تایید صلاحیت سیستم قضایی آمریکا اشتباه بود / برجام در حوزه بانکی هنوز اجرا نشده است/ من تاجر اب سنگین نیستم

گروه سیاسی: سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه در برنامه تیتر امشب شبکه خبر به تشریح سفر تیم هسته‌ای به نیویورک و برگزاری سومین نشست کمیسیون مشترک بررسی برجام بین ایران و ١+٥ در وین پرداخت.


مصادره 2 میلیارد دلار ایران در حال پیگیری است

به دستور رییس جمهوری ستادی برای بررسی موضوع مصادره 2 میلیارد دلار ایران تشکیل شده است تا از نزدیک بررسی کند که اولا مطمئن باشیم مواردر مشابه در اینده رخ نمی دهد و ثانیا چگونه می شود این مبلغ را استیفا کنیم.

وزارت امور خارجه هم یادداشت اعتراضی به سفارت سوئیس که حافظ منافع امریکا هست داده است. ما از زوایای حقوقی که قابل کار باشد مسیر را ادامه می دهیم.


برجام در حوزه بانکی هنوز اجرا نشده 

در اجرای برجام در برخی حوزه ها مانند فروش نفت و بیمه ها گام های خوبی برداشته شده ولی در حوزه بانکی در چند حوزه با مشکل مواجه هستیم. اگر چه روند رو به جول است اما کند است .  دلایلش هم متعدد است. مهمترین ان کارشکنی ها و عدم تسهیل مناسبات روابط بانکی است که باید بعد از برجام برای ایران انجام می شد.


مشکلات بانک های خارجی در تعامل با ایران، نگرانی های انها و بحث تحریم های اولیه و ثانویه و نقش وزارت خزانه داری امریکا که به نظر ما تاکنون چندان مثبت نبوده ازجمله این عوامل کندی عادی شدن مناسبات بانکی ایران است.


سیف قصد کاهش فشار های بانکی را داشت

مخاطب دیپلمات، خارجی است و دیپلمات با او با ادبیات خاصی صحبت می کند تا به اهدافش برسد. اقای سیف در این سخنان قصد کاهش فشار های بانکی کشور و تسهیل روابط بانک های اروپایی بود و از ادبیات خاصی استفاده کردند که نباید در داخل کشور برای مخاطب داخلی در نظر گرفته شود. دیپلمات در مذاکره با طرف خارجی طراحی می کند که چگونه  صحبت کند تا به اهدافش برسد نباید حرف زدن انها به ابزاری علیه انها در داخل تبدیل شود.


این که از صحبت ما با طرف خارجی در داخل سوءاستفاده شود جای نگرانی دارد.

اما ایشان با قدرت و قوت با طرف خارجی صحبت و عتاب و خطاب کردند که در داخل با ان موافق بودند.


حکم مصادره 2 میلیارد دلار دارایی ایران

تعجب می کنم از کسانی که می گویند چرا این اتفاق افتاده بعد از برجام. یعنی انتظار داشتند بعد از برجام یک دوستی بین ایران و امریکا صورت بگیرد که حتما انتظار باطلی هست. همان طوور که می دانید یکی از دادگاه ها حکم داد و ایران را به خاطر حملات یازده سپتامبر محکوم کرد. یازده سپتامبری که همه دنیا ماهیت ان را می داند. این نشان می دهد که برخوردها چقدر غرض ورزانه است

قطعا این حکم ( مصادره 2 میلیارد دلار ایران) باطل و از نظر ما بی اعتبار است. از نظر حقوق بین الملل بی اعتبار است اما به خاطر بی احتیاطی این مبلغ به صورت اوراق بهادار به صورت امانی نزد یک بانک امریکایی قرار گرفته که به دولت امریکا اجازه داده ان رامصادره کند . این بی احتیاطی صورت گرفته و مساله وارد پروسه قضایی شده است.

بی احتیاطی دوم در گذشته این بود که ما وکیل گرفتیم و وارد دادگاه امریکایی شدیم تا از  خود دفاع کنیم. یعنی به نوعی صلاحیت دادگاه امریکایی را تایید کردیم.


ماجرای جابجایی پرچم ها

برنامه خاصی در کار نبود. دو پرچم را گذاشته بودند. دو وزیر ابتدا در یک اتاق با هم سلام علیک کردند و بعد به سالن امدند. نحوه ایستادنشان این طوری شد. ولی در ملاقات بعدی دقت شد که سوءتفاهم پیش نیاید  و هرکس مقابل پرچم خود بایستد.


در پاسخ به این سوال که پس این کار عمدی نبود؟ گفت: بدون توجه صورت گرفت. تعمدی نبود. چه لزومی دارد؟


اشتباه در به رسمیت شناختن دادگاه امریکایی باید جبران شود

خب ما رفتیم  وکیل گرفتیم،شکایت کردیم، درخواست تجدید نظر کردیم در دادگاه بالاتر. او هم علیه ما رای داده است.در خواست کردیم پرونده به دادگاه عالی رفته و دادگاه عالی هم باز علیه ما رای داده است.

تا انجایی که من می دانم طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی حضور ما در دادگاه های امریکایی ممنوع است. این شورا مصوبه ای دارد که ما نباید رسمیت دادگاه های امریکا را بشناسیم و صلاحیت انها را تایید کنیم.شاید در این مورد بخصوص مجوز خاص از شورای عالی امنیت ملی در ان زمان خود گرفته باشند. من اطلاع دقیقی ندارم. احتمالا باید این کار را کرده باشند.

به هر حال ورود ما به سیستم قضایی امریکا و تایید صلاحیت ان اشتباهی بوده که صورت گرفته است. ضمنا در مقطع خودش با وزارت خارجه هم هیچ مشورتی نشده بوده . ما الان دنبال ان هستیم که راه های حقوقی و سیاسی را بررسی و طی کنیم.

پروسه قضایی متاسفانه در دادگاه های امریکا طی شده. نتیجه هم مشخص بوده که دادگاه های انها یک طرفه و یک سویه احکام متعددی علیه ما صادر کرده اند. این تنها حکم نیست. احکامی که دادگاه های امریکا علیه ما صادر کرده اند، مبالغ هنگفتی است.


ما نباید وارد سیستم مالی امریکا بشویم

در پاسخ به این سوال که ایا اگر اوراق نبود اموال دیگری در امریکا نبود که بتوانند مصادره کنند، گفت:

این تجربه نشان می دهد که مانباید وارد سیستم مالی امریکا بشویم. اتفاقا برقرار ماندن این تحریم دقیقا به نفع ما است. اگر ما وارد سیستم مالی امریکا بشویم و اگر  U-turn بخواهد استفاده شود برای هر نقل و انتقال مالی باید منتظر باشیم تا مبادا وقتی که به مسیر امریکا می رود و برمی گردد ، مصادره اش کنند.

به هر حال باید همه تجربه کنیم تا این اشتباهات تکرار نشود. اگر جای دیگری هم اوراق بهادار ما دردسترس امریکا قرارگیرد به اقتضای احکام دادگاه های امریکا می توانند روی ان دست بگذارند و مصادره کنند

دادگاه های ایران هم احکامی صادر کرده اند ولی متاسفانه چون از سیستم مالی دنیا دور بودیم امکان دسترسی ما به اموال امریکایی ها وجود ندارد.


هیاتی برای نظارت بر اجرای برجام

به دستور رهبر معظم انقلاب که هیات باشد برای نظارت بر اجرای برجام، ما همه موارد را به ان هیات گزارش می کنیم. تشخیص این که ایا نقض صورت گرفته یا نه با این هیات است و تشخیص این که چه اقدام متقابلی هم صورت بگیرد با این هیات است.

جلسات این هیات برگزار می شود؟

عراقچی: بله. هر گاه لزومی داشته باشد جلسات را تشکیل می دهند. تاکنون چندین جلسه ان برگزار شده. اخرین مورد ان که چند هفته قبل بود چون دکتر ظریف سفر بودند من به جای ایشان شرکت کردم. جلسات برقرار است. مصوبات هیات هم به سمع و نظر مقام معظم رهبری می رسد و با تایید ایشان است که اجرایی خواهد شد.

ما گزارش می دهیم و انهاهستند که تشخیص می دهند نقض صورت گرفته یا نه.اگر نقض صورت گرفته عکس العمل ما چه باید باشد . اگر نقض صورت گرفته فاحش است یا قابل جبران. همه اینها با این هیات است و هر تصمیمی بگیرد ما تابع هستیم.

اقای رییس جمهور به عنوان رییس ان هیات کاملا در جریان همه مسائل هستند.به مجلس شورای اسلامی هم طبق وظیفه ای که داشتیم گزارش دادیم.

کمیسیون مشترک بر اساس ضمیمه شماره 4 برجام تشکیل شده. یکی از وظایف ان این است که هرگاه ایران احساس کند یکی از اعضای طرف مقابل به وظیفه خود در زمینه تحریم ها عمل نکردند ، در کمیسیون به بحث می گذارد. یعنی همین کاری که ما در کمیسیون مشترک انجام دادیم و نزدیک به دو ساعت درباره تعهدات طرف مقابل که انجام نشده بحث کردیم.

این کمیسیون چند گروه کاری دارد که یکی از انها که در برجام هم پیش بینی شده گروه کاری لغو تحریم هاست که برای ان ایین کار نوشتیم. در کمیسیون روز جمعه ایین کاری گروه کاری هم تصویب شد و اماده ست که به مسائل درخواستی ایران بپردازد.

اگر ایران معتقد باشد یکی از اعضای 1+5 به وظایف خود عمل نکرده در گروه کاری به بحث می گذارد و گروه کاری اول ایران و کشور مربوطه را فرامی خواند تا بین خود مساله را حل کنند.اگر ظرف 30 روز نتوانستند حل کنند در گروه کاری بحث خواهد شد. اگر گروه کاری هم نتواند مساله را حل کند به کمیسیون مشترک خواهد داد و در این کمیسیون ایران تحت عنوان نقض می تواند مساله را مطرح کند.

گروه کاری رفع تحریم ها در این چارچوب است.


قیمت آب سنگین

32 تن با 8 میلیون و 600 هزار دلار می شود هر کیلو 270 دلار در حالی که رقم ان کیلویی 500 تا 600 دلار است با غلظت بالای 98 درصد . این عدد و رقم را قبول دارید؟

عراقچی:  من تاجر اب سنگین نیستم.  خیلی برایم جالب است که بعضی دوستان در کشور اینقدر روی قیمت اب سنگین تسلط دارند. خوشوقتی است به این است که با ورود ما به بازارهای بین المللی و تبدیل شدن ما به فروشنده اب سنگین الحمدالله  این مباحث هم مطرح می شود که قیمت چند است.


براورد ما این است که بعد از 4-5 سال دیگر راکتور اب سنگین جدید و مدرن اراک راه اندازی شود قریب 60 تن اب سنگین احتیاج خواهد داشت.

پیش بینی کردیم ایران 130 تن اب سنگین برای اراک کنار بگذارد یعنی دو برابر انچه در 5 سال اینده نیاز خواهد داشت. حدود 70تن زیاد داریم و ضمنا کارخانه هم مرتب تولید می کند. طبیعی است که باید وارد بازار شویم.

در قدم اول امریکایی ها برای 40 تن مشتری شدند. روس ها با ما در حال مذاکره هستند و ابراز علاقه کرده اند که خریداری کنند. برخی کشورهای 1+5 هم ابراز تمایل کرده اند که مذاکره شود.
نفس این که تولید ما به رسمیت شناخته شده و به عنوان فروشنده این کالای حساس و نادر به رسمیت شناخته شده ایم بسیار مثبت است. ما به دلار معامله کرده ایم و توافق شده از طریق کشور ثالث مبلغ را به ما برسانند. ولی قیمت ها را سازمان انرژی اتمی در جریان است.

تاجایی که من در جریان بودم قیمتی که توافق کردند مشابه ان در بازار های بین المللی خرید و فروش می شود.

ما انباری را در عمان داریم که در ان اب سنگین مازاد خود را انبار می کنیم و به مشتریان خود در انجا تحویل می دهیم

سوال: آیا تحت فشار امریکایی ها این اتفاق افتاد؟

عراقچی: تحت فشار نبوده،برای سهولت در اجرای کار بوده و این که این اب سنگین ها در یک جایی انبار شود.

سوال: عده ای نگران بودند که ما در پایان پول انبارداری به عمان بدهیم.

عراقچی( با خنده): خوب در پایان همه اینها حساب می شود. خوب است الحمدالله همه حسابی بازاری شده اند!

رایزنی ها در نیویورک

روز سه شنبه که اقای ظریف و اقای کری ملاقات کردند یکسری از مشکلات موجود مربوط به مسائل بانکی و رفع تحریمی را مطرح کردیم. بحث مفصلی در این خصوص صورت گرفت.قرار شد طرف امریکایی در این موضوعات بررسی مجددی انجام دهد. همانجا قرار دیگری را برای روز جمعه تنظیم کردند که اگر نتیجه اقداماتی که طرف امریکایی خواهد کرد به ما ارائه شود.

یکی از مسائلی که قرار بود اقای کری بررسی کند این بود که دولت امریکا یا خود ایشان بیانیه ای صادر کند برای اطمینان دادن به بانک های غیرامریکایی که می خواهند با ایران کار کنند. که این در روز جمعه اتفاق افتاد. پیش از اینکه وارد مذاکره شوند اقای کری صحبت کرد. امیدارم صدا و سیما جزییات ان را پخش کند. انتهای ان دو سه جمله دارد ولی کل ان اگر مورد توجه قرار بگیرد خواهید دید با چه صراحتی به بانک های غیرامریکایی اعلام می کند هیچ نگرانی نداشته باشید. تمام تحریم های گذشته در برجام برطرف شده، تمام دارایی های ایران ازاد  شده و می تواند مورد تبادل قراربگیرد.