می‎کنید چه اتفاقی رخ داد؟ باشگاه استقلال تیم بانوان را حذف کرد. برخی این نگاه را دارد که اگر بانوان نباشند ما راحت‎تر هستیم. آن زمان مدیر کل ورزش بانوان بودم.

خانم ملاوردی معاون امور بانوان رئیس جمهور چه نظر در موردی ورزش بانوان دارند؟

همیشه ورزش بانوان را مورد حمایت قرار می‎دهد. ملاوردی با توجه به گستردگی موضوعات زنان، اولویت‎های دیگری دارند که شاید مهمتر از ورزش باشند.

جایگاه مدیریت بانوان را در رأس فدراسیون‎های ورزشی چگونه ارزیابی می‎کنید؟

زمانی مهرعلیزاده رئیس فدراسیون آمادگی جسمانی و ایروبیک یک خانم شد. بعد از آن فاطمه‎هاشمی رئیس فدراسیون بیماری‎های خاص شد و سپس خانم محمدیان در اسکیت حضور یافت. در این دوره وزارت هم ابتدا هاشمی در راس فدراسیون بیماری‎های خاص قرار گرفت و سپس وکیل گیلانی رئیس فدراسیون چوگان شد. زمانی که مسئولیت امور را در اختیار گرفتم، اعلام کردم که خیلی دوست دارم در پایان دوره‎ام 5،6 رئیس فدراسیون خانم داشته باشد. بانوان باید در جایگاه‎های مدیریتی رشد کند. جمع زیادی از فارغ التحصیلان دانشگاهی، بانوان هستند. آنها هم از ورزش کشور توقع دارند که به کار گرفته شوند. وقتی  آمدم فقط یک رئیس فدراسیون خانم داشتیم اما امروز ما 3 رئیس خانم داریم. این یک بینش است. باید به مدیریت ورزش توسط بانوان اعتماد شود. چون این موضوع تا به حال نبوده است، جامعه ورزش، سخت حضور یک زن را در راس جایی مانند فدراسیون  می‌پذیرد اما باید در این راستا فرهنگ‎سازی صورت بگیرد.

به عنوان سوال پایانی عملکرد بانوان را در بازی‎های المپیک چگونه ارزیابی می‎کنید؟

تمام تلاش این است که در یک فضای مطلوب تمرینات ورزشکاران پیش برود. حمایت‎های همه جانبه وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک از ورزشکاران ادامه دارد و شخصا به مدال‌آوری در این المپیک امیدوارم.